Morgunblaðið - 04.01.1997, Síða 24
Á LISTARÖLTI MEÐ _BRYNHI LDI_
ÞORGEIRSDÓTTUR MYNDHÖGGVARA
AÐ gustar af
Brynhildi.
Hún byrjaði
að tala um leið og
blaðamaður hitti
hana á köldum degi á
Kjarvalsstöðum og
hætti ekki fyrr en
tveimur tímum sein-
na við verk Hafsteins
Austmanns við hús
Landsvirkjunar, ofan
við Bústaðaveg.
Brynhildur hefur
verið virkur mynd-
listarmaður í nær tvo
áratugi og sýnt víða
hérlendis og erlend-
is. Hún hefur meðal
annars hlotið starfs-
laun Reykjavíkur-
borgar í 3 ár auk ým-
issa annarra styrkja
og viðurkenninga.
Hún vann nýlega
keppni um útilista-
verk í Garðabæ sem
34 listamenn tóku þátt í. Verkinu
verður komið fyrir rétt fyrir framan
íþróttahúsið í Garðabæ og mun
blasa við vegfarendum á suðurleið.
Fá ng verh
„Pað er fátt um ný verk á Reykja-
víkursvæðinu,“ segir hún á meðan
hún veltir kortinu fyrir sér, „megnið
af þessu er mjög hefðbundið dót,
einhverjar stöplamyndir. Pað er
voða skrýtið að það er engin til-
raunastarfsemi í gangi í þessum
flokki myndlistarverka. I Reykjavík
er til dæmis lítið gert að því að fá
listamann til að vinna verk fyrir ein-
hvem ákveðinn stað. Það er helst að
umhverfið sé þá hannað að verk-
inu,“ segir hún og bendir á mynd af
Sólfari Jóns Gunnars Árnasonar við
Sæbraut. „Sólfarið er sérstakt
dæmi um það því þar endaði allt
með ósköpum því umhverfið var
„yfirhannað“ og hefði keyrt Sólfarið
í kaf ef myndlistarmenn hefðu ekki
gripið í taumana." Brynhildur bend-
ir síðan réttilega á að uppistaðan í
útilistaverkum í borginni sé minnis-
varðar um menn.
íslendingar eru oft uppteknir við
að útilistaverk þurfi að vera þannig
úr garði gerð að þau standist tímans
tönn og endist að eilífu að mati
Biynhildar og vill hún breyta því
viðhorfi. „Opin almenningssvæði,
sem enginn notar hvort sem er hér á
okkar kalda landi, væru tilvalin und-
ir höggmyndasýningar. Þær þurfa
svo kannski ekki að standa nema í ár
og þá er hægt að skipta um verk.“
A næsta ári á Myndhöggvarafé-
lagið 25 ára afmæli. Reykvíkingar
eiga þá von á góðu að sögn Bryn-
hildar því gefinn verður forsmekkur
að tímabundinni útilistaverkasýn-
ingu eins og minnst var á hér að
framan. Myndhöggvarafélagið ?jtl-
ar í samvinnu við Reykjavíkurborg
að standa fyrir
stórri sýningu þar
sem reisa á iista-
verk meðfram
strandlengjunni,
frá Seltjarnamesi
og að Fossvogi.
„Kannski verður
þessi sýning okkar
kveikjan að nýju
viðhorfi til útilista-
verka.“
Lúmsht
ygrfi
Á Miklatúni
stendur verk Krist-
ins Harðai-sonar.
Prjár rauðar og
hvítar stangir stan-
da upp í loft og á
jörðinni er högg;
mynd úr jámi. I
gegnum verkið
liggur göngustígur.
Sjálfsagt halda
margir vegfarendur að hér sé um
tímabundnar framkvæmdir að
ræða, að mælingamenn hafi skropp)-
ið í kaffi eða gleymt þama tækjum
sínum eða þvíumlíkt, en svo er ekki.
„Þetta er lúmskt verk,“ segir blaða-
maður og Brynhildur segir göngu-
stíginn gera sitt í að gera það
lymskulegt. „Mér finnst mjög gott
að svona verk skuli vera til hér í
bænum og sýnir vel að verk þurfa
ekki að vera uppi á einhverjum hvít-
skúruðum stalli." í bílnum á leiðinni
að næsta verki ræðum við um kjör
listamanna og aðstöðu. Brynhildur
segir að Reykjavíkurborg sé búin að
skera niður um 5 milljónir á þessu
ári til listaverkakaupa, „það er nú
enginn smápeningur. Áuk þess hef-
ur verið niðurskurður til verkefna-
sjóðs listamanna og starfslauna
listamanna. Pá er listskreytinga-
sjóður ríkisins nánast ekki til leng-
ur. Petta náttúrulega rosaleg skerð-
ing á tekjumöguleikum myndlistar-
manna. “
Við hemlum við Arnarhól þar sem
grænleitur Ingólfur Arnarson eftir
Einar Jónsson stendur og horfir út
á haf. „Hér er klassíkin í öllu sínu
veldi og stöpullinn er veglegur. Hér
er allt eins og það á að vera.“
Þrengt aá Ustinni
í hallargarðinum er minnismerki
eftir Helga Gíslason. Þar stoppum
við stutt. Verkið er eins konar nú-
tímaminnismerki sem þó heldur í
gömlu brjóstmyndahefðina.
