Morgunblaðið - 01.03.1998, Blaðsíða 4
4 SUNNUDAGUR 1. MARZ 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
jwprjpmpjiiiptip
VIKAN 22/2 - 28/2
► NÝSKÖPUNARSJÓÐUR
atvinnulífsins hefur tekið til-
boði sjö lífeyrissjóða í 7,1%
hlut sjóðsins í Islandsbanka.
Tilboðið hljóðaði upp á 941
milljón króna, en Kaupþing
hf. sem einnig bauð í hlutinn
var reiðubúið til að greiða
828 milijónir.
► HITASÓTT hefur stungið
sér niður í fjölda hrossa á
höfuðborgarsvæðinu og víð-
ar og er talið að um veiru-
sýkingu sé að ræða. Yfír-
dýralæknir hefur mælst til
þess að allir flutningar hesta
milli hesthúsa, hesthúsa-
hverfa og landshluta verði
stöðvaðir af þessum sökum,
og einnig hefur útflutningur
hrossa verið stöðvaður.
► TVEIR nýliðar á sviði
kvikmyndagerðar, þeir
Baltasar Kormákur og
Ragnar Bragason, hafa
fengið vilyrði fyrir 20 millj-
óna kr. styrk hvor úr Kvik-
myndasjóði. Hæsta styrkinn
fékk kvikmyndagerðin Umbi
sem hyggst gera mynd sem
byggist á smásögu eftir Hall-
dór Kiljan Laxness.
► HASTARLEG flensa hef-
ur stungið sér niður á sunn-
anverðum Vestfjörðum upp
á síðkastið og í apótekinu á
Patreksfirði seldust upp all-
ar gerðir af hósta- og kvef-
mixtúrum. Um helmingur
íbúa á Bildudal hefur legið í
flensu í vikunni.
► SAUTJÁN ára stúlka lést
í bilslysi á Grindavíkurvegi
þegar fólksbill og jeppi lentu
í árekstri. Stúlkan var cin í
fólksbilnum og slasaðist öku-
maður jeppans talsvert.
►VONSKUVEÐUR og mikið
frost hefur verið viða um
norðanvert Iandið síðustu
daga. Fjallvegir hafa á
nokkrum stöðum orðið ófær-
ir og snjóflóð féll á Súðavík-
urveg á fimmtudagskvöldið.
Spáð er 10-18 stiga frosti á
landinu fram yfír helgi og
norðanlands verður hvass-
viðri með éljagangi og
skafrenningi.
Vala í úrslit
á EM
VALA Flosadóttir tryggði sér á föstu-
dag sæti í úrslitakeppni í stangarstökki
kvenna á Evrópumeistaramóti innan-
húss í Valencia á Spáni. Hún stökk tví-
vegis í undankeppninni á föstudag,
fyrst 4 metra í fyrstu tilraun og síðan
4,10 metra, einnig í fyrstu tilraun, og
nægði það til að tryggja henni sæti í úr-
slitakeppninni, sem fer fram í dag,
sunnudag.
Samkeppnisráð
ógildir yfírtöku
SAMKEPPNISRÁÐ hefur ógilt yfir-
töku Myllunnar-Brauðs hf. á Samsölu-
bakaríi hf., en Myllan keypti bakaríið í
desember síðastliðnum. Telur sam-
keppnisráð að yfirtakan leiði til mark-
aðsyfirráða Myllunnar og dragi veru-
lega úr samkeppni. Forsvarsmenn
Myllunnar ætla að vísa úrskurði sam-
keppnisráðs til áfrýjunamefndar sam-
keppnismála, en þeir telja að með úr-
skurðinum sé samkeppnisráð að draga
taum stórmarkaða og að horft sé fram-
hjá hagsmunum neytenda.
Félagslega kerfínu
gerbreytt
í NÝJU frumvarpi félagsmálaráðherra
er gert ráð fyrir því að Húsnæðisstofn-
un verði lögð niður um næstu áramót
og stofnaður verði íbúðalánasjóður. Þá
verði félagslega húsnæðiskerfinu ger-
breytt þannig að þeir sem ekki komist
inn í almenna kerfið fái 25% viðbótarlán
og niðurgreiðslur ríkisins verði í gegn-
um vaxtabótakerfið.
