Vísir - 23.12.1945, Síða 7
JÓLABLAÐ VfSIS
— En allt í einu verðurðu
svo var við, að sjórinn fer
að verða krappari — hvað
merkir það?
Tómas var nú ekki alveg
laus við hik:
— Hja, þá býst eg nú við,
skal eg segja þér, karl minn,
að maður sé að komast upp
i fjarðarmynnið, og svo bara
læt eg þig flana, — sama
stefna barasta!
Gamli maðurinn ræskti sig
og ságði, — merkilega liress
orðinn, rétt eins og um liann
liefði leikið salt og frískjandi
sædrif:
— En svo sérðu rifa i núp
— hvað gerir þú þá?
— O, ég ....?
— Þú hvað?
— Jamm, eg kíki á hann!
Það hummaði í Pétri. Svo:
— Og þá sérðu, að það er
Selsnesið, sem er forút til
lilés?
— Þá vil eg fá þig yfir
stag, vendi.
Pétur liækkaði sig stórum,
— röddin mjó og skerandi:
— En þá neita eg!
Æ, þar komu nú vöflur á
skipherrann. Síðan:
— Þá .... þá líka liálsa
eg!
— Ekki nokkurt vit! Dug-
ir ekki hót! Ferð hara beina
Jeið upp í brimgarðinn, þar
sem hann er allra hrikaleg-
astur! Beiðst of lengi, karl
minn, liikaðir — varst reynd-
ar kominn í merina áður!
Nei, nú tók Tómas af
skarið, gall við liátt og af
miklum raddstyrk, grenjaði
gegnuin brimgný og veður-
dyn:
— Þá læt eg bara bæði
akkeri falla! Búið með það!
Það hvein í Barna-Pétri:
— Já, alveg rélt, — húið
með það, því þá sprengi eg,
og þar með sérðu hvar við
lendum!
Um leið og hann sleppti
orðinu, hurfu þeir mér i
mökk og móðu, báðir feðg-
arnir, var eins og jörðin
hefði gleypt þá — já, þeir
liefðu alls ekki liorfið mér
skyndilegar, þó að Selnes-
hoðinn hefði brotið yfir þá
.... Svo .... svo: Eg hrökk
nolckur skref aftur á hak,
og siðan þaut eg spölkorn
til hægri við þá slefnu, sem
við höfðum liaft, því að nú
var mér fvrst orðið það ljóst,
hvað ger/.t hafði: Það hafði
hlaupið hengja með þá feðga
— öfan í sjálft hið illræmda
Manntápagil, sem fram að
þessu hafði að sögn lekið
19 mannsíif, nú .... nu ba?tt
iveimur við og þar með far-
ið fram úr allra verstu
mannskaðaforöðum þessa
Iirikalega lands, alræmdum
héiðum, gljúfriini og fall-
vötnum u fjölförnustu' leið-
unum!
Eg nötraði frá livirfli til
ilja, stóð þarna aleinn og
hprfði í átjtina til giþsins. En
syo heit eg á jaxl og tautaði:
— Fari það logandi og
•''
IA?
\
,Um leið og hann sleppti orðinu, hurfu þeir mér í mokk
og móðu.“
lieitbrennt, að eg rýk til bæja
án þess að athuga eitthvað
frekar ipn þá feðga!
Nei, það gat eg alls ekki
verið þekktur fyrir. Eg hafði
gengið yfir Hamrahlíð í kol-
svörtu haustmyrkri, helli-
rigningu og æsistormi og
héyrt grjótið hrynja ofan af
björgunum og dynja í fjör-
una fyrir framan mig og aft-
an, og eg liafði séð snjóflóð
fylia Hvannagilið og hlaupa
í sjó fram hálfri mínútu eft-
ir að eg og hróðir minn vor-
um komnir yfir —- svo það
var vorkunnarlaust fyrir
mig að liaga mér ekki eins
og stássmey, sem aldrei hef-
ir sóð ferlegra ofanfall en
snjóýring af liúsþaki!
Eg minntist þess nú líka,
að eg hafði hevrt getið um
menn, sem, hefðu hrapað of-
an í Manntapagil og komizt
lífs afl —• Já,* hvernig lét eg?
„Eg þekkti einn slíkan mann!
