Lesbók Morgunblaðsins - 30.11.1958, Blaðsíða 14

630
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ný framlDróunarkennin.g
Allt lif komið af svifinu i sjónum
MAÐUR er nefndur Lawrence S.
Dillon. Hann er prófessor í líf-
fræði við A. & M.-háskólann (Agri-
cultural and Mechanical College) i
Texas. Hann hefir komið fram með
nýa framþróunarkenningu, er
stingur mjög í stúf við kenningu
Charles Darwins um úrval og
hæfni.
Samkvæmt þessari nýu kenn-
íngu, er ekki um að ræða dýraríki
og jurtaríki hér á jörð, því að bæði
dýr og jurtir sé af sama stofni, og
hinar æðstu lífverur, svo sem mað-
urinn, sé ekki annað en háþrosk-
aðar jurtir. „Allt hold er hey“.
Fram að þessu hafa menn álitið,
að lífið hafi kviknað af ýmsum
efnasamböndum í sjónum, og
greinist sundur í tvær kvíslir.
jurtir og dýr. í heimi jurtanna
stefndi framþróunin í tvær áttir;
annars vegar voru hinir litlausu
sveppar, en þörungar með litarefni
(klórófyl) í hinum flokknum. Út
af þörungunum komu svo æðri
jurtir, svo sem burknar, tré og
legar áður. Hrútaber eru algeng
víða um land. En þegar þau njóta
friðunar breiðast þau örar út en
flestur annar gróður. Gulmaðra er
líka mjög algeng, en við friðun
verður hún bæði miklu stórvaxnari
og útbreiddari en á ófriðuðu landi.
Á ýmsan gróður hefir friðun lítil
áhrif, t. d. gullmuru, lyfjagras,
blóðberg og ýmsar fleiri jurtir.
Ástæðan er auðvitað sú, að slíkar
tegundir eru ekki eftirsóttar af
sauðfé.
(Ársrit Skógræktarfélags íslands)
skrautblóm. Á seinni árum hefir
þörungum verið skipt í flokka eft-
ir því hvert litarefni þeirra er.
Um dýraríkið er það að segja,
að þar halda dýrafræðingar að
„protozoa“ eða einfrumungar hafi
fyrst orðið til, en síðan tekið við
fjölfrumungar, svo sem marglytt-
ur, ormar, skordýr og síðan hrygg-
dýr. Þessar lífverur greindust svo
í ýmsar kynkvíslir, eftir þeim
tækjum sem þau höfðu til að
hreyfa sig.
Prófessor Dillon segir að þetta
hafi þótt mjög handhæg skipting
til þess að greina jurtir og dýr í
flokka, en á henni hafi komið fram
miklir vankantar, eftir því sem
þekking jókst. Og nú sé svo komið
að samkvæmt henni sé mjög illt
að greina á milli hvað sé jurtir og
hvað sé dýr og grundvöllurinn þar
með að engu orðinn.
Hann segir að vegna þess að
ekki sé unnt af ytra útliti frum-
anna að greina skyldleika tegund-
anna, né framþróun lífsins, hafi
legið beint við að rannsaka hina
innri byggingu frumanna og vita
hvort hún gæti ekki gefið ein-
hverjar upplýsingar um þetta. Þess
vegna kveðst hann hafa rannsak-
að þúsundir fræðirita, sem gefin
hafa verið út á þessari öld og fjalla
um innri byggingu frumanna. Sér-
stök áherzla hafi verið lögð á að
rannsaka frumukjarnann, en í hon-
um er erfðaefnið „krómatín“ og
af sumum talið þýðingarmesta efni
frumunnar.
Af þessum athugunum varð það
ljóst, að frumukjarninn og önnur
efni í frumunum, hafa tekið þró-
unarbreytingum, sem benda til
þess að bæði jurtir og dýr sé af
sama stofni.
Með því að athuga stigbreyting-
ar frumanna, allt frá þeim lægstu
til hinna fullkomnustu, er hægt að
rekja framþróunina í sínum marg-
breyttu myndum og hvernig hún
greindist. Kom þá fram mynd af
„lífsins tré“, þar sem blágrænu
þörungarnir voru lægsta lífveran.
(Vera má að vírur sé enn lægri,
en ekki hefir enn tekizt að rann-
saka innri byggingu þeirra). Þar
næst koma bakteríur, gerlar og
einfrumungar, og á toppinum á
þeirri grein eru grænþörungar og
æðri jurtir, en á hliðstæðri grein
eru efst gulþörungar og rauður og
brúnn sjávargróður.
Þetta er undirstaða jurtaríkisins.
En fjölfrumungar sýna augljóslega
skyldleika við gulþörunga og svif
í sjónum, og þess vegna verðum
vér að álykta, að ekki sé um sér-
stakt jurtaríki og sérstakt dýraríki
að ræða, heldur sé hér aðeins til
jurtaríki, ef vel er að gáð. Af þessu
leiðir, að allar skepnur, þar á með-
al maðurinn, verða að teljast há-
þroskaðar jurtir, sem fyrir þús-
undum milljóna ára hafi skilið við
hinn upphaflega stofn, sem var
svifið í sjónum.
Með þessu móti segir hann að
hægt verði að rekja framþróunar-
ferilinn með furðulegum árangri,
allt frá upphafi.
----" (★KV------
Glæpamaður hafði verið handtekinn
og var leiddur fyrir kónginn.
— Þú mátt fá að segja eina setningu,
sagði kóngur. Ef þú segir satt, verður
þú skotinn, en ef þú lýgur, þá verð-
urðu hengdur.
Sökudólgurinn hugsaði sig ofurlítið
um og sagði svo:
— Eg verð hengdur.
Hvað átti kóngurinn nú að geraí