Lesbók Morgunblaðsins - 22.03.1997, Blaðsíða 16

'

SÆMUNDUR Valdimarsson.
Með önd, óð, lá og litu
HÖGGMYNDIR Sæmundar Valdi-
marssonar sem unnar eru í reka-
við hafa notið mikilla vinsælda á
meðal íslenskra listunnenda. Það
i kom því ekki mikið á óvart að þær fimmtíu
j höggmyndir sem Sæmundur Valdimarsson
, sýnir í Hafnarborg í Hafnarfírði þessa dag-
ana skyldu hafa selst upp á innan við klukku-
’ tíma þegar sýningin var opnuð.
^ Sæmundur vinnur högmyndirnar að öllu
leyti í höndunum og notar til þess öxi, spor-
járn og rasp. Eina rafmagnsverkfærið sem
hann grípur til er borvél. Mannslíkaminn er
meginviðfangsefnið og þá einkum konan.
Sæmundur segir að það sé skemmtilegra að
fást við konulíkamann. „Og svo kunna þær
líka að meta að það sé átt við þær. Að minnsta
kosti þessar konur. Börn spyija mig oft af
hveiju þær séu naktar og ég segi þeim að
við séum öll nakin undir fötunum. Nektin á
ekki að ýta undir erótík heldur tákna hrein-
leikann."
Sæmundur fæddist árið 1918 á Krossi á
Barðaströnd og var þar búsettur til fullorðins-
ára. Jafnframt sveitastörfum stundaði hann
; ýmis störf til sjós og lands. Árið 1948 flutt-
ist hann til Reykjavíkur og vann lengst af í
Áburðarverksmiðjunni í Gufunesi.
Um 1970 fór hann að setja saman myndir
úr steinum og rekaviði. Þessar myndir voru
Sæmundur Valdimarsson hefur skapaó trjáfólk úr
rekaviói í um tuttugu ár. ÞRÖSTUR HELGASON skoó-
aói meó honum þrettándu einkasýningu hans í
Hafnarborg þar sem konan er í öndvegi sem fyrr.
fyrst sýndar í Gallerí SÚM árið 1974 á sýn-
ingu á alþýðulist sem þar var haldin. Um það
leyti hóf hann að vinna stærri skúlptúra úr
rekaviði. Fyrstu einkasýningu sína hélt Sæ-
mundur árið 1985 en sýning hans í Hafn-
arborg er sú þrettánda en þar af er ein í
Ósló 1989. Auk þess hefur hann tekið þátt
í nokkrum samsýningum.
„Þetta byijaði allt saman með almennri
náttúruskoðun. Ég var að tína þennan reka
af fjörum hér og þar og mislita steina á fjöll-
um. Síðan fór ég að búa til alls konar hluti
úr þessu, aðallega grímur í fyrstu sem síðan
þróuðust út í styttur. Stytturnar hafa breyst
mjög, til dæmis er ég farinn að vinna hárið
á þeim með alveg nýjum hætti. Fyrst skar
ég hárið út í tijádrumbinn en nú bý ég það
til úr koparvírum, lími og sagi. Einnig er ég
farinn að nota ýmsa aukahluti, svo sem ýsu-
roð og blóm.“
Yfirskrift sýningar Sæmundar er trú, von
og kærleikur. „Mér þótti ástæða til að minna
á þessa þrenningu. En að auki má sjá þessi
hugtök endurspeglast í svip styttanna; það
er svipurinn sem setur merkin á verkin.
Margar stytturnar hafa tvö andlit og eiga
þær að tákna vináttu og jafnvel ást.“
Ólafur J. Engilbertsson segir um verk
Sæmundar í sýningarskrá: „Stytturnar miðla
allar kærleika sem er líkt og upphafinn, eða
af öðrum heimi. Það er eins og hið fyrra líf
þeirra í táradal skugganna skapi þeim stað-
festu til að brosa gegnum þykkt og þunnt
og sætta sig við alla hluti líkt og Birtingur
Voltaires. Þegar hversdagslegir hlutir eins
og rekaviður ganga þannig í endurnýjun líf-
daga og eru leystir úr álögum gerast ævintýr
sem ef til vill má kenna við krafta-verk, en
eru þó sennilega miklu heldur samofin lífs-
galdrinum sjálfum.“
Eins og áður sagði hefur Sæmundur selt
mikið af styttum sínum í gegnum tíðina.
Hann missir samt ekki sambandið við þær
því hann á myndir af þeim öllum. Hann hef-
ur skráðan eiganda á öllum styttum sínum
og hefur fylgst með þeim á vegferð sinni um
heiminn. Stytturnar, eða tréfólkið eins og
Ólafur J. Engilbertsson kallar þær, eru þann-
ig eins og lifandi verur. Þau eru eins konar
Askur og Embla sem hefur skolað örlöglausa
upp á strönd lífsins þar sem Sæmundur ljær
þeim líf, smíðar þeim örlög, ljær þeim önd,
óð, lá og litu.
Sýningin stendur til 7. apríl og er opin frá
kl. 12-18 alla daga nema þriðjudaga. Einnig
verður lokað föstudaginn langa og páskadag.
„Þetta byrjaói allt
saman meö almennri
náttúruskobun. Ég
var aö tína pennan
reka affjörum hér
og par og mislita
steina á fjöllum. “
16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 22. MARZ 1997