Morgunblaðið - 12.11.2000, Blaðsíða 22

22 SUNNUDAGUR12. NÓVEMBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
menntum. Hann á góða æsku, er
umkringdur fólki sem elskar hann,
sem setur honum ramma en leyfir
honum um leið að lifa í eigin hug-
myndaheimi - með misgóðum af-
leiðingum. Það er ekki skrítið þó
maður með slíka barnæsku endi
sem formaður sveitarstjórnar í
heimabyggð sinni.
Betri fulltrúa barna en Astrid
Lindgren er ekki að finna í nor-
rænum barnabókmenntum, en
þess má geta að á hún á 93 ára af-
mæli í bókasafnsvikunni. Er hægt
að finna betri leið til að halda upp
á afmæli þessa ástkæra rithöfund-
ar en að bjóða þúsundum barna á
öllum Norðurlöndum að hlusta á
sögu úr einni af hennar vinsælustu
barnabókum? Bækur hennar hafa
verið þýddar á mörg tungumál og
persónurnar í bókunum eru fyrir-
myndir barna um allan heim,“ seg-
ir í kynningu.
Bókasöfn á Norðurlöndunum
halda fast í hefðina og því hefst
dagskráin í bókasöfnunum kl. 18,
mánudaginn 13. nóvember, með
því að öll rafljós verða slökkt,
kveikt verður á kertum og lesið
upphátt úr bókinni um Emil.
72 bókasöfn, bæði almennings-
og skólabókasöfn um allt land taka
þátt í bókasafnavikunni.
Gluggasýn-
ing í Sneglu
Listhúsi
KOLBRÚN Sigurðardóttir / KolSi
hefur gengið til liðs við Sneglu list-
hús, Grettisgötu 7.
Af því tilefni stendur nú yfir
gluggasýning á verkum hennar.
Þar gefur að líta leirvasa sem allir
eru unnir á þessu ári. Þeir eru unn-
ir með blandaðri tækni ýmist hand-
byggðir eða renndir.
Kolbrún vinnur jöfnum höndum í
málverk og leir. Hún lauk námi frá
Myndlista- og handíðaskóla íslands
1995, að því loknu fór hún til fram-
haldsnáms við Ungverska listiðnað-
arháskólann í Búdapest og lauk
þaðan mastersnámi vorið 1997.
Að Sneglu standa 15 myndlistar-
menn sem allir hafa lokið viður-
kenndu list- eða hönnunarnámi.
Þar gefur að líta verk af öllum
stærðum og gerðum, unnin í mis-
munandi listmiðla og er sjón sögu
ríkari.
Sýningunni lýkur 26. nóvember.
Snegla er opin á virkum dögum kl.
12-18, og á laugardögum 11-15.
Sýnmgar hefjast attur
felef?skí dansflokkurinn
Námskeið og
fyrirlestrar í
Opna Listhá-
skólanum
Fyrirlestrar
Mánudaginn 13. nóvember kl. 15
flytur Margrét Blöndal myndlistar-
kona og kennari íyrirlestur í LHI,
Laugarnesi, stofu 021.
Margrét útskrifaðist úr MHI
1993 og hélt þaðan til Bandaríkj-
anna þar sem hún nam við Rutg-
ers-háskóla í New Jersey. Hún hef-
ur haldið einkasýningar í
Bandaríkjunum og á íslandi og
tekið þátt í fjölda samsýninga inn-
an lands sem utan. Samfara mynd-
listinni stundar hún kennslu í
Myndlistaskólanum í Reykjavík og
Listaháskóla íslands. í fyrirlestrin-
um mun Margrét fjalla um eigin
verk.
Námskeið
Leikhúsið í Kirsuberjagarðinum.
Þjóðleikhúsíð frumsýndi undir
lok október Kirsuberjagarðinn eftir
AntonTsjekhov . Námskeiðið er tví-
þætt. Þriðjudagskvöldið 21. nóvem-
ber heldur Árni Bergmann rithöf-
undur erindi um Kirsuberjagarðinn
og höfundinn, en þriðjudagskvöldið
28. nóvember verða umræður um
verkið og sýninguna ásamt að-
standendum hennar en þá hafi
nemendur séð sýninguna.
Nemendur velja sér sjálfir sýn-
ingardag en miðaverð er innifalið í
þátttökugjaldinu.
Fyrirlesturinn og umræðurnar
fara fram í Listaháskóla Islands,
Skipholti 1, stofu 113 og hefjast kl.
20. Þátttökugjald 4.000 krónur.
Emil í Katt-
holti á nor-
rænni bóka-
safnsviku
NORÐURLÖNDIN efna nú í
fjórða sinn til sameiginlegrar
bókasafnsviku 13.-19. nóvember.
