Vísir - 29.03.1966, Blaðsíða 5

4
5
VÍSIR
Þriðjudagur 29. marz 1966.
Atlantshafsb. —
Framh. af bls. 7
unum 1914 og 1939, aðstööu þar
sem Bandaríkin hófu ekki þátt-
töku f styrjöldunum fyrr en
nokkrum árum eftir byrjun styrj
aldanna. Þremur árum seinna en
1914 vegna þess aö þá réðust
Þjóöverjar á bandarísk skip á
hafinu og tveimur árum síöar en
1939, vegna þess aö Hitler sagði
Bandaríkjunum strfð á hendur
eftir Pearl Harbour.
Þetta er samanburöur sem ég
get ekki fallizt á. Ef við hefðum
árið 1914 eða 1939 haft samning
við Bandaríkin álíka og Atlant
hafssamninginn nú ,hver hefði
þá getað ætlað að Bandaríkin
hefðu ekki skipt sér af styrjö'd
unum fyrr en nokkrum árum síð
ar.
Og ég skil ekki heldur þá sem
segja nú: „Atlantshafsbandalag-
B5 tBefur enga þýöingu. Viö höf-
um engar vamir ef við höfum
ekki samsteyptu yfirstjómina.
Þaö er alþjóöaherstjóm, þar sem
franska herstjómin er kaffærö.
Og skrifborðshem.fræðingarnir
segja að með þvl aB hagga við
þessari samsteyptu herstjóm sé-
v um viö að hverfa aftur til 1939
eöa 1941 ef ekki aftur á 19
eða 18. öld.
Mér finnst þessar hugmyndir
allar bera svipmót skrifborðs-
hemaöarfræöi, að búa sig undir
sfðustu styrjöldina sem háð var
Allur þessi hugsanagangur bygg
ist á þeirri hugmynd — og guð
forði þvi að það gerist nokkum
tíma, — að náasta styrjöld — ef
hún brýzt út verði sambærileg
viö styrjöldina 1939-45, ef ekki
viö styrjöldina 1914-18. Þar meö
er það ekki tekið með i reikn-
inginn, að ef nýr eldur kviknaöi
þá kemur eitt atriöi, óþekkt at-
riði inn í málið kjamorkuvopn,
þau yröu aöalvopn í styrjöld
milli stórveldanna. Og þá
gleymist það einnig, að þessi
kjamorkuvopn koma ekki hið
minnsta viö Atlantshafsbanda-
laginu, og ekki hið mmnsta við
Atlantshafsskipulaginu. Sér-
kenni atomvigbúnaðarins, er að
hann fer fram innan þjóðlegra
herja. Við Frakkar höfum nú
okkar kjamorkuherafla. Bretar
hafa líka kjamorkuherefla.
Hann er ekki álitinn mikilvæg-
ur og er smávægilegur saman-
Rússa og Bandarikjamanna.
Bandaríkjamerm hafa risavax-
inn kjamcniniherafla, sem for-
seti Bandarikjaima einn getur
gefið fyrirmæli. Þegar við töl-
um um kjamorkuvemd Banda-
rikjanna yfir Evrópu, þá er það
aðeins þetta sem við er átt og
það er öllum augljóst að hún
er ekki í neinum tengslum við
Atlantshafsbandalagiö.
Þegar talað er um kjamorku-
vemd, þá verð ég að segja, að
þetta er hugtak sem mér geðj-
ast ekki að, vegna þess, að það
gefur þá hugmynd að Atlants-
hafriaandalagið, bandalagið við
Bandaríkin sé einhBða. Með öðr
um orðum að það séu Banda-
ríkin sem vemda okkur en við
látum ekkert í staðinn. Þetta tel
ég að gefi algeriega ranga
mynd af samstöðu okkar. Hvað
felur áífkt bandalag f sér?
