Vísir - 29.03.1966, Blaðsíða 7
V ÍS IR . Þriðjudagur 29. marz 1966.
7
Atlontshafsbandaíagið hekkir mikilvægi sma
þó dregið sé úr herstiórnarskinulagi NA TO
Unfttiæli Couve de Murville utunríkisráðherru Frakku við blaðamenn
Um fátt er meira rætt á al-
þjóðayettvangi um þessar mund
ir en þá ákvörðun de Gaulles
Fralddandsforseta, aö krefjast
brottflutnings herstjómar Nato
og ails bandarísks heriiðs frá
Frakklandi. Þessi ákvörðan skap
ar Atlantshafsbandalaginu
mikla erfiðleika og hefur de
Gaulle veriö gagnrýndur harö-
lega fyrir óvægna og tiffitslausa
framkomu. Þrátt fyrir þaö þykir
rétt, að sjónarmið Frakka í sam
bandi viö þessar ákvarðanir
komi fram og birtist hér á eftir
hluti úr yfrrlýsingum Couve de
Murville utanríkisráöherra, á
fundi sem hann héit í sjónvaKpi
með nokkrum blaðamönnum fyr
ir nokkrum dögum:
★
Spuming: Fyrir um það bð 10
dögum afhentuð þér bandaríska
sendiherranum orðsendmgu,
sem fól í sér óskir um endur-
skoðun á staðsetningu banda-
riskra bækistöðva í Frakklandi.
Má ég spyrja einfaldlega, hvers
vegna fitjar Frakkland upp á
þessu máli nú? Hver er tilgang-
urinn með því?
Svar: Það er rétt, að orösend-
ingin fjailaði um bandarísku
bækistöiðvamai' f Frakklandi, en
ég ræddi emnig við hann al-
mennt um mátefni Atlantshafs-
bandaiagsins og NATO. Ég
nefni þau tvö, af því að þar
er í rauninni um tvo aðskitda
hluti að ræöa.
1 fyista lagi er Atlantshafs-
bandalagið. Þaö er bandalag sem
var stofnað fyrir meira en 15
ámm miHi Vestur-Evrópulanda
og Bandaríkjanna. Það var stofn
að á tfirrum þegar Evrópa var
bókstaflega ekki tH, hvorki efna
hagslega né hemaöarlega. Það
var einnig á tímum, þegar við
höfðum áhyggjur af útþenslu-
stefnu Sovétríkjanna og við Iit-
um svo á að Vestur-Evrópu og
Norður-Ameríku væri ógnað.
Nú hafa aöstæðumar ger-
breytzt og sömuleiðis eðli ógn-
unarinnar. Þrátt fyrir það telur
franska ríkisstjómin að starf
Atiantshafsbandalagsins eigi aö
halda áfram og hefur lýst því
opinberlega yfir, að hún hygg-
ist ekki segja samningum npp,
þegar sá tfmi kemur eftir þrjú
ár, að hann er uppsegjanlegur.
Við vifjum vera áfram í At-
fetntshafsbandalagmu, vegna
þess að við álítum það nauð-
synlegt, í fyrsta lagi vegna þess
að enn er okkur ógnað, — þó
það sé nú orðið fjarlæg ógnun
og líka vegna þess, að Atlants-
hafsbandalagið er jafnvægisþátt
ur í Evrópu. Þáttur til að stuðla
að friði. En þetta gildir sem
sagt Aflantshafsbandalagið.
Á hinn bógmn kemur svo hið
mikla landvamaskipulag, sem
var komið á aHmörgum árum
eftir að Atíantshafesamningar-
inn var undirritaður í Washrng-
ton 1949.
Þetta skipulag felur í sér tvö
atriði. Það þýðir aJþjóölega yfir-
stjóm — samsteypta yfíistjóm
eins og það er kallaö, — sem
hefur bækistöð f Evrópu. Og
hins vegar hefur það í för með
i iS***
Couve de Murville utanríkisráöherra Frakklands.
sér dvöl erlends herliðs og er-
lendar bækistöðvar í Evrópu og
Spiall
Tjegar ritstjórar Þjóðviljans
eru í sunnudagsskapi og
hugsa einn dag vikunnar um hag
verkamannsins á íslandi komast
þeir jafnan að sömu niðurstöðu.
Man enginn eftir því að nokkurt
vik hafi verið frá þeirri skarp-
legu athugun: kjör verkamanns-
ins hafa ætíð farið versnandi á
þessu landi .kaupmátturinn dvfn
andi, allt er á niðurleið.
