Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1980, Blaðsíða 4

Smásaga eftir Þorstein Antonsson
Ljós leiftraöi yfir melnum, hvítt og
blátt, svo stóö sívalningurinn á melnum
fyrir framan Álf; hann geröi sér ekki
frekari grein fyrir röö þessara atvika,
staönæmdist, tók ofan rauöa húfuna og
horfði fram fyrir sig lotningarfullt.
Sívalningurinn snerti hvergi jöröina
og Álfur var aö byrja aö gera sér grein
fyrir aö þetta myndi vera flugfar þegar
hann varö var hræringar neðan viö
sívalninginn og maöur, hjúpaöur ein-
hverju sem einna helst líktist stórum
vatnsdropa, losnaði frá honum og sveif
nokkurn spöl í burt. Álfur gerði ráö fyrir
að svo færi sem alltaf áður, maöurinn
yröi hans ekki var og undrun hans var
mikil þegar maöurinn tók stefnuna á
hann eftir augnabliks hik. Hann fór
hægt og Álfur var of hlessa yfir þessu
öllu saman til aö honum gæfist tóm til
aö veröa aö ráöi hræddur, hvaö þá taka
á rás sem hann ella heföi gert.
Hann sá aö maðurinn var í silfurlitum
samfestingi frá toppi til táar, þröngum
og hugkvæmdist aðeins aö hlyti aö vera
óþægilegur klæðnaður. Sjálfur var hann
í víðum klæðum, litskrúðugum meö
blúnduverki og bekkjum, eins og aörir
álfar. —
Maðurinn stóö fyrir framan hann og
hjúpurinn, sem hann haföi borist meö,
var horfinn, þaö jafn auöveldlega og
deplað heföi veriö auga og hann aðeins
sjónglýja. Maðurinn ávarpaöi Álf á máli
sem hann skildi. Góöan daginn, sagöi
hann.
Eins og aörir af hans kyni mat Álfur
háttvísi mikils og hann tók undir kveöj-
una en langt andlit hans var eitt
spurningarmerki.
Fylgdu mér til foringja þíns, sagði sá
aðkomni.
Konungurinn er í berjum, svaraöi
Álfur. Hann benti á farið. Þetta er mikiö
þing, sagði hann. En hvernig má þaö
vera aö þú getur séö mig? í þeim sögum
um samskipti álfa og manna, sem ég
nam við móðurkné, var þess ekki getið
aö venjulegum mönnum væri sjálfrátt
um hvoil þeir sæju mína líka og eru
þetta mikil undur og ekki í samræmi við
úrskurö skapara okkar allra.
Maöurinn horföi á hann og andlitiö
var án svipbrigða og slétt.
Hafa aörir af mínu tagi veriö hér fyrr?
spuröi hann.
Álfur sagöi ekki neitt en brosti og gaf
með svipnum til kynna aö hann tryöi
ekki aö manninum væri alvara.
Ég kem með friði, sagöi maðurinn. Ég
kem frá annarri stjörnu. Séu mér líkir
sambýlingar þíns fólks eru þeir þó ekki
mín þjóö. Eigiö þiö í útistööum viö þá
eru þær mér óskylt mál.
Þaö var heiöskírt þennan dag og sá
vel tíl fjalfa.
Viö álfar hiröum ekki um menn
núorðið, sagöi sá meö rauöu húfuna og
haföi sett hana upp aftur. En nú verö ég
aö sinna erindum mínum og verö aö
kveöja þig. Þakka þér fyrir spjallið.
Hann tók aftur ofan húfuna. Konunginn
geturðu fundiö noröanvert í þríhyrnda
fjallinu sem þú sérö þarna. Hann benti.
En vittu það, maður eöa stjarnbúi,
sagöi Álfur og teygöi nú þegar sporin á
samri leið sinni, aö vegir álfa eru ekki
þínir vegir.
Álfur sá í samri svipan aö umhverfis
hinn ókunna myndaðist á ný hjúpurinn
en gaf ekki frekari gaum að þessum
fyrirburði fyrr en hann varö var við
leiftur eins og fyrra sinniö, þá leit hann á
þann veg sem snöggvast og þar var
ekki lengur neina nýlundu aö sjá.
Álfur steöjaöi áfram í leit sinni aö
hestum konungsins.
Konungurinn var rauður í framan af
erfiðinu og hann var orðinn berjablár
því aö hann freistaöist til aö tína upp í
sig og þaö til jafns viö þaö sem hann
setti í skeppuna. Dætur hans tvær,
ungar báöar, voru með honum í mónum
og nokkrir nánustu hirðmanna hans en
kona hans var heima því aö meöal álfa
þykir heldri konum ekki fínt að vera
brúnar á hörund. Hún sat í skuggsælum
hamri skammt frá og spann á rokk,
fíngerður þráðurinn lék fram af mjóum
fingum hennar og af og til skyggndist
hún til bónda síns og barna.