í þriðja sæti í
TIMSS-könnun
ÍSLENSKIR framhaldsskólanemar
voru í þriðja sæti í alþjóðlegri rann-
sókn í náttúrufræði og stærðfræði, svo-
kallaðri TIMSS-könnun, en könnunin
er hliðstæð alþjóðlegri könnun sem áð-
ur hefur verið kynnt og gerð var á ár-
angri nemenda í 7. og 8. bekk grunn-
skóla. Bent hefur verið á að brottfall
nemenda úr framhaldsskóla sé hvað
hæst hér á landi, en mikið brottfall
bæti heildarframmistöðu þjóða í könn-
uninni.
Annan semur við
Iraka um vopnaeftirlit
KOFI Annan, framkvæmdastjóri Sam-
einuðu þjóðanna (SÞ), gerði á mánudag
skriflegt samkomulag við stjómvöld í
írak sem felur í sér að þau fallast á
óheft vopnaeftirlit í landinu. Annan
kvaðst vonast til þess að öryggisráð SÞ
legði blessun sína yfir samkomulagið,
en búist er við atkvæðagreiðslu um það
í næstu viku. Bill Clinton Bandaríkja-
forseti sagðist reiðubúinn að láta á sam-
komulagið reyna en varaði íraksstjóm
við að reyna að brjóta það. Tony Blair,
forsætisráðherra Bretlands, sagðist
myndu beita sér fyrir nýrri ályktun í
öryggisráðinu til að tryggja, að Saddam
Hussein, forseti íraks, léki ekki sama
leikinn aftur að litlum tíma liðnum og
torveldaði vopnaeftirlit.
Samkomulaginu, sem Annan náði á
fundi með Saddam, hefur verið fagnað í
arabaríkjunum og víðar. Bretar og
Bandaríkjamenn hafa ákveðið að slaka
ekki á hemaðaruppbyggingunni í og við
Persaflóa fyrr en ljóst væri, að sam-
komulagið héldi. Annan sagði að með
því hefði verið rutt úr vegi öllum helstu
hindrunum fyrir vopnaeftirliti í sam-
ræmi við ályktanir öryggisráðsins og þá
friðarskilmála, sem írakar hefðu undir-
ritað eftir Persaflóastríðið.
Manntjón í óveðri
FJÖRUTÍU manns a.m.k. fórust og
um hundrað manns slösuðust er ský-
strokkar ollu mikilli eyðileggingu á
Flórída aðfaranótt mánudagsins.
Rásuðu allt að 10 strokkar um miðbik
ríkisins. Rúmlega fjögur hundruð
heimili voru skráð ónýt. Veðrið, sem á
sér engin fordæmi í Flórída, var rakið
til E1 Nino-hafstraumsins í Kyrrahafi.
►ISRAELSKA leyniþjónust-
an, Mossad, varð ber að því á
miðvikudag, að hafa stundað
njósnir í Sviss og hefur það
valdið erfiðleikum í sam-
skiptum ríkjanna. Málið þyk-
ir hið mesta klúður fyrir
ísraelsku stjórnina.
►BORÍS Jeltsín Rússlands-
forseti boðaði óvænt á
fimmtudag uppstokkun í rík-
isstjórninni en hefur tekið
sér ótímabundinn frest til að
komast að niðurstöðu hvort
af því verður.
►DANSKIR miðdemókratar
lýstu sig á þriðjudag hlynnta
stjómarskiptum í Danmörku
eftir kosningamar 11. mars
en setja þó ýmis skilyrði fyr-
ir stuðningi við slíka stjórn
sem talin em geta staðið í
Venstre, flokki Uffe Ellem-
ann-Jensens, og íhalds-
flokknum.
►NORSKIR hvalveiðimenn
fá að skjóta 671 hrefnu á
vertíðinni í ár, eða 91 dýri
fleira en í fyrra.
►IIOLLENSKA stjórnin
hyggst banna krám að veita
áfengi á hálfvirði snemma
kvölds, á svonefndum „gleði-
stundum“, í þeim tilgangi að
reyna að uppræta ofbeldi á
götum úti.
