Morgunblaðið - 08.11.1957, Blaðsíða 18

18
MORGUNBT AÐIP
Fðstudagur 8. nóv. 1957
Þeir lifa af synd
GERVITUNGL og klámrit eru
næstum því eins fyrirferðarmikil
í heimsfréttunum sem verðbólga
og styrjaldahætta,
Nýlega var ég staddur í bóka-
búð. Inn vatt sér ungur maður og
spurði um ákveðna bók. Hún var
ekki ódýr, en ekki hikaði ungi
maðurinn við að telja fram krón-
urnar. Þetta var ekki ein af úr-
valsbókum mestu andans manna
íslenzku þjóðarinnar. 3ókin, sem
ungi maðurinn keypti, var þýð-
ing á erlendri klámsögu, þó ekki
hinni mest umtöluðu.
Hvað er það, sem knýr ritsnáka
víða um lönd til þess að skrifa
glæparit og klámsögur? Það
skilja allir. Þessir menn vita
mæta vel, að ekki er það vegur
til frægðar né fjár, að rita sið-
bætandi bækur. Þeir vita, að auð-
velt- er að selja áfengi, tóbak,
glæparit, klámsögur, glæpa- og
kynórakvikmyndir og allt þess
háttar. Þeir vita, að allur þorri
manna, er enn svo tjóðraður við
bæli dýrsins og heimkynni hellis-
búans, að auðveldara er að selja
allt það, sem lýtur að nautnum,
en hitt sem eflir flug andans og
eykur þroska. Þessir rithöfund-
ar hagnýta því veikleika manna
og blása í nautnaglæðurnar. Með
öðrum orðum, þeir gera þetta,
sem spámaðurinn lýsir svo snilld-
arlega:
„Þeir lifa af synd lýðs mins og
þá langar í misgerð þeirra“.
Þeir lifa af veikleika og van-
þroska annarra, og þá „langar"
til að menn þjóni sem bezt hin-
um óæðri hugsunum og hvötum,
þeim mun öruggari er framgang-
ur þeirra sjálfra og atvinna þeirra
betur tryggð.
Skyldu þessir klámrithöfundar
hafa mynd af móður sinni stand-
andi á skrifborði sínu, er þeir
ösla áfram í þessum eftirlætis
hugleiðingum sínum? „Spilltur
sonur er skömm móður sinnar“,
segir spakmælið.
Einu skyldu menn ekki gleyma,
að saga líðandi alda sýnir það,
að»margt sem er upphafið og hátt
gnæfir á líðandi stundu, verður
oft lítils metið og stundum fyrir-
litið, þegar fram líða stundir, en
hitt, sem ofsótt hefur verið af
samtíðinni, sökum andstöðu þess
við straum spillingarinnar, rís
upp á sínum tíma í tign og mikil-
leik. Sum verk manna, er mikla
athygli hafa vakið sem snöggv-
ast, gleymdust þó fljótlega ger-
samlega. Bókin The Age of
Reason, eftir Thomas Paine, vakti
ekki litla athygli, er hún stakk
upp kollinum og munu margir
hafa ætlað, að nú væru dagar
Biblíunnar taldir. En hvað ségja
nú þeir, sem þessa daga eru að
veita móttöku hinni nýju og stór-
glæsilegu útgáfu af Guðbrandar
Biblíu? Hver talar svo um
Thomas Paine og bók hans?
— Veltuútsvar
Frh. af bls. 3
í fyrra og í samþykkt fulltrúa
bæjarfélaganna væri til mikilla
bóta, en sú leið, sem lagt er að
farin verði, í frumvarpinu, sem
nú liggur fyrir, væri þó mun
heppilegri.
Tekjustofnar bæjarfélaganna
Halldór E. Sigurðsson þingm.
Mýramanna tók til máls að lok-
inni ræðu Björns Ólafssonar.
Kvað hann mikla þörf vera á
að endurskoða lagaákvæðin um
tekjustofna sveitarfélaganna,
enda hefði á síðari árum verið
bætt á þau nýjum skyldum, er
mikið fé þyrfti til að rísa undir.
