Lesbók Morgunblaðsins - 28.01.1984, Blaðsíða 15

Því er ekki fjarri lagi að álíta, að sú tækniþekking
sem bílaframleiðandi hefur aflað sér með því að
ná lágum vindstuðli komi öðrum framleiðslusvið-
um til góða, þar sem unnið er markvisst að
minnkun eyðslu.

BÍLL HINNA VANDLÁTU
Af ofanrituðu verður vænt-
anlega ljóst hve lítið það hefur
að segja fyrir eyðslu bíls, hvort
hann hefur 0,38 eða 0,34 sem
cw-gildi. Og þeim mun barna-
legri virkar samkeppni ein-
stakra bílaframleiðenda um að
geta sýnt fram á lægsta cw-gild-
ið; ef til vill hverfandi lítið
lægra en hjá þeim næsta fyrir
ofan. Spurning er því, hvort þeir
fjármunir sem varið hefur verið
í að gera Audi 100 með cw = 0,30
að heimsmethafa í straumlínu-
lögun á meðal fjöldaframleiddra
bíla, væru ekki betur komnir í
rannsóknum á aðferðum til að
„létta“ bensínfót ökumanna.
Hvað sem öllum vindstuðlum
líður og frábærum árangri á því
sviði, er þó ennþá hina raun-
verulega leið til minni eldsneyt-
iseyðslu að finna í minnkuðum
ökuhraða, samanber áhrif hrað-
ans í öðru veldi. — Að gefa sér
tíma, spara með því dýrmætan
dropa og ótalin umferðarslys.
Yfirleitt eru þó tvær hliðar og
jafnvel fleiri á hverju máli. Svo
tilgangslítil sem hlaupin eftir
smæstu cw-gildunum kunna að
virðast, segir þó sá árangur, sem
hver bílaframleiðandi fyrir sig
hefur náð á því sviði, talsvert til
um þá þekkingu og tækni sem
viðkomandi framleiðandi hefur
yfir að ráða. Því lækkun vind-
stuðulsins er ekki bara fólgin í
því að halla framrúðunni nógu
mikið eða laga bílinn eins og kíl
sem klýfur loftið. Hún er miklu
fremur fólgin í nákvæmum
mælingum og natni við smáat-
riði, því það hefur sýnt sig að
vindstuðullinn er í hæsta máta
hrekkjótt, allt að því lúmskt
fyrirbæri, sem erfitt er að
tjónka við. Oft á tíðum verður
því árangur breytinga til lækk-
unar vindstuðulsins þveröfugur
við það sem vænst var.
Það er því háþróuð tækni-
þekking; nákvæmnimælingar,
nýtískulegar framleiðsluaðferð-
ir og -möguleikar, svo og kunn-
átta í efnismeðferð sem geta
ráðið miklu um árangur viðkom-
andi bílaframleiðanda í barátt-
unni um hönnun hagstæðasta
formsins. Því er ekki fjarri lagi
að álíta, að sú tækniþekking sem
bílaframleiðandi hefur aflað sér
með því að ná lágum vindstuðli
komi öðrum framleiðslusviðum
til góða, þar sem unnið er
markvisst að minnkun eyðslu.
Þetta er til dæmis tilfellið með
hinn nýja Audi 100. Tekið var
tillit til mjög hagstæðs vind-
stuðuls við hönnun hans og tals-
vert aflminni mótor, 75 kW í
stað 85 kW, látinn nægja til þess
að knýja bílinn áfram. Með því
móti varð hámarkshraðinn samt
meiri en hjá fyrirrennara hans,
sem- hafði cw = 0,41. Til þess að
halda snerpunni svipaðri og í
eldri útgáfunni af Audi 100,
varð hins vegar að létta bílinn. I
því sambandi var víða gripið til
nokkuð óvenjulegra ráða. Til
dæmis með því að hafa neyðar-
varahjól (mun einfaldara heldur
en hin fjögur hjólin), tjakk úr
áli staðinn fyrir stáli og dældina
fyrir varahjólið úr gerviefni,
tókst að létta bílinn um heil 10
kg. Nýr sparsamur mótor, veru-
lega léttari bíll, að ógleymdu
frábæru afreki í loftviðnámslít-
illi útlitshönnun leiddi á endan-
um til þess að Audi 100 varð að
veruleika í núverandi mynd. Bíll
sem á sér engan jafningja í
sparneytni innan síns stærðar-
flokks.
Jóa B. Þorbjörnsson er Reykvíkingur og
stundar ním í bílarerkfræði í Miinchen.
hraðanum. Ef hraðinn er til
dæmis tvöfaldaður, eykst við-
námið fjórfalt. Þar sem hraðinn
er einnig eina breytilega stærð-
in í jöfnunni, hefur hann afger-
andi áhrif á útkomuna. Sé hann
lítill verður viðnámskraftur
loftsins lítill, en vex ört með
auknum hraða. Það er reyndar
ekki fyrr en farið er yfir 50 km
hraða á klukkustund, sem
reikna má með að áhrifa loft-
mótstöðunnar fari að gæta að
ráði. Það segir sig þvi sjálft, a
þegar miklum hluta bíla er ekið
í borgarumferð á minni hraða
en sem þessu nemur, og þættirn-
ir þar að auki svona margir, sem
í sameiningu mynda loftmót-
stöðuna, er það fásinna að taka
svo mikið tillit til vindstuðulsins
og einblína á hann eins og í hon-
um væri öll vitneskjan um bíl-
inn fólgin. Allavega getum við
íslendingar látið vindstuðulinn
nokkurn veginn sem vind um
eyru þjóta, vegna lítils ökuhraða
jafnt í bæjum sem á vegum úti,
miðað við það sem annars stað-
ar gerist. Það væru þá helst
flutningabílstjórar sem ættu að
gefa þessu atriði meiri gaum,
vegna vegalengdanna sem bílar
þeirra leggja að baki árlega.
Hin raunverulega
leið til minnkunar
eldsneytiseyðslu
betri nytmgar er
blásturinn leiddur í hring.

HF
Laugavegi 170-172 Sími 21240
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 28. JAN0AR 1984 15