Óðinn - 01.01.1930, Blaðsíða 20

20
ÓÐINN
finninganna hjá öllum þorra danskra kenni-
manna og safnaða þeirra, og get jeg eigi betur
sjeð eða fundið en að þeir sýni sæmilega »trú
sína af verkunum«. Mjer finst að m. k. alt ann-
að en að trúin þeirra sje dauð og dáðlaus eða
aðeins andvana, kvöld, stirðnuð og blind bók-
stafstrú, eða úrelt meiningarlaus varajátning, og
fæ ekki sannar sjeð en að allar framannefndar
framkvæmdir og fleiri ótaldar sjeu vel »sam-
boðnar betruðu hugarfari« og hinni bestu og
sönnustu trú, heims- og lífsskoðun.
Mjer finst líka ótvírætt, að »gamla guðfræðin«
og trúin samkvæmt henni hjá hinum sjeðu og
heyrðu dönsku prestum væri þeim mjög heilög
og hjartanleg, og enganveginn uppgerðarleg eða
með hræsnisblæ. Og alveg eins hjá öðru trúuðu
fólki, sem jeg kyntist. Ekki gat jeg heldur sjeð
eða fundið á eða hjá þessum dönsku prestum
»þessa helgislepju«, sem talað hefur verið um.
Mjer sýndist og fanst þeir allir vera einstaklega
látlausir og blátt áfram, bæði utankirkju og
innan. Annað mál er það, að ytra útlit manna
alment og enda framkoma þeirra mótast oft
eða fær blæ eða svip af »innra manni« þeirra,
eða sálarásigkomulagi, alveg ósjálfrátt og þeim
óvitandi. Því er og ekkert ólíklegt eða óeðlilegt,
að sumir þeirra kunni að bera prestinn einnig
»utan á sjer«; en slíkt ætti síst að teljast til
lasts eða lýta, að hið ytra samsvari hinu innra,
þegar það er eðlisgróið og engin uppgerð eða
látalæti.
En hvað sem þessu líður, þá hef jeg lært
betur en áður og sannfærst um í þessari ferð,
að sú guðfræðin er sönnust og best, sem fræðir
og uppelur til li/andi trúar, ávaxtarsamrar í
góðum verkum til uppbyggingar og blessunar
lýðum og löndum. Og ef það er rjett, sem sagt
hefur verið, að »af ávextinum þekkist trjeð«,
og jafnframt litið til kirkju- og trúarlifs fram-
kvæmda kristins fólks i Kaupmannahöfn, og
liklega yfirleitt meðal Dana, sem vissulega eru
bæði margar og góðar, þá hlýfur líka rótin að
þessum framkvæmdum að dæmast góð; en sú
rót er kristna trúin og trúarlífið hjá þorra þjóð-
arinnar.
Svo dæmi jeg ekki frekar um þetta eða ann-
að, en segi aðeins það, að óskandi væri, að við,
islenskir prestar og söfnuðir okkar, ættum nú,
og ef ekki nú, þá síðar og sem fyrst, að tiltölu
jafnmörg og merkileg, fögur og blessunarvænleg
merki og verk lifandi kristilegrar trúar, guðs-
elsku og mannkærleiks, eins og jeg hef sjeð og
heyrt um hjá dönskum söfnuðum, og þá líka,
að álíka vel væri fyrir þeim staðið og um þau
hirt hjer eins og þar.
Mun nú vera rjettast að láta hjer við lenda
frásögn þessarar farar, þótt fleira hafi jeg krítað
mjer til minnis og gamans. Jeg þakka svo guði
og góðum mönnum fyrir þessa ferð, sem að
öllu leyti varð mjer til gleði og gagns, án nokk-
urs allra minsta óhapps, nema þó þeirrar ó-
hepni, að jeg var oft illa haldinn af kvefi,
hósta og hæsi, nær allan tímann, og var stund-
um miklu ver haldinn en jeg vildi uppi láta,
því mig langaði ekki til að komast undir læknis-
skoðun og skipun um að liggja. En þetta dró
þó úr og deyfði fyrir mjer marga ánægjustund
og gerði mjer erfiðara um flest. Munu ýmsir
hafa veitt þessu eftirtekt, auk fjelaga minna, og
þar á meðal blessað fólkið í Lúkasarheimilinu;
því að bæði forstöðukonan og þjónustan mín
töluðu um það við mig og ljetu ekki sitja við
orðin tóm. Var mjer öll síðustu kvöldin, um
háttatíma, gefið eitt staup af einhverju meðali,
sem átti að vera afbragð við þessu. Það var gott
og þægilegt fyrir bijóstið, en náði ekki tilgangi
sínum. — Batnaði mjer ekki fyr en viku eftir
heimkomuna.
í jan. 1930.
0
Guðjón Gamalíelsson
og María Guðmundsdóttir.
Þegar jeg minnist Guðjóns heitins Gamalíels-
sonar byggingameistara, er andaðist 26. des.
1929, þá minnist jeg einnig hinnar ágætu konu
hans, frú Maríu Guðmundsdóttur, og fyrirmyndar
heimilis þeirra. En heimilisvinur þeirra góðu
hjóna hef jeg verið um langt árabil.
En jafnframt hefur mjer þá og komið í hug,
að myndir þeirra og minning þyrfti að geymast
ókomnum tímum í »óðni« meðal margra ann-
ara ágætis- manna og kvenna þessa lands.
Guðjóni Gamalíelssyni kyntist jeg fyrst á þeim
árunum, er íslandsbanki og safnahúsið voru reist
hjer í bænum.