Morgunblaðið - 22.03.1986, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUG ARDAGUR 22. MARZ1986
Ráðstefna um fjarkennslu:
Erfitt að fá námshöfunda
með góða þekkingu og þjálfun
„Erfitt er að fá námsefnishöfunda, sem hafa góða þekkingu
og þjálfun, einnig er fjármagn til námsefnisgerðar af skornum
skammti,“ sagði Asgeir Guðmundsson námsgagnastjóri, en hann
fjallaði um námsgagnagerð á ráðstefnu um fjarkennslu í íslenzk-
um skólum. Sagði hann að á árinu 1986 væru fjárveitingar til
námsgagnastofnunar u.þ.b. 89 milljónir króna. Svaraði sú
upphæð til sem næst 2.400 króna á hvem nemenda í skyldu-
námi. „Allur rekstur Námsgagnastofnunar greiðist með þessu
fjármagni," sagði Asgeir. Hann sagði að þrátt fyrir þetta ynni
Námsgagnastofnun sifellt að því að auka og bæta námsgögn.
Sagði hann að nú þegar ætti
Námsgagnastofnun ýmisleg gögn
sem mætti nýta til fjarkennslu lítið
breytt en Námsgagnastofnun væri
reiðubúin til samstarfs um gerð
fjarkennsluefnis. Kvað hann hafin
undirbúning á gerð kennsluþátta á
myndbönd, sem yrðu leigðir skólum.
Kostir og gallar erlends
námsefnistil
fjarkennslu.
Ömólfur Thorlacíus ræddi kosti
og galla þess að nota erlent náms-
efni til fjarkennslu hér á landi.
Sagði hann einn kostinn þann, að
þjálfun á erlendu fagmáli opnaði
leið að safni fræðirita, tímarita og
handbóka. Ókosturinn við þetta
væri hinsvegar sá að hætt væri við
því að minni áhersla yrði lögð á að
nota íslensk heiti á helstu undir-
stöðuhugtökum fræðigreina, en það
skipti höfuðmáli að svo væri gert
ef halda ætti við íslenskunni.
Annan kost nefndi hann, að mikið
framboð væri á góðu námsefni og
að stórþjóðir hefðu tök á að endur-
skoða námsefni örar en okkur væri
kleift. Hins vegar væri erlent náms-
efni ekki alltaf við hæfi, það lýsti
framandi aðstæðum og félli ekki
að skólakerfínu. Sagði hann jafn-
framt að óhugsandi væri að við
ættum nokkum tíma eftir að geta
samið mjög sérhæft námsefni eink-
um á æðri skólastigum og í sérskól-
um, því hvorki yrði til hér mannafli
né fjármagn til þess.
Æskilegt að taka upp
fjarkennslu í stjórnun
í erindi sínu um fjarkennslu í
stjómun, sagði Lára Ragnarsdóttir
framkvæmdastjóri Stjómunarfé-
lags íslands, að sér fyndist lítil
skynsemi í því að útbúa íslenskt
kennsluefni, ef hægt væri að fá
gott erlent efni, sem hægt væri að
þýða á íslensku.
Hún sagði einnig frá reynslu
Stjómunarfélagsins varðandi gerð
og notkun íslenskra myndbanda og
sagði meðal annars að Stjómunar-
félagið hefði látið gera myndband
um samskipti fjölmiðla og fyrir-
tækja. Myndbandinu fylgdi einnig
lesefni þannig að hægt væri að nýta
það til fjarkennslu. Sagðist hún
mjög ánægð með undirtektir þessa
framtaks og virtist sem fólk væri
mjög ánægt með að fá kennslu af
myndböndum.
Lára sagði einnig að hún teldi
æskilegt ef hægt væri að nýta fjar-
kennslu við Útflutnings- og mark-
aðsskólann, að minnsta kosti að
einhveiju marki, en Stjómunarfé-
lagið ásamt Útflutningsmiðstöð
iðnaðarins rekur skólann. Sagði hún
að komið hefði verið upp óformlegu
sambandi á milli Stjómunarfélags-
ins og Henley stjómunarskólans í
Bretlandi, sem er í fremstu röð
þeirra er framleiða og dreifa fjar-
kennsluefni um stjómun.