Stjarnbúinn sá álfana í brekkunni í
fjarsjánni og setti niður fariö þar sem
hann var kominn. Prinsessurnar hlupu
báðar í skjól því að þær höföu ekki
vanist tiltektum manna og því aö þær
yröu ekki séðar af mönnum viö venju-
legar kringumstæður; pabbi, pabbi,
mamma, mamma, kölluöu þær. Menn-
irnir eru komnir að ræna okkur!
Veriö þiö stilltar, greyin mín, kallaöi
kóngurinn hastur. Þeir geta okkur
ekkert mein gert.
En mikil varö undrun hans og þeirra
hinna sem viöstaddir voru þegar þeir
sáu, mitt á meðal sín, mannveruna í
glærum hjúpnum svífa svo sem spönn
fyrir ofan litsterkt lyngið. Og svo hvarf
hjúpurinn sem fyrr og maöurinn stóö
þarna silfurklæddur ofan frá og niöur úr.
Þegar konungurinn var orðinn viss
um aö hann duldist ekki fyrir þessari
veru ávarpaöi hann hana af viöeigandi
siösemd; gott er blessaö veöriö. Og
hvaðan ber þig aö, sagöi hann. Og hann
reyndi aö leyna skjálfta sem ósjálfrátt
kom í róm hans.
Þaö gætti engra svipbrigða í andliti
aökomumanns. — Ég ber þér kveöju
foringja míns og fólks míns, sagöi hann.
Þú munt vera konungurinn.
Satt er þaö, svaraöi sá sem viö var
mælt. Og ber nú nýrra viö er menn
ganga að álfum eins og menn séu og er
nú brotið lögmáliö. Eöa hver ert þú?
Stjarnbúinn var fölur í andliti og augu
hans grá. Ég kem langt aö, svaraöi
hann; frá stjörnu járnsins til stjörnu
vatnsins og heimkynni mín eru handan
hjólsins mikla; einnig á þriöju stjörnu frá
sól; í heimi hins þunga vatns.
Já, ég hef nú aidrei verið fyrir
feröalög, sagði konungurinn. En hverj-
um sitt. Hann stakk upp í sig krækiberi.
Gakktu í híbýli mín, fátækleg, sagöi
hann.
Og þaö gerði stjarnbúinn, teinréttur í
baki og hélt höndunum lítiö eitt út frá
síðunum. Prinsessurnar horföu á hann
forvitnar og önnur kímdi svo aö lítiö bar
á en hin hastaði á hana. Klettaveggirnir
voru berir aö vísu en mild gul birta lék
um þá svo aö þeir voru nærri því
hlýlegir.
Þetta er nú sumarbústaður minn,
sagöi kóngurinn meö afsökunartón þeg-
ar þeir voru sestir í dálítinn sal og
hirömennirnir, sem fylgdu konunginum
hvert spor, í hálfhring aö baki þeim. Ég
er hér mér til hvíldar og hressingar.
Mikill vefnaöur var á gólfi þessa salar.
Kóngurinn tók bikar úr hvítum steini af
borði fyrir framan þá. Má ég bjóða þér
krækiberjavín? spurði hann. Ef þú ert
mönnum líkur um fleira en útlitiö
notarðu hvort tveggja, mat og vín. Eöa
viltu boröa fyrst? Hann hellti í bikarinn
úr könnu, sem einnig var fagurlega
rennd úr sama efni, þegar gesturinn
haföi þegiö drykkinn.
Konungurinn var grænmetisæta en
gesturinn virtist ekki vera matvandur.
Þaö fór vel á meö þeim. Þeir ræddu
saman yfir réttunum um gjöfult landiö,
litbrigði þess um langa sumardaga og
skuggaflökt tunglskinsnótta — og
stjarnbúinn sagði álfakónginum aö tvö
tungl væru á lofti um nætur þar sem
hann ætti heimkynni og af því hvernig
skin þeirra merlaöi á hvítum borgum,
löngum svifbrautum, vötnum í blómlaga
kerjum á stilkum, hátt ofan við yfirborð
þeirrar jarðar sem var hans. Langt er
um liöiö síöan ég lagöi upp í þessa ferö,
sagði hann. Mig er farið aö hlakka til aö
koma heim.
Kóngurinn hellti krækiberjavíni í
staupiö hans. En þess utan sá drottn-
ingin þeim fyrir beina sjálf og var af
henni feimnin sem hún í fyrstu haföi
boriö til þessa kaldleita gests. Nú þegar
hún brosti til hans var jafnvel fariö að
gæta svipbrigöa í ásýnd hans.
Þar kom aö stjarnbúanum þótti viö
hæfi aö spyrja álfakónginn: Hverjir eru
þessir menn sem þú nefnir?
Kóngurinn lagöi frá sér servéttuna.
