Morgunblaðið - 08.11.1957, Blaðsíða 2
2
MORGVISBL 4ÐIÐ
Föstudagur 8. nóv. 1957
Ishúsinu Herðubreið verði
ekki breyff í samkomuhús
Samhljéða álil byggingarnefndar og bæjarráSs
Leysa verður lóðamál
íbúanna í Blesugróf og
Breiðholtshverfi
®-----------
Á BÆJARSTJ ÓRNARFUNDI í
gær var lögð fram fundargerð
byggingarnefndar frá því á mið-
vikudaginn var og var þess get-
ið, að húsbyggingarsjóður Fram-
sóknarfélaganna hefði sótt um
leyfi til að breyta íshúsinu
Herðubreið (Fríkirkjuveg 7) í
samkomuhús, en að bæjarráð
hefði synjað fyrir sitt leyti um
breytinguna á fundi 1. nóv. sl.
Loks var þess getið, að hafist
hefði verið handa um breytingar
á húsinu árið 1956 án leyfis bæj-
aryfirvalda. Byggingarnefnd
taldi ekki fært að verða við þess-
um tilmælum húsbyggingarsjóðs
Framsóknarfélaganna.
Út af þessu gerði Ingi R. Helga-
son fyrirspurn um gang málsins
og svaraði borgarstjóri þeirri
fyrirspurn. Borgarstjóri sagði að
það hefði verið samhljóða álit
bæði bæjarráðs og byggingar-
nefndar, að ekki væri fært að
veita leyfi til að breyta íshúsinu
Herðubreið i samkomuhús. Hefðu
tilmæli I þessa átt komið tvisvar
sinnum fram og hefði þeim í
bæði skiptin verið neitað af þess-
um aðilum. Hér mundu margar
ástæður koma til greina, meðal
annars sú, að húsið stendur miklu
framar en ráðgerð húsalína við
Frikirkjuveginn og ennfremur að
þröngt mundi um bíla við sam-
komuhúsið. Borgarstjóri gat
þess að húsbyggingarsjóðnum
hefði verið gefinn kostur á að
bærinn keypti Herðubreið og til-
heyrandi eignalóð eftir mati dóm
kvaddra manna en húsbygging-
arsjóður fengi lóð á Melunum,
rétt hjá húsi Búnaðarfélagsins
3g kvikmyndahúsi Háskólans,
alllegar þá lóð í austurbænum
ef húsbyggingarsjóðurinn vildi
bað heldur. Svör við þessum til-
óoðum hefðu ekki borist.
Þórður Björnsson bæjarfulltrúi
-ók til máls og sagði að sér kæmi
undarlega fyrir sjónir, að hús-
byggingarsjóði Framsóknarflokks
ins skyldi vera neitað um að
breyta íshúsinu í samkomuhús.
Benti hann á ýmsar breytingar,
sem gerðar hefðu verið hér í bæn
um á eldri húsum, svo sem
„Naustið", Aðalstræti 7,
Oddfellowhúsið, Aðalstræti 4 og
fleiri hús. Oft væri hafður sá
fyrirvari á, þegar breytingar á
gömlum húsum væru leyfðar, að
verðhækkun, sem af breyting-
unni leiddi, kæmi ekki til greina,
ef Reykjavíkurbær þyrfti að
kaupa eignina samkvæmt mati.
Guðmundur H. Guðmundsson
tók til máls og kvaðst vilja gera
stuttlega grein fyrir þessu máli,
þar sem hann væri sjálfur í bygg-
ingarnefnd. Hann sagði, að fyrir
byggingarnefnd hefði legið álit
byggingarfróðs manns, sem hefði
kynnt sér íshúsið Herðubreið ná-
A BÆJARSTJÓRNARFUNDI í
gær voru lagðar fram tillögur
Sjálfstæðismanna í byggingar-
málum Reykjavíkur, sem birtar
▼oru í blaðinu í gær. Jóhann
Hafstein hafði framsögu fyrir til-
lögum þessum og birtist fram-
söguræða hans á öðrum stað í
blaðinu.
