Morgunblaðið - 22.03.1974, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. MARZ 1974
Fyrri dag ráðstefnunnar voru fluttar framsogu-
ræður um fimm málaflokka, og fer úrdráttur úr
nokkrum þeirra hér á eftir, en vegna takmarkaðs
rúms er ekki unnt að birta úr þeim öllum.
UNGT SJALFSTÆÐISFOLK
OG LAUNÞEGAHREYFINGIN
Skrif ungra
manna um
Sjálfstæðis-
flokkinn
DAVÍÐ Oddsson fjallaði um skrif
ungra sjálfstæðismanna Aim Sjálf-
stæðisflokkinn. Við báðum hann
að segja í stuttu máli frá efni
ræðu sinnar:
É& flutti einungis stutt inn-
gangsspjall um efnið en gerði
ekki á því víðtæka úttekt. Það
vekur athygli, að ungir sjálfstæð-
ismenn eru seinir til ritsmíða og
það litla, sem eftir þá birtist, fer
sjaldnast inn á umræður um
flokkinn starfsemi hans eða
stefnu. Éig geri mér ekki fulla
grein fyrir af hverju þetta staf-
ar. I fljótu bragði gætu mönnum
dottið í hug, að ungir sjálfstæðis-
menn teldu sig ekkert hafa til
rrálanna að leggja, en slíku svari
má hafna þegar og þarf ekki
benda á annað en hinar fjörlegu
og oft ágætu umræðu, sem fer þar
fram sem ungir sjálfstæðismenn
koma saman og nú síðast á þessari
fjölmennu ráðstefnu. Það kom
fram á þessari ráðstefnu, að sem
betur fer eru ekki allir sammála
stefnu flokksforystunnar í hverju
enstöku máli, og þó ekki sé um
neinn meiriháttar ágreining að
ræða, finnst mér ástæðulaust að
láta ekki slíkan skoðanamismun
koma fram í málgögnum flokks-
ins, annaðhvort dagblöðunum eða
Stefni. Öll þessi rit eru mjög opin
fyrir slfkum skrifum.
Um þetta málefni höfðu fram-
sögu þeir Halldór Blöndal og Þor-
valdur Mawby.
Halldór Blöndal ræddi fyrst al-
mennt um stöðu Sjálfstæðis-
flokksins innan verkalýðs-
hreyfingarinnar, en hún hefði
styrkzt mjög hin siðustu ár. Síðan
vék hann að ástandinu á launa-
markaðinum og að síðustu kjara-
samningum f framhaldi af því.
Vakti hann athygli á, að krafan
um lækkun beinna skatta væri
komin frá sjálfstæðismönnum,
enda hefði hún verið tekin inn i
kröfur ASÍ fyrir frumkvæði
verzlunarmanna.
Halldór Blöndal sagði ekki
undarlegt, þótt krafan um lækk-
un beinna skatta væri háværari
nú en áður hefði verið. Það mætti
rekja beint til skattastefnu nú-
verandi rikisstjórnar, en kjarni
hennar hefði einmitt verið hækk-
un tekjuskattsins með þeim af-
leiðingum, að um 90% af tekju-
Halldór Blöndal
skattsgreiðendum myndu lenda í
hæsta skattþrepi á yfirstandandi
ári að óbreyttum skattalögum.
Þessi stefna væri í algjörri mót-
sögn við skattalög fyrrverandi
ríkisstjórnar, en þá hefði verið
við það miðað, að almennar launa-
tekjur væru undanþegnar tekju-
skatti.
Þá vék Halldór Blöndal að
húsnæðismálunum og minnti m.a.
