Morgunblaðið - 14.05.1988, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. MAÍ 1988
33
ikaðar S gær og engin gengisslcráning.
Morgunblaðið/Sverrir
jaldeyrisforð-
ir bönkunum
ða króna á þremur dögum
Nýkjöiin stjórn Tónskáldafélags íslands: F.v. Leifur Þórarinsson,
Karólina Eiriksdóttir og Hjálmar H. Ragnarsson.
Aðalfundur Tónskáldafélagsins:
Tónlistar stefna
Ríkisútvarpsins
var gagnrýnd
tali við Morgunblaðið að fyrri
hluta vikunnar, eða fram að lok-
un gjaldeyrisdeilda bankanna,
hefði verið keyptur eða pantaður
gjaldeyrir hjá Seðlabankanum
fyrir samtals 2,5 milljarða króna,
meginhluti þess á miðvikudag.
Að sögn Jóhannesar er þetta um
25% af gjaldeyrisforðanum. í
ljósi þessara staðreynda hefði
forsætisráðherra verið gert við-
vart um þróun mála siðdegis á
miðvikudag.
„Það var ljóst á miðvikudag að
í óefni stefndi. Venjan er sú að
svona stóraukin gjaldeyriskaup
spinna fljótlega upp á sig, þegar
þetta fer að spyijast út. Við töldum
því að þama væri komin upp mjög
eru mikilvægari
á að gera það, sem gera þarf, til
■rði sem allra minnst," sagði Jón
Jherra og formaður Alþýðuflokks-
útstreymi gjaldeyris úr bönkunum
slgöldu og gert það að verkum að
gerða en ella.
ræðum um, vantraust á ríkisstjóm-
ina varaði ég við því að gáleysislegt
tal um gengisfellingu væri efna-
. hagsaðgerð í sjálfu sér og gæti
magnað spákaupmennsku með
gjaldeyri. Þetta vom orð að sönnu,
og nú hefur málið allt orðið erfið-
ara. Þar eiga sök stjómmálamenn
bæði í stjóm og stjómarandstöðu
alvarleg staða og gerðum forsætis-
ráðherra viðvart," sagði Jóhannes
Nordal.
Að sögn Brynjólfs Helgasonar,
aðstoðarbankastjóra í Landsbank-
anum, lætur nærri að eftirspum
eftir gjaldeyri á miðvikudag hafi
þrefaldast miðað við venjulegar
kringumstæður. Svipaða sögu var
að segja í gjaldeyrisdeildum ann-
arra banka og kvaðst starfsfólk,
sem Morgunblaðið hafði tal af, ekki
muna aðra eins örtröð.
í kjölfar umræðna um gengis-
fellingu fór eftirspumin eftir gjald-
eyri vaxandi dag frá degi, og var
þar bæði um að ræða einstaklinga
og fyrirtæki.
jafnt sem forystumenn atvinnuveg-
anna.“
Fjármálaráðherra sagði að al-
þýðuflokksmenn vildu fá á borðið
staðreyndir um breytingar í efna-
hagslífinu frá síðustu efnahagsað-
gerðum stjómarinnar í byrjun mars
og greina gengisfellingarþörfína út
frá þeim upplýsingum og ástandinu
á mörkuðunum. „Ríkisstjómin get-
ur ekki gleypt hráar upplýsingar
frá hagsmunaaðilum," sagði Jón
Baldvin.
„Með þessar upplýsingar á borð-
inu er verkefnið að kveða á um
hvemig haga á stuðningsaðgerðum.
ASI:
Samning-
ar verði
virtir
að fullu
FORSETI Alþýðusambands ís-
lands og formenn landssam-
banda þess gengu í gær á fund
Þorsteins Pálssonar, forsætis-
ráðherra, og afhentu honum eft-
irfarandi samþykkt vegna fyrir-
hugaðra efnahagsráðstafana.
„Á fundi fonnanna landssam-
banda innan ASÍ í dag var eftirfar-
andi samþykkt gerð samhljóða:
Frá því samningar vom gerðir í
desember 1986 hefur alvarlegt mis-
gengi orðið í efnahagskerfinu.
