Morgunblaðið - 05.12.1998, Page 92

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN1, 103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF 5691181
PÓSTHÓLF3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Sjávarútvegsvísitala lækkaði um 2,29% á verðbréfamarkaði í gær
Gæti lækkað frekar skýr-
ist ástandið ekki fljóllega
NIÐURSTAÐA Hæstaréttar í máli
Valdimars Jóhannessonar gegn ís-
lenska ríkinu hafði áhrif á verð
hlutabréfa á Verðbréfaþingi Is-
lands í gær. Almennt lækkaði gengi
sjávarútvegsfyrirtækja og vísitala
sjávarútvegs lækkaði um 2,29%.
Stefán Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfaþings Is-
lands, segir erfitt að spá um við-
brögð markaðarins á næstu dög-
um. Telji markaðurinn að ástandið
skýrist ekki um helgina „á ég alveg
eins von á því að verð hlutabréfa
haldi áfram að lækka,“ sagði hann.
Lögfræðingar ekki
á einu niáli
Lögfræðingar eni ekki á eitt
sáttir um hvernig þeri að túlka
dóm Hæstaréttar. „Eg tel að dóm-
urinn hafi aukið gildi stjórnar-
skrárinnar fyrir allan almenning í
_ landinu," segir Ragnar Aðalsteins-
son, hæstaréttarlögmaður. Dómur-
inn skerpi á þrískiptingu valdsins
og auki jafnvægi valdþáttanna;
þarna birtist áhrif alþjóðlegrar
réttarþróunar á undanförnum ára-
tugum.
Jón Steinar Gunnlaugsson,
hæstaréttarlögmaður, segir að í
dóminum felist að það sé brot á
jafnræðisreglu og atvinnufrelsi að
þeir einir, sem átt hafi skip ein-
hvern tímann í fortíðinni, fái veiði-
leyfi. Dómurinn segi hins vegar
ekkert um lögmæti kvótakerfísins.
Gunnar' G. Schram, lagaprófess-
or, segist telja ótvírætt að sam-
kvæmt dóminum standist núver-
andi fiskveiðikerfi ekki stjómar-
skrána. Sigurður Líndal, lagapró-
fessor, telur dóminn í engu hagga
þeim atvinnuréttindum, sem nú
eru fyrir hendi.
Ekki tilbúinn í víðtækar
ályktanir
Utandagskrárumræður fóru
fram á Alþingi í gær í tilefni af dómi
Hæstaréttar. Þar sagði Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegsráðhema, að
dómurinn hefði augljóslega þá þýð-
ingu að 5. gr. laga um stjóm fisk-
veiða teldist stangast á við stjómar-
skrá. Hann kvaðst hins vegar ekki
tilbúinn að lýsa því yfir hvort dóm-
urinn hefði víðtækari þýðingu.
„Ég tel að það sé mjög mikil-
vægt að færustu sérfræðingar í
lögum meti það og leggi á ráðin áð-
ur en við hröpum að einhverri nið-
urstöðu í þeim efnum. Við vitum að
sú niðurstaða getur haft mjög
miklar efnahagslegar afleiðingar
og það væri rangt að óathuguðu
máli að senda nokkur skilaboð frá
þessari umræðu hér á Alþingi í
þeim efnum,“ sagði Þorsteinn.
Ragnar Amalds, þingmaður AI-
þýðubandalags, varaði við því að
menn reyndu að leysa vandann
með smálagfæringum á lögum um
stjórn fiskveiða; stjórnkerfíð verði
að endurskoða frá grunni. „Að
mínu áliti er kjarninn í niðurstöðu
Hæstaréttar mjög ljós. Stjórnkerfi
í fiskveiðum sem byggist á veiði-
reynslu tiltekinna skipa fyrir 15 ár-
um gat staðist sem bráðabirgða-
ráðstöfun í skamman tíma, til að
koma í veg fyrir ofveiði, en til
frambúðar verður stjórnkerfi fisk-
veiða að byggjast á jafnræðisreglu
stjórnarskrárinnar og má ekki mis-
muna mönnum, eins og núverandi
kerfi gerir,“ sagði Ragnar Ai-nalds.
Sljórnarskrárbreyting?
Halldór Asgrímsson, utanríkis-
ráðhema, sagði í samtali við Morg-
unblaðið í gærkvöldi, að eðlilegt
væri að auðlindanefndin svokall-
aða, sem skipuð er fulltrúum allra
stjórnmálaflokka, fjallaði um það
ástand sem komið er upp í kjölfar
dóms Hæstaréttar. Meðal annars
sé eðlilegt að nefndin skoði hvort
gera þurfi breytingar á stjórnar-
skránni.