Afar kostnaðarsamt og
tímafrekt að gera
kennsluefni fyrir
sjónvarp
Tveir erlendir fyrirlesarar vom á
ráðstefnunni, þeir Georg Grandison
frá Open Tec í Bretlandi og Amold
Walker frá Minnesotaháskóla.
Amold Walker fjallaði meðal
annars um gerð fjarkennsluefnis
fyrir sjónvarp. Sagði hann að það
væri bæði afar kostnaðarsamt og
tímafrekt að gera gott kennsluefni
fyrir sjónvarp. Nefndi hann sem
dæmi að það gæti tekið kennara ár
að vinna að klukkutíma kennslu-
dagskrá. Hann sagði að þeir kenn-
arar sem tækju að sér gerð slíks
efnis yrðu að hafa mikla reynslu
og þekkingu á faginu. Þeir yrðu líka
að vera hugmyndaríkir og sveigjan-
iegir gagnvart þessum nýja miðli.
Hann tók fram að þeir yrðu að
vera líkamlega vel á sig komnir,
því vinna við fjarkennsluefni fyrir
sjónvarp væri afar krefjandi. Þeir
yrðu líka að vera ömggir með sig,
því þeir ynnu með mörgum, sem
gagnrýndu verk þeirra og yrðu því
að geta deilt valdinu. Þeir yrðu lika
að hafa mikinn áhuga á efninu og
geta unnið vel með framleiðandan-
um, sem einnig verður að hafa
áhuga á kennsluefninu.
Hann ræddi um jákvæðar hliðar
sjónvarpskennsluefnis, sem hann
Peniiigamarkaðtiri
GENGIS-
SKRANING
Nr. 56. — 21. mars 1986
Kr. Kr. Toll-
EíilKL 09.15 Kaup Sala gengi
Dollarí 41,000 41,120 41320
SLpund 51,623 61,803 60,552
Kan.dollari 29,254 29,340 28,947
Dönskkr. 4,9405 4,9550 5,0316
Norskkr. 5,7783 5,7952 5,9169
Ssnskkr. 5,7163 5,7330 5,7546
FLmark 8,0804 8,1041 8,1286
Fr.franki 5,9261 5,9435 6,0323
Belg. franki 0^901 0,8927 0,9063
Sv.franki 21,7484 213120 21,9688
Holl. gyllini 16,1545 163017 16,4321
y-þ. mark 18,2344 183877 183580
iLlíra 0,02680 0,02688 0,02723
Austurr. sch. 23968 2,6044 2,6410
PorLescudo 03789 03797 03823
Sp.peseti 03904 03912 03936
Jap.yen 033293 033361 032850
lrsktpund 55,104 55365 56,080
SDR(SérsL 47,4263 473651 47,8412
INNLÁNSVEXTIR:
Sparísjóðsbækur
Landsbankinn................ 12,00%
Útvegsbankinn............... 12,00%
Búnaðarbankinn.............. 12,00%
Iðnaðarbankinn.............. 13,00%
Verzlunarbankinn............ 12,50%
Samvinnubankinn............. 12,00%
Alþýðubankinn............... 12,50%
Sparisjóðir................. 12,00%
Sparísjóðsreikningar
með 3ja mánaða uppsögn
Sparísjóðsreikningar
með 3ja mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 14,00%
Búnaðarbankinn.............. 13,00%
Iðnaðarbankinn.............. 13,50%
Landsbankinn................ 14,00%
Samvinnubankinn............. 13,00%
Sparisjóðir................. 13,00%
Útvegsbankinn............... 14,50%
Verzlunarbankinn............ 14,00%
« með 6 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 17,00%
Búnaðarbankinn.............. 14,00%
Iðnaðarbankinn.............. 15,00%
Samvinnubankinn............. 17,00%
Sparisjóðir................. 14,00%
Útvegsbankinn............... 15,50%
Verzlunarbankinn............ 15,50%
með 12 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn............... 18,50%
Landsbankinn................ 15,00%
Útvegsbankinn............... 18,00%
Verðtryggðir reikningar
miðað við lánskjaravísitölu
með 3ja mánaða uppsögn
Alþýðubankinn................ 1,50%
Búnaðarbankinn............... 1,00%
Iðnaðarbankinn............... 1,00%
Landsbankinn................. 1,00%
Samvinnubankinn.............. 1,00%
Sparisjóðir.................. 1,00%
Útvegsbankinn................ 1,00%
Verzlunarbankinn............. 1,00%
með 6 mánaða uppsögn
Alþýðubankinn................ 3,50%
Búnaðarbankinn............... 3,50%
Iðnaðarbankinn............... 3,00%
Landsbankinn................. 3,50%
Samvinnubankinn.............. 3,00%
Sparisjóðir.................. 3,00%
Útvegsbankinn............... 3,00%
Verzlunarbankinn..... .... 2,50%
með 18 mánaða uppsögn:
Samvinnubankinn............. 7,50%
með 24 mánaða uppsögn:
Samvinnubankinn............. 8,00%
Að loknum binditíma 18 mánaða og
24 mánaða verðtryggðra reikninga
Samvinnubankans er innstæða laus
tvisvar á ári eins og á 6 mánaða reikn-
ingum.