►SKÝRT var frá því í gær,
að allt stefndi f að 11 ríki
myndu eiga aðild að Efna-
hags- og myntkerfi Evrópu
(EMU), sem kemur til fram-
kvæmda í janúar 1999.
Vont veður tefur brottför
frá Suðurskautslandinu
Morgunblaðið/Arctic Trucks
PUMA-þyrlurnar fóru meira en 100 ferðir á milli lands og ísbijótsins
með farangur. Hér er jeppakerra þeirra Freys og Jóns feijuð yfir í
Outeniqua.
JEPPAMENNIRNIR Freyr Jóns-
son og Jón Svanþórsson eru nú á
leið til Höfðaborgar með suður-
afríska ísbrjótnum Outeniqua.
Jepparnir eru um borð í minni ís-
bijóti, Agulhas. Ekki tókst að
koma þeim um borð f Outeniqua,
sem er mun stærra skip, vegna
óveðurs.
Slæmar aðstæður og vont veður
töfðu mjög brottför leiðangurs-
manna í SWEDARP-leiðangrinum
frá Suðurskautslandinu. Óveðrið
gerði erfitt fyrir með að ganga frá
sænsku Wasa-bækistöðinni, en þar
þurfti að loka öllu kyrfilega áður
en stöðin var yfirgefin 14. febrúar
sl. Þá var haldið að „Rampinum",
ísbrúninni þar sem lesta átti ís-
brjótana. Ferðin gekk brösulega
vegna veðurs og bilunar í snjóbíl.
Veðrið lægði og tvær Puma-
þyrlur komust frá suður-afrísku
bækistöðinni Sanae 16. febrúar sl.
og fluttu þijú tonn af ískjörnum og
22 leiðangursmenn um borð í ís-
bijótinn. Var það ekki seinna
vænna því frystigámur sem
geymdi kjarnana bilaði og hætta á
að tveggja mánaða rannsóknabor-
anir væru fýrir gýg. Næstu tvo
daga var unnið að lestun Outen-
iqua með aðstoð þyrlanna. Isbijót-
urinn hélt síðan til Sanae þar sem
lestun var haldið áfram og flugu
þyrlurnar yfir 100 ferðir með bún-
að milli lands og skips.
Erfitt að ná jeppunum
Hinn 23. febrúar var aftur kom-
ið að „Rampen“ og nú f fylgd ís-
bijótsins Agulhas. Það skip er
minna en hefur öfluga krana.
Agulhas gat Iagst að ísrönd sem
eftir var en ekki var hægt að fara
með nema einn gám eða bil út á ís-
inn f einu vegna þess hvað hann
var veikur. Veður var slæmt, rok,
skafrenningur og lítið skyggni.
Það tókst að hi'fa bfla og gáma um
borð í Agulhas og var lagt frá
„Rampen" að morgni 24. febrúar
sl.
Reynt var að umskipa bílunum
yfir í Outeniqua en það tókst ekki.
Þegar farið var að hífa annan
Toyota-jeppann bilaði kraninn og
rakst bfllinn utan í hinn jeppann
og skemmdust báðir lftillega. Var
hætt við að flytja bflana á milli
skipa vegna veltings. Þeir Jón og
Freyr voru hífðir ásamt félaga sín-
um á vörubretti á milli skipanna.
Það ferðalag var ævintýralegt og
jafnaðist á við besta tívolí, að sögn
þeirra félaga.
Reiknað er með að Jón Svan-
þórsson komi heim 6. mars næst-
komandi. Freyr Jónsson mun bíða
í Höfðaborg eftir að Agulhas komi
með jeppana. Hann mun sfðan
ganga frá bflunum og því sem
þeim tilheyrir í gáma frá Eimskipi
til flutnings til Islands.
