Morgunblaðið - 05.12.1998, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998 : MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Víkingablóð Kára
í Discover
ln midrile lilo Kári camc homc.
Hk VjaI Wv' j h.’jj i»tw jíkvkS. <nJ hi. IUwt- Jair M ivnuJ
•nMftrf. fc m vu' i'Hl í; tfrfluil rviEoi Stn>cn
6«'4í Ae l»',othil wrí3*j4. tlx r. c <\:r? Uim «)■«* a n'xíc
ftíW«. MVÍ 1 KTHfpT tt j;,í. Kirt WJt> mC. Imh. tiul »!*í
W»»*a ’SrwfijT l«*i. !k *> > wao#, IVnjár mW kr
«•*»«firr-’-il.» aun JrtmvwuíBin.» aun wbo rww
AHiiafctnwiH.
Kiri »j’ ibc MO a< SttiM.» sntmrj piuiu. v>-ún l.i-J
nunl lút«n m U j«a«t'fr.cmkr•wyáiérui.»pW*K v««r
ln lceiand the Vikings’ legecy remains pure
and homogeneous —and irresistible to a big
genc huntcr like Kári Stcfánsson. He airas to
corner the market on the lcelanders’ genes.
even if he has to spli! a few skulls to do it.
BLOOD O F THE
ViKin
búta." Kié ««. Jo .kn bc hoi «!»«! an*.
kvuuúif * jwAvmt <1 ln«i i!«Lu! iU»il. Vut 1» fK
tíut ap k* rtaxn feamt. t» dtí «fc*í W mMjbs írt «05
swíc »tfK». niv trm >*««»!*»« »bíy v«T« «»
EiitiiÍLWialuliÚWditsittlSn mwc»í
Kfc» S uShmm Kdbaft «« jtúa. T3k
In’aimwkMnlái ^»Sp.é>ii ittlm^n ktaétc
vujfiTi. 4U< V»«w yfei=5»-«rical Snr.wrdj uvljjul S5JI
adStat wifcncper Köí Vtuí I Ir uH fc vmM ffuly thc
«»dtco«=F*y Ktrit*»tri Mr jkí 5;
Bv Rosr.KT Kv- N.’U'. • Piioror.RAPirs ev As ■ s M.vcW'm
ÍTARLEGA er fjallað um starf-
semi Islenskrar erfðagreining-
ar, Kára Stefánsson og umræðu
á Islandi um erfðarannsóknir og
gagnagrunnsmál í grein í
bandaríska visindatímaritinu
Discover, sem er skrifað jafnt
fyrir vísindamenn sem almenn-
ing.
Greinin í Discover, sem teygir
sig yfir fimm opnur, ber yfir-
skriftina „Blóð víkinganna" og
vísað er til hennar á forsíðu tíma-
ritsins með orðunum „Víkinga-
genin - og maðurinn sem vill
eignast þau“. Blaðamaðurinn Ro-
bert Kunzig segir Island í dag
minna flest á önnur ríki heims á
yfirborðinu en sé þó „faliega frá-
brugðið“ og „skrýtið" sé betur að
gáð. Saga byggðar á Islandi er
rakin í grófum dráttum frá
landsnámsöld og skýrt hvernig
standi á því að hér sé að finna
jafnnákvæmar ættartölur og
raun ber vitni og hvernig það
nýtist við erfðarannsóknir. Er ís-
Krefjast
brúar á
Miklubraut
FORELDRAFÉLÖG Hvassa-
leitisskóla og Álftamýi-arskóla
hafa hrundið af stað undir-
skriftasöfnun þar sem þess er
krafíst að reist verði göngubrú
yfir Miklubraut í námunda við
Framheimilið. Undirskrifta-
söfnunin hófst í kjölfar alvar-
legs umferðarslyss, sem varð
fyrir nokkrum vikum þegar
ungur drengur varð fyrir bíl.
Hann liggur enn alvarlega
slasaður á sjúkrahúsi.
„Krakkarnir þurfa að fara
yfir götuna til að komast í
Framheimilið og þeir sem búa
norðan götunar þurfa að fara
yfir hana til að komast í kórinn
í Grensáskirkju. Það þarf ekki
að hafa mörg orð um hversu
hættuleg gatan er gangandi
vegfarendum. Það er yfir sex
akreinar að fara. Það eru að
vísu undirgöng vestan Kringl-
unnar, en börnin nota þau ekki.