Ávísana- og hlaupareikningar:
Alþýðubankinn
- ávisanareikningar.......... 11,00%
- hlaupareikningar............ 4,00%
Búnaöarbankinn....... ..... 4,00%
Iðnaðarbankinn................ 5,00%
Landsbankinn................. 5,00%
Samvinnubankinn............... 4,00%
Sparisjóðir................... 4,00%
Útvegsbankinn................ 5,00%
Verzlunarbankinn ’)........... 5,00%
Eigendur ávísanareikninga í Verzlun-
arbankanum geta samið um ákveðna
lágmarksinnstæöu á reikningi sínum og
af henni eru reiknaðir almennir spari-
sjóðsvextir auk uppbótar.
Stjörnureikningar:
Alþýðubankinn1).......... 8-9,00%
Alþýöubankinn býður þrjár tegundir
Stjömureikninga og eru allir verð-
tryggðir. í fyrsta lagi eru reikningar fyrir
ungmenni yngri en 16 ára, með 8%
vöxtum. Reikningurinn er bundinn þar
til eigandinn hefur náð 16 ára aldri. i
öðru lagi eru reikningar fyrir aldraða —
lifeyrisþega — með 8% vöxtum. Upp-
sagnarfrestur er mismunandi eftir aldri
eiganda, 3 til 9 mánuðir. Vextir og
verðbætur eru lausar til útborgunar i
eitt ár. Þá eru þriggja Stjömureikningar
með 9% vöxtum. Hver innborgun er
bundin í tvö ár. Vextir og verðbætur
eru lausar til útborgunar í eitt ár.
Afmælisreikningur
Landsbankinn................ 7,25%
Afmælisreikningur Landsbankans er
bundinn í 15 mánuði og ber 7,25%
vexti og er verðtryggður. Innstæða er
laus i tvo mánuði eftir að binditima lýk-
ur. Heimilt er að leggja inn á reikninginn
til31.desember1986.
