Morgunblaðið - 19.07.1983, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚLÍ 1983
35
Þetta voru hin málfræðilegu rök.
En svo kom maður, sem leit á mál-
ið frá öðrum sjórnarhóli, og sagði:
„Já, auðvitað, ef maður vill gera
þeim jafn hátt undir höfði."
Dr. Sigurbjörn sér enga ástæðu til
að gera Frelsaranum hærra undir
höfði en öðrum.
Viðmælandi minn segir það
„greinilegt, að latneska ávarpið
Jesú, hafi verið á leiðinni að út-
rýma nefnifallinu Jesús“. Hvaðan
hann hefir þá vizku, er mér
ókunnugt. En hafi ég skilið Árna
Böðvarsson rétt, fannst mér hann
gefa í skyn, að þótt þróunin hefði
orðið sú, hefði það ekki verið svo
alvarlegt. Minnti hann á heitið
Jeshua, sem Jesús mun hafa geng-
ið undir hjá þeim, er arameisku
töluðu. Og miðað við það, væri
Jesú ekki óeðlilegt nefnifall.
Sem sagt, hér átti að ráða bót á
vandamáli, en svo óbjörgulega tókst
til, að sú „bót“ leiðir af sé fleiri og
verri vandamál en það, sem leysa
skyldi. Vel af sér vikið það! Nokkra
verstu agnúana, sem þetta uppá-
tæki hefir í för með sér, nefndi ég
í grein minni í Velvakanda hinn
17. júní, og sleppi þess vegna að
telja þá hér. En ekki batnar það,
ef þetta snilldarbragð kemur svo
ekki að neinu haldi. Hvernig af-
nám ávarpsfallsins getur tryggt
sess nefnifallsins, er erfitt að sjá.
Aukaföllin þrjú eru á sínum stað,
eftir sem áður, og þau geta reynzt
nefnifallinu skeinuhætt.
Ég er því fylgjandi, að nefnifall-
ið Jesús, sé ekki látið niður falla.
En ráðið til þess er einfaldlega það,
að kenna meðferðina á nafni Jesú.
Datt dr. Sigurbirni það aldrei í
hug á meðan hann var biskup?
Það má æra óstöðugan að eltast
við allar rökleysur viðmælanda
míns. Ekki get ég t.d. skilið það, að
ávarpsfallið Jesú sé vitund „latn-
eskara" en aukaföllin þrjú, sem öll
eru eins og það. Dr. Sigurbjörn
feitletrar þessa óvini sína, þolfallið
og ávarpsfallið, og telur „ekki
heyra undir íslenzka málvernd að
halda í þessar myndir nafnsins".
Sem málverndarmaður, þótt
það vilji ég vera, hefi ég reyndar
ekki skrifað á móti breytingunni á
nafni Jesú. Dr. Sigurbjörn gefur í
skyn, að þessi skrif mín séu af
annarlegum hvötum. En það er
Drottins að dæma hjartað, en ekki
dr. Sigurbjarnar. Það sem mér
hefir gengið til er það, að halda í
þá meðferð á nafni Jesú, sem tíðkast
hefir með þjóðinni frá fyrstu tíð, og
víkur aðeins lítið eitt frá því sem
er í N.t. Og ekki get ég séð, að
íslenzkunni stafi hætta af. Jafnvel
ekki af þolfallinu Jesúm, þó „latn-
eskt“ sé. Mörg góð og gild orð í
máli voru eru úr latínu komin.
Hvers vegna þáð hræðast þessa þol-
fallsendingu? Hún er skemmtilegur
„rainjagripur" frá þeirri tíð, er „lat-
ínan var list mæt“ og jafnframt hið
krikjulega mál á landi voru.
Viðmælanda mínum virðist
þykja miður, að ég ekki nefndi
handbókina frægu og veltir yfir
nokkrir menn — nú er hann stórt
og öflugt fyrirtæki með launaða
menn í sinni þjónustu. Svona hleð-
ur það í kring um sig sem allir
geta verið sammála um, og mann-
úðin höfð í fyrirrúmi.
Þar sem nefnd voru daggjöld
Elliheimilisins, get ég ekki látið
hjá líða að nefna Gísla Sigur-
björnsson forstjóra, þar þarf víst
enga bónbjörg, hann sér um það.
Ef öllum fyrirtækjum væri jafnvel
stjórnað og hans værum við ekki á
flæðiskeri stödd, enda á hann
snilldargáfu fjármálamannsins og
ótalið er allt það sem hann hefir
látið gott af sér leiða.
Við getum komið okkur saman
um að fjáröflunin var klók, en það
er ekkert að því að vera klókur, ef
klókindin eru ekki notuð til ills.
Fyrsta kafla greinarinnar læt
ég líða mér um hug. Okkur var
gefinn arður jarðar til að kunna
með að fara.
Margt hefir gerst síðan Sæm-
undur fróði synti á selnum frá
Svartaskóla forðum daga.
því vöngum, hvort ég muni hafa
lesið hana. Satt er það, að
skemmtilegra lesefni get ég hugs-
að mér. Þó tel ég mig nægilega
kunnugan innvolsi nefndrar bókar
til þess að geta skrifað um hana
smágrein í Mbl. ef hann óskar
þess.
Hvernig víkur því við, að „eldri
kynslóð er auðvelt að fara rétt með
nafnið samkvæmt þessari reglu. En
öðrum ekki“. Hefir þjóðinni hrak-
að svona vitsmunalega? Eða er
það ekki heldur vegna þess, að
kennslan hefir brugðizt? „Meira
að segja prestar ruglast í þessu rími
í seinni tíð“! Ja, leitt er að heyra,
að prestastéttinni skuli hafa farið
svona aftur í biskupstíð dr. Sigur-
bjarnar.