Þá tók Gísli Halldórsson arki-
tekt til máls og iýsti bygginga-
frainkvæmdum Reykjavíkurbæj-
kvæmlega og hefði þá komið í
ljós, að útveggir væru ónýtir og
þak ónýtt. Væri útilokað að veita
leyfi til þess að gera slíkt hús
að samkomuhúsi. G. H. G. upp-
lýsti, að aldrei hefðu verið send-
ar fullkomnar teikningar, held-
ur aðeins lauslegir uppdrættir,
enda hefði aldrei formleg beiðni
legið fyrir, heldur aðeins fyrir-
spurn um, hvort mögulegt mundi,
að fá slíkt leyfi. Þá sagði G. H.
G. að á þeim uppdráttum, sem
borizt hefðu, væri aðeins gert
ráð fyrir 19 bílastæðum en það
væri vitaskuld alltof lítið rúm,
þar sem um stórt samkomuhús
væri að ræða. G. H. G. sagði að
íshúsið hefði upprunalega verið
byggt á óvandaðan hátt til sinna
nota og hefði þessu húsi aldrei
verið ætlað að standa mjög lengi.
G. H. G. gat þess, að byggingar-
nefnd hefði neitað tilmælunum
með öllum atkvæðum en í þeirri
nefnd væru menn af öllum stjórn
málaflokkum, þannig að þar væri
ekki um neina pólitíska hlut-
drægni að ræða, eins og Þórður
Björnsson, bæjarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins, hefði látið skína
í.
G. H. G. tók fram, að hann
hefði eindregið verið á móti því
að veitt yrði leyfi til að breyta
Lækjargötu 4 og hefði talið það
óforsvaranlega ráðstöfun. En úr
því það hefði verið leyft, þá
hefði hann ekki treyst sér til
þess að ganga á móti því að veitt
yrði leyfi til þess að breyta
Ingólfsapóteki á þann hátt, sem
gert var. Viðvíkjandi Nausti, þá
teldi hann það til engrar fyrir-
myndar, að sú breyting var leyfð,
en hins vegar mætti segja að þar
hefði þó verið um trausta bygg-
mgu að ræða, sem upplýst hefði
verið, að mundi þola breyting-
arnar. En um íshúsið Herðubreið
væri þessu ekki til að dreifa.
Ems og hann hefði áður tekið
fram, væri það álit byggingar-
fróðs manns á þá leið að bæði
þak og veggir hússins væru ó-
nýtt og hvað væri þá raunveru-
lega eftir af húsinu? G. H. G.
tók fram, að hann teldi sig hafa
ástæðu til að ætla að ýmsir ráða-
n.enn húsbyggingarsjóðs Fram-
sóknarflokksins vildu taka til-
boði bæjarins um ágæta lóð á
Melunum, en halda ekki leng-
ur fast við hugmyndina um breyt
ingu á hinu ónýta íshúsi.
Þórður Björnsson óskaði eftir
að ákvörðun um þennan lið
fundargerðar byggingarnefndar
yrði frestað og var sá frestur
veittur.
AKRANESI, 7. nóv. — Hér er
Helgafell, kom það með sement
og vélar til sementsverksmiðj-
unnar. —Oddur.
ar frá því heildaráætlun um út-
rýmingu heilsuspillandi húsnæð-
is var gerð 1954.
Sjálfstæðismenn báru þá til-
iögu frani, að málinu yrði vísað
til Z. umræðu, en ekki afgreitt
á þessum fundi, þar sem um
stórmál væri að ræða. Þegar blað
ið fór í prentun höfðu ekki bor-
izt nánari fregnir af umræðum
á bæjarstjórnarfundi um málið,
en þeirra verður getið á morgun
í blaðinu.
