Lesbók Morgunblaðsins - 02.03.1952, Blaðsíða 10

102'
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
er uppljómuð af Ijósum frá skip-
unum. — Alamo, Alamo — syngja
börnin og leikinn þekki ég strax.
Það er: Fram, fram fylking, forð-
um okkar hættu frá....
Það vekur fljótt athygli okkar
hversu dökkir Kúbabúar eru yfir-
leitt. Þjóðin er þó mjög blönduð.
Litarhátturinn frá biksvörtum
Negrum upp í ljósbrúna Spánverja,
en mest ber á hálf-negrum, eða
Múlöttum. Seinna komumst við að
því, að til landsins hafa flutzt
margir frá Kongó í Afríku, en þeir
eru mun dekkri á hörund heldur
en Spánverjar og ítalir, þótt ekki
séu þeir Negrar. En á bryggjunni
í Punta Gorda gaf fleira að líta.
Sjómennirnir á þessum ólíku
skipum raða sér meðfram borð-
stokknum til þess að horfa á leik
barnanna og fólkið á pallinum, en
þá skeður nokkuð, sem vekur mikla
athygli og hrifningu meðal okkar
á Kötlu. Fram bryggjuna gengur
kona. Hún er að minnsta kosti 6
fet á hæð. Kolsvört á brún og brá
og fer ekki einsömul. Hún gengur
teinrétt og ber sig eins og drottn-
ing, þrátt fyrir það að hún ber sitt
barnið á hvorum handlegg, bik-
svarta negradrengi. En það er ekki
allt. í pilsum hanga enn fjögur
börn. Tvö þeirra eru Múlattar, en
síðan ljósbrún telpa, með Ijóst, lið-
að hár og svo lítill negradrengur
með hrokkið — rautt hár!
Rétt við bryggjusporðinn er eitt
veitingahúsið, en þar er nú lítið
um að vera, því aðkomuverka-
mennirnir frá Sagua og Cuyo
Mambi eru farnir heim, með vöru-
járnbrautinni, en alltaf er von á
gestum, þegar skip liggja við
bryggjuna og „hótelið“ selur ís-
kælda drykki. Nú er Neirob litli,
11 ára gamall Múlatti, sonur veit-
ingamannsins, hótelstjóri, og hann
segist tala „Americano", en það er
meira en sagt verður um allan al-
menning á Kúbu, því að það er
staðreynd að leitun er á Kúba-
manni, sem getur gert sig skiljan-
legan á ensku, eða skilið það mál.
Orðaforði Neirobs litla í enskri
tungu er þó fjarska takmarkaður,
sem sagt: „Plíssör“ og „Jessör“ og
þar með búið.
Á Kúbu eru allir útlendingar
Americano og erfitt reynist mér að
koma Neirob litla í skilning um að
við séum alls ekki Americano,
heldur íslendingar. Ég gefst reynd-
ar alveg upp við það eftir fjóra
mánuði, því síðast þegar ég hitti
Neirob, sagði hann: Amigo Makk,
jessör — Americano!
Kúba er auðugt land í bezta lagi.
Þar er í jörðu járn, kopar, króm,
nikkel, tungsten, gull, silfur, gips,
salt, bik o. fl. Ekki er gróðurinn
lakari: Sykurreyr, tóbak, ananas,
bananar, citrónur og alls konar
ætisveppir. Þó eru ekki nema 17%
af landinu ræktanleg, hitt er fen,
fúamýrar og frumskógar. Gróður-
moldin í þessu gósenlandi er sums
staðar 70 feta djúp. Landið allt er
44.217 fermílur (ísland 39.698). En
íbúarnir eru aðeins fleiri, eða um
5.8 millj.
Stærsti liðurinn í útflutningi
Kúbu er sykurinn, en framleiðslan
á honum nemur um 5 millj. smál.
árlega. Mestur hlutinn er fluttur
út óunninn, svokallaður hrásykur.
Hann er ekki ósvipaður hinum
gamalkunna púðursykri, en þó
mun grófari. Manni skilst að þetta
muni vera dýr vara jafnvel á Kúbu,
því ef eitthvað sáldrast úr poka við
útskipun, sópa verkamennirnir því
upp af bryggjunni og hirða. Svo er
það tóbakið og allir kannast við
hina góðu Havanavindla, en „ekki
er sopið kálið þótt í ausuna sé kom-
ið,“ því þessi munaðarvara er dýr
á Kúbu. Sæmilegur vindill kostar
um 25 cent (rúmar 4 kr. ísl.), en
beztu tegundir komast upp í 1 peso
stykkið, en svo heitir gjaldmiðill-
inn á Kúbu og jafngildir amerísk-
um dollara. Hið svokallaða „maga-
belti“ á vindlum er upp runnið frá
Kúbu, þannig til komið að í gamla
daga þegar kvenfólk reykti vindla,
vafði það pappírsræmu um vindil-
inn til þess að fá ekki gulan lit á
fingurna, en nú er þetta orðið
skrautlegt vörumerki á beztu teg-
undum.
VOPNAÐIR VERKAMENN
Kúbanskir hafnarverkamenn eru
hávaðasamir við vinnu, eins og
flestir suðurlandabúar, en þeir eru
ólíkir ítölum og Spánverjum, að
því leyti að þá vantar þessa léttu
glaðværð og lífsgleði, sem einkenn-
ir hina, en blóðið er afar heitt og
kemur því alloft til árekstra meðal
þeirra innbyrðis. Við slík tækifæri
er það venja Norðurlandabúa að
láta hendur skipta, en á Kúbu er
það á annan veg. Verkamennirnir
eru nefnilega vopnaðir. Bera hár-
beitta hnífa undir beltinu, oftast
falda undir buxnastrengnum svo
varla sést á skaftið. En hnífurinn
er þarna og mjög tiltækilegur, ef
á þarf að halda, sem virðist vera
nokkuð oft, því margir bera ör á
baki (auðvitað!) eftir hnífstungur
og töldum við 7 slíka áverka á baki
eins verkamannsins í Mariel og
ekki færri en 18 á baki verkstjóra
í Cardenas. Nú er það skiljanlegt
að íslendingar og Kúbamenn hafa
ólíka skapgerð, hugsunarháttur og
vinnubrögð öll frábrugðin því, sem
við eigum að venjast. Þar við bæt-
ist að almenningur á Kúbu er á
mjög lágu menningarstigi, jafnvel
í samanburði við illa upplýstan al-
menning í löndunum við Miðjarð-
arhaf, og bezt er að taka það fram
strax, að allt í þessu landi er svo
ólíkt því, sem við höfum áður
kynnzt, að maður gæti alveg eins
verið kominn til annarrar stjörnu.