Morgunblaðið - 23.12.1984, Blaðsíða 67
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUK 23. DESEMBER 1984
67
VELVAKANDI “
SVARAR í SÍMA
10100 KL 11-12
FRÁ MÁNUDEGI
'TIL FÖSTUDAGS.
„Allt tai um illa skilgreind lög, sem erfitt sé að framfylgja, hljómar eins og hjáróma rödd í kröftugum samsöng fólks
sem setur það á oddinn að berjast fyrir náttúrulegum rétti manna til að anda að sér hreinu lofti,“ segir bréfritari m.a.
Lofuð séu tóbaksvarnarlögin
k'onnnri olrpifQP1
Kennari skrifar:
Nú hefur loksins dregið ský frá
sólu og vonandi rofar vel til á
himninum uppúr áramótum þegar
reyksýinu mikla verður að nokkru
létt af landinu. Það var svo sann-
arlega kominn tími til að hreint og
ómengað loft í sameiginlegum hí-
býlum manna yrði gert að megin-
reglu, en mengunin að undantekn-
ingu. Allt tal um illa skilgreind
lög, sem erfitt er að framfylgja,
hljómar eins og hjáróma rödd í
kröftugum samsöng fólk, sem set-
ur það á oddinn að berjast fyrir
náttúrulegum rétti manna til að
anda að sér hreinu lofti. Pólk sem
berst gegn framleiðslu og sölu
skaðlegra efna og gildir þá einu
hvort um er að ræða litarefni í
matvælum eða tóbak.
Hinsvegar er því ekki að neita
að tóbakið er framarlega á lista,
enda drepur það árlega fleiri í
Bandaríkjunum einum en Banda-
ríkjamenn hafa misst í öllum sín-
um styrjöldum samanlagt frá
uppafi. Löggjöf sem sett er til
höfðuðs slírki vá ber að taka fagn-
andi. í eðlil sínu eru þessi lög svip-
uð t.a.m. umferðarlögunum, sem
eru almenn lög um umgengishætti
manna í umferðinni, lögum, sem
allir eru sammála um að eru af
hinu góða, en næsta erfitt sé að
framfylgja nema í tilteknum til-
vikum t.d. þegar árekstur verður
og skera þarf úr um réttarstöðu
manna. Enda er það víst svo að fá
lög eru jafn oft brotin og umferð-
arlögin. Það rýrir þó á engan hátt
gildi þeirra né breytir þeirri stað-
reynd að til staðar eru réttmæt lög
sem móta hegðun manna og skil-
greina réttarstöðu þeirra ef árekstr-
ar verða.
Það er von mín að fólk noti nú
tækifærið um áramótin og hætti að
reykja. Sjálfur var ég reykinga-
maður til margra ára og það var
erfitt að hætta, fyrst og fremst
vegna þess að allir voru reykjandi
í kringum mann. Um áramót ætti
sá þröskuldur að verða úr sögunni
a.m.k. að hluta og það auðveldar
baráttuna til mikilla muna. Verið
nú góð við ykkur á nýja árinu og
hættið að reykja.
Kennarastarfið — kjör og kröfur
Eyþór Þórðarson, Neskaupstað,
skrifar:
Kennarar eru nú orðnir svo
lærðir, að þeir telja sig ekki leng-
ur geta sætt sig við hin lágu árs-
laun, sem þeir eiga við að búa, og
hafa löngum átt, og það eins þótt
launin segi ekki allt sem máli
skiptir um kjör þeirra samanborið
við aðrar stéttir.
Auk verulega hækkaðra launa,
krefjast þeir nú einnig að fá lög-
verndaðan einkarétt til kennslu-
starfa.
Til að reyna að knýja fram kröf-
ur sínar, hóta þeir nú að segja upp
stöðum sínum í stórhópum. Um
helmingur framhaldsskólakenn-
ara mun þegar hafa skilað upp-
sögnum til ráðherra, en grunn-
skólakennarar hafa frestað því
a.m.k. um sinn.
