Morgunblaðið - 12.11.1957, Blaðsíða 1
20 síður
Ekkert fé /eng/ð til togara-
kaupa. Osom/ð um smíði
skipanna
Lúðvik Jósefsson neitar að segja Alþ.
hvort kostur sé á rússnesku stórláni
FYRSTA mál á dagskrá sameinaðs þings í gær var fyrirspurn frá
Slgurði Bjarnasyni til Lúðvíks Jósefssonar, sjávarútvegsmálaráð-
herra, um togarakaup á vegum ríkisstjórnarinnar. Lúðvík gaf óljós
svör við því, sem um var spurt, og kröfðu þeir Sigurður Bjarnason,
Björn Ólafsson, Magnús Jónsson og Bjarni Benediktsson hann frek-
ari sagna.
í ræðum sínum sagði ráðherra, að ríkisstjórnin hefði fengið
nokkur tilboð um togarasmíðar og um lán. Hefði verið ákveðið að
ráðast í skipasmíðarnar, en jafnframt yrði reynt að fá hagkvæmari
Ján. Engar ákvarðanir kvað hann hafa verið teknar um útgerðar-
síaði skipanna.
Engar upplýsingar fengust hins vegar um það, við hverja ætti
að ræða frekar um smíðarnar eða hvaðan lánatilboð hefðu borizt.
Kvað Lúðvík Jósefsson ekki rétt að svara því nú. Þá neitaði hann
að svara því, hvort lán þau, er hann hafði talað um í sambandi við
logarana, væru hluti af almennu stóru láni, sem ríkisstjórnin hygð-
ist taka. Loks neitaði hann að gefa upplýsingar um það, hvort unnt
er að fá stórt rússneskt lán og hver sé afstaða ríkisstjórnarinnar t'l
þeirrar lántöku, ef hennar er kostur.
Löng þögn um mikið mál
Sigurður Bjarnason fylgdi fyr-
irspurn sinni úr hlaði. Minntist
hann í upphafi á togarakaupin í
tíð nýsköpunarstjórnarinnar og
á næstu árum þar á eftir, en þá
voru keyptir rúmlega 40 togar-
ar. Var þá jafnframt séð til þess,
að skipin færi tii staða um allt
land.
Núverandi ríkisstjórn gaf á sín
um tíma loforð um að standa fyr
ir kaupum á 15 nýjum togurum
og aflaði sér til þess lagaheim-
ildar á árinu 1956. En síðan hef-
ur ekkert um málið heyrzt. Kvað
Sigurður fyrirspurn sína fram
komna til að þingmenn og allur
almenningur gæti fylgzt með
þessu mikilvæga máli.
Fyrirspurnin var á þessa leið:
1) Hvað líður byggingu hinna 15
togara samkvæmt lögum, sem
sett voru á síðasta Alþingi?
2) Hve mikið lán hefur verið tek
ið til þessara skipakaupa, og
hvar hefur það verið tekið?
3) Við hverja hefur verið samið
um smíði togaranna?
4) Hefur skipunum þegar verið
ráðstafað tii ákveðinna staða
og þá hverra og til hvaða að-
iia?
Bátar frá A-Þýzkalandi
Lúðvík Jósefsson sjávarútvegs
málaráðherra stóð upp til and-
svara.
Fyrri hluti ræðu hans fjallaði
þó ekki um tbgarakaupin heldur
smíði 12 250 lesta báta í Austur-
Þýzkalandi á vegum stjórnarinn-
ar. Kvað hann þá byggða sem
fullkomin togskip, en jafnframt
gert ráð fyrir öðrum notum.
Skipasmíðunum yrði lokið síðari
hluta næsta árs og myndi verðið
verða um 50 milljónir króna.
Helmingur þess fengizt að láni
hjá skipasmíðastöðvunum til 1
og 2 ára með 5% ársvöxtum, en
önnur lán væru ekki fengin. Loks
kvað Lúðvík Jósefsson 7 af þess-
um skipum þegar ráðstafað. Eru
kaupendur þeirra þessir: Sigurð-
ur Magnússon, Eskifirði; Einar-
Guðfinnsson, Bolungavík, Leó
Sigurðsson Akureyri; Sigfús Þor-
leifsson, Dalvík; Hjalti Gunnars-
son, Reyðarfirði og tvö félög sem
stofna á horðaustanlands.
Togarakaupin
Þá vék ráðherrann að togara-
kaupunum. Kvað hann 3 manna
i nefnd hafa unnið að undirbún-
Frh. á bls. 3.
Ráðstefna kommúnista-
leiðtoga í Moskvu
Búdapest um ráðstefnu kommún-
istaleiðtoganna komi því engum
á óvart.
Situr Einar Olgeirsson ráðstefnuna ?
BÚDAPEST, 11. nóv. — Komm-
únistaforingjar hinna ýmsu landa,
sem þátt tóku í byltingarafmæl-.