Ef trúa ætti skriffinnum Þjóð
viljans hlytu íslenzkir verka-
menn að vera komnir niður á
sama lífsstig og fátækustu íbú
ar Indlands, nærast á um 1000
kaloríum á dag, f mesta lagi,
og horfa fram á enn minna salt
út í grautinn á næstu misser-
um.
Sfðast heyrðist þessi sultar-
söngur veðurvita kommúnista-
flokksins f kringum afmæli A.
S.í. fyrir fáum vikum. En það
var eftirtektarvert að ekki var
minnsta tiiraun gerð til þess að
færa sönnur á sultargöngu verka
rnannsins f íslenzku þjóðfélagi
með nokkrum rökum eða töl-
um. Fossandi mælska og froðu
hjúm var þar látið duga. Sann
leikurinn er nefnilega sá, að jafn
vel verkamennimir sjáifir leggja
ekki trúnað á sönginn. Og það
er einfaldlega vegna þess að
þeir þekkja það sem sannara er.
T gær kom út Fréttabréf kjara-
rannsóknamefndar, marz
1966, þriðja hefti. Þar er í skil-
merkilegu máli greint frá þróun
tímakaups hinna ýmsu stétta
þjóðfélagsins síðustu misserin.
Og þar á meðal em verkamenn.
Samkvæmt skýrslu Kjararann-
sóknamefndar hefur meðaltíma
kaup verkamanna hækkað frá
árinu 1964 fram á síðasta árs-
fjórðung 1965 um hvorki meira
né minna en 32%. Það þýðir
með öðram orðum að á einu ein-
asta ári hafa laun verkamanns
ins á íslandi hækkað um heil
an þriðjung. Mun það vera meiri
hækkun en í nokkm landi
Evrópu og þótt víðar væri leit
að — að Sovétríkjunum ekki
undanskildum.
p'n bíðum nú við. Vitanlega
svara spekingar Þjóðviljans
því til að ekkert sé að marka
þessar tölur Kjararannsóknar-
nefndar, sem þeir eiga sjálfir
fuliírúa' í, vegna þess að allur
framfærslukostnaður hafi einn-
ig hækkað stórlega. Það sé kaup
mátturinn ,sem útslagið geri.
Hann sýni að íslenzkir verka-
menn lifi á indversku pharia-
stigi.
Lítum því á kaupmátt verka-
mannalaunanna. Hefur hann vax
ið eða minnkað síðasta árið?
Niðurstöður kjararannsókna
sýna að 1. marz s.l. var kaup-
máttur fyrsta taxta Dagsbrúnar
14.8% hærri en 1. júní 1964.
Hjá vikukaupsmönnum var þessi
hækkun ennþá meiri eða 20—
25%. Hér sést það með öðrum
orðum svart á hvitu að kjara
bætur verkamanna hafa verið
verulegar. Þeir hafa ekki orðið
útundan f lífskjarakapphlaupi
þjóðarinnar, nema síður væri.
Tjótt sannað sé og ótvírætt
að kaupmáttur verkamanna
launanna hefur þannig verulega
aukizt skyldi enginn halda að
sigurglaðir skriffinnar Þjóðvilj-
ans láti annað eins á sig fá og
niðurstöður Kjararannsóknar-
nefndar. Ónei. Slíkum plöggum
er ýtt til hliðar méð vandlæt-
ingarsvip.
Það hefur ver-ið ákveðið að
kjör verkamanna í auðvaldsþjóð
félagi hljóti áð fara versnandi.
Þess vegna fara þau versnandi.
Vestri.
þá sérstaklega f Frakklandi. Und
ir vald þessarar samsteypustjóm
ar fellur herlið Evrópulanda, og
brezka, bandaríska og kana-
dfska liöiö í Evrópu. Allt er
þetta skipulag stirt í vöfum og
verður að taka tillit til alls
konar skuldbindinga og takmark
ana. Þetta skipulag hefði e. t. v.
átt rétt á sér fyrir fimmtán ár-
um, þegar ógnunin var yfirvof-
andi og mjög, mjög mikil. En
okkur virðist aö það sé nú orðið
að mestu leyti ótímabært.
