Óðinn - 01.01.1930, Blaðsíða 45

ÓÐINN
45
sonar og nefnist það Bolholtsœtl, sem frá Jóni
Þórarinssyni er komin, og er hún mjög fjölmenn.
Kona Eiriks á Laugarbökkum og móðir Eiriks
í Miðbýli var Ingibjörg Eiríksdóttir dannebrogs-
manns á Reykjum á Skeiðum (ý 1839) Vigfús-
sonar s. st. Gíslasonar prests á Ólafsvöllum (f
1744) Erlingssonar lögrjeltumanns, Eyjólfssonar
á Melum á Kjalarnesi, ísleifssonar stúdents og
lögrjetlumanns í Saurbæ, er átti Sesselju Magn-
úsdóttur sýslumanns hins prúða, Jónssonar frá
Svalbarði, systur Ara sýslumanns frá Ögri (ý
1652) og þeirra systkina. Er þessi ætt stórmerk,
Svalbarðsœtt.
lJau Eiríkur á Laugarbökkum og Ingibjörg
kona hans, alsystir Ivatrínar konu Magnúsar
alþm. Andréssonar í Syðra-Langholti, voru syst-
kinabörn, því að Þorsteinn í Kýlhrauni faðir
Eiríks og Ingunn móðir Ingibjargar voru systkin.
Eirikur í Miðbýli, sonur þeirra, og Guðríður
Vigfúsdóttir, kona hans, voru einnig systkina-
börn, því að móðir Guðríðar var Valgerður Þor-
steinsdóttir frá Kýlhrauni, systir Eiríks á Laug-
arbökkum, en faðir Guðríðar var Vigfús bóndi
í Arnarbæli í Grímsnesi, Guðmundssonar bónda
á Ormsstöðum Guðmundssonar á Hömrum,
Jónssonar ólafssonar. Kona Guðmundará Hömr-
um var Hallgerður Magnúsdóttir spítalahaldara
i Kaldaðarnesi, Guðmundssonar spítalahaldara
1 Klausturhólum, Magnússonar, og nefnist það
Misersætt, komin frá móðursystur Odds biskups
Einarssonar. Meðal systkina Ilallgerðar voru
sjera Nikulás Magnússon í Berufirði (ý 1772)
og Þuríður móðir sjera Sæmundar Einarssonar
á Útskálum (ý 1820).
Eins og ofansluifað ber með sjer, stóðu að
þessum hjónum góðir stofnar. Enda hlutu þau
í vöggugjöf kjark, hygni, víðsýni og frábært
starfsþrek. Allir þessir kostir urðu til þess, að
þrátt fyrir mikla vanheilsu, er Jón sál. varð að
stríða við alla sína starfstíð, gáfust þau aldrei
upp og náðu loks því takmarki, er þau höfðu
setl sjer þegar í æsku, að verða sjálfstæðir menn
og óháð öðrum.
Skal nú stuttlega drepið á æfistarf þeirra.
Eftir lát Bjarna heitins í Nesi, föður Jóns,
giftist móðir hans, Ingveldur Gísladóttir, Eyjólfi
Bjarnasyni frá Björnskoti á Skeiðum, og ólst
Jón upp hjá móður sinni og stjúpa þar til hann
var 15 ára, en fluttist með þeim til Hafnar-
fjarðar, er þau brugðu búi í Nesi árið 1873.
Gekk Jón þá um þriggja ára skeið í þjónustu
Kristcnsens kaupmanns i Hafnarfirði, en brátt
þótti lionum slíkt verksvið umfangslítið og tók
þá að stunda sjómensku. Gerðist brátt orð á,
hve góður sjómaður hann var og aflasæll. Enda
var þar strax gengið til verks með sömu fest-
unni og örygginu, er slðar einkendi alt líf hans.
Þau hjónin giftust i Hafnarfirði 11. október
1888 og eignuðust þrjár dætur: Guðriði Júlíönu,
Magneu Ingibjörgu og Petrínu Guðrúnu. Iíru
tvær þær fyrst töldu á 1 fi og búa i Reykjavík,
en Petrínu mistu þau í æsku 1907.
Auk þess átti Jón sál. son áður en hann gift-
ist, Guðmund að nafni. Var hann talinn atkvæða-
sjómaður og skipsijóri, en Ijest árið 1905 í Hafn-
firði úr taugaveiki. Harmaði Jón sál. þann missi
mjög, þó hann Ijeti lítið á því bera.
Pe im var víst bjart í huga, ungu hjónunum,
er þau byrjuðu lniskapinn i Hafnarfirði, en brált
dró upp ský á hamingjuhimin þeirra, því af
þeim tíu árum, sem þau voru búsett i Hafnar-
firði, lá Jón heitinn sjö árin rúmfastur, og er
slikt mikil þrekraun fyrir jafnmikinn athafna-
mann og hann var. Sigldi hann þó á þeim ár-
um til Englands sjer til lækninga, en fjekk
litla bót.
Þetta sýnir best framtak hans og dug, að
brjótast í því stórræði, sem þá þótti vera, að
sigla sjer til lækninga, sárfátækur, og um leið og
það sýnir stórhug mannsins, ber það þess IJós-
an vott, að hann vildi ekki verða undir í lífs-
baráttunni.
Er orð á því gerf, hve Guðríði sál. tókst þá
að framfleyta heimilinu, hjálparlaust, öll þessi
veikindaár hans, með tvö kornung börn að auki,
en þreytt mun hún þá hafa lagst til hvildar á
kvöldin.
Árið 1898 fluttust þau til Reykjavikur. Var
Jón þá nýkominn á fætur, en tæplega vinnu-
fær. En þá var hamingjusól þeirra heiði næst,
því þótt Jón yrði aldrei heilsuhraustur og langt
frá því, byrjaði nú hið eiginlega æfistarf hans.
Stóð hugur hans mest á sjóinn; gerðist hann
skipstjóri fram til 1907 að hann byrjaði verslun
sína. Var hann talinn aflasæll og glöggur og
gætinn í besta lagi og hlektist aldrei á; var
hann þó ólæiður og sýnir það best, hve upp-
lagið var gott.
Verslun sína rak hann í 20 ár eða þar til
hann dó 21 sept. 1927. Var hann eignalítill, er