Safnlán - heimilislán - IB-lán - piúslán
með 3ja til 5 mánaða bindingu
Alþýðubankinn................ 14-17%
Iðnaöarbankinn............... 13,50%
Landsbankinn................. 14,00%
Sparisjóðir................. 13,00%
Samvinnubankinn.............. 12,00%
Útvegsbankinn.................14,50%
Verzlunarbankinn............. 14,00%
6 mánaða bindingu eða lengur
Alþýðubankinn................ 17,00%
Iðnaðarbankinn............... 14,00%
Landsbankinn................. 15,00%
Sparisjóðir.................. 14,00%
Útvegsbankinn................ 15,50%
Innlendir gjaldeyrísreikningar:
Bandaríkjadollar
Alþýðubankinn................. 8,00%
Búnaðarbankinn................ 7,00%
Iðnaðarbankinn....... ..... 7,00%
Landsbankinn.................. 7,00%
Samvinnubankinn............... 7,50%
Sparisjóðir................... 7,50%
Útvegsbankinn................. 7,00%
Verzlunarbankinn.............. 7,50%
Steriingspund
Aljiýðubankinn............... 11,50%
Búnaöarbankinn............... 11,50%
Iðnaðarbankinn............... 11,00%
Landsbankinn................. 11,50%
Samvinnubankinn.............. 11,50%
Sparisjóðir.................. 11,50%
Útvegsbankinn............... 11,50%
Verzlunarbankinn............ 11,50%
Vestur-þýsk mörk
Alþýðubankinn................ 4,50%
Búnaðarbankinn............... 3,50%
Iðnaðarbankinn............... 4,00%
Landsbankinn....... ......... 3,50%
Samvinnubankinn.............. 4,50%
Sparisjóðir.................. 4,50%
Útvegsbankinn................ 3,50%
Verzlunarbankinn..... ..... 4,50%
Danskar krónur
Alþýðubankinn................ 9,50%
Búnaðarbankinn...... ........ 7,00%
lönaöarbankinn...... ........ 8,00%
Landsbankinn................. 7,00%
Samvinnubankinn.............. 9,00%
Sparisjóðir.................. 8,00%
Útvegsbankinn................ 7,00%
Verzlunarbankinn............ 10,00%
ÚTLÁNSVEXTIR:
Almennirvíxlar(forvextir).. 19,50%
Viðskiptavíxlar*)
Landsbankinn................ 24,00%
Sparisjóðir................. 24,00%
Skuldabréf, almenn.............. 20,00%
Viðskiptaskuldabréf')
Búnaðarbankinn.............. 24,50%
Landsbankinn................ 24,50%
Sparisjóðir................. 24,50%
*) i Útvegsbanka, Iðnaðarbanka,
Verzlunarbanka, Samvinnubanka, Al-
þýðubanka, Sparisjóöi Akureyrar, Hafn-
arfjarðar, Kópavogs, Reykjavíkur og
nágrennis, Vélstjóra og í Keflavík eru
viðskiptavíxlar og viöskiptaskuldabréf
keypt miðað við ákveðið kaupgengi.
Afurða- og rekstrarlán
ííslenskumkrónum............. 19,25%
i bandaríkjadollurum.......... 9,00%
isterlingspundum............. 13,25%
i vestur-þýskum mörkum..... 7,75%
ÍSDR......................... 9,25%
Verðtryggð lán miðað við
lánskjaravísKölu
ialltað2'/2ár.................... 4%
lenguren 2’/2ár.................. 5%
Vanskilavextir.................. 33%
Óverðtryggð skuidabréf
útgefin fyrir 11.08. '84 .... 32,00%
Skýringar við sérboð
innlánsstofnana
Landsbankinn: Ársvextir af kjörbók að
18,0% — ávöxtun hækkar eftir því sem inn-
stæða er lengur óhreyfð. Á þriggja mánaða
fresti er ávöxtun Kjörbókar borin saman við
ávöxtun á þriggja mánaða verðtryggöum
reikningum og sú ávöxtun valin sem reynist
hærri. Vextir eru reiknaðir tvisvar á ári á höfuð-
stól. Kjörbók er óbundinn reikningur, en af
hverri úttekt er reiknað 1 % gjald. Ef reikningur
er eyðilagður er úttektargjaldið 1,67%.
Útvegsbankinn: Ábót er óbundinn reikning-
ur. Borin er saman ávöxtun á óverðtryggðum
reikningum og þriggja mánaða verðtryggðum
reikningum og hærri ávöxtunin valin. Ef inn-
stæða hefur verið hreyfð, reiknast almennir
sparisjóðsvextir á reikninginn. Vextir eru færð-
ir einu sinni á ári á höfuöstól, en verðbætur
bætast við höfuðstól ef ávöxtun þriggja mán-
aðareikninga ervalin.
Búnaðarbankinn: Sparibók ber allt að
18,0% vexti á ári — fara hækkandi eftir því
sem innstæða er lengur óhreyfð. Gerður er
samanburöur við ávöxtun þriggja mánaða
verðtryggöra reikninga og ef hún er betri er
hún
valin. Vextir eru færðir tvisvar á ári á höfuð-
stól. Ef tekið er út af reikningnum er reiknað
1% úttektargjald og er það dregiö frá áunnum
vöxtum. Metbók Búnaðarbankans er bundinn
reikningur til 18 mánaða. Hverju innleggi er
hægt að segja upp með 18 mánaða fyrirvara.
