Morgunblaðið - 03.03.1991, Blaðsíða 43
leei sjiam .e huom
--MORGUNBfcAÐIEr
5?i«l
CD Q A J SVRJ DÍIOM
“SUNKUDAGUR' 37 MARZ TWT"
GARUR
eftirElínu Pálmadóttur
TEKINN UPP
HANSKINN
24.00 Fréttir.
0.10 Tónmál.
1.00 Veóurfregnir.
1.10 Næturútvarp á báfium rásum til morguns.
RÁS2
FM 90,1
7.03 Morgunútvarpið. Vaknað til lífsins. Leifur
Hauksson og Eirikur Hjálmarsson hefja daginn
með hlustendum. Upplýsingar um umferð kl.
7.30 og litið í blöðin kl. 7.55.
8.00 Morgunfréttir. Morgunútvarpið heldur áfram.
Morgunpistill Arthúrs Björgvins Bollasonar.
9.03 9 — fjögur. Úrvals dægurtónlist i allan dag.
Umsjón; Eva Ásrún Albertsdóttir, Mágnús R.
Einarsson og Margrét Hrafnsdóttir. Textagetraun
Rásar 2, klukkan 10.30.
12.00 Fréttayfirlit og veður.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 9 - fjögur. Úrvals dægurtónlist, í vinnu,
heima og á ferð. Lóa spákona spáir i bolla eftir
kl. 14:00 Umsjón: Margrét Hrafnsdóttir, Magnús
R. Einarsson og Eva Asrún Albertsdóttir.
16.00 Fréttir.
16.03 Dagskrá: Dægurmálaútvarp og fréttir. Starfs-
menn dægurmálaútvarpsins og fréttaritarar
heima og erlendis rekja stór og smá mál dagsins.
17.00 Fréttir. Dagskrá heldur áfram.
18.00 Fréttir.
18.03 Þjóðarsálin. Stefán Jón Hafstein og Sigurður
G. Tómasson sitja við simann, sem er 91 — 68
60 90.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Gullskífan frá þessu ári.
20.00 Lausa rásin.
21.00 Rokkþéttur Andreu Jónsdóttur.
22.07 Landið og miðin. Sigurður Pétur Harðarson
spjallar við hlustendur til sjávar og sveita.
0.10 í háttinn.
1.00 Næturútvarp á báðum rásum til morguns.
NÆTURÚTVARPIÐ
I. 00 Sunnudagsmorgunn með Svavari Gests.
(Endurtekinn þáttur.)
2.00 Fréttir. - Þáttur Svavars heldur áfram.
3.00 í dagsins önn. (Endurtekinn þáttur frá degin-
um áður á Rás 1.)
3.30 Glefsur. Úrdægurmálaútvarpimánudagsins.
4.00 Næturlög. leikur næturlög.
4.30 Veðurfregnir. Næturlögin halda áfram.
5.00 Fréttir af veðri, færð og flugsamgöngum.
5.05 Landið og miðin. Sigurður Pétur Harðarson
spjallar við hlustendur til sjávar og sveita. (Endur-
tekið ún/al frá kvöldinu áður.)
6.00 Fréttir af veðri, færð og flugsamgöngum.
6.01 Morguntónar.
LANDSHLUTAÚTVARP ÁRÁS2
8.10-8.30 og 18.35-19.00 Útvarp Norðurland.
AÐALSTÖÐIN
FM 90,9 / 103,2
7.00 Á besta aldri. Umsjón Ólafur Tr. Þórðarson.
Létt tónlist, gestur í morgunkaffi. 7,00 Morgun-
andakt. Sérs Cesil Haraldsson.
9.00 Fram að hádegi. Umsjón Þuriður Sigurðar'
dóttir. Kl. 9,15 Heiðar, heilsan og hamingjan.
9.30 Heimilispakkinn. Kl. 10.00 Hver er þetta.
Verðlaunagetraun. KL 10.30 Morgungestur. Kl.
11 Margt er sér til gamans gert. Kl. 11.30 Á
ferð og flugi.
12.00 Hádegisspjall. Umsjón Helgi Pétursson.
13)00 Strætin úti að aka. Umsjón Ásgeir Tómas-
son.