Bókasafnsvikan „í ljósaskiptun-
um“ er samvinnuverkefni norrænu
félaganna og norrænu bókasafns-
samtakanna. Verkefnið fær
fjárstuðning frá Norrænu ráðherr-
anefndinni/N ordbok.
Um það bil 1.300 bókasöfn víðs
vegar af Norðurlöndum, auk nokk-
urra safna í Eystrasaltslöndunum,
taka þátt í vikunni. Þemað á bóka-
safnsviku ársins 2000 er: Norræn
börn. Með því er athyglinni beint
að tengslum barnsins við umheim-
inn, við vini, fjölskyldu og aðra
fullorðna.
Eins og fyrri ár er valinn ákveð-
in bókartexti sem lesinn verður
upphátt á sama tíma í bókasöfnum
um öll Norðurlönd. Áður hafa ver-
ið lesnir textar úr Egils sögu
Skallagrímssonar, Ormi rauða,
Rottunni í Pizzunni og Kalevala.
Bókartexti ársins er tekin úr
bók Astrid Lindgrens: „Ný
skammarstrik Emils í Kattholti"
blaðsíðu átján, í kaflanum „Laug-
ardagurinn 28. júlí. Þegar Emil
hvolfdi deiginu yfir föður sinn og
tálgaði hundraðasta spýtukarlinn".
Fulltrúi glaðra og
frjálslegra barna
„Emil er fulltrúi allra þeirra
glöðu og frjálslegu barna sem
fínna má í flestum norrænum bók-
Hringferð
um Heimaey
ÚR SUMARSÆNUM, Vestmanna-
eyjabók heitir nýutkomin bók eftir
Olafíu Ásmundsdóttur. Bókin inni-
heldur myndir Ólafíu og sonar
hennar, Ásmundar Ingasonar, frá
Vestmannaeyjum og texta við
myndirnar og formála eftir Ólafíu,
en textarnir og formálinn eru birt-
ir í bókinni á þremur tungumálum,
íslensku, ensku og þýsku. I stuttu
spjalli við Ólafíu kom fram að bók-
in er í raun óður hennar til æsku-
stöðvanna í Vestmannaeyjum og
þá ekki síður til fegurðarinnar sem
umvefur eyjarnar að sumarlagi.
„Nokkur undanfarin ár hef ég
átt mér þann draum að búa til ljós-
myndabók um Vestmannaeyjar,
þar sem ég er fædd og uppalin, og
gera þannig hinni undurfögru og
fjölbreyttu náttúru eyjanna nokk-
ur skil,“ segir Ólafía Ásmundsdótt-
ir. „Að lokum var þessi hugmynd
orðin svo ágeng að ég snaraði mér
inn í Ijósmyndavörubúð, keypti
góða myndavél, hengdi hana um
hálsinn og flaug út í Eyjar með
fyrstu ferð. Ásmundur sonur minn
tók einnig nokkrar myndanna. Nú
hefur bókin orðið aö veruleika og
hefur hlotið nafnið Úr sumarsæn-
um en titilinn tek ég að láni úr ljóði
Ása í Bæ „Heima“ sem margir
kannast við. Ási var frábært skáld
og ljóðin hans eru dýrt kveðin. Við
Vestmannaeyingar erum lánsamir
að hafa átt svona gott skáld, í
rauninni okkar eigið „ættjarðar-
skáld“. Hann hefur ásamt Oddgeiri
Kristjánssyni átt mikinn þátt í að
samcina Vestmannaeyinga og
auka með þeim ást á eyjunum. Lög
þeirra og Ijóð kunna allir Eyja-
menn og þau sameina þá á góðum
stundum.“
Þannig að það hefur ef til vill
vakað fyrir þér með myndunum að
lýsa ást þinni og aðdáun á eyjun-
um?
Það vakti aðallega fyrir mér að
lýsa fegurðinni og leyfa öðrum að
njóta þess með mér hversu mikil
fegurðin er þarna úti og í leiðinni
gera æskustöðvunum skil og
kannski í leiðinni
skrifa mig frá þeim.
Ég yfirgaf eyjarnar
þegar ég var tvítug
en hef farið þangað á
hverju einasta ári
síðan, svo djúpar eru
ræturnar. Þetta hef-
ur togað í mig svona
sterkt, þetta litla
land þarna úti. For-
eldrar mínir voru
báðir fæddir úti í
Eyjum og voru mikil
náttúrubörn. Móðir
mín dó þegar ég var
lítil og móðurfólk Ólafía
mitt tók mig að sér Ásmundsdóttir
og þetta var mikið
náttúrufólk, sjómenn og íþrótta-
menn. Ég fékk að vita öll örnefni
eyjanna löngu áður en ég fór í
skóla. Örnefnin léku á vörum fjöl-
skyldu minnar, fólkið var svo ná-
tengt náttúrunni í þá daga.“
En hvað varð til þess að náttúru-
barnið heillaðist af Ijósmyndun?
