Morgunblaðið - 16.03.1984, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIP, FÖSTUDAGUR 16. MARZ 1984
Bestu léttyínin
— eftir dr. Jón
Óttar Ragnarsson
Léttvín — eins og bjórinn —
eru ekki í hópi dekurbarna stúku-
fólks. Þau hafa því ekki enn hlot-
ið sama virðingarsess hér á landi
og brennivín og aðrir sterkir
drykkir.
Þetta er auðvitað bagalegt
fyrir þá sök að léttvínin eru ekki
aðeins heppilegri og hollari en
þau sterku, heldur líka mun
menningarlegri og vandaðri
varningur í flestum tilvikum.
Bestu léttvín heimsins eru
nefnilega ekki framleidd af
aukvisum. Hér eru eftirlit og ná-
kvæm vinnubrögð í hávegum,
enda samkeppnin gífurleg — og
vaxandi.
Bestu borðvínin
Þegar þú ferð í góða vínbúð í
vínyrkjulandi eru venjulega á
boðstólum nokkrar flöskur af
bestu borðvínum (og bestu árgöng-
um) viðkomandi þjóðar.
Þeir sem mest vita um slík vín
gera sér oft til gamans þegar
þeir eru á ferð i þessum löndum
að skreppa í svona búð og kaupa
sér svo sem eina flösku til há-
tíðabrigða.
Fyrri taflan hér á síðunni sýnir
bestu borðvín sem framleidd eru
í fimm fremstu vínræktarlönd-
um veraldar: Frakklandi, Þýska-
landi, Ítalíu, Spáni og Bandaríkj-
unum.
Yfirleitt eru þessi vín mjög dýr
og framleidd við bestu skilyrði. Er
ekkert þeirra fáanlegt í landinu
(þ.e. ekki í „ríkinu") nema þá
sérpöntuð af einstaklingum.
Ætla mætti að umdeilt sé
hvaða vín lenda í þessum úrvals-
flokki, en svo er ekki. Hins vegar
er ávallt talsvert framleitt af úr-
valsvínum sem aldrei fara á al-
mennan markað.
Gæði léttra vína
Frönsk borðvín
Rauð Bordeaux Hvít Bordeaux
Arg. Médoc/Graves Pomerol/St. Em. Sauternes (iraves
’82 10 10 8-9 8-9
'81 6-8 7-9 5-8 6-8
’80 4-6 3-5 5-7 3-6
’79 5-8 5-9 6-8 6-7
’78 6-9 6-8 4-6 7-9
’77 3-5 2-5 2-4 6-9
’76 6-8 7-8 7-9 4-8
’75 9-10 8-10 8-10 8-10
’74 4-6 3-5 0 6-7
’73 5-6 5-7 0-4 7-8
’72 2-5 2-4 2-4 4-7
’71 5-8 6-8 8-9 8-10
Rauö Búrgundý Hvít Búrgundý
Ooted’Or Cote d’Or Chabilis Alsaee
’82 6-7 6-7 5-6 6-7
’81 3-6 5-8 6-9 7-8
’80 4-7 4-7 5-7 3-5
’79 5-7 6-8 6-8 7-8
’78 8-10 7-9 7-9 6-8
77 2-4 4-7 5-7 6-7
76 7-10 7-9 8-9 10
75 0-5 4-8 8-10 9
74 2-5 5-8 6-8 6-7
73 4-7 8 7-8 7-8
72 4-9 5-8 1-4 3
71 8-10 8-10 7-9 10
Kauð Rhone Kampavín
Cote du Rbone Chateauneuf Campagne
’82 8-9 0-2 8-9
’81 6-8 8-9 7-8
’80 5-7 4-5 7-8
79 6-8 6-7 8-9
78 8-10 8-9 7-8
77 4-6 2-3 7-8
76 6-9 7-8 9-10
75 0-5 6-7 8-9
74 4-7 5-6 7-8
73 5-8 6-7 9-10
72 6-9 8-9 0-5
71 7-9 8-9 8-9
Þýsk borðvín (hvít) Bandarísk (rauð)
Rhein Mesel Kalifornía
’82 4-5
’81 5-8 4-8 7-8
'80 4-7 3-7 6-7
79 6-8 6-8 8-9
78 5-7 4-7 8-9
77 5-7 4-6 5-6
76 9-10 9-10 6-7
75 7-9 8-10 8-9
74 3-6 2-4 6-7
73 6-7 6-8 7-8
72 2-5 1-4 5-6
71 9-10 10 6-7
ítölsk (rauð) Spönsk (rauð)
Chianti Barolo Yalpolieella Kioja
'82 10 8-9
’81 7-8 7-8 2-4 7-8
'80 7-8 5-6 5-6 3-4
79 5-6 7-8 8-9 7-8
78 7-8 7-8 5-6 8-9
77 7-8 7-8 8-9 3-4
76 2-3 1-3 5-6 7-8
75 9-10 10 2-4 6-7
74 7-8 5-6 6-7 3-4
73 5-6 7-8 6-7 8-9
72 3-4 0-2 3-4 0-2
71 9-10 8-9 7-8 9-10
FÆÐA
OG
HEILBRIGÐI
— síðari grein
Kauðvín eru yfirleitt framleidd
úr dökkum berjum og hvítvín úr
Ijósum (grænum). Hins vegar er
einnig hægt að framleiða hvítvín
með því að nota dökk ber.
