Morgunblaðið - 26.01.1993, Side 32

Morgunblaðið - 26.01.1993, Side 32
32 MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1993 Hrossarækt í Þýskalandi - segir Heidi Schwörer hrossa og hundaræktandi í Schloss Neubronn Á lieitum sumardögum geta hrossin leitað skjóls undan hit- anum og flugum í hesthúsið og ganga þau þá í gegnum plast- strimla svipaða og notaðir eru fyrir dyrum frystiklefa í frysti- húsum. Komast hrossin fljót- lega upp á lag með að ganga í gegnum plastvegginn. Heidi heldur hér í tvær hryssur undan Stíganda. Sú til vinstri heitir Kjúka undan hryssu und- an Héðni frá Vatnagörðum en hin hryssan er Eyrún. Einn af ungu stóðhestunum, Safír undan Stíganda frá Kolkuósi. ________Hestar_____________ Valdimar Kristinsson í HESTAÞÆTTI síðastliðinn þriðjudag var fyrri hluti við- tals við Heidi Schwörer sem er formaður ræktunarráðs IPZV (Samband eigenda ís- lenskra hesta í Þýskalandi). Sjálf stendur Heidi fyrir nokk- uð umfangsmikilli ræktun og eiga hestar þar ekki eingöngu hlut að máli því hún ræktar einnig íslenska hunda. Heidi býr ásamt fjölskyldu sinni í miklum kastala sem kallast Schloss Neubronn við þorpið Neubronn sem er um 50 kíló- metra austur af Stuttgart. Eftir að hafa spjallað við hana um ræktunina almennt í Þýska- landi beindist athyglin að hennar eigin r?;ktun sem hófst 1972. Árið 1980 kaupir hún Stíganda frá Kolkuósi frá Sviss en út af honum er kominn mikill ættbogi á meginlandinu. Það sem meira er margir góðir og athyglisverðir hestar eins og Þór frá Sporz sem gerði garðinn frægan á Evrópu- mótinu 1983 þegar Andreas Trappe sigraði fjórganginn og undan Þór er svo sá frægi stóð- hestur Týr frá Rappenhof en þeir félagar unnu bæði tölt og fjórgang á síðasta heimsmeist- aramóti. Einnig keypti hún hryssuna Perlu frá Kolkuósi með Stíganda en hún er undan Herði 591 frá Kolkuósi. Stífar hreyfingar í Kolkuóshrossunum Gustur frá Schloss Neubronn undan Þór frá Sporz og Báru- Brún frá Sauðárkróki, Aldur frá Votmúla undan Létti frá Sauðár- króki og Dúnu frá Stóra-Hofi. Áður en Blakkur kom til sögunn- ar hafði hún notað Funa frá Kolkuósi. „Funi gaf falleg hross en þau höfðu þessar stífu hreyf- ingar eins og önnur hross af þess- um meiði,“ segir Heidi og bætir við „í minni ræktun koma saman þijár línur það er Sauðárkrókur, Kolkuós og Kirkjubær kemur einnig þarna við sögu. Ég tel að blendingsræktun sé árangursrík- ari en innrækt eða skyldleika- ræktun.“ Þessu næst barst talið Thomas lagði á hryssuna Eyrúnu frá Schloss Neubronn en hún er undan Stíganda 625 frá Kolkuósi og Kötlu frá Hlöðum. Markmiðið er ásetugóð tölt- hross með góðar hreyfingar Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson Albert Jónsson í Votmúla dvaldi í Schloss Neubronn í tvær vikur við aðstoð við þjálfun og er hann hér í góðum félagsskap Heidi Schwörer og Thomasar Haag tengdasonar hennar ásamt tveimur sviss- neskum stúlkum sem voru gestkomandi i höllinni og íslensku hundarnir eru aldrei langt undan. „Stígandi gaf ákaflega falleg og vel byggð hross sem eru góð í umgengni en örlítið viðkvæm,“ segir Heidi þegar hún kemur inn á lítilsháttar stefnubreytingu í ræktuninni hjá sér. „Fljótlega kom í ljós stífleiki í gangi hjá mörgum afkvæma hans og ég gerði mér grein fyrir því að þetta yrði ég að rækta út úr stofninum. Ef ég gerði ekkert í málinu sæti ég upp með þennan stífleika í öllum mínum hrossum eftir fáein ár. Ákvað ég því að fá mér ann- an stóðhest og fór því til íslands og skoðaði mikinn fjölda kyn- bótahrossa. Þar hitti ég þá Sigur- bjöm Eiríksson á Stóra-Hofi og Albert Jónsson og bar ég vanda- mál mitt undir þá. Niðurstaðan varð sú að ég keypti stóðhestinn Blakk frá Stóra-Hofí en hann er undan Sörla 653 frá Sauðárkróki og Nótt frá Kröggólfsstöðum. Þorkell Bjamason hrossaræktar- ráðunautur leit á hestinn og taldi hann vera í lagi,“ segir Heidi. Blakkur var notaður í þijú ár en er nú í biðstöðu. Hún hefur þann háttinn á að hún