Sumir höfðu hrapað fram af
í hálku og komið niður í
mjúkan snjó, aðrir lent fram
af í lilaupi og orðið ofan á
snjódyngjunni, þegar niður
kom. Nú, á einum stað var
skorningur upp úr gilinu,
hægt að komast þar upp, ef
ekki var hengja í brúninni,
já, þessi skorningur var jafn-
vel oftast fær í hörkum, liér
og þar klettanibbur upp úr
svellinu eða skaranum, festa
fyrir hönd og fót......En
nú .... nú mundi einmitt
vera liengja í brúninni ....
Sama, eg varð að atliuga
nánar staðinn, þar sem þeir
feðgar liöfðu hrapað, engin
hætta á nýju hlaupi þar, þó
að egj færi fram á naumustu
brún!
Þar var mesti snjóreykur-
inn rokinn hurt — leit út
fvrir, að hlaupið hefði ver-
ið minna en eg hafði húizt
við. Og nú trítlaði eg hiður .þarna?
sýndist ekki hafa verið held-
ur — ekki í dag, þá lengra
síðan lnin liafði hlaupið . . . .
Og bíðum nú við! . .
gamli maðurinn, — Tómas
þó svo, að liann var fvrir
neðan liann til að geta hjálp-
að, ef . .. . Já, eins og gamla
manninn gæti ekki bilað
liönd eða fót? .... Nei, en
sko! Ekki hafði hann leyst
af sér pokann.
— Æ, guð veri nú lofað-
ur! Halló, Pétur minn!
Og nú leit Barna-Pétur
upp, og liann, sem fyrir nin-
um tíu mínútum til kortéri
hafði orðið að hrjótast und-
an bjargi harma, já, verald-
arógæfu, til þess að geta tal-
að siemilega hressilega, hann
h.ýrbrosti, já, það var sem
brosið brygði hjarma yfir
allt andlitið, — sko, hvernig
snjókornin glitruðu í skegg-
inu á lionum!
Eg hopaði á hæli, mig setti
hljóðan; eg varð hugsi: Nú
ö .... Nú botnaði eg lireint ekki i
leit eg ofan fyrir fætur mér.j neinu — að þetta skyldi ekki
Já, hengjan, sem liafði vérða í lians augurn nýr vott-
hlaupið mef þá feðga, hafði ur ])esS; jlver hrakfallabálk-
bara verið yfir sjálfunijUr ]iann Væri — já, og ekki
skorningnum, eiginlega ver- bara bann, heldur' fall-
ið snjóloft. sem hafði brostið j kandidatimi, Tómas sonur
undan þeim! Nú, þá gat ekki bans, sem hafði sett met nið-
hafa verið um að ræða mik-
ið magn af snjó, sem hefði
fvlgt þeim niður! .... Og
nú var eg allt í einu húinn að
koma fvrir mig mínu ríka
bjartsýni: Ekki heldur ólík-
legt, að þeir hefðu þó ekki
hrapað langt, þar sem þessi
skorningur var alls ekki eins
brattur og sjálfir hamrarnir
í kring.
Eg kipptist við: Það var
hóað niðri í gilinu. Andar
tak stóð ég steinþegjandi —
ur á við, fallið á pungaprófi!
En livað var eg að asnasl?
.... Eg fór aftur fram á
brúnina og kom alveg hæfi-
lega til þess gð geta réft Pétri
gamla höndina og rykkt
honiun upþ. Svo tók eg. þá
lika í liönd Tómasar, sem
velti vöngum, rjóður.og hros-
andi,, ,|
— Ja, velkomnir,, guðvel-
— Þó það ekki! Fyrr hefði
nú mátt vera!
Tómas liallaði undir flatt:
— Eg segi það nú líka!
Pétur leit allt i einu hvasst
á son sinn:
— Það eru ekki allar
syndir guði að kenna, Tommi
lifli!
Það var ekki ólíkt því, að
heldur kæmi hik á strand-
skipstjórann. Og gamli mað-
urinn, Barna-Pétur, liélt á-
fram:
— Ne-ei, eins og eg segi:
ekki all-ar syndir guði að
kenna, en þér var það að
kenna, að við lentum i
strand, aftur á móti ekki þér
að þakka, þó að mannbjörg
yrði!
Tónias gapti, var ekki sér-
lega gáfulegur, ekki próf-
hetjulegur. ... Svo sá gamli:
— Ja-á, þér var það að
kenna, að við lentum upp i
Selnesið .... að við fórum
fram af hengjunni!