Þau eru ekki á réttum stað fyr-
ir þau, auk þess sem þau eru
drungaleg og óaðlaðandi,“
sagði Þui'íður Jónsdóttir, for-
maður Foreldrafélags Hvassa-
leitisskóla.
Undirskriftalistar liggja
frammi í verslunum í hverfinu
og skólunum tveimur.
lenskum erfðaupplýsingum líkt
við gull er bíður þess að verða
unnið.
í greininni er fjallað í löngu
máli um Kára Stefánsson og Is-
lenska erfðagreiningu, hvernig
á því stóð að prófessor við Har-
vard ákvað að hasla sér völl í
heimalandinu á nýjan leik og þá
erfiðleika sem hafa orðið á vegi
hans við uppbyggingu fyrirtæk-
isins. Kári segist ekki sjá eftir
því að hafa yfirgefið Bandarík-
in. „Að mörgu leyti held ég að
það sé betra að alast upp í litlu
samfélagi. Það getur hins vegar
verið erfiðara að hasla sér völl
þar, þar sem lítið samfélag er að
mörgu leyti líkt og framlenging
á fjölskyldunni og lýtur sömu
lögmálum. Góð móðir tryggir að
ekkert barna hennar skarar of
langt fram úr hinum.“
Komið er inn á deilur stjórn-
málamanna og lækna um upp-
byggingu gagnagrunns og m.a.
rætt við Jórunni Eyfjörð og Jón
MEÐAL merkra áfanga í stai-fi Rík-
isspítala að undanförnu, að sögn
Guðmundar G. Þórarinssonar, for-
manns stjómamefndar Ríkisspítala,
er að tekist hefur að draga úr lokun-
um deilda. Þær vom sem svarar um
Jónsson, sem hafa gagnrýnt
áform um að aflienda ÍE einka-
leyfi á uppbyggíngu gagna-
grunns. Hins vegar er sagt að
Kári hafi frá upphafi notið
stuðnings ríkisstjórnarinnar og
og yfir 20 þúsund legudögum ái'in
1995 og 1996, í fyrra rúmlega 15 þús-
und og í ár stefndu þær í að verða
undir 15 þúsund.
Guðmundur G. Þórarinsson kynnti
ýmsar tölur úr rekstri Ríldsspítala
undanfarin ár í ræðu sinni á ársfúndi
þeirra sem haldinn var í gær. Hann
sagði aðgerðafjölda hafa aukist vem-
lega og að tekist hefði að halda biðlist-
um í skefjum. Hann sagði sjúklingum
á hvert stöðugildi hafa fjölgað úr um
16,5 árið 1995 í 19,5 miðað við áætlun
þessa árs. Mjög hefði styst biðlisti
vegna bæklunaraðgerða eða úr 365 í
fyrra í 291 samkvæmt áætlun ársins.
Um fjárhag Ríkisspítala sagði
stjórnarformaðurinn að í ár stefndi í
307 milljóna króna halla Ríkisspítala.
Með 200 milljóna króna uppsöfnuð-
um skuldum frá árunum 1995 vantr
aði 500 milljónir uppá að reksturinn
væri í jafnvægi. Á næsta ári er gert
ráð fyrir að 280 milljónir króna vanti
MEIRIHLUTI fjárlaganefndar
leggur til í nefndaráliti með frum-
varpi til fjáraukalaga 1998 að 54
m.kr. verði veitt til að mæta áhrif-
um kjarasamninga á stofnunum íyr-
ir fatlaðra.
„Starfsmenn þessara stofnana
taka langflestir laun samkvæmt
Davíðs Oddssonar forsætisráð-
herra. Það sé þrátt fyrir að þeir
hafi verið á öndverðuni meiði í
stjórnmálum í skóla. Þeir hafi
náð saman þegar Kári hóf upp-
byggingu fyrirtækis sem gat
til að endai- nái saman í rekstrinum
og sagði hann Ríkisspítala því vanta
787 milljónir króna í lok næsta árs
miðað við forsendur í dag. Skoraði
Guðmundur á fjái'veitingarvaldið að
gera hlé á kröfum sínum um hag-
ræðingu og leysa fjárhagsvandann.
Kostnaður á hvern sjúkling
fer lækkandi
Um þróun í rekstrinum síðustu ár
sagði Guðmundur að launa- og
rekstrargjöld hefðu hækkað um
6,7% milli áranna 1994 og 1998.
Hann sagði að sjúklingum hefði
fjölgað um 11% en dregið úr kostn-
aði á hvern sjúkling um 3,9%.
