Morgunblaðið - 07.02.1962, Blaðsíða 10

10
MORCVTSBLAÐIÐ
Miðvikudagur 7. febr. 196Á
CTtgefandi: H.f. Arvakur. Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsssn.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (áfcm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Krisíinsson.
Ritstjórn: ó.ðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ÓSIGUR FINNSKRA
KOMMÚNISTA

MW

150 ár liðin frá fæðingu
Charies Dickens
í DAG eru liðin, 150 ár frá fæð
ingu bre/ka skáldsins Charles
Dickens — hann fæddist 7.
febrúar 1812 og lézt 9. júní
1870. Dickens varff þegar á
unga aldri einn vinsælasti rit-
höfundur Bretlands og áttu
bækur bans „The Pickwick
Papers“ drýgstan þátt í aff
skapa honum þann sess hjá
brezku þjóffinni, sem hann
skipaði æ síffan. Dickens var
einnig g.eddur góðum hæfi-
leikum og varff víffkunnur
upplesari. Ferðaffist hann víffa
um lönd og las upp úr verk-
um sínum,
Æskuárin lifði Charles Dick
ens í hálfgerðu umkomuleysi
en eftir að hann hóf rithöf-
undarfeiil sinn varð hann vel
fjáður maður og átti lítt við
ytra audstreymi að búa —
þótt hann í tilfinningalífinu
yrði fyrir skakkaföllum.
Foreldrar Dickens voru mið
stéttarfólk — faðirinn er fyr-
irmyndin að Mr. Micawber í
„David Copperfield", aðlað-
andi maður, en stefnulaus og
hirðulaus um fjárreiður sínar.
Mun Bickens hafa látið sér
víti hans að varnaði verða,
því að hann var alla tíð
óvenju reglusamur um slíka
hluti.
Fyrstu árin lifði fjölskyld-
an sæmilegu lífi í Portsmouth,
en fluttist síðan til London og
þá fór að halla undan fæti.
Ágerðist það svo mjög, að for
eldrar hans lentiu í Marshal-
sea skuidafangelsinu og allar
eigur þeirra voru veðsettar
fyrir skuldum. Dickens var
þá 12 ára og varð að sjá fyrir
sér sjálfur upp frá því. Hann
var settur til vinnu í skó-
svertuverksmiðju, vann þar
12 klst. á dag við að fylla á
krukkur í dimmum kjallara,
þar sem rottur og mýs lölluðu
milli borða. Hann þjáðist af
skömm og viðbjóði og mátti
lengi síðan ekki finna lykt af
skósvertu án þess að klígja
við. Þo er sagt, að honum hafi
sviðið sárast, að foreldrar
hans voru hreint ekkert
óánægð með veru hans þar —
og eitt sinn, er hann var rek-
inn íyrir rangar sakargiftir
heimtaði móðir hans, að hann
færi þangað aftur. Þar með
var traust hans á foreldrun-
um og öryggi tilverunnar fok-
ið út í veður og vind, enda
úir og grúir af frásögnum af
umkomulausum börnum í bók
um hans.
■ ★
Upo úr þessu hófst skóla-
ganga Díckens sem varð
skammvinn. Hann fór svo að
vinna á skrifstofu hjá mála-
færslumanm Og lærði hraðrit-
un í frístundum — svo vel, að
Framh. á bls. 12.
Charles Dickens 24 ára.
ITinstri flokkarnir í Finn-
" landi hafa beðið mikinn
ósigur í þingkosningunum,
sem þar fóru fram um síð-
ustu helgi. — Kommúnistar
töpuðu þar þremur þingsæt-
um og eru nú ekki lengur
stærsti flokkur þingsins. Jafn
aðarmenn hafa einnig tapað
verulega, sérstaklega sá hluti
flokksins, sem kallar sig
vinstri jafnaðarmenn.
Borgaraflokkarnir eru
greinilega sigurvegararnir í
þessum finnsku kosningum.
Samkvæmt þeim tölum, sem
kunnar eru, hefur Bænda-
flokkurinn fjölgað þingsæt-
um sínum úr 47 í 55. Hann
hefur með öðrum orðum
bætt við sig 8 þingsætum.
íhaldsflokkurinn, eða þjóð-
legi einingarflokkurinn, eins
og hann er kallaður, hefur
einnig aukið atkvæðamagn
sitt verulega og bætt við sig
þremur þingsætum. Finnski
þjóðarflokkurinn hefur bætt
við sig einu þingsæti.
'Samtals hafa nú borgara-
flokkarnir 112 þingsæti af
200, en kommúnistar og
jafnaðarmenn 88.
Athyglisvert er, að vinstri
jafnaðarmenn hafa orðið
mjög hart úti í þessum kosn-
ingum. Þeir fengu 13 þing-
sæti í þingkosningunum 1958,
en fá nú aðeins þrjú. Hægri
jafnaðarmenn halda hins-
vegar þeim 38 þingsætum,
sem þeir fengu þá.
★
Sl. kjörtímabil hefur
minnihlutastjórn Bænda-
flokksins lengstum farið með
völd í Finnlandi. Nú verður
