Morgunblaðið - 21.05.1967, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. MAÍ 1967.
Vaxandi aösókn aö leitar-
stöðvum krabbameinsfél.
— IMýtt húsnæði tekið i notkun
FYRIR nokkrum dögum var tek-
ið í notkun nýendurbyggt hús-
næði fyrir leitarstöðvar krabba-
meinsfélaganna í húsi Krabba-
meinsfélags íslands að Suður-
götu 20 í Reykjavík. Hefur ver-
ið unnið að því að gera hús-
næðið í stand frá þvi snemma í
vetur ásamt ýmsum öðrum end-
urbótum, sem samtímis voru
gerðar á húsinu. Var frétta-
mönnum boðið að skoða nýju
húsakynnin daginn sem þau
voru tekin í notkun. Auðsýnt er
að öll aðstaða fyrir starfsemi
félaganna batnar stórum með
tilkomu þessa nýja húsnæðis.
Nýju húsakynnin eru á fyrstu
hæð hússins, en þar voru áður
skrifstofur krabbameinsfélag-
anna. Mun leitarstöð A, eldri
stöðin af tveim, sem starfræktar
eru í húsinu (sú eldri um 10 ára
bil) og aðsetur sitt hafa haft í
kjallara hússins, flytja alla starf
semi sína á fyrstu hæð. En auk
þess verður á fyrstu hæð rann-
sóknarstofa fyrir leitarstöð B og
er því báðum stöðunum nú séð
fyrir góðu húsnæði. Til leitar-
stöðvar A leitar fólk, sem ekki
kennir sér neins meins, en óskar
eftir rannsókn með sérstöku til-
liti til krabbameins. Bjarni
Bjarnason, formaður Krabba-
meinsfélags íslands skýrði
fréttamönnum frá starfsemi
Leitarstöðvar A. Hann sagði
m.a.:
„Læknarnir sem fyrstir veittu
leitarstöð A forstöðu voru dr.
Gunnlaugur Snædal og Richard
Thors, en undanfarin ár hefur
Jón Hallgrímsson verið for-
stöðumaður stöðvarinnar og all-
ar rannsóknir þar hvílt á hans
herðum og aðstoðarfólkis hans.
Þó ekkert hafi verið gert til
að auglýsa stöðina undanfarið
og hvetja fólk á annan hátt til að
leita hennar, hefur hún haft
meiri en nóg viðfangsefni allt
árið og að óbreyttum aðstæðum
ókleift að auka afköst hennar
eða færa starfssviðið út, en nú
verður þar breyting á með nýju
húsnæði.
Auk hinna venjulega rann-
sóknarstarfa hefur Jón Hall-
grímsson unnið að og staðið fyrir
að taka saman allar rann-
sóknir stöðvarinnar á 10 ára
tímabili og er því verki nú langt
komið. Þetta er mikið starf og
þó hann hafi að sjálfsögðu notið
góðrar aðstoðar til þess hefur
hann sjálfur lagt fram mikla
vinnu og fyrirhöfn.
Ýmsar veigamiklar rannsóknir
eru gerðar á þeim, sem leita
stöðvarinnar, en auk þeirra, sem
hafa verið framkvæmdar þar
Látið CEKOP
setja orku ■ fyrirtæki yðar
Frá Póllandi. — CEKOP er ein stærsta af skipasmíðastöðvum
heims þegar um fiskiskip er að ræða.
VÉR BJÓÐUM:
fullkomin skipasmíða- og viðgerðarverkstæði fyrir ýmsar teg-
undir fiskiskipa og allan útbúnað fyrir slíkar stöðvar,
ENNFREMUR
skipasmíða- og viðgerðarverkst æði fyrir hafskip, skipaverk-
stæði fyrir byggingu fljótaskipa og sérstakar aflvélar til stækk-
unar eldri slippa samkvæmt kröfum tímans.
Skrifið oss og biðjið um upplýsingar.
CEKOP, útflutningur iðnvara,
Warszawa, Koscielna 12
P.O. Box 367,
Vér bjóðum yður vinsamlegast að heimsækja sýningu vora á
Kaupstefnunni í Reykjavík, sem haldin verður frá 20. maí til
4. júní 1967.
áður verður nú bætt við lýsingu
upp í endaþarminn á þeim, sem
þangað leita, en á því svæði,
sem þannig er hægt að rannsaka,
myndast helmingur allra krabba
meina í þörmum.
Það er löngu vitað mál, að
krabbamein myndast miklu
frekar í sýrulausum maga en
hjá þeim, sem hafa sýrurnar í
góðu lagi.
Það væri því æskilegt ef hægt
væri að rannsaka þá, sem þann-
ig er ástatt um með hæfilegu
millibili. Ef að ætti að gera það
á hinn fullkomnasta hátt, kostar
það svo stórar stöðvar, mikil
tæki og mikið fé, að slíkt yrði
félaginu með öllu ofviða, eins og
sakir standa. En nú er komin
til skjalanna rannsóknaraðferð,
sem hægt er að beita án gífur-
legs kostnaðar, en það er ljós-
myndun innan magans með lit-
myndatækjum, sem kallast gas-
trocamera.
Japanir, sem mikla æfingu
hafa í notkun þessara tækja
telja, að með þeim sé hægt að
finna krabbamein að jöfnu við
röntgenskoðun, og að í sumum
tilfellum megi ná betri árangri,
sérstaklega þar sem meinin eru
á byrjunarstigi, eða á því tíma-
bili, sem veltur á langmestu að
finna þau til þess að hægt sé að
lækna þau til frambúðar.
ísland er þriðja hæsta land í
heiminum hvað fjölda maga-
krabbameina snertir. Aðeins
Japan og Chile eru þar hærri.
Japanir leggja geysi mikið í
sölurnar til að leita uppi maga-
krabbamein á byrjuarstigi og í
þeim rannsóknum eru litmynda-
tökurnar innan magans orðinn
geysi mikill þáttur, því að þann
ig framkvæma þeir fjöldarann-
sóknir í stórum stíl. Það er engu
síður ástæða fyrir okkur íslend-
inga að fórna miklu fyrir sams
konar leit, en bolmagnið vant-
ar. Það hefur nú þó verið ákveð-
ið að hefja þessar rannsóknir á
leitarstöð A, og þeir læknarnir
Tómas Árni Jónasson og Hauk-
ur Jónasson ætla að stofna til
samvinnu við mig um þær. Við
fórum hver í sína álfuna til að
læra meðferð þessara tækja.
Tómas Árni Jónasson til Lon-
don, Haukur til Viscounsin í
Bandaríkjunum og ég til Tokyo
í Japan.
Við munum fyrst um sinn
leggja aðaláherzlu á að ná til
þeirra, sem eru með sýrulausa
maga og með gömul magasár,
sem stundum eiga til að um-
myndast í krabbamein.
f skýrslu Jóns Hallgrímsson-
ar læknis er hópur fólks með
sýrulausa maga. Þar er því sam-
ankomið allmikið rannsóknar-
efni, sem auðvelt ætti að vera
að ná til og létta okkur mjög
byrjun starfseminnar.
Ennfremur skýrði Bjarni
Bjarnason frá starfsemi leitar-
stöðvar B. Hann sagði m.a.:
„Leitarstöð B. hefur eingöngu
fengizt við leit að legháls- og
legkrabbameini og er það ærið
verkefni. Þó fyrsta umferð rann-
sóknanna ætti að vera lokið um
mitt sl. ár, hefur nokkur hópur
kvenna sem áður voru boðaðar
og ekki sinntu kalli, komið og
verið rannsakaðar og auk þess
allmargar konur utan af landi,
sem óskuðu eftir rannsókn. En
frá því sl. sumar hefur aðal-
starfið snúizt um að rannsaka að
nýju þær konur, sem hafa kom-
ið áður, enda er almennt litið
svo á að ekki megi gera það
sjaldnar en á tveggja ára fresti,
ef öryggi þeirra á að vera sæmi-
lega tryggt. í fyrri umferð voru
rannsakaðar 15 þús. konur, eða
73% þeirra, sem boðaðar voru.
Þó þetta megi teljast allgóður
árangur, er hann þó ekki sam-
bærilegur við það bezta, sern
um er að ræða í sumum öðrum
löndum.
Tveimur læknum hefur verið
bætt við starfslið stöðvarinnar
frá 1. jan. 1967. Frú Alma Þór-
arinsson er sem áður yfirlæknir
stöðvarinnar og hefur yfirum-
umsjón með öllum rannsóknum
og skýrslugerðum, en Ólafur
Jensson læknir hefur yfirum-
sjón og lokaeftirlit með frum-
rannsóknum. Auk þessara lækna
starfa við stöðina 5 hjúkrunar-
konur (4 þeirra Vz dags og ein
heilsdags manneskja) og 2
stúlkur starfa við frumurann-
sóknirnar.“
í skýrslu frá Jóni Hallgríms-
syni, sem hann afhenti frétta-
mönnum kemur m.a. í ljós, að á
9 ára starfsferli leitarstöðvar A
hafa leitað til stöðvarinnar alls
4520 manns. Þar af leituðu til
stöðvarinnar 131 árið 1957, en
503 árið 1966. Árið 1957 voru
85% þeirra er til stöðvarinnar
leituðu úr Reykjavík, en árið
1966 53%. Hlutfallslega fleiri
konur hafa leitað til stöðvarinn-
ar með árunum. Festir þeirra,
sem rannsóknar leita eru á aldr-
inum 30—40 ára. Fólk utan af
landi leitar meir til stöðvarinn-
ar síðari árin en þau fyrri.
f skýrslu um starfsemi Leitar-
stöðvar B, segir að á einu ári
frá 15. 7. 1965 — 15. 7. 1966 hafi
alls 6885 konur leitað til stöðv-
arinnar, 3795 utan af landi, en
3090 úr Reykjavík. Konurnar
voru aðallega á aldrinum 25-60
ára.
Nauðimgaruppboð
annað og síðasta á jarðhæð húseignarinnar Arn-
arhraun 2, Hafnarfirði, fer fram á eigninni sjálfri
fimmtudaginn 25. maí 1967, kl. 4 e.h.
Bæjarfógetinn í Hafnarfirði.
Valviður sf.
auglýsir:
Verzlunin er flutt. Opnum í nýjum húsa-
kynnum að
Suburlandsbraut 12
Símanúmer breytist og verður 82218.
Mikið af nýjum vörum til innréttinga.
Valviður sf.
Suðurlandsbraut 12 — Sími 82218.