Rúrí á verk við Háskólann. Hún
er ein af fáum konum sem eiga verk
í bænum en hún á einnig vatnslista-
verkið Fyssu í fjölskyldugarðinum í
Laugardal. Við erum sammála um
að það þrengi fullmikið að verkinu.
Það á það sammerkt með verki
Kristins á Miklatúni að margir átta
sig ekki á að um listaverk er að
Samkvæmt korti
sem menningar-
málanefnd Reykja-
víkur og Ferða-
málanefnd Reykja-
víkur gefa út eru 84
útilistaverk skráð í
Reykjavík. Þórodd-
ur Bjarnason bauð
Brynhildi Þorgeirs-
dóttur í bíltúr um
borgina í leit að
skemmtilegum
listaverkum og nið-
urstaðan er sú að
þau eru fá.
ræða. Ástæðan gæti verið þrengslin
og við íhugun komumst við að því að
sum listaverk þrífast hreinlega ekki
í þrengslum. Bæði þessi verk eru
góð dæmi um hvað samspil við um-
hverfið hefur mikið að segja.
IMáttúrufegurð
rís úr jörúu
Næst var haldið í Garðabæ, til
staðaríns þai- sem mynd Brynhildar
á að rísa. „Það er fallegt í kringum
Garðabæ, hraun, melar, og sjórinn
sem hefur gengið langt á land. Hug-
mynd min gekk út á það að flytja
þessa náttúrufegurð inn í bæinn og
láta hana rísa upp úr jörðinni. Hér
er fjallgarður, klettur og fjalls-
hryggur. Þríhymingsuppsetningin
er síðan unnin út frá sömu hug-
myndum og eru notaðar við hönnun
japanskra garða. Þrenningin mað-
ur, himinn og jörð.“ Verkið á að rísa
innan hálfs árs að sögn Brynhildar.
Hægt verður að ganga inn í það og
nálgast á mjög auðveldan hátt enda
engir stöplar eða annað til að trufla.
Að því leyti má setja verkið í „til-
rauna“-flokk útilistaverka, styttan
er komin af stallinum og niður til
Morgunblaðið/Halldór
fólksins en rétt er að minna á þá
staðreynd að verkið er ekki staðsett
í Reykjavík. Verkið á að verða lif-
andi að því leyti að mosagróður mun
vaxa á því en einnig notar hún stein-
steypu og gler meðal annars en því
eru ekki allir hrifnir af að hennar
sögn þó enginn sé feiminn við að
byggja hús sín úr þeim efnum.
Brons og marmari eru hin réttu list-
hráefni.
Lokastoppistöð náðum við þegar
sól var að hníga til viðar þó enn væri
miður dagur. Spenna eftir Hafstein
Austmann við hús Landsvirkjunar
var staðurinn. Við vorum sammála
um ágæti þess verks þó enn sé það
ráðgáta að listmálarinn sem er
þekktur sem einn harðasti fylgis-
maður geometríska abstraktmál-
verksins hafi undið sér inn á þennan
vettvang myndlistarinnar en það
ber að hafa í huga að þarrna var um
nafnlausa samkeppni að ræða.
Niðurstaðan af bíltúrnum var sú
að í Reykjavík er lítið til af
skemmtilegum og spennandi úti-
listaverkum og það hlýtur að vera á
ábyrgð borgarinnar að bæta lista-
verkaflóru sína, íbúum hennar til
yndisauka.
1 VERK Kristins Hráfnssonar
á Miklatúni. Margir halda
að hér séu menn við vinnu.
2 INGÓLFUR Arnarson eftir
Einar Jónsson. „Hér er allt
eins og það á að vera."
3 HELGI Gíslason blandar
sam an nútímaskreyti í
höggmynd sinni og hefð-
bundinni brjó'stmynd.
4 RÚRÍ er ein fárra kvenna
sem eiga útilistaverk í
bænum. Hér eru byggingar
og annað dót allt um kring
og þrengja að verki henn-
ar. I baksýn á ber svæði
sést i tónlistarmanninn eft-
ir Ólöfu Pálsdóttur.
5 BRVNHILDUR Þorgeirs-
dóttir við rnódel af verki
sínU, Landslagsmynd, sem
rísa á innan hálfs árs í
Garðabæ.
6 SPENNA eftir listmálarann
Hafstein Austmann er við
hús Landsvirkjunar.