Morgunblaðið - 23.12.1984, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. DESEMBER 1984
31
Cantate Domino
— jólaplatan
Konráö S. Konráðsson
Cantate Domino
Oscars Motettkör
Stjórnandi: Thorsten Nilsson
Orgelleikari: Alf Linder
Einsöngur: Marianne Mellnas
Proprius: PROP 7762
Útgáfuár: 1980
Merkilegt er það fyrirbrigði
sem við í daglegu tali köllum
Jólaplötu" og fáir munu þeir
tónlistarmenn sem ekki hafa
fundið það skyldu sína, fjár-
hagslega eða jafnvel listræna, að
standa að slíkri útgáfu. Á það
raunar jafnt við um þá sem ber-
ast fram undir merkjum léttari
tónlistar, rokkara jafnt sem
raulara, og hina sem vilja kenna
sig við sígildari tónlist. Nægir í
fyrra tilfellinu oft á tíðum að í
texta sé vikið að grenitré, síð-
skegg, stjörnu eða snjó og í tón-
iistinni heyrist bjölluhljómur til
að fengið sé það sem sóst er eft-
ir, en hjá þeim sem síðari flokk-
inn fylla er algengara að sjálfs-
virðingin þvælist fyrir og árang-
urinn því oft rismeiri þegar upp
er staðið. Einkennandi er þó
fyrir afraksturinn, Jólaplötuna"
sjálfa, að hún er oftast keypt um
millilið, gefandann, sem í harki
jólaundirbúningsins velur oft á
tíðum fremur eftir útliti plötu-
hlífar en innihaldi, auk þess sem
sjaldnast er í atinu mikill tími
til að velta fyrir sér smekk þess
sem njóta skal. „Jólaplatan"
verður því sumum jafn óaðskilj-
anlegur hluti jólaerilsins og
englahárið og útvarpskveðjurn-
ar eru öðrum.
Sem betur fer eru þó undan-
tekningarnar margar og
ánægjulegar og sem dæmi um
slíka skal hér vikið að útgáfu
þess merka útgáfufyrirtækis
PROPRIUS: „Cantate domino".
Enda þótt hróður þessarar
ágætu skífu hafi lítt borist
hingað til lands hefir hún unnið
til fjölda verðlauna; í heimalandi
sínu, sem og austan hafs og vest-
an. Bæði fyrir frábæra tækni-
vinnu, sem og glæsilegan og
hrifnæman flutning listafólks-
ins.
Stokkhólmsbúar áttu sér þeg-
ar þessi skífa var tekin upp sinn
„Langholtskirkj ukór“, sem þar
er raunar kenndur við óskar-
skirkjuna og færir hér með sín-
um englasöng þeim, sem ekki
vissu fyrir, heim sanninn um
hvílíkir meistarar frændur vorir
Svíar eru á sviði kórsöngs. Kór-
stjóri er Thorsten Nilsson. Fyrr-
um lærifaðir hans, Alf Linder,
sem leikur hér á orgel Óskars-
kirkju, stóð næstum á sjötugu
við gerð þessarar skífu, en er hér
síst að finna á honum nokkur
ellimerki.
