Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1940, Side 15

13
Hann segir, að vegalengdin milli Svartanúps — hann var efsti bær
í Skaftártungu til 1918, og er í 8 km. fjarlægð frá Búlandi — og
vatnsins sé „nálægt 2^4 kl.st. ferð“. Er því ljóst, að engan óraveg
hefir verið að fara hjá Sæm. Hólm eða þeim, sem bjuggu í næstu
sveitum, til að sjá vötnin með eigin augum. Gísli á Búlandi segir enn-
fremur, að leiðin vestur á Rangárvelli um Mælifellssand sje þessi:
„Ef maður fer frá Búlandi, þá er farið norður í Svartanúp, svo
þaðan Fjallabaksveg norður á Núpsheiði, sem er þar rjett fyrir ofan,
síðan er beygt til vesturs svonefnda Bjarnargötu. Til hægri handar
er fyrst Bláfjall, þá Svartanúpsfjöll, Rauðibotn í Eldgjá, Svartafell
og Meyjarstrútur; er þá komið að Mælifellssandi. Til vinstri handar
Ljótarstaðaheiði og Einhyrningsfjöll. Það er gott að fara í Álfta-
vötn (áður Fiskivötn)1) af þessari leið. Frá Álftavötnum er hægt
að fara sem næst beina leið vestur á Mælifellssand“. Allt ber þetta
að sama brunni. Allt er þetta staðfesting á röksemdum Sigurðar
Vigfússonar, að þessi vötn hjá Bláfjalli séu Fiskivötnin, sem Flosi
reið „nokkrur fyrir vestan“ (þ. e. sunnan) og leitarmennirnir fóru
til, „ok hurfu þar aftur“, sbr. hina greiðu og næstum beinu leið, til
þeirra og frá, af Mælifellssandi. Leitarmennirnir hafa búizt við, að
þeir Flosi hefðu haft þar langa viðdvöl eftir ferðalagið vestan úr
miðju Rangárþingi, því þar hefir verið, á þeim tíma, gott að koma
fyrir svanga ferðamenn og hesta.
Dr. E. Ó. Sv. vill hnekkja uppdráttunum úr handritasafni Stein-
gríms biskups sem sönnun í þessu máli (II. og III.), með því, „að
liönd Sæmundar" (Ilólm) sjeáþeim. Jeger enginn rithandarsjerfræð-
ingur, það skal játað, enda sje jeg ekki rithandarskyldleikann með
t. d. uppdr. I. og II. Mjer finnst það heldur ekki benda á einn höfund,
að örnefnin á þeim eru stafsett á mjög mismunandi hátt, t. d. Fiski-
vötn (I), Fiskevötn (II) og Fiskevótn (III), Blaafiall, Bláfiöll, Hólsá,
Hölsá, Hólmsaa o. s. frv. En þó uppdrættirnir væru allir eftir sama
mann, væru þeir samt sem áður merkilegt sönnunargagn, því þeir
sýna áþreifanlega hamfarir eyðileggingarinnar á þessum slóðum;
frá því að Fiskivötn voru stórvötn, og þangað til að ekki er eftir
af þeim, nema dálitlar leifar, og Álftavötn hin fornu horfin að fullu.
Dr E. Ó. Sv. heldur fast í þá skoðun, að Fiskivötn
Njálu sjeu þau sömu og þekkjast fyrir norðan
Tungnaá, en Njáluhöf. „hugsi sjer“ þau „á röngum
stað“ af ókunnugleika. Þessari skoðun til stuðnings
fremur barnalegar hugmyndir um þetta eftir út-
1) Þetta er mitt innskot, höf. Fleirtalan Álftavötíi helzt ennþá, þó va.tn-
ið sje aðeins eitt.
Fiskivötn
norðan
Tungnaár.
tilfærir hann