Meðallegutími á legudeildum hef-
ur árin 1994 til 1997 styst úr 42 dög-
um á vefrænum deildum í rúmlega
6,5 daga og á geðdeildum úr 43 dög-
um í rúmlega 6.
Af fleiri tölum má nefna að maga-
speglu
kjarasamningi fjármálaráðherra og
SFR. í síðasta samningi þessara að-
ila var samið um launakerfi sem
byggist m.a. á starfaflokkun. í mati
á áhrifum kjarasamningsins var
ekki tekið nægilegt tillit til þeirra
áhrifa sem þau hafa á launaútgjöld
stofnananna," segir í nefndarálitinu.
laðað hámenntaða unga íslend-
inga heim til íslands. „Ég býst
við að skoðanir hans á því
hvernig verðmæti verða til hafi
breyst minna en mínar,“ segir
Kári í greininni.
Framkvæmdir um-
hverfís dómkirkjuna
fyrir 80 milljónir
Kirkjutorg
endurnýjað |
á næsta ári 1
ÝMSAR framkvæmdir í miðborg
Reykjavíkur eru ráðgerðar á næsta
ári, m.a. endurgerð Kirkjutorgs við
Dómkirkjuna og er kostnaður áætl-
aður um 80 milljónir króna. Þá
verða hannaðar og undirbúnar
framkvæmdir vegna endumýjunar
við Lækjargötu, Geirsgötu og |
Hlemm.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri upplýsti Morgunblaðið 1
í gær um að fyrir dymm stæði viða-
mikil viðgerð á Dómkirkjunni og
yrði henni lokað á meðan. Því hefði
verið talið æskilegt af hálfu borgar-
innar að endumýja um leið um-
hverfi hennar. Sagði hún Kirkju-
torg og svæðið umhverfis kirkjuna
taka nokkram breytingum, ekki
væri aðeins um endumýjun að ræða |
heldur endurhönnun.
Þá verður 55 milljónum króna
varið til að merkja svonefnd 30 km 1
hverfi á næsta ári en borgarstjóri
segir reynsluna hafa sýnt að með
lækkun hámarkshraða í ákveðnum
fbúðahverfum hafi tekist að fækka
slysum. Sex hverfi verða merkt sem
30 km svæði, þ.e. svæði í Brúnum
og Vogahverfi, í Gerðum austan
Réttarholtsvegar, Hörgslandi
ásamt botnlöngum, hluti Háaleitis-
hverfis, allt í austurhluta borgarinn-
ar og síðan Hagar og Melar í vest- I
urhlutanum.
--------------
Spron í Ráð-
húsið
OPNUÐ verður gjaidkeraafgreiðsla
frá Sparisjóði Reykjavíkur og ná- |
grennis í Ráðhúsi Reykjavíkur á
næstunni. Mun hún annast almenna
gjaldkeraþjónustu bæði fyrir gjald- 1
kera borgarjóðs og gesti og gang-
andi.
Ingibjörg Sólrún Gísiadóttir borg-
ai'stjóri sagði í samtali við Morgun-
blaðið að þetta væri liður í endur-
skipulagningu á starfi gjaldkera
borgarsjóðs. Þyrfti fólk því framveg-
is ekki að fara upp á aðra hæð Ráð-
hússins vegna erinda við gjaldkera L
borgarsjóðs heldur gæti nýtt sér af-
greiðslu Spron sem yrði á jarðhæð.
Ráðhússins. Sparisjóðurinn greið-
ir 70 þúsund króna leigu á mánuði
fyrir aðstöðuna. .
HOLTAGARÐAR
OPID I DAC KL.
Bæklunaraðgerðir á Ríkisspítulum
1990-1997
Hrygg-
aðgerðir
Gerviliða- 227 ?P1 ?30
aðgerðir
187

180

173
148
155
Heilbrigðisstarfsmenn
0 100 200 á hverja hundrað þúsund íbúa
300 400 500 600 700 800 900
Sjúkraþjálfarar j
—I—- ,
A
Liósmæður
a
4orðnrlönc(um
slandi
Sjúkraliðar
I
E
f
i Tanniæknar
Læknar
Hjúkrunarfrteðingár
'92 '93 '94 '95 '96 '97 '92 '93 '94 '95 '96 '97 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
Sjúklingnm á hvert stöðugildi fjölgar úr 16,5 í 19,5
Tekist hefur að draga
úr lokunum deilda
Aukin útgjöld vegna fatlaðra