á, að á síðasta ári hefði húsnæðis-
málastjórn eftir tillögu sjálf-
stæðismanna samþykkt einróma
að leggja til, að launaskatturinn
rynni allur í Byggingarsjóð. Aþáð
hefði ríkisstjórnin ekki fallizt, en
nú stæðu vonir til, fyrir frum-
kvæði verkalýðshreyfingarinnar,
að ráðstafanir yrðu gerðar tilþess
að tryggja Byggingarsjóði nægi-
legt fé til þess að standa að ein-
hverju leyti við skuldbindingar
sínar, þótt mikið vantaði enn á, að
það væri gert til hlftar eins og í
tíð fyrrverandi ríkisstjórnar.
DavfðOddsson
HvaS heldur aftur
af mönnum?
Mér hefur virzt það einkum
vera tvennt. I fyrsta lagi ótti um,
að slík skrif yrðu vatn á myllu
andstæðinganna, sem svíður mjög
hversu samhentur Sjálfstæðis-
flokkurinn er í stefnumótun sinni
og hefur þannig algera sérstöðu
meðal pólitískra flokka á Islandi.
Og auðvitað er það rétt, að í hvert
sinn sem fram kemur, að einstak-
ir menn eru ekki sammála foryst-
unni í smáatriðum, þá er það blás-
ið upp af pólitiskum andstæðing-
um. En ég held, að sá uppblástur
hafi enga eða sáralitla þýðingu,
Framhald á bls. 21.
Áhrif ungs sjálfstæðisfólks innan
hinna ýmsu, frjálsu félagasamtaka
Tryggvi Gunnarsson benti á
hlutverk frjálsra félagasamtaka í
upphafi máls síns, starfshætti
þeirra og tilgang.
Þá vék hann að því, hvert vald
ýmissa, frjálsra félagasamtaka
væri í nútímasamfélagi, og sagði
síðan:
Hvernig eiga ungir sjálfstæðis-
menn að bregðast við því, að
vinstri menn hagnýti sér ýmis
frjáls félagasamtök i beinum póli-
tiskum tilgangi?
í flestum almennum félögum
hafa félagarnir ólíkar stjórnmála-
skoðanir. Þvi er ekki vænlegt til
árangurs fyrir félagsstarf viðkom-
andi félags að blanda inn átökum
um dægurmál stjórnmálanna.
Markmið félagsstarfsins er að ná
félögunum saman en ekki að
sundra þeim eins og raunin verð-
ur, þegar blanda á stjórnmála-
átökum í félagsstarfið. Vettvang-
ur stjórnmálanna er i stjórnmála
félögunum.
Þau félagasamtök, sem tekið
hafa upp þann hátt að senda frá
sér ályktanir og taka þátt í starf-
semi um flokkspólitisk ágrein-
BARATTUMAL UNGS SJALF-
STÆÐISFÓLKS í DAG OG ST4ÐA
SUS MEÐAL UNGS FÓLKS
ANDERS Hansen fjallaði um bar-
áttumál ungs sjálfstæðisfólks og
söðu SUS meðal ungs fólks. Hann
sagði m.a.:
Þrátt fyrir það, að við, sem inn-
an S.U.S. höfum starfað, teljum
vera nokkurn mun á stefnu sam-
bandsins og stefnu flokksforyst-
unnar, þá er hætt við, að öllum
almenningi sé ekki ljós sá munur.
Þegar rætt er um stöðu Sjálfstæð-
isflokksins sem slíks, þá er því
einnig verið að tala um stöðu
S.U.S. Enda er S.U.S. og vill vera
hluti af flokknum, öfugt við
stefnu ýmissa annarra ungpóli-
tískra samtaka.
Ekki er óeðlilegt, að sú spurm
ing skóti upp kollinum, hvort ekki
væri tímabært, að fara að veita
flokksforystunni aukið aðhald, og
láta skoðanir ungra sjálfstæðis-
manna koma betur fram en hing-
að til hefur verið gert. Athuga
þarf, hvort ekki er þörf á endur-
skoðun sjálfstæðisstefnunnar að
einhverju leyti, með það fyrir
augum að færa hana nær raun-
veruleikanum. Mikið vatn hefur
til sjávar runnið síðan Sjálfstæð-
isflokkurinn var stofnaður, og
ekki óeðlilegt að endurskoðunar
og endurnýjunar sé þörf.