Halldór sagði aðspurður að sér
sýndist í fljótu bragði að það væri
afleiðing dóms Hæstaréttar að úr-
eldingarreglur núgildandi laga
væru fallnar úr gildi.
■ Dómur/10-14,24,26,28
Kálfar við
Kálfsskinn
ÞEIR voru afslappaðir
kálfai'nir sem lágu í makind-
um sínum í túninu neðan við
bæinn Kálfsskinn á Arskógs-
strönd er Ijósmyndari Morg-
unblaðsins var þar á ferð.
Þeir höfðu nýlokið við að
fá sér hádegistugguna og
jórtruðu hver í kapp við ann-
an, þar sem þeir lágu í heyinu
og létu fara vel um sig, þótt
nokkuð væri kuldalegt í
kringum þá.
Verðlækkun
á bókum
VERÐSTRÍÐ er hafið á bóka-
markaði. Helstu útsölustaðir lækk-
uðu verð á bókum umtalsvert í
gær, en misjafnt er milli verslana
hvernig framhaldið verður fram að
jólum.
Hagkaup lækkaði verð á öllum
<’./'£Jhjc>labókum um 25% í gærmorgun
að undanskildum fáeinum barna-
bókum, sem lækkuðu meira, og
stendur tilboð Hagkaups til mánu-
dags. Jón Björnsson, fram-
kvæmdastjóri Hagkaups, segir að
fram að jólum muni síðan standa
yfir tilboð á bókum með mismun-
andi áherslum.
Verðstríð viku fyiT
en í fyrra
Mál og menning lækkar allar
jólabækur í verslunum sínum um
10-30% um helgina, en sú lækkun
verður viðvarandi og helst fram að
jólum. „Við viljum helst að við-
skiptavinurinn, sem kemur á
" ~>tnánudag, fái jafngóða þjónustu og
sá sem kom um helgina," segir Sig-
urður Svavarsson, framkvæmda-
stjóri Máls og menningar. Að hans
mati fer bókasalan af stað með
kröftugri hætti en á síðasta ári og
sýnist honum að verðstríðið þetta
árið hefjist viku fyrr en í desember
í fyrra.
Penninn/Eymundsson hóf tilboð
á bókum í gær og stendur tilboðið
til mánudags. Lækkunin felst í að
séu fjórar bækur keyptar, fæst sú
ódýrasta ókeypis. Að sögn Gunn-
-«^ars Dungal, fram kvæm d astj óra
Pennans/Eymundssonar, kemur
síðan í ljós síðar í mánuðinum
hvort bækur verslananna verða
lækkaðar aftur.
Verð bóka í Bónus-verslununum
er 30-35% undir leiðbeinandi út-
söluverði, að sögn Guðmundar
Marteinssonar, framkvæmdastjóra
Bónuss.
Morgunblaðið/Kristján
>
Viðræður um sameiningu Sölumiðstöðvarinnar og Islenskra sjávarafurða
Staðan skýrist á mánudag
MIKIL samlegðaráhrif eru talin
verða ef ákveðið verður að sameina
rekstur Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna hf. og Islenskra sjávai'af-
urða hf. Aætlað er að sparnaðurinn
geti numið eitthvað á annan millj-
arð króna á ári. Búist er við að það
skýrist á stjórnarfundi IS á mánu-
dag hvort formlegar viðræður hefj-
ast við SH eða hvort málinu verður
ýtt út af borðinu.
SH og ÍS eru með líka starfsemi,
selja sömu vörurnar á sömu mörk-
uðunum og jafnvel oft og tíðum til
sömu kaupendanna. Samlegðará-
hrif af sameiningu þeirra myndu að
mati viðmælenda Morgunblaðsins
nást fram í yfirstjórn með samein-
ingu höfuðstöðvanna í Reykjavík,
með sameiningu söluskrifstofa úti
um allan heim og með hagræðingu
í rekstri fiskréttaverksmiðjanna í
Bandaríkjunum og Evrópu og jafn-
vel fækkun verksmiðja. Félögin
reka söluskrifstofur á sömu stöðum
víða um heim og er talið unnt að
fækka þeim veralega.
Andstaða innan stjórnar IS
Vegna andstöðu innan stjórnar
Islenskra sjávarafurða var því
frestað á stjórnarfundi í vikunni að
taka afstöðu til tillögu um að óska
eftir viðræðum við Sölumiðstöðina.
Málið er í þeim farvegi að fulltrúar
stórra hluthafa í báðum félögunum
ræða óformlega saman. Fullyrt er
að stórir hluthafar og framleiðend-
ur í röðum beggja styðji það að við-
ræður hefjist en framhaíd málsins
skýrist á stjórnarfundi ÍS á mánu-
dag.
■ Sparnaður/46-47