Kvað Halldór frumvarp Björns
miða að því að setja gleggri regl-
ur um veltuútsvör, en hann teldi
að e.t.v. væri réttara að láta
heildarendurskoðun útsvarlag-
anna og setningu reglna um
veltuútsvör fylgjast að.
Frumvarpinu var að umræð-
unni lokinni vísað til 2. umr. og
fjárhagsnefndar neðri deildar.
Bjartsýnir menn trúa á góða
framtíð og þá munu ýmsar bæk-
ur, sem nú eru mest umtalaðar
gleymast gersamlega, og mörgu
því, er nú neínist listaverk, verð-
ur þá kastað á sorphauginn.
Þótt heimur okkar mannanna
sé heimur hverfleikans, þá stend-
ur þó sumt býsna föstum fótum.
Skyldi t. d. manneðlið ekki vera
enn eitthvað svipað því, sem það
var fyrir svo sem 4000 árum? Og
skyldi ekki orsaka- og afleiðinga-
lögmálið vera enn í fullu gildi?
Ætli að við nútímamenn séum
ekki að eðlisfari nokkuð líkir
þeim, sem uppi voru á öld hinna
miklu spámanna? Þeir voru ekki
aðeins menn, er sögðu fyrir ó-
komna atburði, heldur einnig
hrís og sverð á rangsleitni og
spillingu þeirra daga.
Þessir menn, sem nú eru dáð-
ir og orð þeirra metin sem hin
mestu vísdómsorð, voru þó hat-
aðir af mörgum í lifenda lífi, of-
sóttir og stundum líflátnir á
hryllilegan hátt.
En hvað yrði ságt um nútíma-
mann, sem færi með prédikun
eða skrifaði greinarstúf, eins og
eftirfarandi orð hins mikla spá-
manns Jesaja?:
„Sökum þess að dætur Zíonar
eru drembilátar og ganga hnakka
kertar, gjóta útundan sér augun-
um og tifa í göngunni og láta
glamra í öklaspennunum", — og
svo talar spámaðurinn um „ennis
böndin, hálstinglin, eyrnaperlurn
ar, armhringana, andlitsskýlurn-
ar, motrana, öklafestarnar, belt-
ar, ilmbaukana, töfraþingin, fing
urgullin, nefhringana, glitklæð-
in, mötlana og pyngjurnar, spegl-
ana, líndúkana, vefjarhettina og-
slæðurnar".
Hvernig líst mönnum á þessa
upptalningu, ræðustúf eftir mik-
inn spámann? „Sökum þess“ —
þá hvað? Hvers vegna talar spá-
maðurinn um drembilæti og tel-
ur svo upp allt þetta kvenna-
glingur, og í samband við hvað
setur hann svo þetta?
Þetta er vissulega allkynlegt
og harla athyglisvert. Ef til vill
verða nútíma rökhyggjumenn
ekki spámanninum sammála, en
hann telur áreiðanlega drembi-
læti og hégómagirnd útvortis
tákn léttúðar og siðferðishnign-
unar, telur allt slíkt vitna um
skort á þeim siðgæðisþroska, sem
mestu máli skiptir fyrir velferð
hverrar þjóðar, og þess vegna
segir hann:
„Sökum þess að dætur Zíonar
eru drembilátar" o. s. frv. „munu
menn þínir falla fyrir sverði og
kappar þínir í orrustu".
Hvernig tökum við nú þessum
röksemdum spámannsins, að sök-
um léttúðar og siðleysis skuli
lýðsins“, — lifa af niðurlægingu
og siðferðishnignun annarra.
menn falla í styrjöldum? En sann
ar þá ekki öll mannkynssagan,
að siðgæðishnignun þjóða og stór-
velda hefur jafnan verið undan-
fari falls þeirra? Og er ekki hætt
við að slíkt kimni alltaf að end-
urtaka sig?
Þess vegna eru allir þeir menn,
sem á einhvern hátt, hvort held-
ur er með klámsögum, glæparit-
um eða einhverju öðru, grafa und
an siðgæði kynslóðarinnar, óvin-
ir þjóðarinnar, verstu skemmd-
arvargarnir og hættulegustu
skuggasálirnar.
