Morgunblaðið - 07.02.1962, Blaðsíða 12

12
MORGUTSBLAÐIÐ
Miðvikudagur 7. febr. 1962
Úr ýmsum áttum
Framh. af bls. 10.
hann var um skeið beztá rétt-
ar-hraðritari Lundúnaborgar.
Um þetta ieyti varð hann ást-
fangirm að auðugri heldri-
mannsdóttur. Til þess að
verða auðugur sjálfur og þar
með hennar verður, ákvað
hann að verða leikari. Hann
las sér til um leiklist og lærði
hlutverk á hverju kvöldi í
þrjú ár samfleytt.
Það var fyrir hálfgerða til-
viljun, að hann byrjaði að
skrifa smágreinar, „causeri"
sem birtust í dagblðum. Þær
voru síðar gefnar út undir
nafninu ,Sketches by Boz‘, en
hann skrífaði undir nafninu
Boz. Þar með var hann kom-
inn á rétt spor og þegar
fyrstu Pickwick-heftin komu
út, seldust þau í 40 þúsund ein
tökum. Hann var tæpast orð-
inn 24 ára þegar hann var orð
inn einn vinsælasti rithöf-
undur Bretlands.
Nokkru síðar kvæntist Dick
ens Katherina Hogarth, sem
Unglingur
óskast til að bera Morgunblaðið út á
LAUFÁSVEG

TIL LEICU
4ra herb. íbúð við Reynimel er tíl leigu nú þegar.
Gunnar Þorsteinsson, hrl., sími 11535.
Móðir okkar tengdamóðir og amma
MARGRÉT JÓNSDOTTIR
andaðist að morgni þess 6 febr. að heimili sonar síns
Ásbrún í Grindavík.
Lárus Jónsson
Jón A. Jónsson, Valgerður Lilliendahl
Dagmar Árnason og börnin.
Eiginmaður minn, faðir og tengdafaðir
EBENESKR BERGS V ElNSSON
Seljavegi 11
er andaðist 1. þ.m. verður jarðsungin frá Fossvogs-
kirkju föstudaginn 9. þ.m. og hefst athöfnin kl. 10,30.
f.h. Blóm vinsamlegast afþökkuð en þeim sem vildu
minnast hins látna, er bent á Blindrafélagið.
Athöfninni verður utvarpað.
Guðrún Hansdóttir,
Friðbjörg Ebeneserdóttir,
Rósmundur Sigfússon.
Konan mín
SIGURLÍNA VALGERÐUR KRISTJÁNSDÓTTIR
sem andaðist 1. febrúar, verður jarðsett frá Akureyrar-
kirkju föstudaginn 9. þ.m. kl. 14.30. Húskveðja verður
á heimili hinnai látnu Brekkugötu 27. kl. 13.30.
Guðmundur Pétursson
Móðir okkar, amma og tengdamóðir
JÓNÍNA GlJDRÚN JÓNSDÓTTIR
frá Álftá
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 8.
febrúar kl. 10,30 f.h. — Blóm afþökkuð, en þeim, sem
vildu minnast hennar er vinsamlega bent á Álftár-
tungnakirkju. (Biskupsskrifstofan).
Athöfninni verður útvarpað.
Fyrir hönd vandamanna.
Aifreð Eyþórsson
Alúðar þakkir flytjum við öllum þeim, er auðsýndu
okkur samúð við fráfall og jarðarför ástkærrar eigin-
konu minnar, móður og tengdamóður okkar,
STEINUNNAR MÖRTU JONSDÓTTUR
Imastóðum, Vaðlavík
Guðni Jónsson, börn og tengdabörn
Jarðarför
BJARNFRÍÐAR JÓNÍNU BJARNADÓTTUR
fer fram frá Domkirkjunni fimmtudaginn 8. febrúar
kl. 1,30.
