Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Side 75

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Side 75
67 ingasagna heimtar þó, að grein sé gerð á þeim. Sk. G. heldur, að Ör- nefnafæð á vissum stöðum skýrist nokkuð með því, að sagan sé hér- aðssaga, allir þekktu staðina — en hvað skal þá segja um örnefnaf jölda Eyrbyggju og Laxdælu einmitt á þeim slóðum, þar sem þær gerast? Ég legg engan veginn mikið upp úr töflum mínum á bls. 344—45 í Um Nj., en mér finnst þó, að þær séu dálítið athyglisverðar. Samt tel ég meira að græða á örnefnafjölda einstakra frásagna. Hér er gott að gera greinarmun á tvennu: 1) örnefnið er ekki nauðsynlegt vegna frásagnarinnar, og 2) örnefnið er til bóta eða jafnvel nauðsynlegt. í 2. flokki er það nú fyrst og fremst, þegar stendur „á næsta bæ við“ eða því um líkt; þar má heita, að eyða sé höfð fyrir nafninu. Mér er það alveg óskiljanlegt, að hvorki Sk. G. (bls. 63) né A. J. J. (6) skuli skilja þetta; ég hélt satt að segja, að þegar einu sinni væri bent á það, mundu allir sjá, hve augljóst það er. Af 1. flokki er það hins vegar, að ekki er getið nema um höfðingjasetur, þegar líður á austurför Flosa (134. kap.), eða að ekki eru nefndir aðrir bæir á leið Kára frá bardaganum við Skaftá til Skálar (150. kap.): aðrir bæir voru alveg óþarfir. Úr 2. fl. sýnist mér það greinilega vera, þegar Njála (45. kap.) segir, að Njálssynir voru „um nóttina við hlíðina“, — Fljóts- hlíðin er ekkert hólkríli. Nokkuð líkt er um það að segja, þegar vegalengdir eru „séðar í fjarska", þær verða fyrir hugans augum minni en þær eru í raun og veru; frásögnin er engan veginn röng, en hefur á sér einkennilegan svip. Hér þarf mikla nærfærni, og geta vitanlega orðið skiptar skoð- anir um skilning, þegar svona stendur á í sögunni — ég á auðvitað við menn, sem leggja sig fram til að skilja frásögnina. En því miður virðist mér berserksgangur A. J. J. gera allt annað en auka nærfærni hans í skilningi á slíkum stöðum, svo að athugasemdir hans um þá eru lítils virði. Hér við bætist einhver einkennileg hvimpni við orð mín, jafnvel þegar þau eru sem saklausust. Það mætti æra óstöðug- an að eltast við allt það, en dæmi má nefna. Annars verð ég að biðja þá, sem hirða um þessi efni, að láta sér ekki nægja lýsingu hans á skoðunum mínum, heldur athuga orð mín óbreytt og í réttu samhengi í bók minni. Gott dæmi um hvimpni A. J. J. er það, hvernig honum verður við að orðum mínum (bls. 358) um „Eyjar“, sem sagan talar um. Ég ræði þar möguleikana ofur rólega, fús að aðhyllast þá skýringu, sem bezt komi heim við söguna. Én þegar ég get þess, að örnefni þetta kunni að tákna Landeyjar og bæti við, „og er það sú skýring, sem hendi er næst“, þá þolir A. J. J. ekki mátið. En það olli orðum mínum, að örnefnið Eyjar var engan veginn óþekkt í fornöld. 1 Þor- 5*
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.