Lesbók Morgunblaðsins - 22.04.1951, Blaðsíða 12

LESBOK MORGUNBLADSINS
Gafl
Fram hlið
HOTEL DU Ní)RD pftir prcntuðum uppdrætti i bnðsbrjefi uni hlutaf.iársöfnun. Boðsbrjef þetta cr i Uandsbókasafni. —
Húsið átti ad vera 26 al. a lenpd og 16 al. á breidd, tvær hæðir og rishæð ojf utsýnistúrn. Á neðstu hæð átti að vcra íbúó
hótelstjóra, samkomusalur, billiarcístoí a, spilastofa og gestastofa. A efri hæð átti að vera stór salur þar scm danslcikar
værí haldnir, ieiksyningar og hljomleikar. l*essi hæð skyldi lcigjast væntanlcgu klúbbfjelagi. og |>ar mætti alls ckki úti-
loka kvenfólk, eins og segir í boðsbr jefinu. Á efstu hæð áttu að vera 12 lagieg svcfnherbergi, sem leigjast skyldu fyr-
ir 32—48 sk. á sólarhring. í turninum skyldu vera tvær laglegar stofur, hentugar fyrir fcrðamcnn á sumrin, þvi að þaðan
yrði ágæt útsýn yfir höfnina.
Þegar Bræðrafjelagið var nú orðið
gjaldþrota, voru cignir þcss scldar
á opinberu uppboði, og keyptu þeir
M. W. Biering, Edv. Siemsen og Þor-
stcinn Jónsson Kúld baeði klúbbhús-
in fyrir 4800 rdl. Hófu þeir þarna
vcitingastarfsemi og nefndu nú hús-
in „Hotel Skandinavia“. Segir Paij-
kull svo í ferðabók sinni, að það hafi
vcrið hið eina „skandinaviska“, scm
hann hafi sjcð eða orðið var á ís-
landi.
Hinir nýju eigendur ljctu breyta hús
inu og A*arð það mjög vistlegt. Niðri
var „billiardstofa“, aðallega ætluð
frönskum sjómönnum, cn svo var þar
cinnig salur, þar scm samkomur
voru haldnar og danslcikar, og auk
]’C;;íí fóru þar fram leiksýningar. Má
þvi telja að þetta hafi verið fyrsta
lcikhús bæarins. Hafði Jón Guð-
mundsson ritstjóri riðio þar á vaðið
1854, með aðstoð þeirra Benedikts
Gröridals og sjcra Magnúss Grimsson-
'iir.’Vaf þi leilið G Lvoid i röð cg
altaf íynr fullu husi, cg þotti yms-
usr. ivo r.uLið ui Loir.a, að þeir toru
a margar symngar.
Vcturinn 1858—59 tóku nokkrir
stúdentar sig saman og sýndu fjóra
þýdda gleðileika 7 kvöld i röð. Var
Sigurður Guðmundsson málari leið-
beinandi, og jafnframt bafði hann
út búið skrautsýningar, sem mikið
þótti tii koma. Árið 1860 voru sý-nd
mörg leikrit og sum þeirra á dönsku,
og var þá Helgi Helgesen barna-
skólastjóri lciðbeinandi. Og næsta
vctur (1861—62) voru lciknir „Úti-
legumennirnir“ (Skugga-Sveinn) eft
ir Matthias Jochumsson. Hafði Sig-
urður Guðmundsson málað tjöldin
og gert það furkunnar vel, eftir því
scm scgir i Þjóðólfi. Þótti sýning
þessi svo mikill viðburður og náði
leikritið þcim vinsældum, að það var
lcikið J4 sinnum. En siðan varð
hlje á leiksýningum um skeið.
Útlendir ferðamenn, sem gistu í
„Skandinavia" láta vel af vistinni
þar. Þannig segir Forbes: „Vjer cr-
uui liier i huLakyniiuni, sem jeg hygg
aó kolluð myndi „hveitibrauðsdaga
íbúð“ í ameríoku gistihúsi. Hjer tr
mjög lagleg setustofa og sitt svefn-
lierbergið til hvorrar handar. Þctta
éru sýnilega bestu herbergin í hús-
inu. Yfir cr nokkurs konar hana-
bjálki, en undir cr „billiard“-stofa,
og þaðan kom skrölt og hávaði, sem
helt fyrir manni vöku fram á nótt“.
En maturinn segir hann að sje ágæt-
ur, og hann hrósar þernunni, sem
hann kallar Theu, fyrir dugnað henn-
ar og snyrtimensku. Symington, sem
var þar um sama leyti, lýsir húsa-
kynnum mjög á sama veg. Segir
hann að þar hafi verið Englending-
ur fyrir, og vcgna þess hve þröngt
hafi vcrið, hafi hann Ijcð þcim fjc-
lögum herbergi sín til þcss að skifta
þar um föt og matasl. Annars segir
hann að ,.liótelið“ sje ekki annað en
veitingakrá. —
Nú cr að segja frá þvi, að Moritz
Biering fórst haustið 1857 og Þor-
steinn Jónsson dó 1859. Munu þeir
Siemsens bræður, Carl Franz stór-
l.aupmaður i liamborg cg Edrvard
konsull þa hafa keypt þeirra hluta
í „kkándmavía'1. Lr taliS að þ&ir