Astæðumar má rekja til aðgerða
og þá frekar aðgerðaleysis stjóm-
valda. Það er óhjákvæmilegt að
benda á fjárlagahallann, miklar er-
lendar lántökur, stórfelldar óarð-
bærar fjárfestingar, okurvexti og
skipulagsleysi í flestum greinum.
Þjónustugreinar á höfuðborgar-
svæðinu hafa notið þenslunnar á
meðan þrengt hefur að útflutnings-
greinunum.
Ríkisstjómin hefur nú ákveðið
að fella gengið. Það er ljóst að
gengisfelling leysir engan veginn
þann vanda sem við er að stríða.
Gengisfelling veltir bara öllu enn
einn hring. Til að leysa vandann
þarf að taka á orsökum misgengis-
ins.
Það er auðsætt að þau vandamál
sem nú steðja að verða ekki rakin
til nýgerðra kjarasamninga. Nú
þegar gengisfelling hefur verið
ákveðin skiptir þvf öllu að þeir
samningar verði virtir að fullu.
Reynslan frá 1983 er nærtækasta
dæmið um það hvetjir það em sem
mundu bera byrðamar ef stöðva
ætti kauphækkanir með lagaboði.
Þeir sem búa við samnings-
bundna taxta verða þá látnir bera
byrðamar. Þeir sem aðstöðu hafa
til þess að taka á sínum málum til
hliðar við kjarasamninga munu
áfram ná fram launaskriði. Lág-
launafólkið hlyti að axla byrðamar
en hálaunahóparnir flestir halda
sínum hlut og jafnvel enn sækja
á. Verkalýðshreyfingin getur ekki
liðið að óréttlætið magnist enn með
þeim hætti. Slíkt ástand verður
ekki þolað.
Virðingarfyllst, f.h. Alþýðusam-
bands íslands.
Ásmundur Stefánsson.“
Þær hljóta að ná til afkomutrygg-
ingar, verðlagsaðhalds, aðgerða í
lána- og peningamálum og ríkis-
fjármálum. Til lengri tíma litið þarf
að breyta grundvallarþáttum í at-
vinnulífínu; sjávarútvegi, landbún-
aði og skipulagi banka,“ sagði §ár-
málaráðherra.
Aðspurður hvort ákvörðun for-
sætisráðherra að fresta Washing-
ton-för sinni þár til stjómin hefði
komist að samkomulagi væri rétt,
sagði Jón Baldvin: „Ég hefði gert
það sama í hans sporum. Hins veg-
ar er stjómin ekki í hættu, honum
hefði verið óhætt að fara þess
vegna. Ríkisfjármálin eru alltént í
góðum höndum."
AÐALFUNDUR Tónskáldafé-
lags íslands var haldinn þann 16.
april síðastliðinn. Á fundinum
var samþykkt frumvarp til nýrra
laga fyrir félagið sem felur i sér
breytingar í átt til meiri sveigjan-
leika i félagsstarfseminni. Aðal-
fundurinn kaus nýja stjóm fé-
lagsins, en hana skipa þau Hjálm-
ar H. Ragnarsson, formaður,
Karólina Eiriksdóttir, gjaldkeri
og Leifur Þórarinsson, ritari. í
fráfarandi stjóm voru þeir Þor-
kell Sigurbjömsson, formaður,
Skúli HaUdórsson, gjaldkeri og
John Speight, ritari.
Á fundinum kóm fram mikil
gagnrýni á Ríkisútvarpið vegna
stefnuleysis þe_ss gagnvart íslenskri
fagurtónlist. í harðorðri ályktun
sem samþykkt var á fundinum og
send hefiir verið yfírmönnum
Ríkisútvarpsins segir meðal annars.
