Morgunblaðið - 25.05.1982, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. MAÍ 1982
Hvað seííja þau um úrslit kosninyanna
Njarðvík:
JMtogniiMjifrift
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjori
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 110 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 7 kr. eintakið.
Glæsilegur árangur
Allt frá því vorið 1978, þegar sjálfstæðismenn misstu
meirihluta sinn í borgarstjórn Reykjavíkur, hefur flokk-
ur þeirra orðið að þola þung áföll. Vegið hefur verið að honum
með margvíslegum hætti og ekki síst formanni hans, Geir
Hallgrímssyni. Er óhætt að segja, að um tíma töldu andstæð-
ingar flokksins sig hafa í fullu tré við hann og spöruðu þeir
ekki stóru orðin í því sambandi. Hinn glæsilegi árangur
Sjálfstæðisflokksins í kosningunum á laugardaginn sýnir, að
flokkurinn er öflugasta þjóðarhreyfing í landinu. Stefna hans
höfðar til manna jafnt á höfuðborgarsvæðinu sem um landið
allt. í kosningabaráttunni tókst sjálfstæðismönnum að yfir-
vinna innri áföll og gengu fram til sigurs í kosningunum með
fjöldann að baki sér. Það er í hróplegri andstöðu við hið
breiða fylgi sjálfstæðismanna, þegar andstæðingar flokks
þeirra kenna hann við einræði og flokksræði, þvert á móti
nýtur Sjálfstæðisflokkurinn stuðnings vegna frjálshuga
stefnu, sem sækir kraft sinn í menningarlegar forsendur
lýðræðisskipulagsins.
Sigur sjálfstæðismanna í Reykjavík dregur að sjálfsögðu
að sér mesta athygli, en í raun er ósanngjarnt að gera upp á
milli staða, þegar fjallað er um glæsilegan árangur flokksins,
því að hann sótti alls staðar fram. Þó var mest í húfi í
Reykjavík, þar settu sjálfstæðismenn sér það mark að endur-
heimta meirihlutann úr höndum vinstri manna — og það
tókst með þeim hætti, að 12 sjálfstæðismenn náðu kjöri, en 11
dugðu til að fella vinstri stjórnina. Davíð Oddsson verður
næsti borgarstjóri Reykjavíkur. Þótt hann hafi látið orð falla
um það, þegar úrslit lágu fyrir, að sigurinn í Reykjavík væri
ekki eins manns verk, má þó benda á því til mótvægis, að
hefðu sjálfstæðismenn ekki sigrað, hefði skuldinni að veru-
legu leyti verið skellt á einn mann. Með eftirminnilegum
hætti náði Davíð Oddsson til kjósenda ekki síst með fram-
göngu sinni í útvarpi og sjónvarpi. Er ekki að efa, að sá
baráttuandi, sem skapaðist meðal frambjóðenda Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík hefur smitað frá sér til annarra byggð-
arlaga.
Þeir, sem sögðust vera eina mótvægið gegn Sjálfstæðis-
flokknum, alþýðubandalagsmenn, töpuðu verulegu fylgi í
kosningunum. Talsmenn Alþýðubandalagsins lögðu mikið
ndir í kosningabaráttunni, þeir vildu láta hana snúast
l n störf og stefnu ríkisstjórnarinnar. Ráðherrar Alþýðu-
bandalagsins hljóta því að taka afleiðingum eigin gerða í því
efni ef þeir vilja vera sjálfum sér samkvæmir. En þegar til
þesj er litið, að lítið samræmi er milli orða og athafna
flokksbroddanna í Alþýðubandalaginu, er þess tæplega að
vænta, að Svavar Gestsson, Hjörleifur Guttormsson og Ragn-
ar Arnalds taki mark á úrslitum kosninganna. Síst af öllu
dettur þeim í hug að hverfa úr ráðherrastólunum, öðru og
öðrum verður fyrr fórnað.