hinsvegar að telja líklegt að
mynduð verði ríkisstjórn á
breiðari grundvelli, enda
þótt viðhorfin í utanríkismál
um kunni að geta haft veru-
leg áhrif á stjórnarmyndun.
Moskvumálgagnið hér á
Islandi spáði því sl. sunnu-
dag, að kommúnistar mundu
vinna mikinn sigur í finnsku
kosningunum. — íslenzkir
kommúnistar hafa bersýni-
lega talið sér trú um, að hin
freklegu afskipti Krúsjeffs af
finnskum innanríkismálum
tmdanfarið, mundu gefa
finnska kommúnistaflokkn-
um nýjan byr í segl sín. En
niðurstaðan hefur orðið allt
önnur. Kommúnistar hafa
tapað fylgi í Finnlandi og að-
staða þeirra hefur veikzt
verulega. Bæði Kekkonen
forseti, sem sigraði með
miklum yfirburðum í for-
setakosningunum og Bænda-
flokkurinn, eru harðsnúnir
Hinsvegar fylgja þeir þeirri
stefnu í utanríkismálum,
sem Paasikivi forseti markaði
á sínum tíma og byggðist m.
a. á vinsamlegum samskipt-
tim við Sovétríkin. En við-
skipti Finna við vestrænar
þjóðir hafa aukizt stórlega á
síðustu árum. Finnar eru í
eðli sínu vestræn lýðræðis-
þjóð, sem vilja eiga nána
samvinnu við aðrar norræn-
ar þjóðir. Um öll Norðurlönd
mun kosningaúrslitunum í
Finnlandi verða fagnað. Þau
sýna greinilega, að Finnar
stefna ekki í austurátt. Þeir
eru þess þvert á móti alráðn-
ir að byggja áfram á grund-
velli vestræns lýðræðis og
mannréttinda.
BÖRNIN Á
GÖTUNNI
EVrir skemmstu var frá því
sagt í Morgunblaðinu, að
þrír drengir hefðu ráðizt á
yngri dreng, níu ára gamlan,
á götu í Reykjavík, um fjög-
urleytið, lamið hann, fært
hann úr stígvélunum og
skilið hann eftir á sokka-
leistunum í snjónum.
Ýmsir hafa hringt til
blaðsins og sagt aðrar sögur
ekki þokkalegar af fram-
ferði stráka á götunum, við
telpur og drengi, sem höfðu
orðið fyrir hrekkjum og mis-
þyrmingum — einmitt oft af
sér stálpaðri og sterkari
drengjum. Einn af lesendum
blaðsins hafði séð skóladreng
með troðna tösku af bókum
koma aftan að nokkrum telp
um á leið úr skóla, og berja
eina þeirra ofan í höfuðið
með töskunni, svo að telpan
hné niður á götunrii.
Annar lesandi komst svo
að orði að sér virtust börnin
í nágrenni sínu eilíflega vera
að hrekkja hvert annað, kast
ast á grjóti og aur, og stund-
um mörg á móti einum. Oft
endaði þessi leikur með því
að eitthvert barnanna hlypi
hágrátandi heim á leið, eftir
spörk og hnefahögg — en
þeir strákar sem pústrana
hefðu greitt tækju til fót-
anna, áður en hægt væri að
hafa hendur í hári þeirra.
★
Stundum hefur heyrzt eft-
ir útlendingum að óvíða sjá-
ist eins mikið af fallegum og
hraustlegum börnum og á
íslandi, og er það vafalaust
mikið því að þakka, hve þau
eru mikið úti, sumar og vet-
ur. En eru þessi útigangs-
börn okkar yfirleitt nógu vel
siðuð?
Æskilegt væri að foreldrar
reyndu, hverjir í sínu um-
hverfi, að hafa sem beztar
gætur á framferði barnanna
á götunni, að hver áminni
sín börn, og annarra, ef
ástæða er til, um að koma
hrekklaust og fallega fram
við önnur börn, og varast að
stofna til hrindinga, bar-
smíða eða grjótkasts. Þá
verður og að krefjast þess
að kennarar í skólum leggi
sífellt mikla áherzlu á
að innræta börnunum góða
hegðun í hvívetna. Þó að dá-
lítið hnjask og áflog, í góðu,
verði að teljast eðlileg útrás
af ærslafullum lífskrafti heil
brigðrar æsku, þá verður að
kenna börnunum, að sitt er
hvað gamansamt tusk og
meinlaus átök, og Svo hins
vegar ruddalegir hrekkir og
meiðsli.
Sérstaklega verður að
brýna fyrir börnunum hve
ljótt sé að níðast á þeim sem
yngri eru og kraftaminni —
og smánarlegt og hraklegt
þegar margir níðast á ein-
um. —
Ljótt fordæmi og óvita-
skapur eiga sök á margskon-
ar barnabrekum. En það er
auðvelt að vekja sómatil-
finning og réttlætistilfinning
hjá hverju bami, sem er að
náttúrufari vel innrætt, —-
og skylda hinna eldri að
koma því inn hjá börnunum,
að þau eigi að vera hvert
öðru góð og öll einn vina-
hópur.