Lesbók Morgunblaðsins - 24.01.1954, Blaðsíða 14

50
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Fjarsýni
Einkennilegur maður í Noregi
MAÐUR er nefndur Anton Myr-
bráten og á heima í Drolsum í
Modum, Noregi. Allt frá barnæsku
hefur hann verið öðru vísi en fólk
er flest. Þegar hann var krakki, fór
hann einförum um skógana með
ópi og öskrum, svo að menn heldu
að hann væri geggjaður. En svo var
ekki, hann var aðeins öðru vísi en
jafnaldrarnir. Og þegar hann var
á 13. árinu, fór hann að „sjá“ í
gegn um holt og hæðir. Fólk trúði
þessu ekki fyrst í stað og rengdi
hann, en það komst þó brátt að
raun um, að hann sagði þetta satt.
Hann gat séð týnda hluti og fann
margt, sem týnzt hafði,
Einu sinni kom ungur maður ak-
andi í bíl í sveit Antons. Bílaeftir-
litið kom og krafðist þess af honum
að hann sýndi ökuskírteini sitt. —
Pilturinn ætlaði að grípa til þess,
en það var þá horfið. Honum var
þá stranglega skipað að koma í
skrifstofu lénsherrans daginn eftir,
og þar yrði mál hans tekið fyrir.
— Pilturinn var örvílnaður, hann
vissi vel að hann hafði verið með
ökuskírteinið í bílnum, en nú
fannst það hvergi. Hann fór því til
Antons og spurði hvort hann gæti
hjálpað sér. Anton var ekki lengi
að því. Hann sagði að pilturinn
hefði staðnæmzt hjá steini nokkr-
um við veginn og farið út úr bíln-
um. Þar hefði ökuskírteinið runmð
upp úr vasa hans án þess að hann
tæki eftir því. Pilturinn kannaðist
við að þetta væri rétt, hann hefði
staðnæmzt einmitt á þessum stað.
Svo fór hann þangað, og þar lá
ökuskírteínið. ________ _
Annar ungur maður týndi pen-
ingaveski sínu með miklu af pen-
ingum. í vandræðum sínum leitaði
hann til Antons og bað hann að
hjálpa sér. Anton horfði um stund
út í bláinn og svo lýsti hann því
hvar pilturinn hefði verið dagirm
áður, rakti skref fyrir skref hvar
hann hefði farið og að lokum gat
hann bent á hvar peningaveskið
væri.
Margir efast um þessa fjar-
skyggni hans og sárnar honum það.
Einu sinni var hann við skógarhögg
ásamt nokkurum öðrum mönnum.
Einn þeirra dró dár að hæfileikum
Antons að sjá í gegn um holt og
hæðir og stríddi honum á því, svo
að Anton var orðið illa við hann.
Einu sinni týndi maður þessi úr-
inu sínu úti í skógi. Þar var mikiil
lausasnjór yfir allt og hann vissi
ekki glöggt hvar úrið mundi hafa
týnzt. Samt fór hann að leita, og
leitaði og leitaði í snjónum, en
fann ekki. Þegar hann kom heim
sagði hann að Anton skyldi nú
sýna list sína og vísa sér á úrið.
En það vildi hann með engu móti.
Litlu seinna hvarf hann, en kom
eftir stutta stund og var þá með
úrið. Ekki vildi hann segja hvar
hann hefði fundið það. En upp frá
því höfðu félagar hans meira álit
á honum.
Einu sinni hvarf fimmtug kona
þarna í sveitinni. Hennar var leit-
að, en hún fannst ekki. Daginn
eftir voru hermenn fengnír til að
leita og þeir sneru sér til Antons.
Heldu þá allir að konan mundi
hafa farizt. En Anton var ekki á
því. Hann sagði að hún væri lif-
andi. Hann kvaðst sjá hana glöggt.
Hún sæti á svolitlum hjalla undir
stórri grjóturð, en staðinn kvaðst
hann ekki þekkja, því að hann
hefði aldrei komið þar. En svo
glögglega lýsti hann staðnum, að
kunnugir menn könnuðust við
hann. Var svo farið þangað. Og
þarna sat þá konan, eins og Anton
hafði sagt.
Anton á 17 systkini, en ekkert
þeirra hefur fengið þessa sömu
gáfu. Hann er nýlega farinn að búa,
en hann hefur lítinn frið til að
stunda búskapinn fyrir fólki, sem
er að kvabba á hann. Yfir hann
rignir bréfum, og það er máske
verst, því að bréf duga ekki til
þess að hann sjái. Hann verður að
komast í samband við menn. En
aldrei getur hann þó séð fram í
tímann, hann sér aðeins það, sem
gerzt hefur, eða er að gerast. En
skyggnin þreytir hann mjög og á
eftir segist hann ekkert geta gert.
Aldrei setur hann þó neitt upp
fyrir það að hjálpa mönnum, en
slær þó ekki hendinni við gjöfum.
En eitt er hann ófáanlegur til að
gera, og það er að hjálpa lögregl-
unni. Hans hefur oft verið leitað
þegar einhver afbrot hafa verið
framin og hann beðinn að reyna
að „sjá“ afbrotamennina. En það
aftekur hann með öllu.
— ★ —
Hér á landi fara sögur af ýmsum,
sem þessari gáfu voru gæddir, að
geta séð í gegn um holt og hæðir.
Og þessi sjón er ekkert bundin við
hina venjulegu sjón, menn „sjá“
hvort sem þeir hafa augun opin eða
lokuð, og svo er með Anton. Einna
frægastur fjarsýnismaður hér á
landi, var ísfeld snikkari, og stúlka
var einu sinni í Mývatnssveit, sem
mikið orð fór af. Afbrigói þessarar
skyggni er að -sjá í svefni, og þar
er „Drauma-Jói“ kunnastur.