í grein eftir Ingólf A. Jóhann-
esson, sagnfræðing og kennara, í
DV nú nýlega kemur fram, að
hann telur vel koma til mála, að
banna heldur kennslu í skólum en
ráða þar til starfa menn án kenn-
araprófs, þótt góðir séu og reyndir
í starfi. Að vísu verði þessu þó
varla við komið eins og nú er, en
að fengnum einkarétti kennara til
kennslu væri það vel framkvæm-
anlegt.
Með slíkum lögvernduðum rétti
væri kennurum fengið í hendur
mjög beitt vopn. Sýnist mér að
þeir með það í höndum gætu
þvingað fram allar sínar kröfur,
hversu fráleitar sem væru. Skól-
unum yrði auðveldlega lokað uns
gengið hefði verið að kröfum
þeirra.
Að þessu athuguðu sýnist mér að
ekki komi til greina, að verða við
kröfu kennara um lögverndaðan
einkarétt til kennslu.
Þeir hafa heldur enga þörf fyrir
þennan einkarétt, nema þá sem
vopn í kjarabaráttu sinni. Kenn-
arar hafa nú þegar og hafa lengi
haft forgang að öllum auglýstum
kennarastöðum, a.m.k. við
grunnskóla fram yfir próflausa,
hversu góðir og vanir, sem þeir
síðarnefndu væru, sem á móti
þeim sæktu.
Kennaranámið virðist nú orðið
það kostnaðarsamt, að það og þær
launakröfur, sem því fylgja, sé
orðið ríkinu ofviða. Við því sýnist
helst ráð að slá af kröfunum.
Kæmi þá til mála að taka upp
námsbrautir í uppeldis- og
kennslufræðum við fjölbrauta-
skólana og fengju nemendur
þeirra eftir tveggja eða þriggja
ára nám að ljúka þaðan kennara-
prófi, er veitti forgangsrétt til
kennslu i grunnskóla. Þeir sem
síðan vildu halda áfram námi í há-
skóla fengju að því loknu meira
kennarapróf sem veitti sama rétt
til kennslu í fjölbrauta- og öðrum
framhaldsskólum að Háskóla Is-
lands frátöldum og kennaraprófið
úr fjölbrautaskólunum til kennslu
í grunnskólunum.
Háskólanám er gott, en getur
orðið of dýru verði keypt. Þjóðin
hefir trauðla efni á að kosta nám
alls þess fjölda, sem það stundar
nú, og reyndar heldur ekki þörf á
því, og enn síður að sjá þeim öllum
fyrir starfi við þeirra hæfi og
launum tilsvarandi að námi loknu.
Það mun og nú þegar fram komið
að á þeim vinnumarkaði er bekk-
urinn fullsetinn og það þótt helst
þurfi nú háskólapróf til að mega
búa um rúm eða hella úr kopp
sjúklings, eða kenna bami að lesa.
Koreldrar: Brýnið fyrir börnum og unglingum að fara varlega
með eld og leiðbeinið þeim um meðferð flugelda, stjörnuljósa og
blysa.
Börn og unglingar: Farið varlega með eld. Gætið vel að kerta-
ljósum á heimilum ykkar. Fiktið ekki við flugelda, stjörnuljós
og blys.
Vegfarendur: Tökum höndum saman í baráttunni gegn
umferðarslysum. Sýnum árvekni, dómgreind og tillitssemi við
akstur. Hvert fótmál krefst umhugsunar og aðgæslu.
Njótum jólanna með slysalausum dögum.
Blóðbankinn
sendir öllum blóðgjöfum og velunnurum
sínum bestu jóla og nýárskveðjur með inni-
legu þakklæti fyrir hjálpina á liðnum árum.
A ttglýsing
Þeir, sem drekka og drabba,
samt styðja dagrlegra krambúðar-
borðin, verða skrifaðir í bók og fá
engran styrk úr fátækrasjóði.
Reykjavík, 24. febr. 1847.
Demantur
fyrir dömuna
Gull og demantar
Kjartan Ásmundsson
gullsmiöur,
Aöalstræti 7, sími 11290.
SIGGA V/öGÁ £ A/LVERAM