Morgunblaðið - 11.06.1963, Blaðsíða 6
6
MORCUNBL4Ð1Ð
Þriðjudagur 11. júní 1963
Erfitt tiðarfar
í vor í Holtum
Grágæsin veldur spjöllum
MÝKJUNESI, 2. júní. — Tíðar-
farið í vor hefur verið mjög
erfitt. Frá því að hið mikla veð-
ur gerði 9. apríl, hafa tiltölulega
fáir daga komið góðir. Kuldar
hafa verið þrálátir og stöðug
þyrking er. Næturfrost voru fram
yfir 20. maí og gróður sáralítill
þar til fyrir viku eða svo. í síð-
ustu viku breytti þá algjörlega
til og gekk í stórrigningu með
vatnavöxtum svo miklum að fá-
gætt er á þessum árstíma.
Sökum gróðrarleysis var sauð-
fé gefið víða fram um 20. maí
eða fram á sauðburð og ekki er
farið að beita kúm ennþá neitt
að ráði, enda lítið úti að beita
ennþá.
Víða mun vera farið að minnka
um hey en fljótt kemur gras
í tún úr þessu, ef tíð er sæmi-
leg. Sauðburði er nú víðast hvar
að ljúka og má segja að í heild
hafi hann gengið sæmilega, þó á
stöku stað hafi orðið allmikil van
höld á lömbum. Borið hefur á
lambaláti og munu veruleg brögð
hafa verið að því á einum bæ,
Ketilsstöðum, hér í sveit. Er það
vissulega mikið tjón er slíkt kem
ur fyrir.
Sökum óhagstæðs tíðarfars
hafa verk öll dregizt mjög og
eru víða stutt á veg komin.
Óvíða er farið að setja niður
kartöflur, en verið að dreifa
áburði á tún. Allmikið land mun
enn verða tekið til ræktunar í
vor og er jarðvinnsla hafin fyrir
nokkru. Varð þó að gera hlé á
síðustu viku vegna rigninganna.
Og enn er klaki i jörðu, þó ekki
sé hann orðinn mikill.
Gæsin tekur upp kartö/Iur
Hér um slóðir hefur grágæsin
verið argasta plága í vor. Reynd
ar er hún alltaf nokkuð nær-
göngul á vorin og borið hefur
það við að hún hefur tekið upp
kartöflur er lokið hefur verið
við að setja niður. En þegar vor-
hart er, eins og nú, gerir hún
sig mjög heimakomna. Heldur
hún þá til á túnunum i stórum
flokkum og bítur þar nálina. Fer
plága þessi mjög í vöxt, því
gæsinni virðist fjölga ískyggi-
iega ört. Virðist þurfa að grípa
til róttækra ráðstafana án tafar
til að fella eða fjarlægja þenn-
an ófögnuð.
Hér eru fyrirhugaðar all-
miklar framkvæmdir hvernig
sem áfamhald verður, sökum
þess að skortur er á fólki til
starfa og þá sérstaklega hvers-
konar fagmönnum, og hefur það
tafið uppbyggingu hér 1 sveit-
um að undanförnu.
Fyrirhugað er að í sumar verði
unnið við að rafvæða landssveit.
Er það síðasta sveitin í Rangár-
vallasýslu, sem fær rafmagn, þó
víða séu nokkrir bæir eftir. Ráð
gert er að setja ferju á Tungnaá
í sumar. — M.G.
Hríðarveður til 20. maí
Síðan vorveður otj hlýindi
GRÍMSEY, 31. maí — Tíðarfar
var með afbrigðum gott frá ára
mótum til 9. apríl, er mannskaða
veðrið mikla gerði. Gæftir voru
góðar, en afli fremur lítill, hrogn
kelsaveiðin var þó mikið að
glæðast í aprílbyrjun, enda hef-
ir jú veiði venjulega verið mest
í þeim mánuði. En þann 9. apríl
breyttist veðrið skyndilega, eins
og öllum er minnisstætt og voru
hér upp frá því næstum stöð-
ug hríðarveður og harðneskja til
20. maí, að brá til sunnanáttar
og hlýinda og hefux það haldizt
síðan.
Á þessu tímabili var næstum
aldrei hægt að fara á sjó og fór
þvi hrognkelsav. alveg út um
þúfur. Sama er að segja um
þorskveiðina, að hún hefir engin
orð.ð, bæði vegna gæftaleysis og
fiskleysis.
