Vísir - 23.12.1945, Blaðsíða 44
41
JÓLABLAÐ VÍSIS
íiamlelða hinas ^gÉnnh
Allen Diesel^élai.
TurfeÍKH 09 allskonai
Leitið upplýsinga hjá okkur
EinkaumboÖsrnenn á íslandi.
«
»
íí
0
I
íí»íicaööOíSííoo;itiOíio;ioo;5íiooo;sooíiayaoooöoöso«ceGoooQcoooooísoccQeoooooeooíso!scoíscQocoocooíSíxsocGOOooQGaooco«ooceo!ííiooocoíK:oocGöOQC
ir, gestirnir, undir „ræðu“
prestsins, og það alveg beint
fyx-ir fraxnan liann. En þeg-
ar eg vankaði, varð það nieð
snöggu viðbragði, og við það
vöknuðu bræðurnir báðir,
með andfælum og óskapa-
gangi, — en áttuðu sig þó
svo að segja á sama andar-
taki og fóru hjá sér, og það
gerði eg líka, — en nú braut
Mans í’ólega. Af þessu varð
nokkur ókyrrð í kii-kjunni
og hvíldu allra augu á okk-
ur, að þvi er okkur fanst, ög
prestur leit til okkar sem
aðrir. En bann brosti aðeins
til okkar góðlátlega, og mátti
sjá meðaumkvun í augum
lians og svip. Hann skildi
Iivernig í öllu lá. Og liann
mun liafa hugsað sem svo: eg
skrafa aftur við fólkið 'mitt
á suhnudaginn kemur, en
vesalings piltarnir eru
Jxrcytlir og þurfa að fá sér
ofui'lítinn lúr i nolalegtun
rúniuni. Síðan vék Iiann sér
afíur að söfnuðinum glað-
Iega og ieit um leið á úrið
sitt, sem hann hafði í hempu
vasanuip, og rétti síðan
snaxiega úr sér, eins og vildi
hann segja: Jæja góðir háls-
ar, n ú verðum við að hætta
þessu í dág, — og svo sló
hann botninn í sina ræðu, og
það sem eftir var aí messu-
gjöx-ðinni var „hespað af“ og
gekk greiðlega. Þegar út úr
kirkjunni kom, tók hann þá
Nielsen-bi’æður sinn við
hvora hönd sér og sagði að
þella hefði verið ónærgætn-
islegt að reka okkur í kirkju
ósofna og þreytta eftir næt-
urfei'ðalagið. Hægt liefði ver-
ið að senda okkur lieim, því
að þar stæðu i:aunar tilbúin
rúm handa okkur, svo að við
gætum hvilt okkur um stund
áður en við sinntum erindum
okkar, —- en fyrst yrðum
við þó, úr því sem komið
var, að fá eitthvað „gott í
magann“. Tókum við nú
gleði okkar, félagarnir, —
enda var ekki annað ha*gt,
því að prestur var glaðvær
og skemmtíicgur og vildi
auðsjáanlega lála okkur
gleyma atvikinu i kirkjunni.
Þegar heim kom á prests-
setrið stóð dýrlegur miðdeg-
isverður á borðinu og þegar
sezt að snæðingi og var
prestuidhh ræðinn mjög og
skemmtilbgur. Spurði hann
mig' niargs um jsiand, en
\drtist ahnars vera fróðari
um land vort og þjóð, en al-
mennt var í Danmörku þá,
enda kvaðst liann bafa haft
umgengni við íslenzka stúd-
enta á háskólaárum sínum.
Að borðhaldi loknu var okk-
ur vísað til svefnherbei’gja,
og var til ællast, að nú
myndi okkur nægja tveggja
stunda Jivíld, því að góðan
svefu og hvíhl fengum við
svo næstu nótt i Kölding. Og
lengur máttum við heldur
ekki sofa, því að auk skrafs
og ráðagei-ða ætluðum við
að skreppa á hjólunum suð-
ur að landamæra-„bóm-
unni“ og tollstöðvanna, Dan-
jnerkur og Þýzkalands, að
gamni okkar, áður en við
liéldum til Skamlingshæðar-
innar, en þar var ákveðið
stefnumót þeirra mæðgina.
Ætluðum við að koma þang-
að í björtu til að litast þar
um og njóta fagurs útsýnis.