Vextir eru lausir til útborgunar í 6 mánuði.
Nafnvextir eru 19% og höfuðstólsfærslur
vaxta tvisvar á ári. Gerður er samanburður á
ávöxtun 6 mánaða verðtryggðra reikninga og
Nletbókar. Ávöxtun Metbókar er aldei lakari
en ávöxtun 6 mánaða reikninga.
Verzlunarbankinn: Kaskóreikningur. Þá
ársfjórðunga (jan.—mars o.s.frv.)
sem innstæða er óhreyfð eða einungis ein
úttekt (eftir aö lausir vextir hafa verið teknir
út) fylgja vextir þeim sparifjárreikningum
bankans sem hæsta ávöxtun gefa. Af úttekinni
fjárhæð reiknast almennir sparisjóðsvextir.
Innstæða á Kaskóreikningi, sem stofnaöur er
í síðasta lagi á öðrum degi ársfjórðungs og
stendur óhreyfð út ársfjórðunginn nýtur Kas-
kókjara með sama hætti og innstæða á Kaskó-
reikningi sem til hefur verið heilan ársfjórðung
og fær hlutfallslegar verðbætur m.v. daga-
fjölda í innleggsmánuði. Stofninnlegg siðar á
ársfjórðungi fær hæstu ávöxtun í lok þess
næsta á eftir sé reikningurinn í samræmi við
reglur um Kaskókjör. Ef fleiri en ein úttekt er
á ársfjórðungi, eftir að lausir vextir hafa verið
teknir út, fær reikningurinn almenna sparí-
sjóðsvexti. Vextir og verðbætur leggjast við
höfuðstól í lok hvers ársfjórðungs hafi reikn-
ingurinn notið Kaskókjara. Vextir eru ávallt
lausir og úttekt vaxta skerðir aldrei Kaskókjör.
Samvinnubankinn: Hávaxtareikningur. Eftir
því sem innstæða er lengur óhreyfð reiknast
hærri vextir. Eftir tvo mánuði 13% vextir, eftir
þrjá mánuði 14% o.s.frv. uns innstæða hefur
verið óhreyfð i 6 mánuði þá reiknast 18%
vextir. Áunnar vaxtahækkanir reiknast alltaf
frá þvi að lagt var inn. Eftir 12 mánuði eru
vextir 18,5% og eftir 18 mánuði 19%' en
þessar vaxtahækkanir eru ekki afturvirkar.
Vaxtafærsla á höfuðstól ereinu sinni á ári.
Alþýðubankinn: Sérbók ber allt að 20%
vexti en vextir hækka eftir því sem innstæða
er lengur. Hver innstæða er meðhöndluð sér-
staklega. Höfuðstólsfærslur vaxta eru fjórum
sinnum á ári. Þá er einnig gerður samanburður
á ávöxtun Sérbókar og þriggja mánaða verð-
tryggðra reikninga og sú hagstæðari valin.
Sparisjóðir: Trompreikningar eru verð-
tryggðir og bera auk þess grunnvexti 6 mán-
aða verðtryggðra reikninga. Vextir eru færðir
á höfuðstól fjórum sinnum á ári. Hreyfðar
innstæður innan mánaðar bera sérstaka
Trompvexti ef innstæða hefur verið óhreyfð i
þrjá mánuði eða lengur, en annars almenna
sparisjóðsbókarvexti. Sparisjóður Vélstjóra er
einnig með Sparibók, sem er bundin í 12
mánuði og eru vextir 20%. Ávöxtun er borin
saman við ávöxtun á sex mánaða verðtryggð-
um reikningum og sú hagstæðari valin. Þá
bjóða Sparisjóður Reykjavíkur og nágrennis,
og Sparisjóðir Kópavogs, Hafnarfjarðar og í
Keflavik svokallaða toppbók. Þetta er bundinn
reikningur i 18 mánuði og er þá laus i einn
mánuð, þá binst innistæðan á ný og er laus
til útborgunar í einn mánuð á sex mánaða
fresti. Vextir eru 19% og eru færðir á höfuð-
stól tvisvar á ári. Ávöxtun Toppbókar er borin
saman við ávöxtun sex mánaða verðtryggðra
reikninga og sú hagstæðari valin.