í rústum hins hrunda siðgæðis
getur hvers konar ófarsæld
hreiðrað um sig. Þar geta öfga-
stefnur orðið valdamiklar. Þar
heldur lýðfrelsi og þjóðræði ekki
velli. Þar er margt ólöglegt í
verzlun og viðskiptum framið í
leyni. Þar geta þeir menn auðg-
að sig, er selja nautnalyfin, klám-
ritin og reyfara, óhollustu
skemmtanirnar og allt það, sem
niðurlægir þjóð. Já, þar þrífast
þeir menn bezt, sem „lifa af synd
Menn þessir eiga ekki siðferðis-
þrek til þess að skapa holla og
heillavænlega tízku, en í stað þess
færa þeir sér í nyt spillta tízku,
veikleika manna og hinar óæðri
hvatir þeirra, til 'þess að geta
auðgað sig á þessu, „lifað á synd
lýðsins".
Það skal viðurkennt, að ásta-
líf ætti ekki að þurfa að vera
neitt óskaplegt feimnismál, né
fjötrað í sleggjudóma þröngsýn-
innar. Hitt er svo annað mál, að
sá þáttur mannlífsins, er krýnir
konuna móðurtigninni og karl-
manninn föður, ætti að vera
hverjum manni, sem af konu er
fæddur, sá helgidómur og svo
göfugar erfðir, að of gott þætti
til þess að traðka niður í svað-
ið og gera að féþúfu og hneykslis-
máli. Þeir menn, sem þannig fara
með hjartfólgin mál okkar allra,
eiga aðeins skilið fyrirlitningu
allra manna. „vegsemd sinni
skifta þeir fyrir smán“, segir spá-
maðurinn. „Þeir lifa af synd lýðs
míns og þá langar í misgerð
þeirra“.
Pétur Sigurðsson.
Veturinn segir þegnr tU sín
MYKJUNESI, 4. nóv.: Þá rösk-1
lega einu viku, sem liðin er af
vetri, hefur verið hér sannkölluð
Enda þótt Gentleman Jack leiki á flesta — þá léku ljósmyndarar Mbl. á hann í þetta skiptið. Piltur
nokkur, sem rakst upp á ritstjórnarskrifstofur blaðsins varð fyrir barðinu á honum. Jack tók
veskið úr jakkavasa hans um leið og myndin var tekin, en hann ætlaði ekki að láta neinn sjá
þegar hann læddi hendinni um leið niður í buxnavasa piltsins. En ljósmyndararnir voru tveir —
og þarna getið þið séð hve Gentleman Jack er starfsamur, þvi að báðar myndirnar eru teknar
samtimis.
Sumir misstu buxurnar — segir Gentle-
man Jack — og þá hœtti ég afc stela
axlaböndum
VIÐ hér á ritstjórn Morgunblaðs-
ins fengum óskemmtilega heim-
sókn í gær. Það var vasaþjófur —
þó ekki einn af þessum venju-
legu, því að hann skilaði öllu
áður en hann fór. Þetta var
Gentleman Jack, sem hingað er
kominn á vegum AA-samtakanna
og sýnir leikni sína í Austurbæj-
arbíói á hverju kvöldi.
Gentleman Jack er víðfrægur
vasaþjófur og spaugari. Hann hef
ur 10 ára skeið ferðast um flest
lönd Vestur-Evrópu og einnig
hefur hann heimsótt S-Afríku og
Ástralíu. Danskur er hann að ætt
erni og þekktur um alla V-
Evrópu og Norðurlönd undir
nafninu Gentleman Jack — og
enginn veit í rauninni hvaðan
hann kemur eða hvert hann fer,
en „Gentleman" er hann, því að
hann skilar þýfinu alltaf réttum
eigendum.
Á meðan Jack var í gær í óða-
önn að hnupla hinu og þessu úr
vösum blaðamanna (án þess að
nokkur yrði var við) sagði hann
sitt af hverju af reynslu sinni í
starfinu. Áður og fyrr var hann
vanur að taka axlaböndin af
herrunum, en þá vildi það bera
við, að fórnarlömbin misstu bux-
urnar frammi fyrir fullu húsi
áhorfenda — og þá sýndi Jack
það enn einu sinni, að hann er
„Gentleman“. Hann hætti að
hnupla axlaböndum.
