Morgunblaðið - 04.01.1997, Page 1
80 SÍÐUR B/C
2. TBL. 85. ÁRG. LAUGARDAGUR 4. JANÚAR1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Mestu vetrarhörkur í Evrópu í þrjátíu ár hafa nú staðið 1 ellefu daga
160 látnir
vegna
kuldanna
London. Reuter.
NÆR160 manns hafa týnt lífi í
Evrópu vegna kuldakastsins
undanfarna 11 daga sem er hið
skæðasta í þrjá áratugi. Að sögn
Haralds Eiríkssonar hjá Veður-
stofunni bendir flest til að litlar
breytingar verði á veðrinu
næstu daga, áfram verði há-
þrýstisvæði austan við Island
og þrýstir það köldu lofti úr
norðri, að einhverju leyti frá
Síberíu, suður yfir Evrópu.
Mest hefur manntjónið orðið
í Póllandi og Rúmeníu þar sem
útigangsfólk hefur víða frosið í
hel. Fljót hefur lagt og er engin
skipaumferð á Dóná frá Þýska-
landi um Austurríki til Slóvakiu,
ferjuskipstjórar á fljótum og
skipaskurðum milli Þýskalands,
Hollands og Belgíu biðu eftir
aðstoð ísbijóta í gær og skurðir
í Frakklandi eru margir ófærir
vegna íss. Enn er þó hægt að
sigla upp Rin allt til Basel i Sviss.
Þjóðveiji á níræðisaldri, sem
var í ferðamannarútu í Malata-
verne í Suðaustur-Frakklandi,
fékk hjartabilun vegna kuldans
og lést og eru þá fórnarlömb
kuldakastsins í landinu orðin
23. Enn kaldara er víða í Þýska-
landi og austar í álfunni, í
BÍLSTJÓRI mokar snjó af vegi nærri Baqueira Beret á Spáni til að komast leiðar sinnar.
Öngþveiti hefur skapast víða á vegum í Evrópu vegna snjóa.
Reuter
Gardelegen mældist rúmlega 26
stiga kuldi. Kalt er um nær alla
álfuna, á Norður-Ítalíu hefur
a.m.k. tylft manna farist af
völdum veðurfarsins en á Sikil-
ey var þó sól og blíða í gær.
Yfirvöld í Rússlandi segja að
enn séu meira en 30 manns
fastir inni í jarðgöngum í
Kákasus sem lokuðust fyrir
viku vegna snjóflóða.
Spáð var miklum kulda í
Bretlandi um helgina, jafnvel
15 stiga frosti. Tempsá fraus í
fyrsta sinn frá stríðslokum í
grennd við Marlow.um 40 km
vestan við London. Ákaft er nú
veðjað um það hvort áin muni
fijósa í sjálfri miðborginni.
■ Flóð í Bandaríkjunum/16
• •
Oryggi á
flugvöll-
um slakt
London. Reuter.
ÖRYGGISMÁLUM er ábóta-
vant á ijölda fiugvalla víða um
heim, samkvæmt niðurstöðum
athugunar breska neytendarits-
ins Holiday Which?. Segir í því,
að dag hvern séu um 8.000
„munaðarlausir" pinklar settir
um borð í flugvélar.
Afar fá ríki hafa sett iöggjöf
sem kveður á um gegnumlýs-
ingu alls farangurs í alþjóða-
flugi. „Ein helsta hindrunin -
að frátöldum rökum á borð við
kostnaðarauka og seinkun ferða
- hefur verið sú, að engin al-
þjóðastofnun hefur vald til þess
að knýja á um öryggisstaðla eða
halda úti reglulegu eftirliti með
því að þeir væru haldnir,*1 segir
í ritinu.
Á fjölda flugvalla hefur ekki
verið komið upp búnaði til að
finna plastsprengiefni. Þá hefur
sprengjuleitarbúnaði af þeirri
gerð, sem bandarísk flug-
máiayfirvöld hafa talið full-
nægjandi, aðeins verið komið
upp á fjórum flugvöllum í
Bandaríkjunum.
Að sögn Holiday Which? eru
að jafnaði aðeins 5-10% far-
angurs, sem fer í lestar,
gegnumlýst á mörgum evr-
ópskum flugvöllum. Blaðið lýsti
þeirri afstöðu sinni, að gera
ætti stjórnvöld fremur en flug-
félög ábyrg fyrir öryggismálum
flugvaila.
Serbíustjórn viðurkennir kosningaósigur í níu bæjum
ÖSE ósátt við svar
stjórnar Serbíu
Belgrad. Vín, Washington. Reuter.
