Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1960, Blaðsíða 20
656
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
andi og ég trúði ekki á þann mögu-
leika að sannleikurinn ætti eftir að
birtast mér á andlega sviðinu. Ég finn
að ég þarf að biðjast afsökunar. Hug-
ur minn er núna í slíku umróti að ég
get ekki komið orðum að því sem ég
vildi sagt hafa. Ég þarf að jafna mig
áður en ég geti það. Með þínu leyfi
ætla ég að heimsækja þig aður en
margir dagar líða og þá ræða víð þig
ítarlega".
Presturinn horfði á hann undrandi
og gat ekki leynt því, að hann fann
til skelfingar. Hann stamaði út úr sér
þakkarorðum. Á þokukenndan hátt
lét hann sér skiljast að þessi nýja um-
vending hlaut að hafa gerst fyrir guð-
lega ráðstöfun, en hann gat ekki lof-
að guð, eins og hann hefði þó átt að
gera og honum var það ljóst að hann
var á ný fallinn í þvingandi óvissu.
Hann lagði á stað heimleiðis fót-
gangandi. Á leiðinni endurlifði hann
atburðinn óaflátanlega og endurminn-
ingin píndi hann. í prestskap sínum
og við lærdómslestur sinn hatði hann
tamið sér að rannsaka sína eigin sam-
vizku. Hann leitaði hjálpar í trú sinni
og allri sinni reynslu til þess að kom-
ast að þeirri niðurstöðu, er friða mætti
bæði hjarta hans og skynsemi. Enn á
ný liðaði hann í sundur öll atriði und-
ursins, varpaði á það Ijósi gagnrýn-
innar og minntist ljóslega og misk-
imnarlaust þeirra efasemda, er sótt
höfðu á hann.
„Konan sárbændi mig . . . ófús og
af meðaumkun og veikleika lét ég
undan. Á því augnabliki er ég rétti
fram hendur mínar og ákallaði þitt
heilaga nafn, bað ég þig, guð minn að
fyrirgefa mér að ég legði það við hé-
góma. Mér er ekki mögulegt að dylja
neitt fyrir þér. Átti ég trú? Æ, ekki
eitt andartak kom mér til hugar að
þú mundir bænheyra mig.
Andlit hans var eins og frosið, í
augunum var ekkert líf, engin skyn-
semisglæta og skyndilega tóku augna-
lokin að titra undir fingrum mínum.
— Engin manneskja var þarna til
meðalgöngu nema ég. — Og á því
augnabliki sem sjónin kom, einmitt á
því augnabliki, fór ég sjálfur að efast
í návist þinni — ég sem predikað hafði
til þess að sannfæra hina efagjörnu
og borið fram hin þyngstu rök til-
finninga og skynsemi til þess að vekja
traust á almætti þínu. Nú bið ég þess
enn að þú látir mig finna til þessa
undurs, sem enga hrifningu vekur í
sál minni“.
—ooo—
Montoire prestur fór laumulega
burt úr kirkjunni, - en stór hópur
sjúkra manna, er sátu fyrir honum,
sá þó til hans. Þeir höfðu beðið þess-
arar stundar til þess að safnast utan
um hann og sárbæna hann um að
biðja guð að miskunna sig yfir þá.
Þrír mánuðir voru liðnir frá því er
blindi maðurinn læknaðist. Meðal
fólksins hafði sá orðrómur borizt út
að prestur þessi megnaði að gera
kraftaverk. Það var rétt sama hvaða
varúðarráðstafanir hann gerði til þess .
að komast leiðar sinnar án þess að
vekja athygli, píndu hann þó á hverju
kvöldi tugir manna, sem klukku-
stundum saman höfðu beðið þess, að
hann gengi framhjá. Þessi raun hans
varð með hverjum deginum sárari og
sárari.
f kvöld þótti honum sem sú kvöl, er
augnaráð sárbiðjandi sjúklings olli
honum, væri orðin sér ofraun, Sjúk-
lingarnir héldu í hempu hans og vildu
ekki sleppa honum. Þeir vildu ekki
láta sér nægja huggunarorð þau er
hann beindi til þeirra. Þeir létu sér
ekki lynda loforð um að hann skyldi
biðja fyrir þeim. Hver og einn á meðal
þeirra vænti þess, að presturinn tæki
hann við hönd sér og leiddi hann upp
að altarinu, þar sem almættið hafði
opinberazt. Hver og einn krafðist
þess, að hann legði hönd á mein hans
og skipaði honum að verða heill, og
þannig, að takmark guðlegrar forsjón-
ar skyldi beinast að hans sérstaka
meini.
