Morgunblaðið - 07.02.1962, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 7. febr. 1962
5
MORCVTSBL AÐIÐ

EINS og skýrt befur verði
frá hér 1 blaðimi, kom upp
eldiur í húsgagnaverksímiðj-
unni Valbjörtk á AktJiireyri
fyrir nokkru. Fyrir snar-
ræði ungs manns Fáls Gísla-
sonar starfsmanns vegagerðair-
innar tókst að koma í veg fyrir
stórtjón, en Páll átti leið
þarna um, varð eldsins var
og gerði þegar aðvart. At-
burðurinn skeði um kvöld og
þá var engin maður staddur
1 verksmiðjunni.
I>arna tókst að bjarga
milljóna verðmæti, og vildi
stjórn Valbjarkar heiðra Fál
á einhvern hátt. Var honum
því boðið að velja sér ein-
hver húsgögn frá fyrirtæk-
inu. Fáll sem er ný kvæntur
valdi hjónarúm. Honum var
afhent það um sl. helgi, og
sýnir myndin Fál við hinn
góða grip. Ljósm. St. E. Sig.

Loftleiðir h.f.: Leifur Eiríksson er
væntanlegur frá Hamborg, Kaupmanna
höfn, Gautaborgar og Osló kl. 22.00.
Fer til NY. kl. 23.30.
Flugfélag fslands h.f.: Millilandaflug:
Gullfaxi fer til Glasgow og Kaup-
mannahafnar kl. 08:30 í dag. Væntan-
leg aftur til Reykjavíkur kl. 16:10 á
morgun.
Innanlandsflug: I dag er áætlað að
fljúga til Akureyrar, Húsavfkur, tsa-
fjarðar og Vestmannaeyja. A morgun
er áætlað að fljúga til Akureyrar (2
ferðir), Egilsstaða, Kópaskers, Vest-
mannaeyja og hórshafnar.
Skipaútgerð ríkisins: Hekla fór frá
Rvík í gærkvöldi austur um land í
hringferð. Esja er á Austfjörðum á
suðurleið. Herjólfur fer frá Rvík kl.
21:00 í kvöld til Vestm.eyja. Þyrill fór
frá Hjalteyri 5. febr. til Purfieet.
Skjaldbreið er 1 Rvík. Herðubreið er
væntanleg til Rvíkur í dag að austan
úr hringferð.
Eimskipafélag Reykjavíkur h.f.:
Katla er í Roquetas á Spáni Askja er
er í Reykjavík.
Hafskip h.f.: Laxá kom til Napoli
5. þ.m.
Jöklar h.f.: Drangjökull er í New
York. Langjökull kemur væntanlega
til Grimsby i kvöld fer þaðan til Ham-
borgar og A-t>ýzkalands. Vatnajökull
er í Vestm.eyjum.
Skipdeild S.Í.S.: Hvassafell er I Rvík.
Amarfell fór í gær frá Norðfirði til
Akureyrar. Jökulftll fer í dag frá NY
áleiðis til Rvíkur. Dísarfell fór í gær
frá Malmö áleiðis til Rotterdam. Litla-
fell fer í dag frá Rvík til Norður-
landshafna. Helgafell fór 5. þ.m. frá
Aabo áleiðis til Rotterdam. Hamrafell
fór frá Gibraltar í gær áleiðis til Rvík-
ur. Rinto er væntanlegt til Rvík í dag.
aÍBBÍBtt
1. Hin sérstoku skilyrði í
hafiniu umhverfis ísland, þar
sem mætast hlýir og kaldir
hafstraumar, eru hin ákjósan
legiustu fytrir lífið í sjónuimi.
enda leitar mikil mergð marg
víslegra fiska á þessar slóðir
ýmist í því skyni að hrygna
eða í ætisleit.
2. Helztu nytjafiskarnir eru,
fyrst og fremst þorskiux og
síld og svo karfinn, sem er
tiltölulega nýr í hópi nytja-
fiskanna. Aðrar tegundir, sem
hafa þýðinigu þó minni sé, er
ýsa, ufsi, sfeinbítur, langa og
ur- og Austurlandi en gangan
að Suðvesturlandi er hrygn-
ingarganga. Merkingar hafa
leitt í ljós að hluti af þeim
síldarstofni, sem veiðist við
Norður- og Austurland hrygn
ir við Noreg á vorin en ann
ax hluti hrygnir hér við Suð
urlandið. Eru áraskipti að því
hvernig þessir stofnar bland
ast. Miklar breytingar. hafa
orðið á síldveiðunlum hér við
land á seinustu árum. Ný og
fullkomnari veiðitaakni hefjr
verið tekin upp, sem eykur
veiðimöguleiikana og alger
bylting hefir orðið í veiðun-
um suðvestanlandis með til-
komu hinnar nýju tækni.