Flugvélin
ófundin
NEW YORK, 11. nóv. ■— Enn er
leitinni haldið áfram að banda-
rísku Stratocrusier-flugvélinni,
sem varð að nauðlenda á Kyrra-
hafi í fyrradag. Ekkert hefur enn
fundizt af vélinni, þrátt fyrir við-
tæka leit flugvéla og skipa.
inu í Moskvu, munu brátt setj-
ast við samningaborðið, segir í
fregn frá Búdapest. Kommún-
istaforingjarnir hafa allir geng-
ið á fund Krúsjeffs, Bulganins
og Voroshilovs og rætt við þá
og eru þær viðræður skoðaðar
sem eins konar inngangur að ráð-
stefnu allra kommúnistaleiðtog-
anna, segir Búdapestútvarpið í
fréttum í dag. — I Moskvu eru
nú Mao Tse Tung, Gomúlka,
Kardelj forseti Júgóslaviu og
kommúnistaleiðtogar Frakklands
og Ítalíu, þeir Thorez og Togliatti
auk áhrifamikilla kommúnista-
Ieiðtoga frá öðrum Iöndum. —
Fréttamenn á Vesturlöndum
segja, að tilkynning útvarpsins í
Tíkin lifandi - tíkin dauð!
Bulganin svarar rrfíkarlegum,r spurningum
MOSKVU, 11. nóv. — I dag komu
Bulganin forsætisráðherra Sovét-
ríkjanna, og einn frægasti gcim-
vísindamaður þeirra, Skobeltsín,
í heimsókn í sænska sendiráðið
hér í borg í tilefni af 75 ára af-
mæli Gústafs konungs. — Þeir
voru spurðir margra spurninga
og segja fréttamenn, að þeir hafi
varla haft við að svara. M. a.
voru þeir spurðir um liðan Sovét-
tíkarinnar. Bulganin sagði, að
hún hefði verið á Iífi, þegar
hann vissi siðast til. Það var á
sunnudag. Skobeltsín sagði aft-
ur á móti, að sennilegt væri, að
tíkin væri nú dauð.
Systurskip ,Pamirs
hætt komið
LISSABON, 11. nóv. — Það hef-
ur þótt tíðindum sæta, að systur-
skip skólaskipsins „Pamírs“, sem
fórst með 80 mönnum við Asor-
eyjar á dögunum, komst í hann
krappan, þegar það var á leið
til Lissabon s. 1. föstudag. Skip
þetta heitir „Passat" og er 3180
tonn að stærð. Þegar skipið sigldi
fram hjá Azoreyjum, ekki langt
frá þeim slóðum sem „Pamír“
fórst, lenti það í svo miklu óveðri,
að skipstjórinn þorði ekki annað
en senda út neyðaskeyti. — Þeg-
ar björgunarskip komu á vett-
vang, hafði ástandið lagazt, en
af öryggisástæðum fylgdi eitt af
björgunarskipunum „Passat“ í
höfn í Lissabon.
Þegar ofviðrið náði hámarki,
voru 11 vindstig og var hið tign-
arlega seglskip þá komið með
50 gráða slagsíðu.
I heimsókn í Tyrklandi
ANKARA, 11. nóv. — Groncho,
forseti Ítalíu, kom í dag til
Ankara í boði tyrknesku stjórn-
arinnar. Hann verður fjóra daga
í opinberri heimsókn í Tyrklandi.
„Ike,f og Júpiter
Þegar Eisenhower hélt á dögunum útvarps- og sjónvarpsræffu
sína um geimrannsóknir Bandaríkjamanna, sýndi hann fremsta
hlutann á Júpiter-skeyti, sem skotiff hafði verið upp í 1000 km
liæff og náðst hefffi aftur óskemmt til jarffar. — Myndin er af
„Ike“ og Júpiter.
Mikilvæg yfirlýsing um geim-
rannsóknir á NATO-fundi
PARÍS, 11. nóv. — Á þingmanna-
ráðstefnu Atlantshafsbandalags-
ins í Paris í dag var einkum rætt
um, hvernig bandalagsríkin eiga
að snúast við rússneskum Spútnik
unum og öflugum eldflaugum.
Búizt er við, að bandaríski öld-
ungadeildarþingmaðurinn Henry
Jackson gefi á morgun út mikil-
væga yfirlýsingu í sambandí við
þessi mál. Á ráðstefnunni eru
menn þeirrar skoðunar, að Jack-
son hafi fengið sérstakt leyfi
Bandaríkjastjórnar til að gefa
mikilvægar upplýsingar um eld-
flaugarnar og geimrannsóknir.
Er gert ráð fyrir, að í yfirlýsing-
unni verði einnig fjallað um það
alvarlega ástand, sem skapazt
hefur á Vesturlöndum vegna
skorts á sérfræðingum á þessum
sviðum. í því sambandi er bent
á, að Sovétríkin hafi nú um það
bil helmingi fleiri geimvísinda-
mönnum yfir að ráða en öll
NATO-rikin til samans.
í dag var rætt um nauðsyn
þess að hafa meira samband við
Asíu- og Afríkuríki og einnig um
her Breta í Vestur-Þýzkalandi.
— Þingmenn frá 15 meðlimaríkj-
um taka þátt í ráðstefnunni.
Kasser ræðst á Hussein
KAIRÓ, 11. nóv. — Blöð og út-
vörp í Egyptalandi hafa í allan
dag haldið uppi linnulausum árás
um á Hussein Jórdaniukonung og
segja, að hann geti sjálfum sér
um kennt, hvernig fara muni fyr-
ir honum. Þá er því haldið fram,
að Hussein sé í leynimakki við
heimsveldasinna vestræna og
fsraelsstjórn. í fréttum er þess
getið, að arabiskir flóttamenn
frá Palestínu, sem dveljast nú í
Jórdaníu, hafi mótmælt árásum
Egypta og segja ummælin stað-
lausa stafi.