STJÓRNARANDSTAÐAN í Serbíu
sagðist í gær myndu halda áfram
mótmælum sínum, þrátt fyrir að
þarlend stjórnvöld viðurkenndu í
gær að stjómarandstöðuflokkarnir
hefðu sigrað í kosningum til níu
bæja og borga sem heyra undir
höfuðborgina Belgrad. Það kom
fram í bréfi sem serbneski utanrík-
isráðherrann, Milan Milutinovic,
sendi Öryggis- og samvinnustofnun
Evrópu (OSE). Hins vegar treysta
serbnesk stjórnvöld sér ekki til að
segja til um úrslitin í öðrum borgum
að svo stöddu, þar á meðal næst-
stærstu borg landsins, Nis. ÖSE
hvatti Serbíustjórn í gær að fara
að fullu að tilmælum stofnunarinnar
um að virða úrslitin og Bandaríkja-
stjórn sagði bréf stjórnarinnar inni-
halda „innantómar tryggingar".
Bréfið var svar serbnesku stjórn-
arinnar við skýrslu ÖSE, sem nefnd
undir forsæti Felipe Gonzales, fyrr-
verandi forsætisráðherra Spánar,
Stjórnarandstað-
an hyggst halda
mótmælum áfram
skilaði fyrir jól. Tekið er að hluta
til undir yfirlýsingar ÖSE um sigur
stjórnarandstöðunnar í níu bæjum
en óskað er eftir frekari upplýsing-
um um kosningar í sex til viðbótar.
Ekki minnst á Belgrad
Ljubisa Rajic, lektor í norsku í
Belgrad, sagði í samtali við Aften-
posten, að viðurkenning stjórn-
valda hafi litla þýðingu í raun.
Slobodan Milosevic, forseti Serbíu,
hafi ekki viðurkennt sigur stjórnar-
andstöðunnar í kosningum til borg-
arstjórnar Belgrad, sem sé mun
mikilvægara en kosningar til ein-
stakra bæjarráða sem heyri undir
borgina. Ekki er minnst á borgar-
stjórn Belgrad í bréfinu til ÖSE.
Zoran Djindjic og Vuk Dras-
kovic, leiðtogar stjórnarandstöð-
unnar í Serbíu, sögðu í gær að í
bréfinu höfnuðu stjórnvöld í raun
tilmælum ÖSE. Ekki væri hægt að
sætta sig við lausnir að hluta til.
Sagði Draskovic bréfið innihalda
eintómar lygar og að í því reyndi
Milosevic að slá ryki í augu þjóða
heims.
Mótmæli stjórnarandstöðunnar í
Serbíu vegna ógildingar bæjar- og
sveitarstjórnakosninganna í
nóvember hafa nú staðið í 47 daga
og sagði Djindjic að ekki yrði látið
af þeim fyrr en stjórnvöld lýstu
kosningarnar gildar.
Vísaði Djindjic ennfremur á bug
ótta margra um að borgarastyijöld
kunni að vera í uppsiglingu í land-
inu. Sagði hann að svo mjög hefði
dregið úr valdi Milosevic, að lítil
hætta væri á öldu ofbeldis. Ekki
væru nógu margir Serbar reiðu-
búnir að heyja stríð fyrir forsetann.
Reuter
ÞRÖNG var á þingi í sal þjóðminjasafnsins er fulltrúadeild bosn-
íska þingsins kom saman í fyrsta sinn í gær. Fremst silja f.v.:
Alija Izetbegovic, Kresimir Zubak og Momcilo Krajisnik.
Tortryggnin allsráð-
andi á Bosníuþingi
Sanyevo. Reuter.
FYRSTA þingið í Bosníu eftir að
stríðinu lauk var sett í gær og
hétu múslimar, Króatar og Serb-
ar að vinna að varanlegum friði
í landinu. Það leyndi sér þó ekki,
að grunnt er á því góða með þjóð-
arbrotunum.
Fulltrúadeildin, skipuð 42
þingmönnum, sem kjörnir voru
í september, kom saman í litlum
sal í þjóðminjasafninu í Sarajevo
og kunnu rnargir því illa að sitja
við hlið fyrrum fjandmanna
sinna. Fyrsta verk þingsins var
að skipa alríkinu stjórn en fyrir
henni fara músliminn Haris
Silajdzic og Serbinn Boro Bosic.
Alija Izetbegovic, formaður
forsætisnefndar þingsins, hvatti
menn til að standa við Dayton-
samkomulagið. í máli Serbans í
forsætisnefndinni, Momcilo
Krajisnik, komu fram efasemdir
um Bosníu sem fullvalda ríki.
Sagði hann, að fallist hefði verið
á, að svæði múslima og Króata
annars vegar og Serba hins veg-
ar væru „tvö ríki“ en hnýtti því
þó við, að Bosnía-Herzegovina
„væri líka til“.