Katherina Hogarth,
eiginkona Dickens.
var elzt þriggja systra. Hann
mun bc hafa borið miklu heit
ari hug tii systur hennar,
Mary Hogarth, sem dó aðeins
17 ára gömul. Yngsta systirin
Georgma varð mjög kær vin-
kona Dickens síðar á lífsleið-
— Vitaverðirnir
Frh. af bls. 13.
ágætlega hérna, segir hann.
Maður hefur ekki yfir neinu
að kvarta. Það er búið svo
vel að okkur. Vitinn er nýr,
var byggður 1959. Hann er
hér alveg við bæinn. Það er
fallegur viti. Áin hefur verið
virkjuð, svo allt gengur fyrir
rafmagni. Við höfum sem-
sagt allt af öllu, vantar ekk-
ert nema sjónvarpið- Þegar
maður hefur nóg að lesa ....
— Já, þú lest upphátt í tal-
stöðina fyrir nágrannana og
sjómennína, höfum við heyít
— Það er búið að vera. En
það er rétt að ég gerði það
á tímabili, meðan talstöðin
var í Skálavík. Eg las þá
sögur á ákveðinni bylgjulengd
á kvöldin og það var mikið
hlustað á þetta í þorpunum í
kring og eins á skipunum hér
fyrir utan. Hvað ég las? Eg
las bæði þýdd skáldrit, eins
og t. d. Tess eftir Tomas Har-
ding, og íslenzkar skáldsögur,
eins og Mann og konu.
— Hvað eruð þið mörg
þarna?
— Það erum við hjónin og
3 drengir. Þeir lesa mikið
heima, mamma þeirra kenn-
ir þeim, og svo þurfa þeir að
fara að heiman til að taka
prófin. Einn fer að fara í
Reykjanesskólan núna.
— Hvernig er komizt til
næstu bæja?
Landleiðin er ekki fær fyr-
ir snjó. Við verðum að fara
á sjó, fyrir Gölt, til Suðureyr-
ar. Það er bara alltaf svo fjári
mikið brim undir bjarginu að
þetta er erfitt ..... Setn-
ingin drukknar í ægilegu
hvæsi.
— Ertu að skrifa nýja bók?
Hvernig sem þessi spurning
er kölluð inn í tólið, fæst ekk-
ert annað svar en hvæs og
hviss. Höfuðskepnurnar höfðu
auðheyrilega ákveðið að við-
talið væri orðið nógu langt og
við það sat.
Eldsneytisflutningar
erfiðir.
AUir íslendingar þekkja
Skoruvík. Hún er nefnd oft
á dag í útvarpinu í veður-
fréttunum. Þar býr Björn
Kristjánsson, sem auk þess
að senda veðurlýsingar, gætir
Langanesvita. Hann kveðst
hafa verið í Skoruvík í rúma
hálfa öld eða alla sína æfi.
Faðir hans, Kristján Þorláks-
son, var vitavörður frá því
fyrsta ljóskerið var sett upp
á Langanesi 1910. Björn þjón-
aði svo með honum þangað
til hann tók alveg við vita-
vörzlunni 1942.
— Það eru 15 km. frá bæn-
um út að vitanum, segir hann.
En ef ég fer hér svolítið vest-
ur fyrir, þá get ég séð hvað
vitanum líður, svo ég fer ekki
út eftir nema einu sinni í
viku. Annars er orðið svo
erfitt að hugsa um vitann, að
það er varla gerlegt lengur.
Flutningarnir þangað eru svo
erfiðir. Nei, það er enginn veg
ur þangað. Þegar vitinn var
inni og annaðist hann á efri
árum.
Hjónaband Dickens varð
ekki hamingjusamt en þau
eignuðust fimm börn. Um
tima bjó Dickens með ungri
leikkonu. en það fór heldur
ekki oí vel. Bæði var hún
helmingi yngri en hann og
þjáðist pess utan af samvizku
biti yfir því að lifa í synd.
Árið 1.842 ákvað Dickens að
ferðast til Ameríku. Honum
var geysivel fagnað þar í
fyrstu og stóðu honum allar
dyr opnar, enda átti hann vart
Orð tii að lysa hrifningu sinni.