í S-Afríku var hann um
tveggja ára skeið, ferðaðist mikið
og kom jafnvel til heimkynna
svertingja, sem lifðu í það frum-
stæðum heimi, að þeir héldu að
hann væri galdramaður — og
báðu hann að hrekja á brott illa
anda, sem jafnan mun vera krökt
af í þorpum þessara svertingja.
Gentleman Jack spreytti sig þó
aldrei á þeirri rauninni, því að
meðal svertingjanna voru einnig
galdramenn, sem höfðu það að
atvinnu sinni að hrekja illa anda
á brott úr heimkynnum með-
bræðranna og var þeim síður en
svo vel við að útlendingar seild-
ust inn á verksvið þeirra.
Við spurðum Gentleman Jack
hvort ekki hefði verið erfitt að
stunda atvinnuna meðal þessa
fólks, en hann lét hið bezta yfir
því. Hins vegar sagði hann, að
ekki hefði það verið uppörvandi
þegar honum var ætlað að stunda
vasaþjófnaðinn meðal svertingja,
sem gengju naktir — sem sé
buxnalausir.
Jack sýnir sem fyrr er getið á
AA kabarettinum, en sýningum
mun ljúka um helgina.
vetrartíð, frost og norðan næð-
ingur og síðustu dagana hefur
verið norðan rok. Lítilsháttar
snjór er hér í uppsveitum, en
minna, eða jafnvel auð jörð er
sunnar dregur.
Hér í Holtum hefur fé víða
verið gefið síðustu dagana og
sumir eru búnir að taka lömb.
Er það óvenjufljótt, að taka þurfi
fé á gjöf um veturnætur. Að sjálf
sögðu eru menn nú vel undir
veturinn búnir hvað hey snertir,
en veturinn er langur og margt á
fóðrum, því bú manna stækka
heldur frá ári til árs.
Hér hefir inflúenzan stungið
sér niður og leggst víða allþungt
á fólk. Er það sjálfsagt fyrir það,
að fólk getur ekki farið nógu
varlega, en menn reyna í lengstu
lög að sinna skepnunum, en að
sjálfsögðu þurfa kýrnar daglegr-
ar umhirðu við. Og sökum fá-
mennis víða á bæjum má helzt
enginn verða lasinn dagsstund,
þá gengur allt úr skorðum.
Nú er þakjárn loksins komið
og má segja að betra er seint en
aldrei, því fjöldi bygginga hefur
beðið opin í haust. Má gera ráð
fyrir að úr rætist með þá hluti nú
í bili. Vegaframkvæmdir hafa
verið mjög litlar hér á þessu ári
og í raun og veru ekki hægt að
segja að um neitt 'vegaviðhald
hafi verið að ræða. Má gera ráð
fyrir að það hefni sín síðar.
—M.G.
Unga fólkið -
nýtl tímarif
UNGA fólkið nefnist nýtt rit, sem
hafið hefur göngu sína. Segir rit-
stjórinn, Sigurfinnur Sigurðsson
í þessu fyrsta hefti m. a.: „Ætlun
okkar, sem að þessu riti stöndum,
er að birta fróðlegar og skemmti
legar greinar fyrir ungt fólk á
öllum aldri, þ.e.a.s., einnig fyrir
þá, sem enn eru ungir í anda,
þótt árin færist yfir“.
Efni ritsins er sem hér segir:
Calypso-Bunnyhopp-Rocck,
Tommy Steel, Hvernig lestu?
Flug, Sögur, Skip og siglingar,
„The Super Viscount“, Tízka,
Ford Edsel 1958, K.K. sextett,
íþróttir, bridge, myndir o. fL
Gísli Einarsson
héraðsdómslÖg maður.
Málflutningsskrifstofa.
Laugavegi 20B. — Sími 19631.
Málflutningsskrifstofa
Einar B. Guðmundsson
Guðlaugur Þoriáksson
Cuðmundur Pétursson
Aðalstra-ti 6, III. hæð.
Simar 12002 — 13202 — 13602.