Kl. 13.30 Gluggað i síðdegisblaðið. Kl. 14.00 Brugð-
ið á leik í dagsíns önn. Kl. 14.30 Saga dagsins.
15.00Toppamirtakastá. Kl. 16.15 Heiðar, heils-
an og hamingjan. (Endurtekið frá morgni).
16.30 Akademían.
Kl. 16.30 Púlsinn tekihn í sima 626060.
18.30 Smásaga Aðalstöðvarinnar.
19.00 Kvöldtónar. Umsjón Halldör Backman. Ljúfir
kvöldtónar.
22.00 í draumalandi. Umsjón Ragna Steinun Ey-
jólfsdóttir. Draumar hlustenda ráðnir.
24.00 Næturtónar Aðalstöðvarinnar. Umsjón Rand-
ver Jensson.
ALFA
FM 102,9
8.45 Morgunbæn. Tónlist.
10.00 Istónn. Ágúst Magnússon.
13.30 Alfa-fréttir. Fréttir af þvi sem Guð er að gera.
Umsjón Kristbjörg Jónsdóttir.
16.00 Svona er lífið. Ingibjörg Guðmundsdóttir.
20.00 Kvölddagskrá Krossins.
20.15 Hver er Guð? Fræðsluþáttur. Umsjón: Kol-
beinn Sigurðsson.
20.45 Rétturinn til lífs.
21.20 Kvöldsagan. Guðbjörg Karlsdóttir.
21.40 Á stund sem nú. Umræðuþáttur. Umsjón
Gunnar Þorsteinsson.
23.00 Dagskrárlok.
BYLGJAN
FM 98,9
7.00 Eiríkur Jónsson og morgunvakt Bylgjunnar.
9.00 Páll Þorsteinsson. Starfsmaður dagsins val-
inn. Iþróttafréttir kl. 11. Valtýr Björn Valtýsson.
II. 00 Valdís Gunnarsdóttir á vaktinni.
12.00 Hádegisfréttir.
14.00 Snorri Sturluson. Fróðleikur, létt spaug og
óskalög.
17.00 Isiand í dag. Jórt Arsæll Þórðarsor. og Bjarni
Dagur Jónsson taka á málum líðandi stundar.
18.30 Þráinn Brjánsson á vaktinni.
22.00 Haraldur Gislason. Tónlist.
23.00 Kvöldsögur. Símatími ætlaður hlustendum.
24.00 Haraldur Gíslason á vaktinni.
02.00 Heimir Jónasson á næturvakt.
EFF EMM
FM 95,7
7.00 A-Ö. SteingrimurÓlafsson og Kolbeinn Gisla-
son í morgunsárið. Kl. 7.10 Almanak og spak-
mæli dagsins. Kl. 7.20 Veöur, flug og færð. Kl.
7.30 Slegið á þráðinn. Kl. 7.45 Dagbókin. Kl.
8.00 Fréttir. Kl. 8.15 Blöðin koma i heimsókn.
Kl. 8.30 Viðtal dagsins, Kl. 8.45 Slegið á þráðinn
9.00 Jón Axel Ólafsson. Morgunleikfimi og tónlis.
Kl. 9.30 Söngvakeppnin. Kl. 10 Fréttir. Kl. 10.30
Söngvakeppnin. Kl. 10.40 Komdu i Ijós. kl. 11.00
íþróttafréttir, Kl. 11.05 ivar Guðmundsson bregð-
ur á leik. Kl. 11.30 Söngvakeppnin.
12.00 Hádegisfréttir. Kl. 12.30 Með ivari í léttum
leik. Kl. 13.00 Tónlist. kl. 13.15 Léttur leikur i
sima 670-957. kl. 13.20 Söngvakeppnnin. Kl.
13.40 Hvert er svarið? Kl. 14.00 Fréttir. Kl. 14.10
Vísbending. Kl. 14.30 Söngvakeppnin. Kl. 14.40
Vísbending uppá vasann. Kl. 15.00 Hlustendur
leita að svari dagsins.
