Lesbók Morgunblaðsins - 02.03.1952, Page 1
Ur bæariífinu fyrir 95 árum:
ÞEGAR BEITUSKRÍMAN HVARF
1
OG HÆTTA VARÐ VIÐ RÓÐUR «
SAGA ÞESSI gerðist vorið 1857.
Vetrarvertíð var lokið (11. maí)
og vorvertíðin var að hefjast. Þá
var róið héðan úr Reykjavík á
fjögurra manna förum og réðu sig
þá til róðra ýmsir menn, sem ekki
höfðu stundað sjó á vetrarvertíð-
inni.
Þá átti heima á Bergi (þar sem
nú er Grundarstígur 2) Zakarías
Árnason rokkasmiður. Hann gerði
út bát, og nágranni hans, Björn
Bjarnason, gerði út annan bát, sem
hann átti í félagi við Þorstein
Bjarnason lögregluþjón í Brunn-
húsum. Á það skip voru ráðnir
þessa vorvertíð vinnumaður Björns
er Pétur Ólafsson hét og var hann
formaður, en hásetar voru þeir
^ Þorlákur sonur Péturs Skúlasonar
í Holti og Jósep nokkur Halldórs-
son. Fjórði maður var sonur
Alexíus Árnasonar lögregluþjóns,
líklega Sigurður, sem þá var 17 ára.
Formaður á báti Zakaríasar var
23 ára gamall piltur, Friðrik Þor-
kelsson. Hann var fæddur í Stekkj-
arkoti í Reykjavík og hafði alist
upp hér í bænum fram til tvítugs.
Þá réðist hann vinnumaður til Er-
lendar Þorsteinssonar bónda í
Hamrahlíð í Mosfellssveit. Sá bær
fór í eyði um 1890 og stóð hann
uppi undir Úlfarsfelli, neðan við
þjóðveginn ,sem nú liggur þar,
nokkuð til austurs frá Korpúlfs-
stöðum. Var Friðrik enn vinnu-
maður þarna þótt hann hefði á
hendi formennsku á báti í Reykja-
vík. Hjá honum var ráðinn í skip-
rúm Erlendur húsbóndi hans, og
hafði hann aldrei komið á sjó áð-
ur og þekkti ekkert er að sjó-
mennsku laut. Annar háseti hét
Guðmundur Gunnlaugsson og
hafði hann verið vinnumaður hjá
Biering, en losnaði úr vistinni 14.
maí. Þriðji hásetinn hét Sigurður
Diðriksson.
Þessir bátar ætluðu í fyrsta róð-
ur sinn hinn 15. maí, en dagana
þar áður höfðu formennirnir notað
til þess að ná sér í beitu. Var þá
einkum beitt krækling, en hann
var stundum sóttur upp í Hval-
fjörð, en oft tekinn inni í sundum
Pétur Ólafsson.
eða úti í Örfirisey. Pétur Ólafs-
son hafði skorið úr beitu handa
sér, alt að því hálfa skeppu, og
geymdi hann hina úrskornu beitu
í skrínu undir báti sínum, sem
hvolfdi niður í fjöru. Var það
venja að geyma úrskorna beitu
þannig, að minnsti kosti nóttina
áður en róið var. Annars geymdu
menn krækling á grandanum út í
Örfirisey. Höfðu menn gert þar