A BÆ JARSTJ ÓRNARFUNDI i
gær urðu nokkrar umræður um
lóðamál í tveimur hverfum,
Blesugróf og Breiðholtshverfi.
Bar Ingi R. Helgason fram til-
lögu út af þessu efni, sem fór í
þá átt að nú þegar yrði gerður
skipulagsuppdráttur af þessum
svæðum og þau hús, sem þar
væru nú byggð og stæðu, yrðu
felld inn í þann uppdrátt eða
uppdrátturinn gerður með hlið-
sjón af því, að húsin mættu
standa, öldungis eins og þau
væru.
Magnús Ástmarsson taldi, að
slíkt mundi alls ekki vera unnt,
vegna þess að húsin væru byggð
svo dreift og óskipulega frá upp-
hafi að ekki væri unnt að skipu-
leggja hverfið og gera ráð fyrir
að öll húsin stæðu þar, sem þau
eru nú. Úr því yrði ekki annað
en óskapnaður.
Borgarstjóri tók til máls og
sagði að hér væri um að ræða
3 tegundir húsa, í fyrsta lagi
hús, sem væru byggð með leyfi
og látinn í té samningur um lóð-
ir en sá samningur væri útrunn-
inn og væri þá spurning um,
hvort framlengja skyldi. í öðru
lagi væru svo hús með óform-
legu leyfi bæjarráðs, án þess að
endanleg lóðaréttindi væru
fengin, og byggingarleyfi. í þriðja
lagi væru hús, sem byggð væru
í óleyfi. Borgarstjóri lagði á-
herzlu á, að vitaskuld yrði að
leysa mál þessara íbúa þannig,
að hús þeirra gætu orðið veðhæf
og væri nú starfað að því máli.
Meðan bæjarráð hefði mál þetta
til meðferðar, væri eðlilegast að
tillögunni yrði vísað til þess. —
Borgarstjóri gat þess, að fram-
farafélagið í Breiðholtshverfi
hefði mjög eindregið mótmælt
þeirri tillögu, sem Ingi R. Helga-
son hefði nýlega borið fram um
að íbúarnir þar fengju lóða-
réttindi til 10 ára, en þeir vilja
fá lóðarréttindi til 30 ára.
Nóin samvinnn
LONDON, 7. nóv. — í dag var
rætt um varnarmál í neðri deild
brezka þingsins. Varnarmálaráð-
herrann, Sandys, sagði, að enginn
vafi léki á því, að Rússar ættu
nú birgðir af flugskeytum, sem
hægt væri að skjóta út í geym-
inn og heimskulegt væri að ætla,
að þeir gætu ekki náð geimför-
unum aftur til jarðarinnar. Hann
sagði og, .að þessi staðreynd
mundi ekki hafa í för með sér
neinar breytingar á fyrirætlun-
um Breta í varnarmálum. Þeir
hefðu þegar tekið ákvarðanir um
að efla landvarnir með vetnis-
vopnum. Hann kvað nána sam-
vinnu milli Breta og Bandaríkja-
manna á þessum sviðum skammt
undan og sagði æskilegt, að sam-
vinna sú yrði jafn traust og ör-
ugg og á styrjaldarárunum.
Siglingamet
LONDON, 7. nóv. — Brezki hrað
siglingamaðurinn Champell, hef-
ur enn sett nýtt heimsmet á báti
sínum „Blue bird“. Sigldi hann
með 384,7 km hráða á klst. og
er það 21 km meiri hraði en
gamla metið, sem hann átti sjálf-
ur.
WASHINGTON 7. nóvember. —
Talsmaður utanríkisráðuneytis-
ins í Washington lét svo um mælt
í dag, að Bandaríkjastjórn hafn
aði tillögu Krúsjeffs um fund
æðstu manna stórveldanna. Það
hefði ætíð verið skoðun Banda-
rikjastjómar, að ekki bæri að
efna til slíks fundar et ekki væri
tryggt, að fundurinn bæri ein-
hvern árangur.