16.00 Fréttir. Kl. 16.05 Anna björg Birgisdóttir, tón-
list. Kl. 16.30 Fregnir af veðri og flugsam-
göngum. Kl. 17.00 Topplag áratugarins. Kl.
17.30 Brugðið á leik. Kl. 18.00 Kvöldfréttir. Kl.
18.05 Anna Björk heldur áfram. Kl. 18.20 Laga-
leikur kvöldsins. Kl. 18.45 Endurtekið topplag.
19.00 Breski og bandariski listinn. Vilhjálmur Vil-
hjálmsson kynnir 40 vinsælustu lögin i Bretlandi
og Bandarikjunum.
22.00 Auðun G. Ólafsson á kvöldvakt. Kl. 22.15
Pepsi-kippa kvöldsins. Kl. 1.00 Darri ólafsson á
næturvakt.
STJARNAN
FM 102/104
7.00 Dýragaröurinn. Stjörnutónlist, leigubilaleikur,
getraunir.
9.00 Vinsældatónlist. Bjarni Haukur Þórsson.
11.00 Geðdeildin. Dóri-Mödder, Lilli og Baddi,
Svenni sendill og allar figúrunar mæta til leiks.
Umsjón Bjami Haukur og Sigurður Helgi.
12.00 Sigurður Helgi Hlöðversson. Getraunir og
orð dagsins.
14.00 Sigurður Ragnarsson. Ráðgjafaþjónusta
Gabriels Stefánssoriar, kvikmyndagetrauntr, leikir
og tónlist.
17.00 Björn Sigurösson
20.00 Vinsældapopp. Jóhannes B. Skúlason.
22.00 Arnar Albertsson.
02.00 Næturtónlist.
ÚTRÁS
FM 104,8
16.00 FG. Stefán Sigurðsson.
18.00 Framhaldsskólafréttir.
20.00 MS.
22.00 Róleg tónlist. Guðrún Agða (FB).
1.00 Dagskrárlok.
Taka upp hanskann fyrir
einhvem, stendur á ai-
manakinu frá íslands
banka á borðinu hjá mér og fylg-
ir skopmynd. Á þeim bæ hafa
þeir tekið upp þann tímabæra sið
að skýra íslensk orðtök, eitt í
hvetjum mánuði. Þetta orðtak er
sagt erlent að uppruna og kunn-
ugt frá 20. öld, á rætur að rekja
til gamals riddarasiðar. Riddar
arnir höfðu þann
sið að kasta
hanska fyrir
fætur þess sem
þeir skoruðu á
til bardaga, að
taka hanskann
upp var merki
þess að við
áskoruninni
væri tekið. Taka
upp hanskann
fyrir einhvern
merkir semsagt
„taka upp vöm
fyrir einhvern“.
í þessum febrúarmánuði tekur
Háskóli íslands einmitt upp han-
skann fyrir fræðslu- og menning-
arsjónvarp, að því háskólarektor
tilkynnti í útskriftarræðu.
Haft er fyrir satt að ekkert
verra geti hent mann en að týna
hanska, fleyja hinum og finna
svo þann týnda. Það gerist ekki
hér. Þessi hanski lá þama
ögrandi í reiðileysi eftir að farið
var af stað með fræðslusjónvarp
í þvílíkri vesöld að króinn var
kæfður í fæðingu og fleygt. En
riddarinn kom og hefur tekið
hann upp. Þetta ásamt fleiru er
merki um að Háskóli íslands
ætli að vera lifandi í samfélaginu
og í takt við tímann. Ekki bara
skóli til að veita sem flestum
próf til að sækja sérréttindi í
lífinu og hærri laun til samfélags-
ins, sem að undanförnu hefur
kannski borið mest á. Háskóli
íslands virðist ætla með tiltækri
nútímatækni gegnum fjar-
kennslu að koma þekkingu og
fræðslu til allra sem leita hennar
úti í þjóðfélaginu. Gefa einstakl-
ingunum gegnum fjarfræðslu
möguleika á endurmenntun í
sínum eigin fögum og viðhaldi
þekkingar í ört breytilegum
heimi. I ljósi þess að símenntun
fyrir alla er það sem koma skal
og komið er í henni veröld. En
undanfara þessarar hugsunar sér
merki í hinum opnu endurmennt-
unarnámskeiðum Háskólans. Þar
er sú grunnhugsun, vona ég, að
í þessum síbreytilega heimi í
eilífri þróun á öllum sviðum, séu
möguleikar á þekkingaröflun fyr-
ir alla, hvar sem þeir eru staddir
í samfélaginu og hvað sem þá
iangar til að vita, bssði farsælast
fyrir velferð einstaklinganna og
samfélagsins í heild. Ekki að
endurmenntun séu bara réttindi
ákveðinna einstaklinga í afmörk-
uðum greinum í samfélaginu
heldur þekkingaröflun á eigin
ábyrgð og forsendum. Á þessu
hafa menn í menningarlöndum
áttað sig. í rauninni furðulegt
að við hér á íslandi, í slíku fá-
menni þar sem ekki er svo langt
síðan jafnræði ríkti með minni
stéttahroka en víðast annars
staðar, skulum að undanförnu
hafa í raun stefnt í aðra átt.