6. Veiðarfærin, sem notuð
eriu við veiðamar em margvis
leg. Á þorskveiðum notar báta
en aftur var síldaraflinn meiri
en hann hefir verið. Af þess-
um afla vom um 317 þ&s. lest
ir síld en 314 þús. lestir þörsk
ur og annar fiskjur. Þá vom
2—3 þús. lestir humar og
rækjur.
10. Meginihiluti aflans á
þorskveiðunum er tekinn til
frystingar og hefir það farið
mjög í vöxt á árunum eftir
styrjöldina. Aðrar verkunar-
aðferðir em svo söltun og
skreiðarverkun og tiltölulega
lítill hluti er fl,uttur út ís-
varið. Síldin aftur á móti fer
vanalega að meginhluta í
bræðslu en allmikið ma.gn er
þó saltað á ýmsan hátt Og
einnig fryst og fer það vax
andi. Ný síld er einnig flutt
úr ísvaxin.
Nohkrar staðreyndir um sjúvarútveginn
keila og svo flatfiskarnir.
3. Veiðaxnar em stundað-
ar allt umhverfis landið á
ýmsum árstimum, en fisfcteg
undirnar hafa þó sdn kjör-
svæði, þar sem þær safnast
saman á vissum tímum annað
hvort til hrygningar eða í æt
isleit.
4. Helztu veiðisvæði þorsks
ins og skyldira tegfunda exu
við Suður- og Vesturland á
vetrarvertíð, sem hefst í jan-
úar og lýkux í rniaí. Mun ekki
fjárri lagi að telja, að á þessu
tíanabili komi á lamd % afl
ans á þorskveiðunum. Stunda
þé veiðar milli 400 og 500
skip af öllum stæxðum. Þorsk
ur veiðiist svo meira og minna
við Norður- og Aiustfurland á
sumrin ög haustin Og þá yfir
leiitt á grunmmiðum og gildir
sama um ýsu og flatfisk, en
þær tegumdir veiðast einnig
við Suður -og Vesturland á
þeiim tíma.
Steinbíturmn aftur á móti
veiðist mest við Vestfirði síð
ari hljuta vetrar og fram á vor
Ið. Karfinn er djúpsævisfisk
ux og veiðist helzt í hafi. iu
vestur af íslandi og milli ís-
lands Og Gxænlamds. Á seinni
árum hafa togarar þó sótt
kartfann í vaxandi mæli til
Grænlands og Nýfundnalands.
5. Veiðisvæði sildarinnar
eru við Norður- og Austuxland
á suimirum en við Suðvestux-
land á vetrum otg vorin. Kem
ur síMin í æti-sleit að Norð
flotinn þrennskonar veiðar-
færi, línu, net og handfæri.
Framanaf vetrarvertíð er lín
an mest notuð, en á miðri ver
tíð, þegar hrygningartíminn
nálgasit taka bátarnir netin.
Handfæri eru mest notuð af
minni bátum. Við flatfiskveið
ar nota bátamir mest drag-
nót. Togaraxnir nota eingöngu
botnvörpuna við sínar veiðar.
Við síldveiðarnar eru nú ein
göngu notaðar herpinætur
eða hringnætur, sem exu af-
-brigði af þeim.
7. Fiskiskipin eru af ölXum
stærðum frá opnum vélbát-
um upp í 1000 rúmlesta tog-
ara. í árslok 1961 voru togar-
arnir 48 og rúmlestatalan
33.470, vélbátar yfix 100 rúmil.
voru 100 Og 16.246 rúml. og
vélbátar undir 100 xúml, vOru
657 að rúmlestatöiu 23.539. —
Alls voru því fiskiskipin, auk
opinna vélbáita, 805 og rúm-
lestatala þeirra 73.255. Til sam
anbuxðar mlá nefna, að í lok
1945 var tala skipanna 621 og
rúmlestatala 27.916.
8. Tala manna á fiskiákipa-
flotanum er um 6 þús. Eru
þeir flestir á vetrarvertíðinni
og svo aftur á síldveiðunum á
sumxin.