— En pa-pa . .. .! Tómas
komst ekki lengra, því að
faðir lians greip fram í:
— Það mundi vera vani
hjá hverjum forsvaranlegum
skipstjórnarmanni, að hal'a
alltaf, og ekki sízt í dimm-
viðri — og það undir land-
töku — strangar gætur á því,
hvað er fyrir stafni, já, að
passa það, að hafa útkík. En
það gerðir þú ekki, og þvi
fór sem fór. Og nú getur
inaður skilið, að þú hafir
fallið á prófinu, ekkert und-
r komnir! sagði. eg hjartan- arlegt við það, sjálfskapar-
lega. | víti, en ekkert veraldarrang-
Gamli maðurinn leit á læti, enginn örlagadómur
mig, sagði mjög afsakandi:1 eða ættarfylgja — liggur
— Það var nú allra verstjekki við! .... Óvinurinn
að við skyldum gera þér bilt sjálfur mætti trúa þér,fyrir
við, blessaður sóminn! j skipi og mönnum i minn
Tómas — uppblásinn, var stað!
kannske eittbvað í hans aug-
Nú vildi eg lijálpa svolitið
og þessu:
um, að liafa lent i öðru eins Upp á sakirnar. Eg leit á Pét-
ur og brosti:
— Ja, guði sé lof fvrir, að
þú sprengdir!
IJann kinkaði kolli, og
— 0, við ungu mennirnir
erum nú ekki hreint eins
hjartveikir og þið, þessir
göinlu fáuskar!
Ja, eg var nú ekki sér-
Iiann var alvaran sjálf:
•— Segjum tveir, já, segj-
liallann, en hægði síðan á
mér, þegar eg var kominri
þangað, sem eg Iiafði stað-,
ið, þegar feðgarnir hurfu
mér, þokaði mér svo lílið eitt
framar--og .... sko! Þarná
var þá einmitt slcorningur-
inn, sem eg hafði verið að
hugsa um áðan .... Og
hváð? Eg leit til beggja
hándav ,sái ir aunar * ekki, tnein a
orstutt frá mér, en það váf
engin hengja í brúnunum,
ha, átti eg að trúa mínum
eigin eyrum? .... Jú, þetta
hafði ekki verið nein mis-
heyrn, enda einmitt i sam-
ræmi við það, sem eg liafði
verið að gera mér vonir um.
Og eg tyllti mér á tá og hó-
aði á móti, eins hátt og mér
var lífsins rriögulegt .... Svo
liélt eg niðri í mér andan-
um. Og nú .... nú var ....
var kállað'" íu nmóh;4a 'uj
— Ertu þálriiJá? i:(l !í ’i‘Kí
— Ja-á-'á-áJ-'|;if! : ■•'*
— Ha-a-all-ó-ó! Aílt vel
um bo-o-orð!
" Eg þagði og glápti: Hann
var þó sjálfum sér likur,
hann Tómas, bölvaður ash-
inu sá arná, — ja, hvernig’ ug;g_
átli inaður að geta varizt að
blóta, þegar . . . .? Merkileg- iSOOOOOÖOOOCÍXSOOÍSOCOOOOOOOOCOQOOOCSOOÖGCtXStÍOSSOíKÍCÍÍi
heitin í-honum, þessu . .. . j
þessu skoffini! .... En ekki ^ ||
þurfti eg samt sem áður aðjg B
standa lengi eins og glóp-
aldi.
— Er liann pabbi þinn
Iega merkilegur, þegar eg sá um tveir, blessaður sóminn!
ykkur hverfa þarna rétt fyr-
ir framan tærnar á mér!
— Þú varst þó ekki að
hlaupa burf, nei, ekki alveg!
Og Pétur ganfli liristi höf-
— Ja-a-á, — og erum báð-
ir ómeiddir!
.. Og nú fyrirgaf eg Tómási
alla hans lygi og öll hans
merkilegheit: Eg snéri mér
í hring, og eg' lioppaði eins
og eg væri bara orðinn ærð-
ur, og svo kallaði eg liástöf-
um: • ’-t
— Húrra, húrra!
! íögi þar sá eg nú bara á
koll á manni niðri í skorn-
ingnum. Það var blessaður
é^kat clíum teáen4um >óíHum
fleíiteyra jóta cf jjaráœU
hijd áte.
i\ ua.t i.
í .n (i
•;jh
*OÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOÖOOOOOCOCOOOOÖOOÖCCOCÖOO$