Alþýðuflokkurinn nýtur lítils trausts meðal Reykvíkinga
og sömu sögu er að segja um flest önnur byggðarlög. Sigurður
E. Guðmundsson, efsti maður á lista Alþýðuflokksins í
Reykjavík, lagði sig fram um það að hallmæla Sjálfstæðis-
flokknum í kosningabaráttunni. Fyrir bragðið hrundi af hon-
um fylgið. Árásir alþýðuflokksmanna á Sjálfstæðisflokkinn
voru með þeim hætti, að segja má, að þeir hafi fengið makleg
málagjöld. Er sjaldgæft að sjá stjórnmálamönnum fipast
rneð jafn afdrifaríkum hætti og nú gerðist hjá Alþýðuflokkn-
um.
Framsóknarflokkurinn stóð í stað miðað við hið litla fylgi,
sem hann fékk í kosningunum 1978. Þótt framsóknarmenn
sitji í ríkisstjórn, reyndu þeir að gera sem minnst úr stjórn-
arsetu sinni í kosningabaráttunni . Þeir gripu á hinn bóginn
til yfirboða og slagorða. Framsóknarflokkurinn hefur bundið
trúss sitt við tapflokkinn í kosningunum, Alþýðubandalagið.
Vill hann una því hlutskipti áfram? Er ekki orðið tímabært
fyrir framsóknarmenn að starfa eftir annarri dagskipan en
þeirri, að „allt sé betra en íhaldið“?
Frambjóðendur á kvennalistum bregaðst ekki verri við, en
þegar leitt er að því getum, hvaðan fylgi þeirra hafi komið.
Oþarfi er að ergja þær með því hér og nú, enda gefst færi á að
meta frambjóðendurna af verkum þeirra í Reykjavík og á
Akureyri. Er ólíklegt, að oftar verði boðið fram á þessum
forsendum, þótt sæmilega hafi til tekist að þessu sinni.
Sjálfstæðisflokkurinn er sigurvegari þessara kosninga
fleiri en einum skilningi. Fyrir framtíðarþróun stjórnmála á
Islandi skiptir ef til vill mestu, að sjálfstæðismenn hafa
staðið af sér mjög alvarlega aðför og munu nú sækja fram af
meiri krafti en áður, reynslunni ríkari.
Þegar úrslitín voru kunn í Vestmannaeyjum varð að sjálfsögðu mikill fognuður meðal sjálfstæðismanna og var gengið
snarlega aö Sigga Vídó og hann tolleraður með það sama.
Ljósm. Mbl. Sijfurgeir Jónsson
*
„A samstöðu, baráttu, drengskap og vilja
fólks til breytinga unnust kosningarnar“
„Framundan er að standa við það
sem við höfum lofað og það ætlum
við að gera,“ sagði Sigurgeir Ólafs-
son, efsti maður á lista Sjálfstaeðis-
flokksins í Vestmannaeyjum, i sam-
tali við Mbl. í gærkvöldi, en sjálf-
stæöismenn unnu glæsilegan kosn-
ingasigur og meirihluta í Vest-
mannaeyjum, 6 bæjarfulltrúa af 9 og
litlu munaði að 7. maður Sjálfstæðis-
flokksins næði kjöri, þ.e. ef Fram-
sóknarflokkurinn hefði fengið 40 at-
kvæðum færra, en Sjálfstæðisflokk-
urinn þeim mun meira.
í 16 ár hafa vinstri flokkarnir
haft samstarf um meirihluta-
stjórnun bæjarins, en áður hafði
Sjálfstæðisflokkurinn haft meiri-
hluta um langt árabil. Fylgisaukn-
ing Sjálfstæðisflokksins í Vest-
mannaeyjum nú var liðlega 20%,
en hann hefur nú nær 60% kjör-
fylgis.