Iðnaðarbankinn: Bónusreikningur er verð-
tryggður reikningur og ber 3% vexti. Óverð
tryggð Bónuskjör eru 15% á ári. Mánaðarlega
eru borin saman verðtryggð og óverðtryggð
bónuskjör og ávöxtun miðuð við þau kjör sem
eru hærri á hverjum tíma. Hreyföar innstæður
bera sérstaka vexti. Vextir eru færðir á höfuð-
stól tvisvar á ári. Heimilt er að taka út tvisvar
á hverju sex mánaða tímabili.
Líf eyrissj óðslán:
Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins:
Lánsupphæð er nú 500 þúsund krónur og er
lánið visitölubundið með lánskjaravísitölu, en
ársvextir eru 5%. Lánstími er allt að 25 ár,
en getur veriö skemmri, óski lántakandi þess,
og eins ef eign sú, sem veð er í er lítilfjörleg,
þá getur sjóðurinn stytt lánstimann.
Greiðandi sjóðsfélagar geta sótt um lán úr
lifeyrissjóðnum ef þeir hafa greitt iðgjöld til
sjóðsins i tvö ár og tvo mánuði, miðað við
fullt starf. Biðtími eftir láni er fjórir mánuöir
frá því umsókn berst sjóðnum.
Lífeyrissjóður verzlunarmanna:
Lánsupphæð er nú, eftir 3ja ára aðild að lífeyr-
issjóðnum, 216.000 krónur, en fyrir hvern árs-
fjórðung umfram 3 ár bætast við lánið 18.000
krónur, unz sjóðsfélagi hefur náð 5 ára aðild
að sjóðnum. A tímabilinu frá 5 til 10 ára sjóðs-
aðild bætast við höfuðstól leyfilegar lánsupp-
hæðar 9.000 krónur á hverjum ársfjórðungi,
en eftir 10 ára sjóðsaðild er lánsupphæöin
orðin 540.000 krónur. Eftir 10 ára aðild bætast
við 4.500 krónur fyrir hvern ársfjórðung sem
liður. Því er i raun ekkert hámarkslán í sjóðn-
um.
Höfuðstóll lánsins er tryggður með láns-
kjaravísitölu, en lánsupphæðin ber nú 5%
ársvexti. Lánstíminn er 10 til 32 ár að vali
lántakanda.
Þá lánar sjóðurinn með skilyrðum sérstök
lán til þeirra, sem eru eignast sína fyrstu
fasteign og hafa greitt til sjóðsins samfellt i
5 ár.kr. 590.000 til 37 ára.
Lánskjaravísitala fyrir mars 1986 er 1428
stig en var 1396 stig fyrir febrúar 1986.
Hækkun milli mánaðanna er 2,29%. Miðað
er við vísitöluna 100 í júni 1979.
Byggingavísitala fyrir janúar til mars 1986
er 250 stig og er þá miðað við 100 í janúar
1983.
Handhafaskuldabréf í fasteignaviðskipt-
um. Algengustu ársvextir eru nú 18-20%.
Sérboð Nafnvextir m.v. Höfuðstól!
Óbundið fé óverðtr. verðtr. Verðtrygg. færslur
kjör kjör tfmabil vaxta á ári
Landsbanki, Kjörbók: 1) ?—18,0 1.0 3mán. 2
Útvegsbanki.Ábót: 12-18,81 1,0 1 mán. 1
Búnaðarb., Sparib: 1) ?-18,0 1,0 3mán. 2
Verzlunarb., Kaskóreikn: 12,5-15,5 3,5 3mán. 4
Samvinnub., Hávaxtareikn: 12-19,0 1-3,5 3mán. 1
Alþýðub., Sérvaxtabók: 14-20,0 1,5 4
Sparisjóðir.Trompreikn: 16,5% 3,0 1 mán. 2
Bundiðfé:
Búnaðarb., Metbók: 19,0 3,5 6mán. 2
Iðnaðarbanki, Bónus: 15,0 3,0 1 mán. 2
Sparisj. Vélstj: 20,0 3,0 6mán. 1
1) Vaxtaleiörétting (úttektargjald) er 1,0%