Lesbók Morgunblaðsins - 04.09.1960, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
427
Álög eru
FRÁ alda öðli hafa menn reynt að hafa
samband við dularöfl, og upp af þeirri
viðleitni spratt það, sem kallað hefir
verið galdur, bæði hvítagaldur og
svartagaldur. Löngu fyrir tímatal vort
voru uppi í Egyptalandi töframenn,
sem færir voru um að valda bæði
blessun og bölvun, með tilstyrk ein-
hverra afla í náttúrunnar ríki. Þeir
settu „anda“ til þess að halda vörð um
konungagrafirnar og hefna þeim, er
dirfðust að raska friðhelgi þeirra.
Vér höfum heyrt nokkrar sögur um,
að þessi verndarkraftur konungagraf-
anna sé enn virkur. Og undarlegar eru
þær sögur, sem af því fara. Mönnum
er enn í fersku minni hvernig íór fyr-
ir þeim, sem opnuðu grafhýsi
Tutankhamons (eða Tutankhaton) og
rændu það..
En til er önnur eldri saga, sem ekki
er jafn kunn. Hún er um smyrling
gyðju, sem var í hofi Amen-Ra og dó
í Þebu fyrir hér um bil 3500 árum.
Smyrlingur þessi hafði legið óhreyfð
ur um aldir. En svo var það um 1860,
að fimm brezkir ferðamenn komu til
að skoða rústirnar af hofi Amen-Ra.
Þá fengu þeir fregnir af því, að Arabi
nokkur hefði forláta smyrling til sölu.
Þeir vörpuðu þá hlutkesti um hver
hætti og þoturnar. Þær draga inn
í sig vatn og spýta því svo aftur úr
sér með miklum krafti, og við það
þeytast þær áfram, og þær herja
miskunnarlaust á lirfur dægurflug-
unnar. Vanhöldin eru því mikil. En
náttúran sjálf gerir ráð fyrir því,
og þess vegna verpa dægurflug-
urnar svo mörgum eggjum. Og það
er ótrúleg mergð af þeim sem
kemst upp á hverju ári. Það sést
bezt þar sem borgir standa nærri
vötnum. Morguninn eftir kærleiks-
dansinn eru götur þar sleipar af
hismi óteljandi flugna, og búðar-
menn verða að moka gangstéttim-
ar fyrir framan búðir sínar. En
þessi dagur er hátíðisdagur hjá öll-
dularkraftur
þeirra skyldi kaupa smyrlinginn. Og
upp frá því rak hver atburðurinn ann-
an og allir mjög undarlegir.
Á heimleiðinni fékk einn þeirra
slysaskot í handlegg og var öllum
óskiljanlegt með hvaða hætti skotið
hefði getað hlaupið úr byssunni, Hand-
legginn varð að taka af honum.
Þegar þeir komu til Kairo fékk eig-
andi smyrlingsins þær fréttir að heim-
an, að hann hefði misst aleigu sína, og
skörnmu seinna dó hann.
Þriðji maðurinn var skotinn til bana.
Sá fjórði varð ólánsmaður og dó í
vesaldómi áður en árið var liðið.
Smyrlingurinn var fluttur til Lund-
úna. Þangað kom frú Blavatsky, hinn
kunni guðspekingur, til að skoða hann.
Um leið og hún kom inn í herbergið,
þgr sem smyrlingurinn var, sagði hún
að honum fylgdu mjög öflug ill öfl, og
ráðlagði eigandanum að ]osa sig sem
fyrst við hann.
Eigandinn hló aðeins að þessu, og
skömmu seinna sendi hann smyrling-
inn til ljósmyndara í Baker Street, til
þess að fá myndir af honum. Fáum dög-
um seinna kemur myndasmiðurinn til
eigandans, og er í uppnámi. Hann
sagði, að í staðinn fyrir mynd af smyr-
lingnum, hefði komið fram á ljós-
um vatnafiskum. Þá fljóta kræs-
ingarnar á yfirborði vatnsins, og
allir fiskar eru sólgnir í dauðar
dægurflugur. Þess vegna er ein
„fluga“, sem veiðimenn nota, gerð
í líkingu við dægurflugu, og kalla
Bretar hana „duns and drakes“.
Þegar litið er á æviskeið dægur-
flugunnar, er það þveröfugt við
æviskeið annara lífvera. Hjá flest-
um skepnum, að minnsta kosti
þeim stærri, er æskuskeiðið stutt,
en síðan fylgir langur fullorðins
aldur. Hjá dægurflugunni er þetta
öfugt, þar er tiltölulega langt
æskuskeið, en fullorðinsaldurinn
aðeins eitt dægur.
myndaplötunni mynd af lifandi
egypzkri konu og brynni grimmdar-
eldur úr augum hennar. Hann sór og
sárt við lagði, að enginn annar en hann
sjálfur hefði snert myndavélina.
Nokkru seinna dó myndasmiðurinn
snögglega, og gátu læknar ekki séð
úr hverju hann hafði dáið.
Fimmti maðurinn af þeim sem fóru
til hofs Amen-Ra, var enn á lífi. Hann
kom nú til eigandans og bað hann
blessaðan að losa sig sem fyrst við
smyrlinginn, gefa hann British Muse-
um. Það var gert. En maðurinn, sem
flutti smyrlinginn í safnið, var dauð-
ur áður en vikan var liðin.
Hér er ekki farið eftir munnmæl-
um, heldur skýrslu frá Mr. B. Fletoher
Robinson, sem rannsakaði þetta mál
vandlega og fullyrti að öll atriði sög-
unnar væri dagsönn.
Er hér ekki um að ræða svipuð dul-
aröfl og þau, sem halda vörð um álaga-
bletti og bannstaði hér á landi?
Það er engin hjátrú heldur stað-
reynd, að álög haldast um aldir. Fyrir-
bæri, sem gerast hvað eftir annað, eru
staðreynd, hvort sem menn skilja þau
eða ekki.
Fyrir þremur árum byrjaði Lesbók
á því að safna álagasögum. Síðan hafa
henni borist slikar sögur úr flestum
sýslum landsins. En vitað er þó um
miklu fleiri álagastaði. Vilja nú ekki
góðgjarnir menn sem meta þekkingu
meira en hitt að berja höfðinu við stein-
inn, senda Lesbók slíkar sögur og sem
fyllstar upplýsingar um hvernig álög-
in hafa bitnað á mönnum?
Hinn kunni franski stjörnufræðingur
og rithöfundur, Camille Flammarion,
sagði einu sinni: „Hinn óþekkti heim-
ur er miklu stærri og þýðingarmeiri
heldur en hinn þekkti heimur“. Hér er
um þekkingarauka að ræða. Slíkar sög-
ur geta greitt fyrir skilningi, þegar
vísindin fara af allri alúð að leggja
rækt við rannsókn á því, sem nú er
einu nafni nefnt „dularfull fyrirbæri“.
Þegar ungu hjónin komu heim að
hveitibrauðsdögunum liðnum, steikti
frúin kjúklinga. Þegar bóndinn byrj-
aði að skera þá, varð honum að orði:
— Með hverju hefurðu fylt kjúkling-
ana, elskan mín?
— Ég þurfti ekki að fylla þá, þeir
voru íullir.