Ekki svo að skilja að ekki séu
líka annars staðar átök um þessa
hugsun, að gera menntun ekki
bara að stimpli og sérréttindum.
Eitt dæmið er hin stóra nýja Þjóð-
arbókhlaða Frakka. Stutt en hörð
átök urðu um eðli hennar, áður
en skorið var þar úr. Frumkvöð-
ullinn, Mitterrand Frakklands-
forseti, lagði við ákvörðun höf-"^ t
uðáherslu á hvers konar safn
þetta yrði. Að þetta stærsta safn
í heimi skyldi ná yfir öll sviðog-
„standa öllum opið“. Mennta- og
fræðimenn veittu viðnám. Þyrfti
að veija dýrmæt skjöl og bækur
fyrir öðrum en þeim útvöldu í
verðugum fræðistörfum. En for-
setinn skar á þrasið með mikil-
vægri pólitískri . ákvörðun.
Grunnhugsunin væri einmitt eins
og hann orðaði það að „veita sem
stærstum hluta „lesandi borg-
ara“ aðgang að þjóðararfi menn-
ingar og vísinda allri þjóðinni til
gagns. „Ekki yrði þarna fallist á
að nokkur yrði settur utan hjá.
Forsetinn tekur á einum stað
fram að Þjóðarbókhlaðan eigi
ekki að drukkna í stúdentum sem
háskólabókasöfnin hafi ekki rúm
fyrir eða vera stofnun fýrir sér-
fræðinga með réttindi og leyfi.
Markmiðið er ný tegund af Þjóð-
arbókhlöðu, sem „leggi þjóðinni
allri til tæki“ til að afla sér þess
fróðleiks sem einstaklingamir
hafa áhuga á. Ný bókhlaða verði
ómetanlegt tæki fyrir alla sem
vilja fræðast og halda við þekk-
ingu sinni á eigin forsendum.
Ég leyfi mér að skilja það svd®
að Háskóli íslands sé þama að
taka verðugt fmmkvæði í þessum
sama anda, ætli að annast fjar-
kennslu, efla endurmenntun,
miðla fræðsluefni tii almennings,
fjalla um menningarmál almennt
og styrkja íslenska tungu gegn-
um fræðslusjónvarp til allra ís-
lendinga um allt land, til bænda,
húsmæðra, áhugafólks um hvað
sem er, vera tæki fyrir alla fróð-
leiksfúsa íslendinga, umfram það
að vera bara með réttindakennslu
inni í Háskólanum sem stofnun.
Að taka sig fram um að byggja
brýr yfir gapið sem virðist hafa
verið að víkka á undanfömum
árum milli annars vegar
„menntafólks" burtséð frá þekk-
ingu eða hæíní og hir.s vegar
„ómenntaðra“, með eða án hæfni
og þekkingar.
Mark Twain sagði einhvern
tima að sá sem ekki læsi góðar
bækur hefði ékkert fram yfir
þann sem ekki kunni að lesa.