notar nýja stóð- hesta í tvö til þijú ár en bíður með frekari notkun þar til af- kvæmin hafa verið tamin og far- ið að skýrast hvers má vænta af stóðhestinum. Elstu afkvæmin eru nú á fimmta vetur þannig að síðar á árinu ætti að vera ljóst hvort Blakkur er hæfur til áfram- haldandi notkunar. Hún segist binda miklar vonir við Blakk. „Ég held ég hafí verið mjög heppin með stóðhest í þetta skiptið," segir hún. Blendingsræktunin árangursríkari Aðrir hestar sem notaðir hafa verið í Schloss Neubronn eru að BLUP-inu og þótt margir aðdáendur þess séu sammála Heidi um að blendingsræktun sé vænlegri en innræktun þá er hún frekar fráhverf BLUP-inu. „Nú á tölvuöld er BLUP-ið er mjög áhugavert að mörgu leyti og get ég vel skilið að yngra fólkið hafí áhuga fyrir því. Sjálf hef ég efa- semdir um það þegar teknir em saman svo margir þættir sem ekki er hægt að vega eða mæla eins og gert er í til dæmis naut- gripa- og svínarækt. Ég óttast það ef hrossaræktendur fari að einblína um of á tölvuna í rækt- unarstarfínu því þetta byggist mikið á tilfinningunni. Það er auk þess annað þrennt sem þarf að fylgjast að ef góður árangur á að nást í hrossarækt, en það er peningar, þolinmæði og heppni. Varðandi notkun á BLUP-inu hér í Þýskalandi þá vantar of mikið af upplýsingum um hrossin til að hægt sé að nota það að svo komnu máli enda ekki á áætlun að gera það. Kann vel að meta hrossakjöt Alls eru um 60 íslensk hross í Scloss Neubronn sem skiptast þannig að þessa stundina eru ræktunarhryssumar 12, stóð- hestamir era 6 og 10 reiðhestar. Annað er svo ungviði í uppeldi. Undir þetta hefur Heidi um 52 hektara lands, um þriðjungur þess er í hennar eigu en 2/3 hluta leigir hún. Hluti af landinu er heyjað og er hún sjálfri sér nóg um hey en kornið þarf hún að kaupa. Hún segist fóðra hrossin mikið á höfrum og með þeim fá þau steinefnablöndu. Ekki var það ætlunin að ræða hrossaslátr- un við formann ræktunarráðsins en óvart barst talið í þá áttina og sagði Heidi að það væri kannski dragbítur á þýska hrossarækt hvað menn slátruðu lítið af hrossum því bókstaflega allt væri sett á hversu ljótt eða lélegt sem það væri. Sjálf sagðist hún kunna vel að meta hrossa- kjöt og var greinilegt að hún var ekkert viðkvæm að ræða hlutina út frá þessu sjónarhomi. „ Annars tíðkast það ekki í Þýskalandi éta hrossakjöt. Keltar eru linir við hrossakjötið en rómanskar þjóðir neyta hinsvegar mikið af hrossa- kjöti,“ sagði hún og benti á í því sambandi á Frakka og ítali sem eru ötulustu hrossakjötsætur í heimi. Vel gengur að selja afrakstur ræktunarinnar í Schloss Neubr- onn og sagði Heidi að 10 af þeim tólf folöldum sem fæddust árlega væru seld áður en þau næðu fjög- urra vetra aldri. „Að sjálfsögðu er um lífsölu að ræða,“ segir Heidi og hlær innilega. Svo virð- ist sem allir helstu ræktendur í Þýskalandi geti selt alla sína framleiðslu og meira til því eftir- spurnin væri mjög mikil. Benti Heidi á að ef ekki væri sumarex- emið væri vafalaust hægt að flytja inn mun fleiri hross frá íslandi en gert er. Aðeins gert ráð fyrir hreinræktun í lögum IPZV í lokin var Heidi Schwörer spurð hvaða augum hún liti kyn- blöndun með íslenskum hrossum? „í fyrsta lagi er nú ekki mikið um slíkt hér í Þýskalandi sem betur fer. Það era reyndar nokkr- ir aðilar í Rínlandi sem eru í þessu og þar á meðal er Walter Feldmann eldri sem byijaði að blanda íslenskum hestum saman við perúanska paso hesta og nú er Walter Feldmann yngri tekinn við rekstrinum. Auk þeirra eru nokkrir aðrir aðilar sem eru í þessu. Eitthvað hafa menn einnig verið að blanda íslenskum hest- um saman við frísneska hesta. Allt er þetta í smáum stíl og ég held að þeir eigi litla möguleika með þetta. í reglum IPZV segir að einungis skuli hreinrækta ís- lenska hestakynið og má því kannski segja að þessir aðilar sem fást við blöndun ættu að standa utan samtakanna," segir hún að endingu.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.