9. Heildaraflinn er á sjálf-
sögðu breytiiegur en s.l. ár
er áætlað, að hann hafi oxðið
633 þús. leistir og er það mesti
afli, sem á land hefir komið á
einu ári. Þó var afli togaranna
lélegri en nokkxu sinni fyrr,
11. Þýðing sjávarútvegsins
fyrir þjóðarbúskapin er marg
vísleg. Um 15% af þjóðinni
hafa framfæri siitt beint af
fiskveiðum og fiskvinnslu.
Þessi tafla s _ir þó ekki allit,
því margvísleg framileiðsiki-
starflsemi önnur og þjónusta
byggir afkomu eína algerliega \
á sjávarútveginum. I mörgum 1
landsihlutlum er svo að fóílkið •
lifir nær eingöngu á sjávarút l
veginum, þó í öðrum lanös- /
hlutum séu einnig aðrar at- )
vinnugreinar, sem hafa veru k
lega þýðingu. i
Hiuti sjávarútvegsins í þjóð
arfraimleiðslunni hefir yerið á
ætlaður um 25% og er þá rætf
lum veiðarnar og vinnsluna.
Hér kemur hinsvegar að því
sama, hverja þýðingu sjávar-
útvegurinn hefir fyrir ýmsar
aðrar atvinnugxeinar.
Loks er svo útflutningurinn.
fsland er sennilega háðara ut
anríkisverzluninni en nokfcur
önnur þjóð. Mjög þýðingar-
mikil matvæli verðum við að
flytja inn auk eldneytis og
ýmiskonar hráefna til iðnað-
ar og iðnaðarvarningB svo seim
véla og skipa, svo eitthvað sé
talið. Til að greiða þetta allt
með, hafum við nær aðeins
fisk og fiskafurðir. Því 90%
af úitflutningnium kornia frá
sj ávarútveginum.
Allt þetta sýnir Oktour mæta
vel hverja þýðingu sjávarút-
vegurinn hefur fyrir þjóðar-
búskap ofckar.
S Smurbrauðsdama
óskast nú þegar. Aðallega
morgunvaktir. Verður að
geta unnið sjálfstætt.
Björninn
Njálsgötu 49.
Hafnfirðingar
Óska að leigja 1—2 herb.
og eMhús. Upplýsingar í
síma 22618 kl. 18—-20
fimmtud. og föstud.
Til leigu 15. febrúar
2ja herbergja íbúð að Aust-
urbrún 4. Tilboð sendist
blaðinu fyrir 10. febrúar
merkt: „íbúð — 7712“.
Aukavinna
Karlmaður óskast til af-
greiðslustarfa í kvöldbúð.
Ekki undir 20 ára. Helzt
vanur. Uppl. í síma 15329.
ATHUGIÐ
að fcorið saman við útbreiðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu, en öðrum
blöðum. —
Til leigu
gott pláss fyrir hárgreiðslu
stofu eða annan iðnað. —
Tilboð sendist blaðinu fyrir
föstudag, merkt: „Góður
staður — 7898“.
Volkswagen ’61 eða ’62
óskast. Staðgreiðsla að
mestu eða öllu. Tilb. merkt:
„Strax — 7897“ sendist af-
greiðslu blaðsins.
Kvenstálúr
tapaðist 5. þ. m. á Lauga-
veginum. Finnandi er vin-
samlega beðinn að hringja
í síma 14422.
Karlmannsúr
tapaðist síðastliðið laugar-
dagskvöld við Nýja Bíó. —
Finnandi vinsaml. hripgi í
síma 34235.
Landspróf
Les með skólafólki stærð-
fræði og eðlisfræði til
landsprófs. Upplýsingar í
síma 38419 eftir kl. 6 á
kvöldin.
Stúlkur — saumaskapur
Stúlka vön karlmannabuxnasaumi óskast strax.
Einnig stúlka vön frágangi. — Upplýsingar frá kl.
2—4 næstu daga (ekki í síma).
ICIæðagerðin SKIK9ÍJA
Aðalstræti 16,uppi
IMÝKOMIÐ EIMSKIR
Karlmanna — Leður
KliLDASKÓR
SVARTIR og
BRÚNIR
Stærðir:
39—45 •
SKÓSALAN
Laugavegi 1
Stór ufsala í 3 daga
Allskonar barnafatnaður á hálfvirði
Alullarúlpur telpna
(Áður 644,—) kr. 340,—
(Áður kr. 740,—) kr. 360,—
Austurstræti 12
Sendisveinn
Röskur sendisveinn óskast strax
Vinnutími 6—12 f.h.
Afgreiðslan
Simi 22480