Lesbók Morgunblaðsins - 02.09.1962, Blaðsíða 15

;SÍ3EiP25ca
Framh. af bls. 5
einkennilegt vatnsból; er þar við fjalls-
rætur op undir stórum steini og líkist
litlum hellismunna og er farið þar nið-
ur nokkur þrep þar til vatnið kemur.
Hér heitir írskibrunnur (eða írabrunn-
ur) og mun nafnið sennilega fornt.
Auðvelt er að ganga á eyna að vest-
an, en þar uppi er hið bezta vígi, og
það hefir Sigurður Ormsson vitað, að
þarna gat hann varizt ofurefli liðs.
Talið hefir verið að mikil huldu-
fólksbyggð hafi verið í fjallinu og eru
um það nokkrar sögur. Þá segir og
þjóðsagan, að Loðmundur gamli land-
námsmaður á Sólheimum hafi fólgið
fé sitt í helli, sem er í klettimum
framan í eynni.
Af þessum sögnum verða menn
einskis vísari um nafngift eyjarinnar.
Að ytra útliti eru þær ólíkar, Há
Vestmannaeyjum og Há í Mýrdal, og
af því mætti ráða að nafnið hefði þær
fengið af svip sínum, nema vera kynni
þá vegna þess, að báðar gnæfa hátt.
kammt frá eynni fellur Jökulsá
á Sólheimasandi og varð mörgum
ferðamönnum hættuleg áður en hún
var brúuð. Sagt er að Loðmundur
gamli hafi lagt á hana að hún skyldi
Þótt jörðin Ey skipti um nafn og
væri kölluð Pétursey, var engin þörf
á því að skipta um nafn á fjallinu.
Er ekki kominn tími til þess að þetta
sé leiðrétt? Núverandi nafn á hinu
fagra fjalli er ekki annað en skrípa-
nafn. Látum svo vera að jörðin Ey
haldi sínu núverandi nafni og kallist
Pétursey, því að það nafn er orðið
helgað af langri venju. En fjalliðverð-
ur að fá uppreisn, það verður að end-
urheimta sitt gamla nafn og kallast Há.
Ég beini máli mínu til þeirra manna,
sem þessu geta bjargað. Ég vona að
þeir sé mér sammála um að útrýma
beri nöfnum, sem engan rétt eiga á
sér, en taka upp hin fornu örnefni
þar sem til þeirra næst. Hér er vissu-
lega um fornt örnefni að ræða, og
enda þótt uppruni þess verði ef til
vill ekki skýrður, þá hefir það margt
til síns ágætis. Há er stutt nafn og
snjallt, hljómfagurt og lætur vel í eyr-
um, einkennilegt og fátítt.
21. tölublað 1962
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 15