„Við stefnum að því að fyrsti
bæjarstjórnarfundur undir okkar
stjórn verði haldinn seinnipartinn
í næstu viku og þar munum við
taka fast og skipulega á málum og
ákveða röð þeirra," sagði Siggi
Vídó eins og hann er kallaður í
daglegu tali í Eyjum, „kosninga-
baráttan hófst með glæsilegu
prófkjöri sem 1650 manns tóku
þátt í, þar á meðal fólk undir
kosningaaldri, og niðurstaða
prófkjörsins var látin gilda
óbreytt áfram á lista Sjálf-
stæðisflokksins til bæjarstjórnar-
kosninganna. Það var talið í próf-
kjörinu 22. febrúar og listinn sam-
þykktur 3 dögum seinna einróma
af fulltrúaráði flokksins og þar
með var fyrsta stig kosningabar-
áttunnar hafið. Mikill fjöldi fólks
tók á ýmsan hátt þátt í undirbún-
ingi kosninganna síðasta mánuð-
inn fyrir kosningar og kosninga-
baráttan var mjög lífleg og
skemmtileg. Frambjóðendur
flokksins sem valdir voru í próf-
kjörinu settu fram sínar skoðanir
í Fylki, blaði sjálfstæðismanna, og
allir frambjóðendur unnu að
þeirri stefnuskrá sem sett var
fram og alla kosningabaráttuna
var mikil samstaða hjá öllum
flokksmönnum um að kosninga-
baráttan yrði málefnaleg og heið-
arleg.
Á þessari samstöðu unnust
kosningarnar, með mikilli vinnu
og baráttu, drengskap og vilja
fólks til þess að breyta um við
stjórnun bæjarins, enda tel ég að
það geti varla komið skýrar fram
en þessi mikla fylgisaukning
Sjálfstæðisflokksins sýnir."
Fálkinn aftur á framfarabraut“
„Okkur er efst í huga þakklæti
til allra sem unnu að hinum glæsi-
lega sigri sjálfstæðismanna," sagði
Áki Griinz efsti maður á lista
Sjálfstæðisflokksins í Njarðvík, en
þar vann flokkurinn meirihluta á
ný, 4 menn af sjö og níu atkvæði af
fylgi Alþýðuflokksins yfir til
Sjálfstæðisfiokks hefðu þýtt 5.
mann sjálfstæðismanna í bæjar-
stjórn.
„Sjálfstæðismenn hafa unnið
mest í því að móta þetta byggð-
ariag, sem mjög ^ott fólk byggir,
en við vorum í minnihluta síð-
asta kjörtímabil," sagði Áki.
„Það sem liggur fyrir nú er að
gera úttekt á viðskilnaði vinstri
meirihlutans, en í júlí fáum við
tækifæri til að endurskoða fram-
kvæmdaáætlun. Við munum þá
leggja áherzlu á umhverfismál
við opinberar byggingar, gatna-
gerð og málefni aldraðra og við
munum síðan leggja kapp á að
móta framtíðarstefnu. Fyrsti
bæjarstjórnarfundur verður
haldinn 1. júní nk.
Varðandi kosninguna hér má
segja að það hafi komið okkur á
óvart að Alþýðuflokkurinn fékk
meira fylgi en við bjuggumst við.
Hér var fimm flokka framboð og
H-listinn, sem varð til eftir leið-
indi innan Alþýðuflokksins, tók
meira frá okkur en öðrum flokk-
um, því Alþýðuflokksmenn skil-
uðu sér betur en menn reiknuðu
með. Það sem fyrst og fremst
einkenndi þó kosninguna hér var
hinn geysilegi áhugi bæjarbúa
fyrir því að veita sjálfstæðis-
mönnum umboð til þess að
stjórna bæjarmálum og sérstak-
lega var unga fólkið ákveðið í
þeim efnum.“
Sjálfstæðismenn í Njarðvík
héldu mikla kosningahátíð þegar
úrslit lágu fyrir og þar lauk Aki
Gránz ávarpi sínu á þá leið að
leyst hefði úr læðingi kraftur, er
fylgi flokkurinn hlaut og nú flygi
fálkinn aftur á framfarabraut.
Fimm efstu menn .Sjálfstæðisflokksins í Njarðvíkum, en flokkurinn vann
fjögurra manna meirihluta af sjö bæjarfulltrúum og litlu munaði að sjálf-
stæðismenn kæmu fimm mönnum að. Hér eru frá vinstri: Halldór, Ingólfur,
Áki, Júlíus og Sveinn.
Ljósm. Mbl. Árni Johnson
Vestmannaeyjar: