Lesbók Morgunblaðsins - 19.12.1988, Blaðsíða 17

Á þessari þverskurðarteikningu af Metrópolitan óperuhúsinu sést inní áhorfendasalinn e/sí til hægri, sviðið með sviðsmynd og leikurum og síðan þrjú tilbúin
leiksvið, tvö til hliðar og eitt fyrir aftan. Viðþáttaskil erþeim rennt inná aðalsviðið. Leikmyndin sýnir, að hér er um að ræða uppfærslu á óperunni La Giaconda.
öld, hefur gegnt þessu mikilsverða embætti
(1957—69) og er nú „lárviðarstjómandi til
lífstíðar". Hinn er núverandi hljómsveitar-
stjóri, Zubin Mehta, sem er Indveiji og vant-
ar aðeins lítið til að jafna starfsaldursmet
Bemsteins.
Á öldinni sem leið átti Fílharmoníuhljóm-
sveitin athvarf á ýmsum stöðum neðarlega
á Manhattan-eyju, um og neðan við 14.
stræti, þar til stórhúsið Camegie Hall á 57.
götu var tekið í notkun árið 1891. Upp úr
þvf varð hljómsveitin aðalleigjandi í því húsi
og þóttist í rauninni komin á græna grein.
Hljómburður í salnum þótti svo góður, að
þegar greinarhöfundur var þar tíður tón-
leikagestur á fimmta áratugnum var haft
fyrir satt að ekki væri lagt í þá áhættu að
láta mála húsið — og var þó full þörf á —
af ótta við að hljómburðurinn breyttist. En
aðbúnaður hljómsveitarinnar mun ekki hafa
verið til fyrirmyndar.
Þetta fræga hús hafði í marga áratugi
verið æðsta takmark þeirra tónlistarmanna
sem hæst höfðu stefnt. Sá sem hafði haldið
tónleika í Camegie Hall hafði með því einu
öðlast vissa viðurkenningu sem ekki fékkst
öðruvísi. En rekstur hússins hafði ekki ver-
ið ábatasamur að sama skapi og þar kom
að eigendumir ákváðu að það skyldi jafnað
við jörðu þegar leigusamningur Fílharm-
oníusveitarinnar rynni út 1959. Þetta hefur
líklega ráðið úrslitum um að Fílharmoníu-
sveitin fór í Lincoln Center.
Annað mál er svo það að Camegie Hall
stendur enn, og dettur víst engum í hug
lengur að það hús verði rifið. Samtök áhuga-
manna undir forystu fiðluleikarans Isaacs
Stems komu því til leiðar að borgin keypti
bygginguna og varðveitir hana. Hún gegnir
enn sínu gamla hlutverki, og þrátt fyrir til-
komu Lincoln-miðstöðvarinnar — eða
kannske einmitt vegna áhrifa hennar í
menningarlífinu — em þar daglega haldnir
tónleikar, og enn sem fyrr fyrir troðfullu
húsi. Eitt kvöldið í haust langaði mig til að
heyra þar sovéska söngkonu. Þar var ekk-
ert sæti að fá. — Það sem meira er: Gamla
„Borgarmiðstöðin“, sem La Guardia kom á
fót á sínum tíma og varð gróðrarreitur
Borgarópemnnar og Borgardansflokksins,
hefur einnig verið endurnýjuð og þar er líka
líf í tuskunum.
Svona styðja og efla menningarstofnanir
hver aðra ef rétt er að staðið.
Síðari hluti birtist í næstu Lesbók.
Höfundur er tónskáld í Reykjavík.
Séð inn í áhorfendasal-
inn af sviðinu í Avery
Fisher hall.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 19. DESEMBER 1988 17