Bestu dökku berin (rauövíns-
berin) eru Cabernet sauvignon
(Bordeaux- og Kaliforníurauð-
vín), Pinot Noir (Búrgúndýrauð-
vín) og Syrah (Rhonedalsrauð-
vín).
Önnur þekkt tegund er Zinfan-
del sem er notuð til að framleiða
samnefnd rauövín, það eina sem
einungis er framleitt í Kali-
forníu (með fremur römmu
berjabragði).
Bestu Ijósu berin (hvítvínsber-
in) eru ('hardonnay (Búrgúndý-
og Kaliforníuhvítvín), Kiesling
(bestu þýsku hvítvínin) og Ge-
wiirstraminer (Alsace- og þýsk
hvítvín).
Af öðrum ljósum berjum má
nefna Sauvignon Blanc (einnig
kölluð Fumé Blanc) og Semillon
sem eru notuð í sérstaklega sæt
hvítvín frá Bordeaux, Sauternes.
Bestu árgangarnir
En það er ekki nóg að hafa
réttu vínberin og gott gæðaeft-
irlit. Margir aðrir þættir hafa
sín ahrif. Einn sá mikilvægasti
er einmitt árferðið, þ.e. sumar-
veðrið.
Bestu árgangarnir fást þegar
sumur eru sólrík (ekki rök og
köld), en þó ekki svo heit og þurr
að berin stikni eða skrælni þegar
líða tekur á sumarið.
Það er því til lítils gagns að
festa kaup á úrvalsmerki ef ár-
gangurinn er ekki a.m.k. sæmi-
legur. Þá er betra að kaupa lak-
ara merki og góðan árgang.
Síðari taflan hér á síðunni sýnir
hvaða árgangar eru bestir af hin-
um ýmsu borðvínum. Eins og sjá
má er það oft mismunandi — jafn-
vel eftir héröðum sama lands.
Ef þú klippir nú þessar töflur út
og hefur þær með þér næst þegar
þú ferð í frí til einhverra þessara
landa kynnistu loks af eigin raun í
hverju gæði góðra borövína eru
fólgin.
Léttu vínin menningarlegri og vandaðri!