Allt þaö rask sem þú verður var viö er af
þeirra völdum, svo og húsin, bílarnir.
Og þá kom á daginn aö stjarnbúinn
hafði ekki orðið var við nein slík
ummerki, haföi þó flogið víöa yfir héöra
og handan hafs. Drottningin deplaöi
©
auga og sagði hann sannarlega ekki
gefa gaum aö því sem nærri honum lægi
og stjarnbúinn virti hana fyrir sér og enn
frekari lífsmerki komu í ásýnd hans;
bros færöist yfir þunnar varirnar.
Ég sé þá kannski ekki. Þeir greina
ykkur ekki eöa hvaö?
Einn hirðmannanna, sem var hrað-
kvæöur, hafði gert Ijóö um komu
stjarnbúans. Þegar þeir höföu hlýtt á
þaö réðu þeir meö sér, hann og
konungurinn, að fljúga yfir höfuöborg
mannanna í landinu morguninn eftir. En
þá um miðjan dag hlyti stjarnbúinn aö
halda áfram för sinni því aö staöa
reikistjarnanna réöi um hvort ferö hans
horfði til heilla fremur en ekki; hún yröi
honum óhagstæðari er lengra liöi á.
Hann afþakkaöi gistingu og hélt til
fars síns um kvöldið.
Stjárnbúinn fór í dálitla gönguferö
áöur en hann færi aö sofa.
Hann gekk upp grösuga hlíð, stiklaöi
yfir læk sem skoppaöi ofan hana
straumharður og þegar hann kom yfir
háls lá fyrir sjónum hans spegilskyggnt
heiöarvatn. Hann gekk í kringum þetta
vatn. Úr rekjunni viö fætur hans spruttu
fuglar. — Hann skoöaöi kóngulóarvef í
klettaskoru.
Sólin var sest og tekið aö kula. Hann
hélt ofan hlíöina til geimfars síns,
afslappaðri en hann hafði verið lengi.
Milli fingra sér hélt hann á spörfugls-
fjöður.
Hann fleygði henni þegar hann kom í
námunda viö farið. Sendi boö um komu
sína um stjórntækiö í brjósti sínu sem
einnig stýröi lungum hans og talfærum
og hjúpurinn umlukti hann næstum í
sömu andrá og bar hann aö farinu.
Hann skilaöi honum af sér í einangrað
hólf þar sem lífræn og vélfræöileg líffæri
hans voru yfirfarin og allt ytra boö
líkama hans var sótthreinsað; litbrigöa-
borö gaf til kynna ásigkomulag hans og
síöan geröi hann sendi þess virkan meö
því aö veifa hendinni og sendirinn kom
þessum upplýsingum til stjórntækisins í
brjóstholi hans. Þegar hann kom úr
einangruninni og inn í farið tók hann inn
forskrifuð lyf til aö fullkomna ásigkomu-
lag sitt.
Hann gerði nokkrar líkamsæfingar,
þambaöi vatn því aö hann haföi orðið
þyrstur af krækiberjavíninu gestgjafa
síns; á meðan lét hann upplýsingabanka
farsins leita í minni sínu aö fróðleik um
menn eöa eitthvert þróað vitsmunalíf í
þessum heimi sem hann nú gisti, annaö
en hann þegar þekkti. Vélheilinn innra
meö honum tók við upplýsingastreym-
inu þegar hann lagði flata lófana á
fróðleiksbrunninn, öskjulaga hlut í rann-
sóknarklefa sem fóöraður var meö
mjúku efni, hann sá álf fyrir hugskots-
sjónum sér, hval aö stökkva og fleira en
ekki svar við spurningu sinni. Stjórn-
tækiö innra meö honum lét hann vita aö
streita hans fór yfir hóflegt mark og
hann afréö aö gefa ekki frekari gaum aö
þessu verkefni fyrr en daginn eftir.
Rúm hans hafði sömu lögun og farið;
mjór og langur sívalningur, efri hlutinn
var úr gagnsæju efni. Þegar hann haföi
komiö sór fyrir valdi hann sér tilfinn-
ingasviö; horföi á rúmtækar myndir aö
heiman í ioftinu fyrir framan sig og
fylgdist meö rás atburöa þeirra. Tækja-
búnaöur í svefnrými hans samræmdi
þessar sviösmyndir líkamsbyggingu
hans og ástandi nú og þegar hann var
sofnaöur hagræddi þaö heiiabylgjum
hans svo aö sköpunarhneigöin færi
meðalveg milli þessara tilflnninga og
þeirra sem draummyndir liöins dags
boöuöu og hann þurfti aö fá útrás fyrir
meö eölilegu draumlífi til aö geta af
öryggi mætt nýjum degi og af heilbrigðri
marksækni. Rúmtæk mynd af dreng aö
byggja sandkastala fyrir opnu hafi varöi