Skuldbindingamar era gagn-
kvæmar og ég skal koma með
sönnun fyrir þvi og hún er sú,
að ailan tfmann sfðan Atlants-
hafsbandalagið var stofnað, þá
hefur aðeins einu sinni blossað
upp hættan á nýrri aihehns-
styrjöld, það var fyrir nokkrum
áram, haustið 1962, það var f
Kúbu-deihmni, þegar rússnesk
um eWflaugum var komið fyrir
á Kúbu og sjálfum Bandaríkj-
unum var ógnað. Á þeim ör-
lagaríku tímum, sögðum við
Bandaríkjamönnum, að við stæð
um meö þeim, ef ráðizt yrði á
þá, stæðum hlið við hlið.
Þetta dæmi ætti að sýna, að
Atlantshafssamningurinn er
ekki aðeins einföld bandarísk
vemd heldur samningur með
gagnkvtemum skuldbindingum
og aö við höfum skuldbinding-
ar f honum alveg eins og Banda-
ríkin.
★
Spuming: Ég vildi spyrja yð-
ur, er ekki hætta á því að óskir
frönsku stjómarinnar um brott-
flutning bandarísks herliðs frá
landinu stofni í voða fransk-
bandarískri vináttu?
Svan Það er eölilegt, að þér
spyrjið. Ég þykist viss um að
öll franska þjóðin hafi áhyggj
ur af þessu sama sem og ríkis
stjómin. Fransk-bandarísk vin-
átta ristir djúpt í okkur frá
fomu fari og við vildum fyrir
alla muni ekki að hún yröi fyr
ir áfalli. Að sjálfsögðu vitum
við að ákvörðunum frönsku
stjómarinnar er ekki tekið með
ánægju af Bandaríkjamönnum.
Þeim er ekki tekið með ánægju
vegna þess að svo vill til, að
það em Bandaríkjamenn sem
gegna höfuðhlutverkinu í At-
lantshafsskipulaginu.
En það sem Bandaríkjamenn
þýrftu að skilja, og ég er viss
um að þeir skilji þaö, að þetta
sem við höfum verið að gera er
á engan hátt gert til þess að
móðga þá. Við gerum þetta
vegna þess að við teljum það í
þágu lands okkar og vegna
þess, að við teljum það heldur
ekki andstætt hagsmunum
bandamanna okkar.
Ég sagði, að frönsk-amerísk
vinátta væri fengur sem við
ættum að varðveita. Ég er viss
um aö þegar moldrykið í þessu
máli er fallið og hægt verður
að íhuga málið hhitlægt og
raunhæft, að Bandarikjamenn
munu þá komast að þeirri niö
urstöðu að það er gagnlegra að
hafa við hlið sér bandamann
meö ábyrgöartilfinningu, heWur
en yfir sig trúan þjón sem lítið
er hægt að vita, hvernig muni
bregðast viö málunum á hættu
stund.
þingsjá Vísis
þingsjá
þingsjá Vísis
Meðferð, skoðun og mat
á sláturafurðum rædd
á Aiþingi
Stjómarfrumvarpiö um með-
ferð, skoðun og mat á sláturaf-
uröum var tekið til annarrar um
ræöu í neðri deild Alþingis í gær.
Gunnar Gfsla-
son (S) mælti ]
fyrir nefndará-j
liti landbúnaðar i
nefndar deildar-;
innar, en hún:
leggur til að
frumvarpið
verði samþykkt
meö nokkrum breytingum og
ber nefndin fram breytingartil-
lögur við nokkur ákvæði frum-
varpsins. Sagði framsöigumaður
nefndarinnar, aö yfirdýralæknir
og kjötmatsformaður hefðu mætt
á fundi hjá nefndinni og hefði
komið fram á máli þeirra, að mik-
illa umbóta væri þörf í starf-
rækslu og rekstri sláturhúsa. —
Sagði ræðumaður, aö i allmörgum
sláturhúsum væri nú slátrað meö
undanþáguheimildum en samkv.
núgildandi lögum er ráðherra
heimilt að veita undanþágu til
sláturhúsa í eitt ár í senn, en
þessi ákvæði hafa ekki nægt; und-
anþágur hafa veriö veittar ár eft-
ir ár. 1 þessu frumvarpi er gert
ráð fyrir að aöeins verði heimilt
að veita slíka undanþágu til
tveggja ára og þá í eitt ár i senn.
Nefndin leggur við þetta ákvæði
frumvarpsins fram breytingartil-
lögu um að veita megi slíkar und-
anþágur £ þrjú ár, og er það skoð-
un nefndarinnar að breytingar í
sláturhúsum, sem þarf aö fram-
kvæma til að sláturhúsin fái heim
ild til slátrunar, séu svo kostnað-
arsamar og viðamiklar, aö ekki sé
hægt að ætlast til að sláturhúsin
geti framkv. slíkar breytingar á
tveim árum. Einnig leggur nefnd-
in fram breytingartillögu við það
ákvæöi frumvarpsins, aö kjötmats
formaöur skuli hafa aðsetur í
Reykjavík. Nefndin sér ekki á-
stæðu til að hafa ákvæði um þetta
atriði í lögum. Einnig legði land-
búnaðamefnd fram tvær aðrar
breytingartillögur við frumvarpið.
Sagði ræðumaöur, að nefndin
væri einróma samþykk frumvarp-
inu svo breyttu og væri sammála
um að hér væri um mjög merkt
mál aö ræöa.
Ingólfur Jónsson, landbúnaöar-
ráöherra, þakkaöi nefnd skjóta af
greiöslu frumvarpsins og sagði
að tilgangi frumvarpsins væri al-
veg jafnt náð, þótt breytingartil-
lögur landbúnaðamefndar yrðu
samþykktar. Sagði ráðherra, að
þaö væri mikill ávinningur, ef
frumvarp þetta næði fram að
ganga á þessu þingi. Síðan var
frumvarpinu vísað til 3. umræðu,
að viðhöfðu nafnakalli með 31
atkvæði gegn 3, en breytingartil-
lögur landbúnaðarnefndar voru
allar samþykktar.
Hægri handar akstur
Óskar E. Levy (S) geröi grein
fyrir afstöðu sinni til þessa
frumvarps, en hann skipar
minni hluta allsherjamefndar
neðri deildar
um þetta mál. Sagði hann að ör-
yugglega væri vaxandi fjöldi fólks
á landinu á móti framvarpi
þessu. í nefndaráliti minni hluta
segir Óskar E. Levy, að hann sjái
ekki neina ástæðu fyrir okkur Is-
lendinga að breyta hér um, og
þaö sé jafnvel ofvaxið sínum
skilningi, hvers vegna við ættum
nú að fara aö kosta mörgum tug-
um milljóna króna eins og talið
er af sumum, að kostnaðurinn
muni verða, til að taka upp hægri
handar akstur, sem í engu sé
betri en sá vinstri, að dómi sér-
jróöra manna. I lok greinargerö-
aVinnar segir, að minni hlutinn
telji rétt að foröast slysin,
vernda mannslífin og spara pen-
ingana í þessu máli og leggi
hann því til, að frumvarpið verði
fellt.
Birgír Finnsson (A) sagöist aö-
eins vilja leiðrétta eitt atriði í
ræðu Halldórs Ásgrímssonar og
Óskars E. Levy en þeir hafi sagt
í ræðum sínum að höfundar
frumvarpsins væru ekki samþykk
ir því að breytt verði úr vinstri
handar akstri og í hægri handar
akstur. Sagðist hann vilja upp-
lýsa á þessu stigi málsins að all-
ir höfundar frumvarpsins að ein-
um undanteknum hefðu mætt á
fuhdi nefndarinnar og hefðu allir
lýst þeirra skoðun sinni, aö þeir
væra þess mjög fýsandi að þetta
frumvarp yrði samþykkt. Sá eini
er ekki hefði mætt á umræddan
fund allsherjamefndar, hefði í
umræðum við sig sagzt vera því
eindregið fylgjandi að framvarpið
verði samþykkt. Umræðu um
málið var lokið, en atkvæöa-
greiöslu um það frestað.
Aðstoð við vatnsveitur
Bjöm Fr. Bjömsson (F) mælti
fyrir frumvarpi því, er hann flyt-
ur ásamt fleiri þingmönnum Fram
sóknarflokksins um breytingu á
lögum um vatnsveitur. Fram-
varpinu var að lokinni umræðu
vísað til annarrar umr. og heil-
brigðis- og félagsmálanefndar.