Almennt heyleysi var að verða
hér fyrir sauðfé, sem hafði stað
ið inni allt til 20. maí, en það er
nálægt mánuði lengur en venju
lega. Var þá líka sauðburður
næstum hálfnaður. Hey fékkst úr
landi og kom það hingað daginn
áður en batinn kom. En það
kom í góðar þarfir, þvi gróður
var enginn kominn. Og þrátt fyr
ir slsema tíð framan af vorinu
eru fénaðarhöld mjög góð og
er furðulega mikill gróður kom
inn nú.
Eggjataka er nú byrjuð lítið
seinna en venjulega..
Menn eru sem óðast áð búa
báta sína undir sumarvertíðina.
Sdmuleiðis ef undirbúningur haf
inn til síldarsöltunar. — Magnús.
Óvíst að
Kanada
verði með
Ottawa, 8. júní, NTB-AP.
FORSÆTISRÁÐHERRA Kanada,
Lester Pearson, lýsti því yfir
í gærkvöldi, að vafasamt væri,
að Kanada taki þátt i hinum fyr-
irhuguðu kjarnorkuherafla Atl-
antshafsbandalagsins.
Kvaðst forsætisráðherrann
ekki telja líklegt að Kanada gæti
gengizt undir hinar auknu skuld
bindingar og ábyrgð, sem fylgdi
aðild að herafla þessum. Á hinn
bóginn sagði hann engar end-
anlegar ákvarðanir liggja fyrir,
ríkisstjórnin hefði málið til ná-
kvæmrar íhugunar.
í GÆRDAG lagði Hekla upp
í fyrstu utanlands siglingu
sína á þessu sumri, en skip-
ið mun líkt og áður sigla til
Norðurlanda. Þessi mynd var
tekin s.l. föstudag er verið
var að leggja síðustu hönd á
undirbúninginn.
(Ljósm. Mbl. ÓI. K. M.).
Jóhannesarborg, 8. júní.
NTB-Reuter.
DR. AMBROZE Zwane, for-
maður Framfaraflokksins í
Swaziland, var í gær handtek
inn í Jóhannesarborg, en þar
hafði hann viðkomu á heim-
leið frá ráðstefnu afrísku leið-
toganna í Addis Abeba.
Hrognkelsavertíð
á Skipaskaga
Akranesi, 7. júní
SVAVAR Ólafsson vitjaði í gær
uim fjögur hrognkelsanet og
veiddi í þau 230 grásleppur og
20 rauðmaga. Ásgeir Guðmunds-
son kaupir grásleppu'hrognin á
6 kr. kg og hefur baekistöð sína í
húsum Fiskiver® hf. Svavar lagði
inn 86 kg aí hrognum fyrir 516
kr.
GOÐ AFKOMA KEA
Salan jókst um 20% 1962
í ÁRSSKÝRSLU KEA fyrir
árið 1962 kemur fram, að af-
koma félagsins hefur verið
mjög góð á s.l. ári og hefur
afgangur til ráðstöfunar á að-
alfundi aldrei verið jafn-
mikill og nú.
Reikningar fyrirtækisins sýna,
að inneignir félagsmanna í inn-
lánsdeild þess hafa hækkað á
árinu úr rúmlega 40 millj. kr.
í nálega 48,7 millj. kr. Stofnsjóð-
ur þess hefur aukizt úr 28,2
millj. kr. í 32,9 millj. kr. og
inneignir félagsmanna úr 22,8
millj. kr. í 26,4 millj. kr.
Ágóðareikningur hefur hækk-
að frá árinu 1961 úr 2,6 millj.
kr. í 4,1 millj. kr. 1962. Launa-
greiðslur beinar og óbeinar voru
á s.l. ári 50,7 millj. kr., en 40,2
millj. kr. árið áður. Heildarsala
fyrirtækisins varð 487 millj. kr.
á s.l. ári, en 412 millj. kr. árið
áðru, sem er tæp 20% aukning.
í ársskýrslunni segir, að heild-
arafkoma félagsins á s.l. ári megi
heita góð, og hefur afgangur til
ráðstöfunar á aðalfundi aldrei
verið jafnmikil og nú. Þótt
félagsstjórnin hafi ekki lagt til»
að útborgað verði í stofnsjóð
|élagsmanna nema 4% af ágóða-
skyldri úttekt er þess að gæta,
að mestallar neyzlu- og fram-
leiðsluvörur eru taldar í hópi
ágóðaskyldra vara og nemur því
heildarupphæðin, sem nú verður
greidd í stofnsjóð fast að 4 millj.
kr.
• Vífilsstaðir
Helga Jónasardóttir frá Hó*la-
baki sendir Velvakanda þetta
bréf:
„Fyrir nokkrum dögum birt-
isit hjá Velvkanda smágrein, rit-
uð af „Hæliisgesti", eftir heim-
sókn að Vííil.sstöðum. Nú lanig-
ar mig að biðja fyrir fáein orð
frá sjónarmiði vistmanns, er
dvalið hefur þar nálega sam-
fleytt í tíu ár og er nýfluttur
þaðan.
Já, vist er gestsaugað glöggt
og gott, að það segi til lýta,
þegar það er af góðum huga gert
eirus og hjá Hælisgesti. En eigi
verður séð alveg ofan í saum-
ana í skjótri svipan. Hælisgest-
ur beinir hiruum hógværu að-
finnslum sínum ekki til lækna
né starfsliðs hælisins, heldur til
forráðamanna þeirra, er fjær
standa, og vel sé honum fyrir
það. En mér finn.st þær óbeint
ná til þeirra, er húsum ráða, og
um þau ganga, því að þeirra er
að ganga aftir úrbótum.
Aðibyggingin á Vífilsstöðum
ber því vitanlega vitni á ýms-
an hátt, að bún er rúmlega
fimimtug að aldri. Vafalaust sézt
þar sprunga á vegg, en satt að
segja furðar mig, hve fáar ég
hef komið auga á — saman-
borið við ýmsar nýrri bygging-
ar. Sjúkrastofur eru endurmál-
aðar við og við, en vitanlega
er ekki hægt að tak nema fá-
ar fyrir í senn vegna þese, hve
hælið er þröngsetið. Allar við-
gerðir innan sjúkrahúsa eru
bæði seinlegar og _ sérstaklega
fyrrihafnarsamar. Ég efa ekki,
að heiisuhælin annars staðar á
Norðurlönduim séu betur úr
garði gerð en íitla hælið okkar
enda af meiiru að taka. É'g þekki
þau af aÆspum, en ekki reynslu,
og heif heyrt vel af þeim l'átið,.
En ég hef dvalizt á þremur
deildum einis stærsta spítala
Daramerkur, Ríkisispítalanum í
Kaupmannaihöfn. Sýndust inér
húsakynni þar æði fornleg, en
vel fór uim mig.
Þeir, sem húsum ráða á Víf-
il'Sstöðum, meta það vafalaust
meira, að rúmin séu góðum hæg
indum búin en að þau séu lakk-
borin.
En ærið mæðir á sjúkrarúm-
unum, hvað ræstingu snertir,
Sami hugisunarháttur hefur ef-
last ráðið, þegar lagt var kapp
á það fyrst og fremst að koma
þar á fót einu fullkamnasta
lyfjabúri landsins, búa matar-
vist í ágætishorf og sjá um, að
valinn starfsmaður skipaði
hvert rúm — að láta það ganga
fyrir, sem nuðsynlegast er lifi
og heiisu sjúkilinganna.
• Sjónvarpið
Á herberginu, sam sjónvarpis-
tækið er staðsett í, er góður
gluggi bak við tækið og nægi«
leg loftræsting. Erada hefði yfir-
læknir aldrei tekið í má.l, að það
væri sett í gluggalausa kytru-
Er eðlilegt, að ókunnum sjáist
yfir gluggann í fljótu bragði,
því að hann er vitanlega byrgð-
ur með diökku tjaldi, meðan
tækið er í gangi, en það er ekki
nema ákveðinn hluta dagsins.
Gott væri að geta haft það i
stærra herbergi, vegna fjölda
vistmanna, en öðru var ekki til
að dreifa. Þegar okkur var gerð
tækið, áfctum við vistmennirnir
íhlutunarrétt, um hvar það yrði .
sebt upp. Komu þá upp raddir
uim að setja það í dagstofuna,
sem er stórt og gott herbergi. En
meiri hluti okkar lagðist alger-
lega á móti þiví, vegna þess að
það hefði kostað myrkvun noiklc
um hhita dagsins, Var þá ekki
öðru herbergi til að tjalda eu
istofuinni, sem það nú etr í.
Reykjalundi, 5. júnd 1963,
Helga Jónasardóttir
frá Hólabaki“.