Skífan hefst á því verki sem
hún þiggur nafn sitt af: Cantate
Domino. Leggst þar kór, orgel og
Alf Linder
blásarasveit á eitt í hljómmikilli
og glæsilegri aldamótatónsmíð
ítalans Enrico Bossi. Aðventu-
sálmarnir þrír, sem hér eru
sungnir, minna þægilega á helgi
aðventunnar, sem er meiri hjá
frændum vorum Svíum en heima
hér, einkum þó fyrsti í aðventu,
sem er almennur kirkjudagur
þar. Sjálfir eru sálmarnir þrír
hver öðrum ólíkir. Syngur kór-
inn lag Olssons af mikilli tilfinn-
ingu við ágætan undirleik Lind-
er, þar sem fagurlega blandast
tær söngurinn og djúpir tónar
fótspilsins. Raunar má á sama
hátt lofa þá sálma og söngva
sem á eftir koma og fengnir eru
víða að. Er raunar sama hvar
borið er niður. Grallarasöng
ættaðan frá sænskum útflytj-
endum í Úkraínu, vaggandi þjóð-
vísu frá Kóreu eða gláðlegum
gjallandi frönskum jólasöng
(virelai) frá miðöldum. Sungið er
um jólagleði barnanna í Bæ-
heimi og að sjálfsögðu er litið
við í Oberndorf. Sálmurinn sá,
sem í einfaldleik sínum hefir
lagt hinn kristna heim að fótum
sér og eignaður var á sínum tíma
m.a. þeim Beethoven og Haydn
var s.s. alkunna er saminn á að-
fangadag 1818 af þeim félögum:
aðstoðarprestinum Joseph Mohr
og organistanum vini hans
Franz Gruber, innblásnum frið
og helgi jólanna. — Sunginn var
sálmurinn í fyrsta sinn í fábrot-
inni þorpskirkjunni í Oberndorf
við næturtíðir þá sömu jólanótt
við gítarundirleik Grubers, þar
sem orgel kirkjunnar var ónot-
hæft. Minnir þessi saga, sem
Sígildar
l.VillHl
flestum er kunn, óneitanlega á
sjálft jólaguðspjallið þó í
breyttri mynd sé. — Svo út-
breiddur og almennur sem sálm-
urinn „Stille Nacht" er í dag ger-
ir síst því ágæta fólki, sem hér
flytur, auðveldara um vik. Því
svo er raunar um góða vísu að
ekki er hún alltaf jafn vel kveð-
in. Hér verður þó vart á betra
kosið. Kórinn syngur hugljúft,
þýtt og án undirleiks og er karla-
og kvenröddum víxlað. Kemur
þar vel fram sú heiðríkja og
fábrotna drottins dýrð, sem
sálmurinn geymir. Er ekki fjarri
því að þar og í kóralfúgu Olssons
við stef Nicolai um „hina blítt -
blikandi morgunstjörnu", nái
þessi útgáfa hæst og næst sínum
innri jólafrið, sem raunar fyllir
þessa skífu alla.
Öllum jólum lýkur þó með
þrettándagleði og sömuleiðis
lýkur þessari skífu með því að
slegið er á léttari strengi í jóla-
lagi Irvings Berlin: „White
Christmas", sem sungið er af
kvennaröddum kórsins, en við
kirkjuorgelið bregður Alf Linder
á leik og leikur af fingrum fram,
en þessi merki orgelleikari var
einmitt á sínum tíma prýðilegur
djasspíanisti!
Upptöku skífunnar stjórnaði
Bertil Alving og má með sanni
segja að hlutur hans í þessari
ágætu útgáfu sé síst minni en
þeirra sem áður eru taldir. Er
upptakan með fádæmum skýr,
djúp og fögur. í einu orði sagt:
einstök! Notfærir Alving sér til
fullnustu fagran hlómburð
Óskarskirkjunnar. Kórinn er
framarlega í hljómmyndinni, en
kirkjuorgelið breiðir úr sér í
bakgrunninum; hvort tveggja í
góðu innbyrðis jafnvægi. Press-
unin og frágangur er sömuleiðis
gallalaus. Fylgir með fjórblöð-
ungur fyrir þá sem fræðast vilja
frekar um tónlist, texta og túlk-
endur.
Hlýtur þegar upp er staðið
niðurstaðan að vera sú, að hér sé
um að ræða hljómplötu, sem
nauðsyn sé hverjum þeim, sem í
hjarta sínu gleðst af góðri tón-
list og ekki vill bjóða plötuspil-
aranum sínum hvað sem er á jól-
um eða endranær.
Þakka öllum þeim sem glöddu mig með
heimsóknum, heillaóskum og gjöfum á 70 ára
afmæli mínu. Hugheilar þakkarkveðjur.
, Valdimar J. Auðunsson,
Grenstanga, Austur-Landeyjum.
Sendum félögunum í Snarfara
bestu jóla- og nýjárskveðjur
Siglum áfram í suöur, nú frá Spáni til Kanaríeyja.
Dóra og Magnús,
skútunni Dóru.
l,íiiK|hollssölniiúiir
Langholtssöfnuður í Reykjavík sendir öllum þeim, er
á einn eða annan hátt gerðu okkur kleift að vígja
Langholtskirkju 16. september síðast liðinn, hugheil-
ar þakkir. Þökk fyrir frábœr störf, bænir, gjafir og
lán. Kœrleikur Guðs umvefji ykkur og heimili ykkar
á helgum jólum, veiti ykkur heillir á komandi tíð.
Safnaðarstjórn.
SOEHIMLE
Pakkavog 20 kg. 50 kg.
Raímagn + raíhlööur
ÖliVHM GfSIASON & CO. ílf.
SUNDABORG 22 104 REYKJAVÍK SÍMI 84800