Morgunblaðið - 08.11.1957, Blaðsíða 12

MORGVHBLAÐIÐ
Föstudagur 8. nóv. 1957
— Húsnæbismálin
Frh. af bls. 11
kröfur um framlög til móts við
sveitarfélögin til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæði. Um það
verðum við bæjarfulltrúarnir
hér, allir sem einn, að standa
saman, og heita á fulltingi þing-
manna Reykjavíkur til aðstoðar.
Reykvíkingar eiga ekki að
þola það að réttur þeirra sé
herfilega fyrir borð borinn, og
allra sízt á þeim tímum þegar
ríkisframlög til ckki veiga-
meiri mála, nema síður sé, eru
stórlega aukin frá ári til árs.
Það er á þessum málum sem
fleirum kominn tími til, að
Reykvíkingar láti stjórnar-
völdin skilja það ótvirætt, að
þeir sætta sig ekki til lengd-
ar við að með þá sé farið sem
annars flokks Dorgara — að
þeirra hlutur, bæði varðandi
almenn mannréttindi og með-
ferð ríkisfjármála, sé allur
annar en annarra landsmanna.
Ég kem þá að því að skýra
nokkuð nánar þær tillögur bæj-
arfuiitrúa Sjálfstæðisflokksins,
sem nú eru lagðar fram:
A. Byggingarsjóðurinn.
Aðalefni tillagnanna um stofn-
un byggingarsjóðs er eftirfar-
andi:
a. Stofnféð, 42 millj. kr., er
tvíþætt. Annars vegar eftir-
stöðvar af fé því, sem bærinn
hefir lánað eigendum bæjarhús-
anna svokölluðu við Hringbraut,
Lönguhlíð og í Bústaðahverfi, að
upphæð 17,5 millj. kr. Hins vegar
framlög til íbúðabygginga á fjár-
hagsáætlunum 1955—1957 24,5
millj. kr. Fé þetta er að nokkru
þegar í lánum til þeirra, sem út-
hlutað hefir verið íbúðum en að
langmestu leyti í byggingarfram-
kvæmdunum sjálfum og ráðgert
sem lánsfé til væntanlegra eig-
enda ibúðanna.
Sú breyting, sem á yrði við
slofnun byggingasjóðsins er
sú, að hér eftir binzt þetta
fjármagn í sérstökum sjóði,
ávaxtast þar, árlegir vextir og
afborganir koma til útlána til
umræddra bygginga — en ella
mundi þetta fé hafa endur-
greiðzt bæjarsjóði aftur.
b. Sjóðnum eru ætlaðar árlegar
tekjur af framlögum bæjarsjóðs,
eftir ákvörðun bæjarstjórnar,
mót framlögum ríkissjóðs, vaxta-
tekjur og aðrar tekjur. Uni „aðr-
ar tekjur“ sjóðsins skal ég ekki
fjölyrða nú, en það yrði verk-
efni væntanlegrar sjóðsstjórnar
að stuðla að eflingu sjóðsins,
m. a. með nýjum tekjuöflunar-
leiðum, ef þörf krefur. Stungið
hefir verið upp á að hluti af hagn
aði brunatrygginga bæjarins
renni til byggingarsjóðs. Það mál
þarf nánari athugun, og kæmi
e. t. v. engu síður til greina að
ávaxta fé brunatrygginganna í
lánum til byggingasjóðs að ein-
hverju leyti. Er því m. a. gert
sérstaklega ráð fyrir í tillögun-
um, að sjóðurinn geti tekið lán
til starfsemi sinnar.
c. Með myndun bygginarsjóðs
skapast sérstök starfræksla og
stjórn byggingarlánamálanna hjá
bænum, sem virðist mundu vera
til bóta frá því, sem verið hefir.
d. Gert er ráð fyrir að sjóður-
inn fyrst um sinn sinni einvörð-
ungu því hlutverki að greiða fyr-
* byggirigum íbúða til þess að
útrýma heilsuspillandi húsnæði
En verði vel að sjóðnum bii-
ið mun hann von bráðar efl-
ast og þá væntanlega geta
sinnt víðtækari verkefnum,
svo sem að greiða fyrir bygg
ingum þeirra, sem ern að
stofna heimili, eða geta greitt
fyrir húsnæði fyrir einstæðar
mæður með börn, aldrað fólk
og aðra, sem búa við erfiðar
aðstæður. Þykir ekki tíma
bært að kveða á um þetta i
upphafi, en yrði til athugun-
ar síðar.
e. Til nokkurs fróðleiks er að
hugleiða hugsanlega eflingu
sjóðsins. Set ég hér upp eitt dæmi
til ábendingar.