Verðtrygging
fjárskuldbindinga
1 neðri deild var framvarpið
um verðtryggingu fjárskuldbind-
inga tekið til framhalds 2. umr.
Einar Olgeirsson (K) tók fyrstur
til máls við umræöuna og mælti
eindregið gegn framvarpinu.
Sagði hann, að frumvarpið væri
gott dæmi um þá stefnu, er tek-
in hefði verið upp í mörgum
efnum hér á landi. Sú stefna væri
í þá átt, að menn, sem sætu á
skrifstofu hins opinbera og
hefðu í sumum tilfellum ágæta
menntun á mörgum sviðum,
hefðu mest vald í efnahagsmál-
um landsmanna, en þessir menn
hefðu oft á tíðum enga þekkingu
á atvinnulífi landsmanna.
Sagði hann aö þetta frumvarp
stefndi á engan hátt að stöövun
veröbólgunnar.
Skúli Guðmundsson (F) mælti
einnig gegn frumvarpinu og sagði
að í frumvarpinu væra óljós á-
kvæði um við hvað verðtrygging-
in skuli miðuð. Einnig væri ekk-
ert hægt að segja, hvemig reglur
þær, er Seðlabankinn ætti að
setja um það, mundu verða.
Umræöu um málið var lokið,
en atkvæöagreiðslu frestað.
' ^torío. 'rt í . v -t
Ráðstafanir vegna
sjávarutvegsins
Birgir Finnsson (A) mælti fyr-
ir nefndaráliti meirihluta sjávar-
útvegsnefndar neðri deildar, en
meiri hlutinn leggur til, að frum
varpið verði samþ., þó skrifa 2
nefndarmanna undir nefndarálitiö
• með fyrirvara og einn nefndar-
manna, Lúðvík Jósepsson (K)
segist vera samþykkur framvarp-
inu, en ekki geta sætt sig við
fjáröflunarleið þá, sem frumvarp-
ið gerir ráð fyrir aö ríkissjóður
fari vegna aukinna útgjalda.
Einnig gerði ræðumaöur grein
fyrir breytingartillögu, sem hann
flytur við framvarpið, ásamt
Matthíasi Bjamasyni (S). Er til-
lagan á þá leið, að heimilt verði
að greiða verðuppbót á línu- og
handfærafisk, veiddan á tímabil-
inu 1. okt. 1965 til 31. des. 1965,
.umfram þá 25 aura á hvert kg,‘
sem ájiyeðið var með lögum frá
8. maí 1965, að ríkissjóður skyldi
greiða. Heildaruppbætumar skulu
þó ekki fara fram úr 22 millj. kr.
Lúðvík Jósepsson (K) geröi
einnig grein fyrir nefndaráliti
sínu, en hann kvaðst vera samþ.
efni framvarpsins, en ekki geta
sætt sig við fjáröflunarleið ríkis-
sjóðs til að mæta auknum út-
gjöldum. Við umræðuna tóku
einnig til máls þeir Matthías
Bjamason (S), og Guðlaugur
Gíslason (S), sem kvaðst ekki
taka afstöðu til málsins á þessu
stigi.
IÐNAÐARBANKI ÍSLANDS H.F.
Arður til hluthafa
Samkv. ákvörðun aðalfundar hinn 26. marz
s. 1. greiðir bankinn 6% arð til hluthafa fyrir
árið 1965. Arðurinn er greiddur í afgreiðslusal
bankans gegn framvísun arðmiða merktum
1965.
Reykjavík, 28. marz 1966.
IÐNAÐARBANKI ÍSLANDS H.F.
Matráöskona óskast
að sjúkrahúsinu að Selfossi frá 1. apríl n.k.
eða síðar. Húsnæði fyrir hendi. Uppl. á skrif-
stofu Landssambands sjúkrahúsa. Baldurs-
götu 22, sími 10030. Þriðjud. og fimmtud.
kl. 17 — 19 og á kvöldin í síma 41344.
Sjúkrahúsið á Selfossi.
/