Bestu borðvínin
0 er læsta einkunn (mjög lélegt)
Ið er hæsta einkunn (frábært)
Frönsk
Ausone, St. Émilion (Bo-r)
Batard Monthrachet (Bú-h)
Bonnes Mares (Bú-r)
Chablis Grand Cru (Bú-h)
Chambertin (Búr-r)
Chambertin-Clos-de-Béze (Bú-r)
Chateau Grillet (Rhone-h)
Cheval Blanc, St. Émilion (Bo-r)
Chevalier-Montrachet (Bú-h)
Corton (Bú-r)
Corton-Charlemagne (Bú-h)
Grandes-Echézeaux (Bú-r)
Haut-Brion, Graves (Bo-r)
Lafite-Rothschild, Pauillac (Bo-r)
Latour, Pauillac (Bo-r)
Léoville-Las Cases, St. Julien (Bo-r)
Margaux (Bo-r)
La Mission-Haut-Brion, Graves
(Bo-r)
Montrachet (Bú-h)
Mouton-Rothschild, Pauillac (Bo-r)
Musigny (Bú-h)
Palmer (Bo-r)
Petrus, Pauillac (Bo-r)
Pichon-Longueville, Comtesse de
Lalande, Pauillac (Bo-r)
Richiebourg (Bú-r)
La romanée (Bú-r)
Romanée-Conti (Bú-r)
Romanée-St-Vivant (Bú-r)
La Tache (Bú-r)
Vandésir Bú-r)
Vosne-Romanée(Bú-r)
Vouvray (Loire-h)
d’Yquem, Sauterne (Bo-h)
ítölsk
Barbaresco (r)
Brunello di Montalcino (r)
Barolo (r)
Picolit (Colli Orientali del Friuli) (h)
Recioto Aamarone dello Valpoli-
cella (r)
Sassicaia (r)
Spænsk
Lopez de Heredia, S.A. (r)
Paternina, S.A., Bodegas (r)
Torres, Bodegas (r/h)
Vega Sicilia (r)
I
I»ýsk
Bernkastel (Mittel-Mosel-h)
Deidesheim (RP-h)
Eitelsbach (Ruwer-h)
Ehrbach (RG-h)
Forst (RP-h)
Hattenheim (RG-h)
Johannisberg (RG-h)
Kiedrich (RG-h)
Niederhausen (Nahe-h)
Piesport (Mittel-Mo8el-h)
Rauenthal (RG-h)
Schwarzhofberger (Saar-h)
Schloss Böckelheim (Nahe-h)
Schloss Voilrads (RG-h)
Steinberg (RG-h)
Trier (Mosel-Saar-Ruwer-h)
Wachenheim (RP-h)
Wehlen (Mittel-Mosel-h)
Wiltingen (Saar-h)
Winkel (RG-h)
Wúrzburg (Franken-h)
Zeltingen-Rachtig (Mittel-Mosel-h)
Bandarísk
Beaulieu (Napa-r)
Chalone (Salinas-h/r)
Chateau Montelena (Napa-h/r)
Chateau St. Jean (Sonoma-h)
Clo8 du VaJ (Napa-r)
Freemark Abbey (Napa-r/h)
Heitz (Napa-r/h)
Mayacamas (Napa-r/h)
Mondavi, Robert (Napa-r/h)
Phelps, Joseph (Napa-h/r)
Ridge (St. Cruz-r)
Stag’s Leap Wine Cellars
(Napa-r/h)
Stony Hill (Napa-h)
Trefethen (Napa-h/r)
r — rautt
h — hvítt
Bo — Bordeaux
Bú — Búrgúndý
RP — Rheinphalz
RG — Rheingau
Nýr hafn-
argarður í
Örfirisey
UNNIÐ hefur verið að fram-
kvæmdum við nýja olíubryggju í
Örfirisey. Framkvæmdir við hana
hófust 1982 og er nú unnið að und-
irbúningi fyrir olíulagnir á garð-
inum. Olíubryggjan, sem ber heit-
ið Eyjagarður er ætluð minni olíu-
skipum sem flytja farm sinn til
hafna víðsvegar um landið.
Smygl í
Helgey
TOLLVEKÐIK frá Reykjavík fundu
talsvert magn smygls um borö í
flutningaskipinu Helgey er skipið
kom til Hafnarfjaröar á þriöjudag.
Við leit fundust 78 kassar af bjór, 73
áteknar myndbandsspólur og 20 óá-
teknar, 5 myndbandstæki, 360 kfló
af kjöti, þar af 160 kfló af skinku, 31
flaska af áfengi, 3 lengjur af sígar-
ettum og 1 símtæki.
Allir skipverjar á Helgey sex
talsins, hafa viðurkennt að eiga
varninginn. Góssið var falið víðs
vegar um skipið, meðal annars í
sérsmíðuðum hillum í lokuðum
tönkum. Skipið var að koma frá
Weston-Point í Bretlandi. Það er í
eigu Reykhólaskip.
Nfr KCiH Al.fSIOINOk
Kússneskt—íslenskt
SKÁKORBASAFN
Rússneskt-ísl.
skákorðasafn
komið út
ÚT ER komið rússneskt-íslenzkt
skákorðasafn. Sergei Alisjonok,
rússneskukennari Menningar-
tengsla íslands og Ráðstjórnar-
ríkjanna, tók saman með aðstoð
Jóns L. Árnasonar, skákmeistara.
Safnið er 40 blaðsíður að stærð.