Ef reiknað væri með, að árleg
framlög úr bæjarsjóði yrðu eins
og verið hefir tvö undanfarin ár,
eða 10 millj. kr. á ári — og fram-
lög frá ríkissjóði til jafns þar
við — og t. d. yrði lánað úr sjóðn-
um til 30 ára með 5% vöxtum,
mundi sjóðurinn vaxa af fram-
lögum og vaxtatekjum sam-
kvæmt eftirfarandi töflu á næstu
10 árum (enda þá ráðgert einn-
ig, að stofnféð væri bundið í
sams konar lánum).
Árslok Fjármagn Til útlá
í mill. kr. í millj.
1957 42.0 —
1958 64.1 22.7
1959 87.3 24.2
1960 111.7 25.8
1961 137.3 27.5
1962 164.1 29.2
1963 . 192.3 31.2
1964 221.9 33.2
1965 253.0 35.3
1966 285.7 37.6
1967 320.0 40.1
V.
hönd bæjarfulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins, þar sem hér er um
svo umfangsmiklar tillögur að
ræða, að um þær verði hafðar
tvær umræður — og þeim, að
lokinni fyrri umræðu á þessum
fundi, verði milli umræðna vís-
að til bæjarráðs til nánari at-
hugunar.
Hér er um svo mikið fjár-
hagsmál að ræða og að öðru
leyti veigamikið og vandmeð-
farið félagsmál, er snertir hag
og velferð almennings, að með
slíkri málsmeðferð teljum við
öruggast, að málið fái þá af-
greiðslu bæjarstjórnarinnar,
sem líklegust sé til almenn-
ingsheilla og góðs árangurs.
Þetta þýðir — að ef ekki
koma aðrar árlegar tekjur til
en vextir og áður áætluð fram
lög, yrði sjóðurinn orðinn 320
millj. kr. eftir 10 ár — og þá
væru vextir og afborganir af
lánum sjóðsins, sem hægt væri
að verja til útlána á árinu 20.1
millj. kr., eða jafnmikil og
tvöfalt árlegt framlag bæjar-
sjóðs nú.
Lísa hefur svolítið liðað hár, fín- I fer henni líka lang-bezt. En nauð
gert og þunnt. Hana langar til að synlegt er að hún fái að fara til
hafa tagl en hún verður að láta rzkarans við og við.
sér nægja „hettuklippii<gu“, sem I
1
^J^venjojó&in og, heimiíiÁ
B. Byggingaráætlunin.
Ég hefi áður getið þess,
að
Gísli Halldórsson, bæjarfulltrúi,
mun gera grein fyrir framkvæmd
byggingaráætlunar bæjarins og
skýra nánar þær tillögur sem nú
eru gerðar til aukningar og breyt
inga á henni. Nefni ég aðeins
aðalatriðin:
a. Að auka áætlunina úr 600
íbúðum í 800 íbúðir.
b. Að breyta framkvæmd bygg-
inga á tveggja einnar hæðar rað-
húsum þannig, að þau verði ekki
staðsett í einu hverfi, en á nokkr-
um stöðum og bygging þeirra
framkvæmd með þeim hraða, sem
ætla má að bezt henti, miðað
við framkvæmd áætlunarinnar
að öðru leyti.
c. Að athugað sé sérstaklega
nánar, hvort henta þyki að
byggja nokkurn hluta af minnstu
íbúðunum í háhýsi, t. d. 10—12
hæða.
d. Að bæjarstjórn ákveði nú
úthlutun 120 ibúða í fjölbýlis-
húsum við Gnoðavog með þeim
lánskjörum, sem hún telur eðli-
leg, og fái afdráttarlaus svör um
mótframlög ríkissjóðs, frá hús-
næðismálastjóm, enda sé þá
einnig gert ráð fyrir að þeir að-
ilar, sem fá þessar íbúðir til
kaups, njóti sömu möguleika og
aðrir til A og B lána hins al-
menna veðlánakerfis.
e. Að úthlutað verði til ein-
staklinga lóðum undir 140—150
íbúðir í hverfi við Eliiðavog —
eftir að ákveðið er nú, að einnar
hæðar raðhús, sem þar voru áð-
ur ráðgerð, verði annars staðar
sett.
C. Breyting á húsnæðismála-
löggjöfinni.
Þá er loks þriðji þáttur til-
lagna okkar, að þeirri áskorun sé
beint til Alþingis, að breytt verði
ákvæðum IV. kafla 1. nr. 42/1957,
um útrýmingu heilsuspillandi hús
næðis, þannig að framlög ríkis-
ins séu ætíð til jafns við fram-
lög sveitarfélaga í þessu skyni
og með sömu kjörum og greið-
ist samtimis framlögum sveitar-
félaganna, meðan nýbyggingai
eru í smíðum.
Hefi ég áður sýnt fram á rétt-
mæti þess, og skal ekki endur-
taka það, en um leið og þetta
megin sjónarmið er viðurkennt
þyrfti einnig að koma inn í hús- _
næðismálalögin ný grein, er sam- um
svaraði ákvörðun bæjarstjórnar
um stofnun sérstaks byggingar-
sjóðs með því hlutverki að stuðla
að útrýmingu heilsuspillandi hús-
næðis — og er tillagan einnig
við það miðuð.
