Lesbók Morgunblaðsins - 27.02.1977, Blaðsíða 10

Að ofart: Leikir furstans. Pennateikning eftir Flóka, unnin i
desember síðastliðnum
— Ég er nú að borða
Gunnlauksúpu Ormstúngu.
Leiftur. Þruma. Gjörnfngar.
Diskurinn breytist í sðlúr.
Ef nefna ætti núlifandi lista-
menn sem Flðki finnur til
skvldleika með cru það einkum
Svfinn Max Walter Svanberg og
Daninn Jörgcn Boberg. Ljðst er
Ifka að Spanverjinn Salvador
Dali hefur orkað á Flðka,
einkum þó hugmyndafræði-
lega, og nefna mætti Belgfu-
manninn Paul Delvuax og
Þjððverjann Friedrich
Schröder-Sonnenstern. En að
mfnu viti hefur myndlist Flðka
orðið æ sjálfstæðari' meö
árunum. Fantastfsk list hefur
unnið á og engum dettur nú f
hug að kalla myndir Flðka
gamaldags eins og menn höfðu
tilhneigingu til meðan
abstraktlist var f mestum
hávegum höfð.
Flóki hefur orðið fyrir marg-
víslegum áhrifum eins og allir
listamenn. Það er rúm fyrir
fleira en bækur, kvikmyndir og
myndlist í huga hans. Banal
hiutir eins og væmin pðstkort
og konfektkassamyndir, að
ðgleymdum gömlum frönskum
kortum með klæðlitium fyrir-
sætum, eru honum augnayndi.
Landslag hcfur ekki snert hann
að marki. Hins vegar prýða
teikningar eftir hann Seksuai
Leksikon. Danski gagnrýnand-
inn Virtus Schade sem getur
verið ðvæginn f dðmum sfnum
segir að myndir Flóka séu
fjarri öllu klámi, efni þeirra sé
æxlun og fæðing. Ilann skipar
Flðka f fylkingu danskra,
þýskra og austurrfskra mynd-
listarmanna sem út frá súr-
realfskum viðhorfum leitast
við að kanna þau svið sálarlffs-
ins sem snúa að kynhneigð,
heimspeki og trú.
Á myndlist verður sennilega
ekki lagður annar mælikvarði
en listrænn. Svo miklir eru
myndrænir eiginleikar verka
Fiðka að hann mun ekki fara
halloka fyrir slfku mati. En
Flðki er einn þeirra listamanna
sem víkka sjðnhring okkar.
Myndir hans eru heimur sem
færir út landamæri, stað-
næmist ekki f þröngum hring.
Ilann opnar augu okkar fyrir
hinu undursamlega f sambýli
við fallvaltleik og dauða.
Myndir hans eru margar
hverjar yndislegur hryllingur.
Skelfileg fegurð er fædd, orti
W.B. Yeats af vissu tilefni f
sögu íra, cn þessi orð koma
okkur engu að sfður f hug and-
spænis verkum Flðka. í
nýjustu verkum hans er
þrðttur sem gerir okkur þátt-
takcndur í sköpun sem cftir
öllum sðlarmerkjum að dæma
á brýnt erindi við samtíðina
þrátt fyrir hið klassiska yfir-
bragð og kannski einmitt vegna
þess trúnaðar við eigið
tilfinningalff sem þau lýsa.
Það er sannarlega ánægju-
legt að landar Flðka kunna að
meta list hans. Sýningar hans.
eru vel sðttar og eftirspurn
eftir myndum hans eykst.
Erlendis hafa myndir Flðka
vakið mikla athygli. Hann tðk
nýlega þátt f alþjóðlegri súr-
rcalistasýningu f Chicago og
hefur nú verið boðið að halda
einkasýningu þar f borg. En
Flðka virðist ekkert liggja á að
sigra heiminn. Hann lætur aðra
um það. í eðli sfnu er hann
hðgvær listamaður þðtt hann
hafi gaman af að stríða fðlki
með furðulegum yfirlýsingum.
Á sviði myndskreytinga hafa
honum ekki enn verið falin
nðgu viðamikil verkefni, en
hann hefur sýnt ðtvfræða hæfi-
leika sfna á þessu sviði eins og
bðk danska skáldsins (Jlfs
Gudmundsens: Fuglemanden
Gora er til vitnis um. í henni
eru nfu myndskreytingar eftir
Flðka. Um þær segir einn
helsti frömuður danskra súr-
rcalista, skáldið Stcen Colding,
að þær sýni veröld þar sem allt
geti gerst, heim þar sem ljót-
lcikinn sjálfur opinberi nýja
fegurð.