Tónlisfarfélag sfofn-
að í Keflavík
KEFLAVÍK, 7. nóv. — Nýlega
var stofnað hér tónlistarfélag og
voru stofnendur 21. Höfuðmark-
mið tónlistarfélagsins er að starf
rækja hér tónlistarskóla og er
undirbúningur að starfrækslu
hans þegar það langt á veg kom-
inn, að skólinn verður settur 17.
þ. m.
Verður skólinn til húsa í Ung-
mennafélagshúsinu, en undanfar-
ið hefur verið unnið að innrétt-
ingu salarkynna, er skólinn mun
fá til afnota.
Skólinn mun starfa í þrem
deildum, barnadeild, framhalds-
deild og prófdeild. Skólastjóri og
aðalkennari hefur . verið ráðinn
Ragnar Björnsson, kennari, en
auk hans verða þessir kennarar:
Vigdís Jakobsdóttir, Björn Guð-
jónsson, Guðmundur Norðdal og
Þorvaldur Steingrímsson.
Þá mun félagið leggja áherzlu
á, að efla tónlistarlíf bæjarins,
m. a. að fá hingað þekkta tón-
listarmenn. Félagið vinnur nú
að því, að afla sér styrktarmeð-
lima og er þess að vænta, að bæj-
arbúar taki vel þessu unga menn
ingarfélagi og styrki það með því
að gerast styrktarmeðlimir þess.
Listi fyrir styrktarmeðlimi ligg-
ur frammi í bókabúð Keflavík-
ur. Félagið mun efna til margra
hljómleika hér og er í ráði að
þeir verði í lok þessa mánaðar.
Stjón tónlistarfálagsins skipa:
frú Vigfús Jakobsdóttir, for-
maður, Helgi S. Jónsson, ritari,
Hermann Kjartansson, gjald-
keri. Meðstjórnendur, Sesselja
Magnúsdóttir, Kristinn Péturs-
son. Endurskoðendur Friðrik Þor
steinsson og Valtýr Guðjónsson.
—Ingvar.
Eisenhower
ráðgast við
sérfræðinga
NEW YORK, 7. nóv. — Eisen-
hower kvaddi í dag sarnan örygg-
isráð Bandaríkjanna og þar voru
mættir hernaðarlegir-, vísinda-
iegir- og stjórnmáialegir ráðgjaf-
ar. Er þetta fjölmennasti fund-
ur öryggisráðs Bandaríkjanna
sem haldinn hefur verið og var
þar rætt um varnarmál og utan-
ríkismál. Talsmaður stjórnarinn-
ar skýrði svo frá, að umræðurn-
ar á fundinum hefðu mótast
af atburðum síðustu daga á vís-
indasviðinu.
NÝJA DELHLI, 7. nóv. — Al-
þjóðaþingi Rauða krossins lauk í
dag hér í borg og urðu lok þings-
ins ærið söguleg, því að segja
má, að hrein upplausn hafi ríkt
í þingsalnum. Tildrög voru þau,
Samkv. fregnum frá París eru
franskir stjórnmálamenn sömu
skoðunar. Krúsjeff hafi ekki
unnið að því að draga úr við-
sjánum í heiminum nema síður
væri. Frumskilyrðið fyrir því, að
ráðstefna æðstu manna fjórveld-
— Eisenhower
Frh. af bls L
út af fyrir sig en geta mætti
nærri, að árangurinn hefði orðið
betri, ef unnið hefði verið í sam-
einingu. Hann kvaðst binda góð-
ar vonir við væntanlega sam-
vinnu við Breta og fleiri ríki.
0 — 0
Hann minntist því næst á þau
vandamál, sem væru samfara því
að ná flugskeytum eða gervi-
hnöttum aftur til jarðarinnar eft-
ir að þeim hefði verið skotið út.