Þær skoðanir heyrast æ oftar
frá ungum sjálfstæðismönnum,
að reynt skuli að hreinsa sjálf-
stæðisstefnuna af öllum aðskota-
hugmyndum og reyna í þess stað
að taka'upp það, sem þeir £alla
ómengaða sjálfstæðisstefnu. Væri
hún þá væntanlega lengra til
hægri og kæmi einkum til með að
beinast gegn hinum miklu ríkisaf-
skiptum. Mjög varasamt getur þó
verið að fara of langt út á þær
brautir. Hæfilegt bland af einka-
hyggju og sósíalisma virðist vera
Anders Hansen
það stjórnarform er bezt hæfi ís-
lenzkum aðstæðum.
Ekki er úr vegi að lfta áReykja-
víkurborg í því sambandi. Stutt er
síðan að Reykjavík var í útvarps-
þætti kallað eitt mesta sósíalíska
fyrirbrigði sem fyrirfyndist. Að
mínum dómi er þessi skoðun hár-
rétt enda grípur borgin inn í líf
borgaranna á geysilega mörgum
sviðum. Hafa ber það hugfast, að
Reykjavík er og hefur verið lang
traustasta vígi Sjálfstæðisflokks-
ins.
Þrátt fyrir það, að mestar líkur
séu á, að varnarliðið hverfi ekki
af landi brott á allra næstu árum,
þá er brýn þörf á endurskoðun á
allri utanríkisstefnu Sjálfstæðis-
flokksins. Straumurinn virðist
liggja þannig, að yngra fólk að-
hyllist í æ ríkara mæli þá skoðun,
að hér beri ekki að vera erlendur
her um ófyrirsjáanlega íramtíð.
É’lokknum er því nauðsyn á
breyttri stefnu ekki aðeins vegna
skoðana kjósenda, heldur einnig
beinlínis vegna breyttra viðhorfa
í alþjóðamálum.
Sjálfstæðisstefnan sem slík á
nú að mínum dómi miklu fylgi áð
gegna meðal ungs fólks. Það
frjálslyndi og sá ferskieiki, sem
einkennt hefur stefnuna, hefur
valdið því, að ungt fólk hefur átt
mjög auðvelt að aðhyllast stefn-
una.
Ef hins vegar gengur erfiðlega
að fá fólk til starfa, þá er einvörð-
ugu um að kenna þeim mönnum,
sem f forsvari hafa verið fyrir
stefnuna að undanförnum árum.
Takist þeim að vinna sitt verk
sómasamlega, þá þurfa Sjálfstæð-
ismenn engu að kvíða, á það jafnt
við um unga sjálfstæðismenn sem
þá eldri.
Tryggvi Gunnarsson.
ingsefni, séu þau ekki til þess
stofnuð eða málefnið, sem spjót-
unum er beint að, sé innan mark-
miða félagsins, glata trausti og
virðingu sinni meðal almennings.
Starfsemi þessara samtaka verður
að endingu mjög einhæf vegna
þess, aS takmarkaður hópur
manna fæst til starfa.
Það er því skoðun mín, að ungir
sjálfstæðismenn eigi ekki að
reyna að koma fram pólitískum
skoðunum sínum f þeim frjálsu
félagasamtökum, sem ungir sjálf-
stæðismenn starfa innan, heldur
verði að leggja áherzlu á almenna
virkni og þátttöku í starfsemi
félaganna. Hvert félag rekur sína
hagsmunapólitík til að vinna að
framgangi markmiða sinna og oft
geta komið upp þannig mál, að
um verði að ræða flokkspólitfsk
ágreiningsefni. En nauðsynlegt er
að gera glöggan mun á almennum
flokkspólitískum ágreiningsefn-
um og hagsmunapólitík hvers
félags.
