24 stundir - 02.10.2008, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 2. OKTÓBER 2008 24stundir
Auðbrekka 6, 200 Kópavogi, sími 565 8899
www.normi.is normx@normx.is
Íslensk
gæða fram-
leiðsla
Okkar verð
Betra verð
24stundir
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Björg Eva Erlendsdóttir
Magnús Halldórsson
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Gylfi Þór Þorsteinsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2, 110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: frettir@24stundir.is, auglysingar@24stundir.is, 24stundir@24stundir.is,
Prentun: Landsprent ehf.
Samkvæmt fjárlagafrumvarpi næsta árs verður ríkissjóður rekinn með
halla fram til ársins 2012. En hve miklum? Vandi er um slíkt að spá þegar
verðbólgan er í tveggja stafa tölu og krónan hrynur. Samt er rammaáætlun
nú gerð til fjögurra ára.
Eins og kemur fram í 24 stundum í dag viðurkennir fjármálaráðherra,
Árni Mathiesen, að ekki hafi verið tekið tillit til stóráfalla í efnahagslífinu
undanfarna daga við vinnslu frumvarpsins. Þrátt fyrir það er nú kynnt að
verðlag hækki um 5,7 prósent á næsta ári, kaupmáttur ráðstöfunartekna
dragist saman um 1,4 prósent og að atvinnuleysi verði 2,7 prósent.
Náist slíkur árangur verður klappað. Vissulega býr mikil vinna að baki
hverju fjárlagafrumvarpi og þeim sem það vinna er því vorkunn. En þess-
ar forsendur eru svo fjarri íslenskum raunveruleika í dag að það stingur í
augu. Íslendingar heyra ekki um annað en fjöldauppsagnir, gengishrun,
þjóðnýttan banka og að þeir geti ekki fengið lán til að kaupa gjaldeyri.
Þær fjölskyldur sem tóku húsnæðislán í erlendri mynt súpa nú seyðið af
krónu sem aldrei hefur verið veikari. Gjaldþrot blasir við mörgum þeirra.
Sagt var frá því í fjölmiðlum í gær að tuttugu milljóna króna lán í sviss-
neskum frönkum og jenum hefði hækkað í 35 milljónir.
Jón Ásgeir Jóhannesson, stjórnarformaður Baugs, segir í viðtali við
fréttastofu Stöðvar 2 í gær að áhrif þjóðnýtingar á Glitni hafi dómínóáhrif;
sem þýðir að fyrirtæki landsins falli sem spilaborgir.
„Þessir áttatíu milljarðar sem er verið að setja á borðið [fyrir 75% hlut í
Glitni] eru hneta miðað við það sem mun tapast,“ sagði hann. „Við erum
rétt að sjá toppinn á því sem mun gerast.“
Þrátt fyrir að fáir hefðu treyst banka með nýfengið
neyðarlán fyrir sparnaði sínum eru orð Jóns Ásgeir
áhyggjuefni. Hann fer fyrir stórum fyrirtækjum í ís-
lensku samfélagi sem og víðar.
Útlitið er svart.
Fólk vill ekki láta sem vandinn sé lítill líkt og lesa
má út úr frumvarpinu. Fólk vill ekki láta bera á borð
fyrir sig úrelt fjárlagafrumvarp, þó að það geti tekið
breytingum.
Það vill geta treyst ríkisstjórninni þegar óstöðug-
leikinn er sem árás á heimilin í landinu. En því miður
virðist fjárlagafrumvarpið ekki vera sérlega traust-
vekjandi, enda ekki hægt þegar allt fer á vesta veg á
stuttum tíma.
Brostnar forsendur
fjármálaráðherra
Þrjúhundruð milljóna maðurinn
Lárus Welding: Fékk þrjú hundr-
uð milljónir fyrir það eitt að ráða
sig til starfa hjá
Glitni. Setti
bankann á haus-
inn innan við ári
síðar. Sagði allt í
góðu lagi viku áð-
ur en hann fór á
hausinn. Hvernig
dettur nokkrum
manni í hug að
endurráða hann sem banka-
stjóra? Er ekkert sendilsstarf laust
hjá bankanum, sennilega myndu
hæfileikar hans njóta sín þar bet-
ur. Mun sitja uppi með skömm-
ina það sem hann á eftir ólifað.
Ofdramb og græðgi varð þrjú
hundruð milljóna manninum að
falli.
Árni Snævarr
arni.eyjan.is
BLOGGARINN
Ofdramb
Nú vilja fyrirtæki, að við-
skiptamenn borgi vöru og þjón-
ustu fyrirfram. Því að þau treysta
ekki við-
skiptamönnum.
Þeir vilja ekki
borga vöruna fyrr
en þeir eru búnir
að fá hana. Því að
þeir treysta ekki
fyrirtækjum.
Gildir um fjármál
líka. Menn vilja
ekki eiga fé í bönkum. Því að þeir
treysta þeim ekki. Þeir taka út
peningana sína og setja undir
kodda eða kaupa gull eða land.
Bankarnir tæmast af fé, því að fólk
treystir þeim ekki. Þeir geta því
ekki lánað í rekstur. Þótt þeir gætu
það, mundu þeir ekki treysta
þeim, því að veð rýrna hratt.
Jónas Kristjánsson
jonas.is
Ekkert traust
Ég trúi ekki öðru en að rík-
isstjórnin muni hafa forgöngu
um að útskýra þá ótrúlegu at-
burðarás sem átti
sér stað um
helgina í svoköll-
uðu Glitnismáli.
Af fréttum að
dæma þá munu
sjálfstæðismenn
vera nær einir til
frásagnar því
Samfylkingin
virðist ekki hafa komið að
ákvarðanatöku fyrr en búið var
að afgreiða málið af hálfu Davíðs
Oddssonar og Geirs Haarde. Það
er því Sjálfstæðisflokkurinn sem
er undir og yfir og allt um kring í
þessu máli. Sjálfstæðisflokkurinn
er kominn með óhugnanlega
mikil ítök í íslensku þjóðfélagi.
Birkir Jón Jónsson
birkir.blog.is
Mikil ítök
Gunnhildur Arna
Gunnarsdóttir
gag@24stundir.is
Fregnir berast nú um hugsanlega sameiningu
útgáfufyrirtækja dagblaða. Fréttablaðið og
Morgunblaðið íhuga að ganga í eina sæng undir hatti Árvak-
urs og 24 stundir yrðu hugsanlega aflagðar. Þó ánægjulegt sé
að útgefendur auki arðsemi og markaðsbærni fjölmiðla sinna,
er holur hljómur í þeirri gleði. Samþjöppunin í eignarhaldi
fjölmiðla er nú þegar mjög mikil á Íslandi. Enn hefur þó ekki
náðst samstaða um fjölmiðlalög sem taka af sanngirni á þess-
um þætti.
Í ljósi fregna um samruna útgáfufyrirtækja er slíkt athyglisvert,
vegna þess að meginatriðið í allri hugsun um frjálsa fjölmiðlun
er einmitt fjölbreytni í fjölmiðlum, þar á meðal í eignarhald-
inu á þeim.
Evrópusamband blaðamanna boðaði í fyrrahaust til sérstaks
baráttudags til varnar blaðamennskunni. Slíkur baráttudagur
mun endurtekinn í haust. Samtök evrópskra blaðamanna vilja
þannig rísa upp gegn markaðsvæðingu og arðsemiskröfum,
sem eru farnar að ógna kjarna sígildrar faglegrar blaða-
mennsku. Þessi ógn markaðsvæðingar birtist á þrennan hátt:
Í fyrsta lagi birtist þetta þannig að aðhald og sparnaður á rit-
stjórnum kemur niður á afurðunum. Ritstjórnarefnið verður
flatara, það er grunnt kafað við vinnsluna og efnið margnýtt í
mismunandi gáttir fjölmiðlasamsteypnanna.
Í öðru lagi hafa blaðamannasamtök í Evrópu fundið fyrir
minna starfsöryggi hjá reyndum og gagnrýnum blaðamönn-
um. Lausráðningar eða verkefnabundnar ráðningar aukast
hins vegar því þær eru ódýrari. Afleiðingin verður sú að blaða-
menn hika við að vera gagnrýnir af ótta við að verða ekki
ráðnir í næsta verkefni.
Í þriðja lagi leggur markaðsvæðingin ofuráherslu á söluvæn-
legt efni, sem kann að vera útbúið þannig að auðvelt sé fyrir
neytandann að festast við það. Það merkir ekki að efnið sé
þjóðfélagslega mikilvægt eða gefi þegn-
unum tækifæri til að leggja krítískt mat á
umhverfi sitt og þjóðmálin. Þvert á móti er
líklegt að um ódýrt skemmtiefni og sápur sé
að ræða sem eru, ef eitthvað, frekar for-
heimskandi en fræðandi.
Vonandi er þetta ekki sá farvegur sem efna-
hagserfiðleikarnir þröngva íslenskum dag-
blöðum í. Hér er mikið í húfi. Fjölmiðlar
mega ekki hagræða sjálfu hlutverki sínu í
burtu.
Hættuleg hagræðing!
ÁLIT
Birgir Guð-
mundsson
biggi@nett.is