Orðræðu sína endar svo viðmæl-
andi minn á þessa leið: „En kirkj-
unni er fullerfitt að skýra mikil-
vægari leyndardóma, þótt létti
þessu af sér. Og prestar og aðrir
uppfræðendur geta varið tíma og
kröftum til sáluhjálplegri hluta.“
Ég hefði nú haldið, að þeir sem
ekki geta lært meðferðina á nafni
Jesú, eins og hún hefir tíðkast í alda-
raðir, séu hvorki færir um að læra né
skýra „mikilvægari leyndardóma",
er til „sáluhjálpar“ megi verða.
Sr. Bjartmar Kristjínsson er prest-
ur að Syðra-Laugalandi í Eyjafirði.
Blanda — en fyrir hvern?
Hljóm
nrnTTra
Sigurður Sverrisson
Ólafur Ragnars-
son
Blanda fyrir alla
Kviksjá
Þegar mér barst þessi plata
í hendurnar fyrir nokkrum
vikum vissi ég ekkert hvaðan
á mig stóð veðrið. Eftir að
hafa hlýtt á hana mörgum
sinnum veit ég heldur ekkert
hvaðan á mig stendur veðrið.
Þessi plata er engan veginn
góð, en heldur ekki alvond
með öllu — þótt stundum
vanti lítið þar upp á.
Það er vissulega skrýtin til-
finning, sem fylgir því að
hlusta á Blöndu fyrir alla.
Ekki aðeins gefur nafnið al-
ranga mynd af því sem þarna
er að finna (þetta er alls ekki
blanda fyrir alla — fjarri því)
heldur er engu líkara en mað-
ur taki sér á ferð hendur allt
aftur til ársins 1970, svei mér
þá. Ég held ég hafi aldrei
heyrt eins „gamaldags“-plötu
frá því ég hóf að skrifa um
hljómplötur.
í sjálfu sér væri það kær-
komin tilbreyting frá öllu
öðru að heyra eitthvað, sem er
aðeins frábrugðið nútíman-
um, en ekki þegar það er
framreitt eins og hér. Það
hefði verið hægt að vinna svo
miklu miklu betur úr þessu
efni, þótt það sé ekki neitt
fyrsta flokks.
Á Blöndu fyrir alla er að
finna sex lög á þessari 33
snúninga plötu (á plötumiðan-
um stendur reyndar 45 snún-
ingar, en það stemmir ekki).
Bestu lögin eru þau, þar sem
söngnum er sleppt, þ.e. Sökn-
uður og Rán. Hvorki höfuð-
paurinn, Ólafur Ragnarsson,
né Hulda Ragnarsdóttir, sem
einnig syngur á plötunni, telj-
ast til stórsöngvara. Hún þó
miklu traustari. Gott dæmi
um vonlausan söng Ólafs er
að finna í laginu „Aðeins þú
ein“. Það hreinlega sker í eyr-
un að heyra hvernig hann
teygir á sérhljóðunum.
Hljóðfæraleikurinn er ákaf-
lega gloppóttur á þessari
plötu. Það er helst gítarleik-
arinn, Ríkharður H. Frið-
riksson, sem kemst vel frá
sínu. Hvorki trommur né
bassi eru sannfærandi, þótt í
flestum tilvikum sleppi þau
fyrir horn. Hver tilgangurinn
með þessari plötu er fæ ég
seint skilið. Skemmtagildið er
lítið, efniviðurinn „lala“, úr-
vinnslan léleg og marklaus.
Þetta hlýtur að vera eitthvað
„lókal“ ævintýri.
/
Ef þú málar með STEINAKRÝLI frá Málningu hf
þarftu ekki að bíða eflir málningarveðrí!
Frábærar nlðurstöður íslenskra sórfræðinga.
Efnaverkfræðingar MÁLNINGAR h/f hafa staðið fyrir
víðtækum prófunum á STEINAKRÝLI i rúmlega þrjú
ár. Niðurstöður þeirra eru m.a. þær, að STEINAKRÝL
er haagt að nota á flestum árstímum og STEINAKRÝL
er endingargóð útimálning. STEINAKRÝL er þvf
einstaklega hæf fyrir íslenskar aðstæður.
Duftsmitandi fletir valda ekki lengur erfiðleikum.
Með STEINAKRÝLI geturðu málað beint á duftsmitandi
fleti án þess að eiga á hættu flögnun málningar, sem
er óhugsandi með hefðbundinni plastmálningu.
Rigningarskúr er ekkert vandamál.
STEÍNAKRÝL er terpentínuþynnanleg málning, sem
er óvenjulega hæf fyrir islenskar aðstæður STEIN-
AKRÝL endist. Rigningarskúr skiptir litlu máli, þú færð
þér bara kaffisopa á meðan rigningin gengur yfir - og
heldur svo áfram að mála; STEINAKRÝL þolir
rigningu fljótlega eftir málun.
rnálning^
* Mun og
- STEINSTEYPU U« jd
"NQ.TEBPENTINUPYNN»N^
Nú geturðu málað f frosti.
Yfirburðakostur nýju útimálningarinnar frá MÁLNINGU
h/f er einfaldlega sá, að þú þarft ekki lengur að hafa
áhyggjur af veðrinu. STEINAKRÝL er akrýlbundin
útimálning með slóttri áferð. Þú getur málað með
STEINAKRÝLI við mjög lágt hitastig. Jafnvel í 10
gráðu frosti (celcius) ef þú endist til að mála I svo
miklum kulda. STEINAKRÝL ENDIST!
STEINAKRÝL
- málnlngin sem andar
málninghf
Björg M. Thoroddsen er húsmóðir
í Reykjarík.