Andvari - 01.01.1906, Page 21

15
Frá Arnljóti Ólafssini.
því, að stjórnarskrármálið var ekki lagt fram í sam-
bandi við fjárhagsmálið. Hann vissi, að Dönum var
mikið áhugamál að koma fram fjárskilnaðinum, og
vildi nota það sem keiri á þá til að kníja áfram
stjórnarskrármálið. Varð hörð rimma um málið á
þingi, enn lauk svo, sem Jón Sigurðsson vildi, að
inálinu var vísað á bug, enn jafnframt skorað á
stjórnina að kveðja til þjóðfundar og leggja firir
bann frumvarp um stjórnarskrármálið ásamt fjár-
hagsmálinu.
Reinslan síndi, að Jón Sigurðsson hafði hjer
sjeð dípra og lengra fram í tímann enn þeir, sem
vildu taka till>oði stjórnarinnar 1865, því að á næsta
þingi, 1ö67, lagði stjórnin fram frumvarp lil stjórn-
arskipunarlaga, er var miklu frjálslegra og aðgengi-
legra, enn vjer höfðum áður átt kost á, og lofaði
um leið að gangast firir því, að íslendingar íengi
37500 ríkisdala last árslillag frá Dönum og 12500 rd.
laust. Sjera Arnljótur og ímsir aðrir þingmenn vildu
ganga að þessu boði óskorað með þeim einum breit-
ingum, sem konungsfullti’úi Hilmar Finsen fullirti,
að ekki gæti orðið málinu lil hnekkis hjá stjórninni,
enn Jón Sigurðsson og meiri hlutinn rjeð því, að
ímsar breitingar vóru samþyktar, sem konungsfull-
trúi mælti eindregið á rnóti. Hjer síndi reinslan
síðar meir, að higgilegra hefði verið að taka óskorað
boði stjórnarinnar, því að nú kom afturkippur í
málið í Danmörku við ráðgjafaskifti, sem urðu
skömmu síðar, og notaði stjórnin sjer það, að al-
þingi hafði ekki í öllu gengið að kostum stjórnarinnar,
til að kippa að sjer hendinni. Skal jeg hjer ekki rekja
nánar sögu þess máls, enn víst er það, að stjórnar-
skrá sú, sem vjer fengum að lokum, v'ar í imsum
atriðum lakari enn frumvarpið frá 1867, og hið fasta
arstillag, sem ríkisþingið veitti til íslands í stöðu-