Gildir líklega sama um þann sem
ekki nálgast sjálfur þá þekkingu
sem hann skortir, hann hefur lítið
fram yfir þann sem ekki ræður
við að vita neitt. Og Háskóli ís^y
lands virðist ætla að leggja til
tækið sem þarf til þess að allír
eigi kost á fróðleiknum. Það á
vel við að Háskólinn taki forustu
um almenna upplýsingu í
íslensku samfélagi, enda lítið
gagn að þröngri sérhæfingu ef
botninn verður eftir suður í Borg-
arfirði.
Rás 1;
Teiknimyndasögur
■■■■■ Þátturinn Leðurbiökur, ofurmenni og aðrar hetjur í teikni-
1K 03 sögum er á dagskrá Rásar 1 í dag. Enda þótt hámenningar-
-U “— lega sinnað fólk hafi alla tíð litið niður á teiknisögur er
það staðreynd að víða eru teiknisögur stór hluti af lestrarefni fólks.
Teiknisögur, eins og aðrar sögur, eiga sér sitt þróunarferli og búa
yfir eiginleikum og frásagnartækni sem greinir þær frá öðrum frá-
sagnarformum.
I tveimur þáttum, þeim fyrri í dag og þeim sinni næsta mánudag,
mun Sigurður Ingólfsson, sem íslendinga mest hefur rannsakað þessa
bókmenntagrein hér á landi, rekja sögu teiknisagna og þróun þeirra
fram á okkar daga, tilurð þeirra og tilgang, og styðja mál sitt með
dæmum úr frægum teiknisögum á borð við Tinna og Leðurblökumann-
mn.
Sjónvarpið:
Lilróf
■■HH Listasafn ASÍ er efst á lista Litrófs í kvöld en þar stendur
91 00 nú yfir sýning á verkum 13 íslenskra grafíklistamanna.
Hún verður þó ekki bundin við þau húsakynni ein, því í
ráði er að flytja hana um landið og einnig til Norðurlanda, frændum
okkar ytra til fróðleiks og yndsauka. Tekið verður viðtal við Ólaf
Jónsson forstöðumann safnsins, þar sem hann veitir yfirlit um ýmsa
aðra starfsemi er safnið hefur á pijónunum.
Því næst víkur sögunni yfir í Þjóðleikhúsið en þaðan verður brugð-
ið upp broti úr verkinu Bréfum frá Sylvíu sem byggt er á bréfum
bandarísku skáldkonunnar Sylvíu Plath. Það eru þær Helga Bac-
hman og Guðbjörg Thoroddsen sem leika, en leikstjóri er Edda Þórar-
insdóttir.
Fulltrúi tónlistar að þessu sinni er Svanhvít Friðriksdóttir, ungur
hornleikari, er gefur áhorfendum sýnishorn af hornleik og leiðir þá
í allan sannleika um þetta merkishljóðfæri. Að endingu verður svo
liðið inn á sýningu hjá Huldu Hákon í Gallerí Eitt Eitt.
Umsjónarmaður er Arthúr Björgvin Bollason en stjórn upptöku
annast Þór Elís Pálsson.
Árið 1991 erMozartár.
Af því tilefni mun Steinar hf. vera með
2 vikna tilboð á Mozart útgáfum út árið.
Núna er það klarinettu-, flautu-, og
hörpukonsertar á aðeins 845,- geisla-
diskur og 520,- plata og kassetta.
Pickwick hijómplötuútpáfan
er enskt útgáfufyrirtæki sem sannarlega hefur haslaó sér völl meðal hinna stóru
útgáfufólaga, hvað varðar gæði upptakna (stafrænar) og þá listamenn er fyrirtæk-
ið státar af, m.a. John Odgan, Daniel Barenboim, Judith Hall, Marcelo Keyath o.fl.
heimsþekkt nöfn. Flestar upptökur hafa fengið frábæra dóma fyrir litrænt gildi. Það
er því þess virði að leggja Pickwick á minnió, því verðið er hreint út sagt ótrúlegt.
"Fegurð og innileiki Karajans útgáfunnar á C-Moll messunni miklu er einstök.
*** Penguin Guide to Compact Discs
r tr
M U S I K Sígitd vers/un - Vaxandi úrvai!
hljómplötuverslun Laugavegi 24 - sími 18670
Taka upp hanskann fyrir einhvcm