„Ég hef aldrei verið ljósmyndari
en hef þó alltaf tekið myndir. Það
er gaman að velta þvf fyrir sér
hvað er ljósmynd og hvað ekki og
myndirnar í bókinni eru valdar
með það fyrir augum að þær séu
ljósmyndir. Ég byrjaði bara að
taka myndir og valdi síðan það úr
sem mér fannst vera ljósmyndir,
en hugsaði ekki um það hvað væri
á myndunum. Til þess að tengja
saman myndirnar í bókinni er
þeim raðað saman eins og um lítið
ferðalag sé að ræða, hringferð um
Heimaey um hásumartíð. Byrjað
er við innsiglinguna inn Víkina,
síðan haldið út á Eiði, niður á
bryggju, upp á Skerslin og að Dal-
fjalli. Eftir viðkomu í bænum er
farið suður á Stórhöfða og þaðan
austur á Eyju og út á Nýjahraun.
Siðan koma fuglinn og fólkið í
bænum við sögu og óveðrið á Stór-
höfða, en það er þó bara gott veður
á myndinni í bókinni. Ásmundur
sonur minn fór í klettana og tók
myndir þaðan, varð einhvers kon-
ar áhættuljósmyndari
á meðan á því stóð og á
um fjórðung mynd-
anna f bókinni."
Mörg falleg og sér-
kennileg hús í
kaupstaðnum vekja at-
hygli manns þegar
maður flettir bókinni.
„Já, ég tók myndir
af húsum sem ég hélt
að ég hefði gaman af
og vöktu athygli mína.
Hús sem mér fannst
svolítið falleg og
skemmtileg viðfangs.
Þarna eru myndir af
gamla húsinu sem ég
ólst upp í, gamla
barnaskólahúsinu og ráðhúsinu
sem notað var sem sjúkrahús alveg
fram yfir gos en þá var það gert að
ráðhúsi."
Manni virðist stundum sem Vest-
mannaeyingar séu óvenjulega
tengdir eyjunum sfnum.
„Já, það er þannig með eyjabúa,
Islendingar eru tengdir Islandi
sterkum böndum og Eyjamenn
Vestmannaeyjum. Einhversstaðar
las ég það að eyjabúar hefðu mun
sterkari bönd til heimahaganna en
meginlandsbúar."
Hvert ber þessi fegurðaróður
þig? Hvar nemur þú staðar með
orð og mynd í bókinni?
„I Vestmannaeyjum blasir feg-
urð náttúrunnar alls staðar við og
fjölbreytnin er ótrúleg. Hraun, úf-
ið nýtt og gamalt gróið, móberg
slétt og mjúkt, fagurgræn grastó á
fjallatoppum. Hamrar, víkur og
vogar, úteyjar, urðir og sker
brydduð hvítri biúndu brims með
hafið allt í kring, næsta land í suðri
er Suðurskautslandið. Húsin f bæn-
um þjappa sér saman í leit að skjóli
milli Heimakletts og Helgafells,
Dalfjalls, Háar og nýja hraunsins
með Eldfell sem hæst ber í austri.
Ferð okkar endar við Eiðið, kvöld-
sólin hnígur í sæinn og litar himin
og land, en gamli báturinn í slippn-
um bíður eftir enn einni nótinni."
Blái hnötturinn
ÆFINGAR eru nú hafnar á barnaleikritinu Bláa
hnettinum eftir Andra Snæ Magnason sem verður
frumsýnt í Þjóðleikhúsinu um miðjan janúar.
í verkinu segir frá villibörnunum á bláa hnettinum
sem eru algerlega frjáls og halda að lífið geti ekki orð-
ið fallegra og skemmtilegra. En þegar geimskrímsli
lendir þar og kennir börnunum að fljúga, upphefst
ótrúlegra ævintýri en nokkurt þeirra hefði getað grun-
að.
Þetta er verðlaunaleikrit úr leikritasamkeppni Þjóð-
Morgunblaðið/Golli
í Þjóðleikhúsinu
leikhússins sem fram fór sumarið 1999 í tilefni hálfrar
aldrar afmælis leikhússins. Verkið kom einnig út á bók
og hlaut íslensku bókmenntaverðlaunin 2000.
Leikstjóri: Þórhallur Sigurðsson. Tónlist: Múm.
Leikmynd og búningar: Axel Hallkell. Lýsing: Björn
Bergsteinn Guðmundsson. Leikendur: Inga María
Valdimarsdóttir, Atli Rafn Sigurðarson, Kjartan Guð-
jónsson, Guðmundur Ingi ÞorvaldsSon, Bjarni Haukur
Þórsson, Marta Nordal, Nanna Kristín Magnúsdóttir,
Linda Ásgeirsdóttir, Valur Freyr Einarsson o.fl.