Nánari fréttir af ferðalagi
þeirra jeppamanna er að finna á
heimasíðu Morgunblaðsins,
http://www.mbl.is/sudurskaut/
Frumvarpsdrög um Þingvelli kynnt sveitarstjórnum
Friðhelgt land og vernd-
arsvæði um 1.400 km2
ÞINGVALLANEFND kynnti í
fyrradag sveitarstjómum Þingvalla-,
Grímsness-, Laugardals-, Biskups-
tungna- og Grafningshrepps tillögur
að frumvarpi um breytingar á lögum
frá 1928 um friðun Þingvalla.
Björn Bjarnason menntamálaráð-
herra og formaður Þingvallanefndar
segir að löngu hafi verið tímabært
að endurskoða lögin um friðun Þing-
valla, en þau voru sett fyrir sjötíu
árum. Hann segir að í frumvarpinu
felist m.a. að þjóðgarðurinn skiptist
í tvennt, annars vegar hið svo kall-
aða friðhelga land og hins vegar
verndarsvæði. Markmiðið er að
tryggja vernd vatnasviðs Þingvalla-
vatns.
Valdsvið eykst ekki
„í tillögunum felst að þjóðgarður-
inn stækkar og verði hið friðhelga
land 237 ferkílómetrar í stað 40 fer-
kílómetra eins og nú er. Þá verður
verndarsvæðið um 1.193 ferkíló-
metrar,“ segir Björn.
Ráðherra segir ekki fullljóst
hvenær frumvarpið verði lagt fyrir
Alþingi en hann eigi þó von á að það
verði innan skamms. Forsætisráð-
herra sé sammála því að Þingvalla-
nefnd vinni áfram í anda þeirra hug-
mynda sem liggi fyrir og muni for-
sætisráðherra flytja frumvarpið á
þingi þegar þar að kemur.
Aðspurður um valdsvið Þingvalla-
nefndar, sem heimamenn hafa lýst
áhyggjum yfir að aukist með tilkomu
nýrra laga, segir Björn þær áhyggj-
ur óþarfar. „Valdsviðið eykst ekki
enda hefur Þingvallanefnd óskorað
vald í þjóðgarðinum og hann heyrir
áfram undir nefndina þótt friðaða
svæðið stækki. Valdsviðið breytist
því i sjálfu sér ekki.“
Hann bendir á að um verndunar-
verkefni er að ræða sem ekki er mælt
fyrir um í sveitarstjómarlögum. „Við
höfum rætt þau mál ítarlega við odd-
vita og hreppsnefndarmenn fyrir
austan fjall og teljum að með eðlilegu
samráði sem verði ákveðið sameigin-
lega með reglum, verði hægt að hafa
gott samstarf við heimamenn. Við
teljum þessar aðgerðir nauðsynlegar
til að vernda vatnið og náttúruna og
ég held að allir taki undir þau sjónar-
mið,“ segir hann.
Ekki hróflað við bújörðum
Ekki verður hróflað við bújörðum á
Þingvallasvæðinu að sögn Björns og
fara sveitarstjómir áfram með bygg-
ingamálefni, en nefndin fari með leyf-
isveitingai’ innan þjóðgarðs og vernd-
arsvæðis í samræmi við samþykktar
skipulagstillögur. Einnig verði haft
samráð við sveitarfélög og náttúru-
vemdarstofnanir varðandi verndar-
svæðið. Enginn ósættanlegur skoð-
anaágreiningur sé á milli nefndai’inn-
ar og heimamanna vegna málsins,
eins og skýrt hafi komið fram á ágæt-
um fundi málsaðila á fimmtudag.
Frumvarpið gerir ráð fyrh- að
vatnasvið Þingvallavatns verði teygt
norður á bóginn, allt til Langjökuls.
„Þingvellir eru náttúruperla fyrir
þjóðina alla en hún er í nágrenni við
þéttbýlasta stað landsins og það er
ekki ætlunin að hindra aðgang fólks,
heldur þvert á móti að gera staðinn
aðgengilegri eins og nefndin hefur
raunar markvisst gert á undanförn-
um misserum," segir ráðherra.
ItfÚ KOSTAR AÐEINS
40.50ÁMÍN.
AÐ HRINGIA TIL
BANDARÍKIANNA
EFTIH KL.23
A Á KVÖIDIN
v ^ # lANPSSlMINN _£ 2