„Nú er svo komið að hlutur nýrr-
ar íslenskrar tónlistar í dagskrá
Ríkisútvarpsins er nánast enginn
og upptökur á íslenskri tónlist hafa
að mestu verið stöðvaðar. Hér er
LJÓÐAÁRBÓK 1988 er vænt-
anleg frá Álmenna bókafélaginu
um mánaðamótin maí/júni. Ár-
bókin ber yfirtitilinn Ný skáld-
skaparmál og er áætlað að gefa
slíkt rit út einu sinni á ári í fram-
tíðinni. Að sögn Sigurðar Val-
geirssonar, útgáfustjóra hjá AB,
er bókin þverskurður af ljóða-
gerð í landinu og til marks um
breiddina í ljóðavali má nefna
að yngsta skáldið sem á Ijóð í
bókinni er fætt 1970 og það elsta
190S.
Almenna bókafélagið auglýsti
eftir ljóðum í bókina og var skipuð
nefnd til að sjá um val efnis. í
nefndinni voru Jóhann Hjálmars-
son, Berglind Gunnarsdóttir og
Kjartan Amason. Alls bárust ljóð
frá um 200 höfundum og eiga rúm-
lega 70 þeirra ljóð í bókinni, bæði
frumsamin og þýdd. Sigurður sagð-
ist álíta að hér væri á ferðinni breið-
asta yfirlit samtíma ljóðlistar sem
komið hefði út í einni bók hérlendis.
Bæði viðurkennd skáld og. ný-
græðingar eiga ljóð í bókini og var
val á ljóðum eftir þekkt skáld miðað
við að þau gæfu góða mynd af yrk-
ingum þeirra en hjá þeim yngri var
frekar tekið mið af þeim straumum
sem mest ber á í ljóðagerð ung-
skálda og Sigurður taldi að mætti
um mjög alvarlegt mál að ræða,
þar sem nýsköpun í listum hlýtur
að vera sá grunnur, sem öll önnur
menning byggir á. Ríkisútvarpið
hefur því brugðist einu af megin-
hlutverkum sínum, þ.e. að styðja
við og efla islenska menningu."
Þá kom fram á fundinum ein-
dregin andstaða við þær hugmyndir
sem verið hafa á kreiki um að
breyta þeim reglum sem fylgt hefur
verið við úthlutun á Tónlistarverð-
launum Norðurlandaráðs. Félagið
telur að halda beri áfram að verð-
launa einstök listaverk og höfunda
þeirra og að slíkt sé norrænni tón-
list til meiri framdráttar en ef út-
hlutunarreglumar verði gerðar svo
almennar, að hvaða aðili sem er og
tengist tónlist á einn eða annan
hátt geti í raun komið til greina sem
verðlaunahafí.
í Tónskáldafélagi íslands, sem
var stofnað árið 1945, eru nú 31
félagi. Inngöngu í félagið fá þeir
einir, sem unnið hafa að fagurtón-
list og hafa smíðað tónverk í stórum
formum.
helst kenna við svört ævintýri.
Meðal skálda sem ljóð eiga í bók-
inni má nefna Kristján Karlsson,
Matthías Johannessen, Nínu Björk
Ámadóttur, Gyrði Elíasson, Einar
Má Guðmundsson, Kristján Hrafns-
son og Jón Gnarr. Einnig eru þýð-
ingar á ljóðum ýmsra heimskunnra
skálda, m.a. þýðir Sverrir Hólmars-
son ljóð eftir Ézra Pound, Ámi Ibs-
en þýðir ljóð eftir William Carlos
Williams og Ingibjörg Haraldsdóttir
þýðir ljóð eftir Josep Brodsky.
MafflóFEF
umhelgina
FÉLAG einstæðra for-
eldra heldur flóamarkað í
Skeljanesi 6, í dag laugar-
dag 14. máí og á morgun,
sunnudag. Markaðurinn
hefst kl. 2 e.h. báða dag-
ana.
Allur ágóði fer í að standa
straum af neyðar- og bráða-
birgðahúsnæði félagsins í
Skeljanesi og við Öldugötu,
en þar getur búið 21 fjöl-
skylda samtímis.
(Fréttatilkymiing)
balsson:
ð er afgangsstærð
(Fréttatiikynning)
Almenna bókafélagið:
„Ný skáldskapar-
mál“ — Ljóðaárbók
1988 að koma út