Litlar stúlkur eru fallegri
et hár þeirra er vel klippt
og greitt klœðilega
HÚN á að vera hrein og þokkaleg
til fara og greidd á hverjum
morgni klukkan átta, því hún er
ekki litli hnokkinn, sem þvældist
fyrir fótunum á mömmu allan
daginn. Hún er orðinn nemandi
langa á eldhúsborðinu með púða
undir hálsinum og höfuðið yfir
vaskinum. Þá gengur hárþvottur-
inn eins og í sögu. Látið hana fá
lítinn klút til að halda fyrir aug-
un. Hárið á að þvo úr tveimur
Katrin hefur þykkt og slétt hár,
sem auðvelt er að flétta í „tíkar-
spena", sem byrja við gagnaugun.
Hárið er fléttað fast svo flétturn-
ar standa út. „Tíkarspenar" eru
í skóla innan um margar litlar
stöllur.
Skólastúlkan má ekki vera úf-
in með hárlufsur í augunum allan
daginn. Ekki er þó til þess ætlast
að telpur eigi að taka upp flókn-
ar hárgreiðslur, en hins vegar
ætti hver móðir að gera sér það
ómak að finna, hvaða greiðsla
hentar dótturinni bezt.
Hár sem er fíngert og þunnt á
helzt að vera stuttklippt. Þá slitn-
ar það ekki og getur með tíman-
orðið þykkt og sterkt. Ef
þunna hárið nær niður á herðar,
slitnar það neðst og klofnar og
það fer aldrei vel. Grófgert hár
er bezt í fléttur eða tagl, en það
getur líka verið klæðilegra stutt-
klippt, svo mæður verða að hugsa
sig vel um hvað fer telpunni bezt.
Hárið á að þvo hálfsmánaðar-
lega úr mýkjandi hárþvottasápu.
Ég tel nú ekki þörf frekari Hárþvottur er venjulega ekki vin
framsögu af minni hálfu, en leyfi • sæll meðal barna. En reynandi
mér að iokum að leggja til, fyrir er að láta telpuna liggja endi-
nú mjög í tízku meðal eldri
stúlkna í París svo hún þarf ekki
að öfunda þær, sem náttúran gaf
hrokkið hár.
sápuvötnum og skola síðan vel úr
volgum vötnum. Betra er að hafa
vatnið heldur of kalt en of heitt,
því annars er hætta á að andúð
telpunnar á hárþvotti vaxi um
allan helming.
Ágætt er að kreista sítrónu í
síðasta skolvatnið fyrir ljóshærð-
ar telpur, þannig að sítrónusafinn
sitji í hárinu á meðan það er að
þorna.
Hárið er þurrkað en áður en
það er alveg þurrt, má bera í
það örlítið hárkrem ( svo gem 1
cm úr túpu). Þá gengur hár-
greiðslan betur, jafnvel þótt hár-
ið sé töluvert sítt.
Það er ekki til bóta að þvo
feitt hár oftar en einu sinni hálís-
mánaðarlega. í stað þess að þvo
það, er ágætt að bursta það með
bursta sem vafinn er grisju. Að-
eins ber að gæta þess að bursta
ekki ofan í hársvörðinn til þess
að erta ekki fitukirtlana.
Bezt er að venja litlar stúlkur
á að bursía hár sitt kvölds og
morguns sjálfar, alveg eins og
þær bursta tennurnar. Við það
verður hárið bæði lifandi og gljá
andi.
Flösu er náð úr hársverðinum
með því að bera olivenoliu í hár-
ið nokkrum tímum áður en hárið
er þvegið.
Litlar stúlkur öfunda stöllur
sínar sem náttúran hefur gefið
hrokkið hár, og mæður láta stund
um til leiðast og gefa dætrum
sínum permanent. Það mun þó
sem betur fer ekki vera algengt
hér á landi. Því permanent fer
illa með hár barna, það verður
aldrei eðiilegt og gljáinn fer af
því. Þá er betra að nota pening-
ana í góða klippingu fyrir telp-
una hjá rakara.
Fléttur, tögl og hnútar eru nú
mjög í tízku og hafi telpan sterkt
og gott hár, þarf hárgreiðslan
ekki að kosta mikla fyrirhöfn.
Aðalatriðið er sem sagt að fá hana
til að bursta hárið daglega. Betra
er að nota bursta með svínahár-
um en nælonbursta, því nælon-
burstar eru of harðir.
H.
GljáfœgÖar veggflísa i
Vitið þér að gljáinn á vegg-
flísunum helzt miklu lengur
ef þær „fægið“ þær upp úr
talkúmi eftir að hafa þvegið
þær eg þerrað mjög veL