Þess vegna teljum við að
þetta skipulag eigi nú aö leggja
niður, eða a. m. k. aö Frakkland
eigi að hætta að taka þátt I því,
vegna þess að ókostir þess eru
orðnir þyngri á metunum en
kostir þess. Aðalgallinn við
þetta skipulag er, að okkur finn
st að þaö svipti okkur Frakka,
— hvort sem er ríkisstjórn eða
almenna borgara — ábyrgðartil
finningu í iandvarnarmálum og
þar af leiðandi lfka viljanum
til aö verja okkur sjálf.
Landvarnir verða með því
einhver framandi hlutur, sem
okkur finnst að við tökum ekki
lengur þátt í. Og þegar svo er
komið að eitthvað land hefur
ekki lengur viljann til aö verja
sig, — þá er ekki langt yfir í
þaö, að það missi sjálfstæði sitt.
★
Spuming: Getur það verið,
sem sumir halda fram, að þessi
tími hafi veriö valinn með til-
liti til þess, að de Gaulle forseti
er að fara í heimsðkn til Sovét-
ríkjanna, — að ákvörðunin hafi
verið tekin til þess að undrrbúa
þá ferð, að þaö myndi stuðla að
því að ferðin heppnaðist vel, að
Frakkland hefur tekið þessa á-
kvörðun varðandi bandarfsku
bækistöðvamar?
Svar: Ég hef líka heyrt þessari
skoðun haldið fram. Ég vildi
segja þetta: Það er nú svo í
mannlífmu, að fólk veröur oft
undrandi yfir því, þegar einhver
gerir eitthvað, se mhann hefur
sagzt ætia að gera og þetta gild
ir sérstaklega um frösnku stjóm
ina sem er að reyna að skapa--Sér
.stefnu og gera það sem hún
segist ætla að gera. Vegna þess
að slfkar aðgerðir koma afttaf á
óvart, þá er ailtaf leitað aö öðr
um hvötum og orsökum. AlBr
vita ósköp vel hverjar eru ástæð
urnar fyrir aögeröum okkar
gagnvart Atían tsh afs skipulagimi
NATO, en þeir víija ékki vKSur
kenna ástæður okkar og reyna
því að finna aðra. Svo taka þeir
eftir þessari ferð til Moskvu,
sem verður að vfsu ekki farm
fyrr en eftir nokkra mámið! og
þeir eru fijótir að halda því fram
að það sé samband þar á milii.
Ég vil ekki draga úr þýðingu
ferðar de Gaulles til Moskvu í
júní. Þvert á móti er hún þýðing
armikið skref til að skapa skyn
samlega stefnu er miðar aö því
að koma á góðu sambandi viö
Austur Evrópulöndin. En það
snertir ekki Atlantshafsbanda-
lagið og ef eitthvað samband
væri þar á milli, hefðum við
ekki undirbúiö ferðina með bví
að lýsa yfir að við segðum okk
ur ekki úr Atlantshafsbandalag-
inu og ætluðum ekki að segja.
okkur úr því.
★
Spurning: — Það er mjög
mikilvæg spurning sem margir
velta fyrir sér, hvort öryggi okk
ar sé ekki stofnað í hættu með
þessum aðgerðum, hvort við sé-
um ekki að svipta sjálfa okkur
aðstoð bandamanna okkar og
sérstaklega atómvörninni.
Svar. Já, þetta hefur oft verið
sagt á undanförnum árum. Til
dæmis 1958, þegar við hófumst
handa um aö draga nokkuð úr
áhrifum Atlantshafsskipuiagsins.
Og þetta var sagt strax og
franska stjómin neitaði að láta
geyma birgðir af kjarnorku-
sprengjum fyrir bandarískar
sprengjuflugvélar í Frakklandi.
Þá var sagt: Brottför Frakk-
lands úr NATO-skipulaginu hef
ur alvarlegar afleiðingar, þvl að
hún veikir eða eyöir með öllu á-
hrifum Atlanthafsbandalagsins
sjálfs. Þetta á ég mjög erfitt
meö að skilja, að Atlantshafs-
samningurinn missi allt gildi sitt,
þó að einn aöilinn vilji breyta
því skipulagi, sem var aldrei
neitt skilyröi fyrir bandalaginu
og var sett á fót löngu eftir und
irritun Atlantshafssamningsins.
Ég get ekki heldur skilið ann-
að viðhorf sem haldið hefur ver-
ið á lofti, að við eigum á hættu
að komast í sömu aðstöðu og
Frakkland var í, í heimsstyrjöld
Framh. á bls. 5