Hann leitaðist við að komast undan
þeim. Gat hann án þess að gerast guð
níðingur farið að gera að helgisið það
sem honum virtist vera refsiverður
skrípaleikur? Átti hann á ný að dirf-
ast að leika eftir verk Krists og hinna
mestu á meðal útvaldra? Landamærin
á milli trúar og hjátrúar virtust smám
saman vera að hverfa. Átti hann að
sýna þá dirfsku að endurtaka tíu og
tuttugu sinnum þann verknað, sem
fyllti hann skelfingu og yfirboðarar
hans fordæmdu?
Biskupinn hafði látið hann vita að
ekki væri litið með velþóknun á opin-
beranir hans. Efunarsemi þessara
kirkjuhöfðingja hafði lítinn hnekki
beðið við ályktanir þær, er Faivre
læknir hafði gert og fremstu stéttar-
bræður hans höfðu staðfest, eftir
skýrslu þeirri er hann hafði sent aka-
demíinu. Þar töldu læknarnir ag lægi
fyrir sönnun um yfirnáttúrlega lækn-
ingu. Skýrslu um atburðinn hafði bisk-
upinn sent til páfastóls í Róm. Eftir
þær efasömu móttökur sem málið
hafði fengið hjá biskupi, átti það nú
að rannsakast þar gaumgæfilega, vegna
þess góða orðstírs, sem presturinn
hafði, og vegna hinnar mjög svo alvar-
legu viðurkenningar, sem vísindin
höfðu gefið því. Meðan biskup beið úr-
skurðar páfa forðaðist hann vandlega
að láta uppi skoðun sína.
Presturinn herti sig upp og reyndi
að komast undan. Þá kveinuðu þessir
vesalingar og þrenfedu sér umhverfis
hann Allt það, sem gerði hann hik-
andi, færðist í aukana og efinn gróf
sig enn dýpra inn í sál hans.
En ef guð skyldi nú þrátt fyrir allt,
hafa útvalið hann til þess að opinbera
dýrð sína? Ef þarna skyldi í raun og
veru hafa gerzt kraftaverk? Hvernig
átti hann þá að færast undan því, að
verða við ósk þessara einföldu og trú-
uðu sálna og framkvæma þann verkn-
að og gera það ákall er eitt sinn hafði
leitt til þess að «guð tók í taumana?
Að víkja sér þannig undan sýndi
hörmulegt vanþakklæti. Væri það ekki
að neita gæzku -guðs? Var það ekki
einmitt þama sem syndin var?
Hann hvarf frá allri mótspymu og
lét aftur undan hinni þreytandi þrá-
beiðni. Með ákefð þreif hann til eins
vesalingsins, er gekk á hækjum. Hann
dró hann inn í kirkjuna, upp að altar-
inu, lyfti upp höndum og mælti hin
oflætisfullu orð. Ekkert tákn gerðist.
Hinn yfirnáttúrlegi kraftur hafði ekki
birzt frá því er blindi maðurinn var
læknaður. Skömmustulegur og ein-
mana stóð presturinn kyrr, með hend-
urnar á staurfætinum. Aðrir ruddust
brátt að til þess að komast á staðinn.
Þeir gengu allir fram eftir því sem
röðin kom að þeim. Tjóðraður við sitt
fyrsta kraftaverk, varð prestur að
ganga þessa píslarbraut á enda, hversu
erfið sem hún var. Hann lagði hendur á
hvert sár og hvern vanskapnað. Með
skelfingu hafði hann tekið sér stöðu
þarna við altarið. Við hverja nýja og
misheppnaða tilraun varð hann að
leggja á sig meir en mannlega raun til
þess að formæla ekki barnslegu og
sturluðu trausti þessa fólks. Hin blinda
trú þess olli honum nær óbærilegri