Enn væru engin óbrigðul ráð
fundin til þess að koma í veg
fyrir að þessif hlutir bráðni eða
eyðist þegar þeir þjóta inn í
gufuhvolf jarðar. Þessi staðreynd
sannaði það, að enn sem komið
væri mundi ekki hægt að nota
geimför, eða annað það, sem sent
væri út fyrir lofthjúp jarðar.
sem vopn í styrjöld.
0 — 0
Að lokum lét hann svo um
mælt, að heimurinn þarfnaðist
margs frekar en að við menn-
imir færum að þjóta langt út
í geiminn. Það sem við þörfnuð-
umst fyrst og fremst væri var-
anlegar friður — og skoraði hann
á Ráðstjórnarríkin að sýna sam-
komulagsviija í afvopnunarmál-
unum.
Leyndardómsfullt
slys
LONDON, 7. nóv. — Tilkynnt
hefur verið í London, að tveir
leiðtogar brezkra járnbrautar-
starfsmenna, sem fóru til Ráð-
stjórnarríkjanna í boði stjórnar-
valdanna þar, hefðu látizt af
völdum meiðsla, er þeir hlutu í
umferðarslysi í Stalingrad. Ann-
ar þeirra beið samstundis bana,
en hinum var í fyrstu hugað líf.
Hann lézt síðar í sjúkrahúsi. Seg-
ir í tilkynningu frá samtökum
brezkra járnbrautarstarfsmanna,
að engar aðrar upplýsingar séu
fyrirliggjandi um slysið og sé
ekki vitað á hvern hátt það hafi
orðið. ítrekaðar tilraunir hafa
verið gerðar til þess að afla frétta
um slysið, en Rússar virðast ekk-
ert vilja láta uppi.
Segir Rússa hafa
byr jað áður
NEW YORK, 7. nóv. — Banda-
rískur vísindamaðiur lét svo um
mælt í dag, að Bandarikjamenn
stæðu Rússum töluvert að baki í
í smíði eldflauga og fjarstýrðra
vopna, eða sem næmi 4—5 ára
þróun. Ástæðuna kvað hann ein-
faldlega þá, að Rússar hefðu
byrjað fyrr að gera tilraunir með
þessi vopn e nBandaríkjamenn.
Butler öldungadeildarþingmað-
ur hefur skorað á Eisenhower að
fela Mac Arthur fyrrum hershöfð
ingja að taka að sér eftirlit með
framleiðalu og tilraunum með
fjarðstýrð fhugskeyti.
að tillaga Bandaríkjamanna um
að fulitrúi Formósu fengi sæti á
þinginu hlaut samþykki þings-
ins með 65 atkvæðum gegn 38.
Forseti þingsins, sem var Ind-
verji, gekk þá úr þingsalnum í
mótmælaskyni. Aðrir fulltrúar
Indlands sátu áfram, en þegar til-
laga rússnesku fulltrúanna um
að þinginu yrði slitið þar eð þing-
forseti væri enginn, var felld,
gengu fulltrúar allra kommún-
iataríkjanna af fundi og fylgdu
þeim fulltrúar Indlands, Indó-
nesíu, Egyptalands, Sýrlands,
Norður-Vietnam og Norður-
Kóreu.
Þvi næst kaus þingið nýjan for-
seta, sem var Belgíumaður. Sam-
væri það, að stórveldin sýndu í
verki áhuga á því að draga úr
viðsjánum, segir i fréttinni. I stofnunar Rauða krossins.
þing RaUða krossins í Genf 15
og minnast þá aldarafm*
Tillögur Sjálfstœðis-
manna í byggingarmál■
unum rœddar í bœjar-
stjórn í gœr
Afgreiðslu fresfað til 2. umræðu
Hafna stórveldafundi
Upplausn á alþjóðaþingi
Rauða krossins