Nauðsynlegt er að fræða ungt
sjálfstæðisfólk vel um félagsmál
með málfunda- og félagsmála-
námskeiðum. Athuga verður, að
með þessum námskeiðum er ekki
eingöngu verið að gera fólk hæf-
ara tilstarfaístjórnmálafélögum
heldur almennt til þátttöku i hin-
um fjölmörgu frjálsu félögum og í
ákvarðanatöku í þjóðfélaginu.
Varast verður að leggja einhliða
áherzlu á að fólk starfi í Sjálf-
stæðisfélögum, nauðsynlegt er, að
innan raða sjálfstæðismanna sé
fólk með reynslu í hinum ýmsu
viðfangsefnum frjálsra félaga-
semtaka.
Forystumenn Sjálfstæðisflokks-
ins, alþingismenn og sveitar-
stjórnarmenn, verða að sýna þvi
sjálfstæðisfólki er sinnir félags-
starfi, að störf þeirra séu metin að
verðleikum og aðstoði það við
framgang hinna ýmsu mála og
leita til þess með umsagnir og
hugmyndir.
Kosninga-
þróun og
starf innan skólanna
Fljótt á litið gæti virzt svo, að
skólafólk hafi á allra síðustu ár-
um gerzt hávaðasamara og róttæk
ara en oft áður. Því miður hafa
ályktanir skólafélaga einatt verið
einn rækalls sósialismi, ef ekki
þaðan af verra. Vinstri sinnaðir
námsmenn telja sig vist þurfa
fleiru að breyta I þjóðlífinu en
aðrir, og hafa vit 'til að vekja
athygli á bjástri sínu. Aldarhátt-
urinn utan úr' heimi hefur sér-
staklega verið þessu marki
brenndur, og óneitanlega haft hér
nokkur áhrif. Blessunarlega sýn-
ist þó mikið vera að rofa til víða
erlendis, ekki sízt í Svíþjóð.
Ungpólitísku félögin hérlendis
hafa hins vegar mörg bitið sig föst
í þessa tízkuróttækni, sem smám
saman er að fjara út. Þannig hafa
til að mynda ungir jafnaðarmenn
og ungir framsóknarmenn fjar-
lægzt flokka sina talsvert á nokkr-
um síðustu árum með því að kú-
venda til vinstri. Þeim hefur eðli-
lega fylgt nokkur hluti skólafólks,
sem þó er ekki óeðlilega stór, mið-
að við fylgi stjórnmálaflokka i
landinu.
Frekar er, að þessi hópur sé
furðulega lítill, og bendir það til
þess, að áhrif Framsóknarflokks-
ins og Alþýðuflokksins meðal
ungs fólks fari minnkandi, en
þetta má vitaskuld rekja til ófull-
nægjandi stefnu ungpólitisku
samtakanna innan þessara flokka.
Þessi niðurstaða byggist einkum á
tvennu:
1) Meirihluti vinstri sinnaðra
námsmanna i skólum er yfirleitt
afar naumur, auk þess sem hann
er víða ekki fyrir hendi.
2) Stefnubreyting þessara ung-
pólitísku samtaka hefur orðið til
þess að koma á verulegu sam-
starfi þeirra við kommúnista í
skólunum, og þar hafa þeir síðar-
Sigurður Ragnarsson.
nefndu farið með tögl og haldir,
og því dregið til sín fylgi.
Ráðsmennska kommúnista i
skólum er illa þokkuð af miklum
fjölda námsmanna, sennilega
ekki færri en öðrum hverjum
þeim skólanemanda, sem lætur
sig stjórnmál einhverju skipta.
Þessir eiga sér raunverulega ékk-
ert annað pólitískt athvarf en
Sjálfstæðisflokkinn, og hafa þeir
leitað til hans í vaxandi mæli.
UMHORF