En er á leið dvínaði hrifning-
in á báða bcga og var heldur
fátt um kveðjur er hann fór
þaðan. Síðar á ævinni kom
Dickeus þangað aftur sem upp
lesari og vann að nýju hylli
bandarísku þjóðarinnar. —
Hann iézt á upplestrarferð uni
Bandaríkin árið 1870.
byggður var lögð fær slóð,
en hún er ekki til núna.
— Langanesviti er gasviti.
Það þarf að vísu ekki að
flytja þangað dunka nema
einu sinni á ári, en hver dunk
ur vegur 208 kg. og það þarf
að fara með 8—9 dunka fram
og aftur Þetta er að verða
óframkvæmanlegt. Þessa
þungu dunka verður að hafa
hátt uppi á hestunum og svo
slæst þetta til, svo það er ekki
hægt að flytja nema á allra
rólegustu hestum, eiginlega
alveg sérstökum hestum. Slík
ir hestar eru varla til hér
lengur.
— Jú, þetta er líklega ein-
hver nauðsynlegasti vitinn á
landinu. Nesið hérna er svo
langt og t.d. er mestur hlut-
inn af ströndinni frá mér og
út á vita há björg, og ekki
hægt að bjarga neinum á land
þar nema með bjargsigi.
— Hafa farizt þarna skip
í þínu minni?
— Eg man eftir smábáti
sem fórst hér sunnan á nes-
inu og fyrir 6 árum strandaði
brezkur togari 8—10 km. hér
fyrir vestan. Það var stilltur
sjór og varðskip í nánd er
kom til bjargar. Auk þess hef
ur komið fyrir að menn hafi
bjargast hér á land af smá-
bátum.
— Hefurðu bú í Skoruvík?
— Bara nokkrar kindur og
kýr, enda engum vélum hægt
að koma hér við vegna veg-
leysis. Það fer að verða úti-
lokað að búa hér. Maður er
orðinn út úr öllu. Hvað við
erum mörg? Aðeins við hjón-
in með 9 ára dóttur okkar.
— Hvernig hefur veturinn
verið hjá ykkur?
— Það er fjarska lítill snjór.
Það hefur verið svo urohleyp-
ingasamt og snjóinn skafið svo
hann hefur litið náð að safn-
ast fyrir í óveðrinu mikla í
vetur var hér óskaplegur sjó-
gangur. Sjórinn gekk langt
upp á land. Nei, það varð ekk-
ert að hér. Eg hafði allt mitt
þannig að ég varð ekki fyrir
neinu tjóni. Annars hefur
verið áhlaupaveður núna um
helgina og blindbylur langt út
á Langanes. — E. Pá.
Samningur um
sambandsslit
við Kúbu?
BUENOS Aires, 3. febrúar —
NTB — AFP. Dagblaðið „A1 j
Prensa" í Buenos Aires segir í
dag, að Frondizi. forseti landsins,
hafi skrifað undir leynilegan
samning við herforingja landsins
um að slíta stjórnmálasambandi
við Kúbu á miðvikudag eða
firr.mtudag nk.
„A1 Prensa“ segist hafa frétt
sína eftir fréttastofunni Tele-
press. Segir blaðið. að samningur
þessi hafi verið undirritaður í
gærkveldi eftir langan og mikil-
vægan fund forsetans og her-
forngjanna.
— Loftur Bjarnason
Frh. af bls. 13.
beindist að því meðal annars, að
eyðileggja samning — sem
brezka ríkisstjómin hafði gert
við íslenzk stjórnarvöld.
Löndun úr íslenzkum skipum
hafði stöðvazt algjörlega síðari
hluta ársins 1960 og hófst ekki að
nýju fyrr en samningar tókust
um viðurkenningu Breta á ís-
lenzku landhelginni sl. vor. ,
Ágreiningur var á milli ís-
lenzku stjórnmálaflokkanna um
þennan samnmg, en nú munu
flestir, sem hlut áttu að máli sam
mála um, að giftusamlega hafi
tekizt um iausn þessa mikla
vandamals.
Óhætt er að fullyrða, að hin
bætta aðstaða til löndunar í Bret-
landi, vegna samninganna við
brezku ríkisstjórnina og löndun-
araðstaða togaranna í Þýzkalandi
hefur hindrað stöðvun togaraflot-
ans, sem annars hlaut að leiða af
hinum mikla aflabresti.
Helztu ástæður til versnandi
afkomu togaraútgerðarinnar eru
þessar:
í fyrsta lagi him mikli og
langvarandi mismunur á gengi
gjaldeyris, sem fékkst fyrir ut-
flutningsafurðir togaraflotans.
í öðru lagt hefur afli brugðizt
á fjarlægum miðum sl. 3 ár.
í þriðja lagi hefur útfærsla
landhelginnar leitt til þess, að
flest beztu mið togaranna hér við
land eru nú innan fiskveiðilög-
sögunnar, þai sem togveiðar eru
bannaðar. Þrátt fyrir það hafa
togaraeigendur stutt að útfærslu
landheigmnar, vegna nauðsynjar
á því að hindra ofveiði á fiski-
miðum landsmanna.
í fjórða lagi hefur útfærsla
iandhelginnar, er hófst 1952 leitt
til þess, að löndunarbann var
sett á íslenzka togara í Bretlandi.
Bann þetta var svo víðtækt, að í
4 ár samíleytt fékkst ekki landað
nema 8 togaraförmum af ísfiski
— auk þess héldu meiri og minni
löndunarstöðvanir áfram þar til
á sl. ári.
Nú er svo að togaraútgerðinni
sorfið, að ekki verður lengur
komizt hjá því, að hún fái leið-
réttingu mála sinna.
Skila verður togaraútgerðinni
því fé, sero af henni var haft á
árunum 1951—1958 með mismun-
unum í gengisskráningu á þess-
um árum.
Rýmka þarf rétt íslenzku tog-
aranna til veiða innan 12 mílna
iandhelginnar — þannig að svæði
þau, sem sé leyft að veiða á,
séu stækkuð og leyfistími lengd-
ur, því að nú eru veiðisvæðin svo
takmörkuð Og leyfistíminn svo
stuttur og bundinn við þann árs
tíma, sem minnst er veiðivon,
að þau koma togurunum að litlu
sem engu gagm. Virðist sjálfsagt
að taka Oillits til álits Fiskideild-
ar Atvinnudeildar Háskólan ís-
iands í þessu efni, sem kemur
fram í skriflegu áliti hennar dag-
sett 20. mai 1958. Þar segir:
„Fiskideiidin telur, að með
því að útiloka útlendinga frá
friðunarsvæðinu, létti svo
sókninm á þessu svæði, að
leyfa ben íslenzkum togurum
að veiða þar, til að byrja með.
Sýni reynslan hins vegar, að
miðin þoli ekki þá sókn, má
takmarka veiði togaranna eft-
ir því sem reynsla og vísinda-
legar rannsóknir gefa tilefni
til“.
Ef ekki þvkir fært að veita ís-
lenzkum togurunum rébt til að
veiða á takmörkuðum svæðum á
vissum árstímum upp að 3—4
mílna landhelgi eins og hún áð-
ur var, þá eru þeir algjörlega
hraktir af þeim miðum, sem þeim
var heimilt að veiða á allan árs-
ins hring, þegar flestir þeirra
voru keyptir til landsins. Virð-
ist ósanngjarnt að svo sé farið
að, þar sem bent hefur verið á,
að úr þessu megi bæta, án þess að
skerða verulega hlut annarra ís-
lenzkra fiskimanna.
Ef íslenzku togurunum er samt
sem áður algerlega neitað um
þann rétt, sem þeir áður höfðu,
verður að bætia þeim það tjón,
sem af þvi leiðir og er þar um
mjög háar ijárhæðir að ræða.“