Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1958, Blaðsíða 4
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
652
WannÁ arn
Er ungbamið hjalar og augu þess brosa þér mót,
þi andar um sál þína ljúfur og himneskur friður
frá hljómkviðu lífsins og alheimsins undirrót
því engill af himni er stiginn á jörðina niður.
Hvert barn er sem geisli af brosi guðs hér á jörð,
það ber okkur veigar frá upphafsins tæru lindum.
Þó sál okkar þrái að halda um þess hreinleik vörð
við hljótum að grugga það með vorum daglegu syndum.
Og aeska þess líður í gáska og glaðværum leik.
Grátinn á bernskunnar dögum, fékk mamma að hugga.
En þegar að sjáifið er vaknað og komið á kreik,
karn.ar það braðlega, mannlífsins gleði og skugga.
Hver skiher það afl, og þau ókunnu máttarvöld,
sem úrslitum virðast í hamingjuleitinni ráða.
Emn hlýtur munað, öðrum er tilveran köld.
En eins er þó gangan að síðustu fyrir þá báða.
Þvi andinn í kyrrþey mun alltaf sinn skapara þrá,
sem alla okkar fáimandi leit gegnum æfina skilur.
Og aftur snýr geislinn, að upphafsins ljósu brá.
En eftir er skugginn, sem lindina tæru hylur.
DÓTTIR JARÐAR
brydda á nýum framfarahug. Með-
al annars var þá farið t hugsa um
betri samgöngur innan bæar. Þá
er farið að tala um að framlengja
núverandi Vesturgötu alla leið
vestur fyrir Ánanaust, og Þar sem
þetta yrði sennilega alfaraleið
vestur á Seltjarnarnes, þá sé sjálf-
sagt að hafa götuna breiða — heilar
7 álnir. Ennfremur er ráðgerð gata
suður að Móhúsum (núverandi
Laufásvegur), en hann þurfi ekki
að vera svo breiður, nægilegt að
hann sé 6 álnir, svo að hann sé
„klyfgengur“. Þá var Austurstræti
ekki gata, heldur sund milli húsa,
er öll sneru baki að því báðum
megin. 1852 var fyrsta húsið reist
við fyrirhugaða Lækjargötu nyrst.
Jafnframt var þá öllum, sem vildu
byggja við þá götu, gert að skyldu
að setja laglegar grindur meðfram
læknum. Það var nú ekki beinlínis
gert til fegurðarauka, heldur áttu
grindurnar að varna því, að börn
og ölvaðir menn færi sér að voða
í læknum.
Lækurinn var þá oit mesti háska-
gripur, oft alveg barmafullur og
flæddi stundum inn á Austurvöll
og yfir alla Kirkjubrúna, en svo
hét Kirkjustræti þá. Vað var á
læknum niður við ósinn, en það
var ekki nema fyrir ríðandi menn
að fara þar. Þess vegna voru sett-
ar á hann nokkrar göngubrýr fyr-
ir vegfarendur, er þurftu að kom-
ast þar yfir. Tvær brýrnar voru
merkastar og voldugastar. Var önn-
ur fram undan Stiftamtmannshúsi
(nú Stjórnarráðb), með miklum
stólpum og grindum og sterkum
hurðum. Hin var beint niður af
latínuskólanum; var hún með svip-
uðu sniði, sterkum stólpum og lok-
uð með gríðarmikilli vængjahurð.
Þess tvær brýr voru ekki fyrir
sauðsvartan almúgann og þess
vegna var svo vandlega frá þeim
gengið og Þær lokaðar.
NÚ VAR það um náttmál á Þor-
láksmessu 1856, að tveir menn
voru á gangi á Kirkjubrú. Engin
götuljós voru þá, en dimmt var
ekki, því að snjór var á jörð, bjart
loft og tunglsljós og sá því vítt um.
Þessir menn voru þeir Jón Magnús-
son Norðfjörð, verslunarmaður frá
Sjóbúð og Geir Zoéga, síðar kaup-
maður og útgerðarmaður.
Við Kirkjubrú voru þá aðeins
fjögur hús. Að norðanverðu var
lyfjabúðin austan við kirkjugarð-
inn, nú orðin eign Randrups, er
síðar varð konsúll. Að sunnanverðu
var vestast Smiðjan, Þar sem Geir
Zoéga átti heima, þá hús Halldórs
Kr. Friðrikssonar skólakennara
gengt lyfjabúðinni og austast dóm-
kirkjan. Fyrir enda götunnar reis
Teitshús, gamla húsið sem enn
stendur, nú að vísu í eyði og talað
um að flytja það. Yfir þetta hús
gnæfði latínuskólinn, stærsta hús
bæarins og bar við loft.
Þegar þeir Geir og Jón voru
komnir á móts við lyfjabúðina, sáu
þeir eitthvert ferlíki koma fyrir
horn kirkjunnar. Gátu þeir fyrst
ekki áttað sig á hvað þetta mundi
vera. Hestur gat Það ekki verið,
það var miklu meira fyrirferðar en
svo, einna líkast sjóskrímsli, eins
og þeim var lýst. Þeir urðu þó
hvergi smeikir, enda báðir ungir
og hraustir menn, rúmlega tvítug-
ir. Gengu þeir svo til móts við ó-
freskjuna, en hún kom á móti þeim.
Þegar styttist á milli, sáu þeir að
þetta mundi vera maður með ein-
hvern stóran fleka á herðunum.