Allt gekk þelta „eftir á-
ætlun“. Við skruppum til
tollvarðastöðvarinnar, og
var þar að vísu lítið að sjá.
Þó var eg ekki ósnortinn af
því sem eg sá þar. Tollvarða-
bvggingarnar voru þarna
tvær, sín llvoru megin við
„bómu“ eða bjálka einn
mik-inn, sem * lá þvert yfir
þjóðveginn og lá í skorðum,
en var undjð til bliðar með
bandvindu, þegar leyfð
hafði verið 'umferð ein-
hverjum. Verðir stóðu sinn
hvoru megin þessarar veg-
arstíflu, annar danskur, dig-
ur hermaðúr í skinandi fág-
uðum einkennisbúningi,
þrútinn i andliti og rauðnefj-
aður, liinn þýzkur, í óhrein-
um og iSnjáðum einkennis-
búningi, hár maður vexti en
holdgrannur. Voru verðir
þessir í fjörugum og glað-
legum samræðum, og eflaust
beztu kunningjar. Þarna
voru líkai börn nokkur
dönsk, með eplakörfu fulla.
og hentu þau eplum til nokk-
urra þreytuljegra þýzkra
bermanna sem flatmöguðu
diar í grasinu,, ekki allfjarri
bómunni. Var sýnilegt að
þeir tóku feginsamlega epl-
unum.
Við stóðum þarna við
skamma stund hljóðír og
eg þóttist vita, að félagar
mínir væri að liugsa um það,
að sennilega yrði þessar toll-
stöðvar og „bóman“ flutt
miklu sunnar, fyrr eðá síð-
ar — helzt fyrr. Enda kom
Hakis upp um sig, því að
hann sagði upphátt það, sem
hann hugsaði, um leiðog við
brugðum okkur á bak „reið-
skjótunum“ aftur: „Men vi
maa være taalmodige.“ Og
raunar kom það á daginn.
Hófst nú „kappreið“ til
Skamlingsbæðar, og er það
drjúgur kippur, en góður
vegurinn. Við vorum allir
móðir og sveittir þegar við.
komum á vegarenda Undir
bæðinni, ]iar sem við stukk-
um af bjólunum og hlupum
allir í sprettinum upp að
Skamlingssiilujnni, ’ sem
stendur þar, sem hæst er
bæðin og gnæfir styttan við
biininn, uppmjó og snvrtileg,
hlaðin úr höggnum, stórum
steinum, sem söftir hafa
verið langar leiðir,ja, eg
veit ekki hvert, því að ekki
er grjót til þar um slóðir.
Af þessari hæð sést vitt yf-
ir skóga og akurléhdi til'vest-
urs og norðurs, suður frá
styttunni ergrasigróinn hæð-
arhryggurinn, langa vegu, en
þegar til austurs er litið sér
yfir að Fjóni.
Tæp þrjátíu ár eru liðin,
síðan þetta gerðist, og þó að
eg muni óljóst hvernig þarna
van um að litast, þá nvan eg
þó minna af þeim fróðleik,
sem okkur var þar veitlur
um þennan fagra sögustað,
— um „Skámlingsbakken“,
„Skamlings-stötten“ og ná-
grennið. Norð-vestur frá
styttunni er laut ein nvikil,
jog skamnvt fyrir neðan stytt-
una ræðustóll, lilaðinn úr
torfi og grasi vaxinn. Eftir
þessu man eg allglöggt, og
einhverju af þvi, senv þeir
prestssynirnir frá Vamdrúp
sögðu okkur um þann stað.
En þori þó ekki nveð það að
fara, sem eg þvkist muna,
annað en það, að í þessari
lág, liöfðu áður fyrr verið
haldnir nverkir héraðs- og
þjöðfundir, og i ræðustól
þennan höfðu stigið ýmsir
merkustu menn Dana, og
jafnvel annarra þjóða,—• eg
man það, að piltarrtir sögðli
að þarna liefði líjörnsson
talað, og va'ri sú ræða haivs
i minnum höfð.
Veðrið hafði verið kyrrt
ög bjart allan liennan dag,
og nú tók. að röklcva, cr við
lvöfðum verið nokkra stund
á hæðinni. Hans lvafði lilt
gefið sig að talí okkar hinna,
en við reyndum þó að flækja
hann inn í það, til þess að
draga úr óráleikamim, sem.
ágerðist æ meir, sein
lengra leið á daginn. Og þeg-
ar farið var að bregða