Morgunblaðið - 24.12.2000, Blaðsíða 45
r
onGAJHViuoflOM ooos HaaMagaa HiJí)AnavrMa« í-
MORGUNBLAÐIÐ_________________________________________________________________SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2000 45^
BRÉF TIL BLAÐSINS
Opið bréf til sam
gönguráðherra
Athyglisverð og fróðleg bók
Frá Guðmundi Karli Jónssyni:
KOMDU margblessaður. Það var
mér sönn ánægja að vera á fundinum
hjá þér norður á Dalvík. Eg hef aldrei
skilið hvað
Reykjavíkurlist-
anum, þingmönn-
um Reykjavíkui-
og Reykjanes-
kjördæmis gekk
tá að ráðast á þig
í blöðum, útvarpi
og sjónvarpi fyrr
á þessu ári þegar
þú kynntir á
blaðamannafundi
jarðgangaáætlun
Vegagerðarinnar sem snertir Austur-
3 land, Norðurland og Vestfirði. Eg sá
J| mig fljótlega knúinn til þess að stinga
niður penna og verja þessa jarð-
gangaáætlun Vegagerðarinnar sem
borgarstjórinn í Reykjavík, Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir, þingmenn Reykja-
víkur og Reykjaneskjördæmis Asta
Ragnheiður Jóhannesdóttir, Kristján
Pálsson og Gunnar Ingi Birgisson
kölluðu ógnun við höfuðborgarsvæðið
undir því yfirskini að þú værir að
troða illsakir við íbúa höfuðborgar-
svæðisins sem er fjarri öllum sanni.
Ég hefði í þínum sporum spurt borg-
arfulltrúa Reykjavíkurlistans og alla
þingmenn suðvesturhomsins hvaða
leiðir þeir hefðu farið til þess að
stöðva þensluna án þess að þurfa að
slá framkvæmdum tímabundið á
frest, sennilega hefði nú oðið fátt um
svör eins og oft áður. Til eru menn
sem njóta þess að rífa niður það sem
aðrir hafa byggt upp með góðum ár-
angri og þvælast fyrir þegar reynt er
S að bæta samgöngurnar milli höfuð-
I borgarsvæðisins og landsbyggðarinn-
ar, en þá skal Reykjavíkurflugvöllur
ekki fá að hvíla í friði frekar en fyrri
daginn þegai’ þessir andstæðingar
þínir krefjast þess að öllum flugsam-
göngum verði beint inn á Keflavík-
urflugvöll sem þá myndi þýða endalok
innanlandsflugsins. Það fer í taugarn-
ar á borgarstjómarmeirihlutanum að
Reykjavíkurflugvöllur verður áfram
á sínum stað næstu 40-50 árin, þetta
,j veit borgarstjórinn í Reykjavík ósköp
j vel.
Heyrt hef ég að þú hafir eftir fund-
inn á Dalvík verið á fundi með bæj-
arstjóra Fjarðabyggðar, Smára
Geirssyni, austur á fjörðum. Ég frétti
ef rétt er eftir þér haft að þú hafir tal-
að um að hefja framkvæmdir við
Siglufjarðargöng á undan Austfjarða-
göngum vegna þenslu sem myndi
skapast ef virkjunar- og stóriðjufram-
kvæmdir hæfust á sama tíma. Þetta
geta Austfirðingar aldrei skrifað und-
ir. Ég get vel skilið að Austfirðingar
hefðu þá áhyggjur af því að þurfa að
bíða í 5-10 ár ef framkvæmdir við
Siglufjarðargöng kynnu að taka
minnst 4-5 ár. Það þætti engum verj-
andi að láta Siglufjarðargöng ganga
fyrir í stað Austfjarðaganga sem þá
myndu hugsanlega sitja á hakanum í
5-10 ár og hefja stuttu seinna virkj-
unarframkvæmdir við Kárahnjúka
j samhliða stóriðjuframkvæmdum á
Reyðarfirði. Þenslan sem þetta getur
skapað myndi fljótlega sprengja efna-
hagsástandið í landinu með skelfileg-
um afleiðingum. Þá er heppilegra að
slá Siglufjarðargöngum á frest tíma-
bundið og hefja þess í stað fram-
kvæmdir við Austfjarðagöng sem
frekar ættu að ganga fyrir, ekki
seinna en árið 2001. Stór hluti Norð-
lendinga er farinn að snúast gegn
jarðgangagerð á milli Siglufjarðar og
Ólafsfjai-ðar eins og ég hef orðið var
við. Áberandi er að íbúar við Eyja-
fjörð, í Skagafirði, á Sauðárkróki, Ák-
ureyri, Dalvík og víðar hafa tekið af-
stöðu gegn þeim og talið þörfina
brýnni á Austfjörðum vegna stækk-
unar atvinnusvæðisins í Fjarðabyggð
sem ég tel eðlilegt. Verði Siglufjarð-
argöng látin ganga fyiir þannig að
jarðgangagerð á Austfjörðum tefjist í
5 eða 6 ár, þá má ríkisstjóm Davíðs
Oddssonar mín vegna sjá sína sæng
útbreidda, missa þingmeirihlutan
sem hún hefur og biðjast fyrir um
hverja helgi ásamt Hjörleifi Gutt-
ormssyni og fleiri álversandstæðing-
um.
Þingmenn Austfirðinga geta aldrei
fallist á að þeirra kjördæmi sitji
áfram á hakanum í jarðgangagerð þó
að þingmenn Norðurlands eystra og
vestra verði á öðru máli, héðan af
kemur það ekki til mála. Það væri
heppilegra að tvenn jarðgöng yrðu
frekar boðin út á Austfjörðum í stað
þess að bjóða þau út fyrir norðan
vegna staðsetningar Fjórðungs-
sjúkrahússins í Neskaupstað sem
frekar ætti heima á Egilsstöðum eða
Reyðarfirði, þá þyrfti líka að bjóða út
ný göng undir Oddsskarð í stað þeirra
gömlu sem standa alltof hátt yfir sjó
og geta af þessum sökum aldrei orðið
örugg fyrir snjóflóðum, miklum blind-
byl og snjóþyngslum. Það fara miklu
fleiri bílar um leiðina milli Fjarða-
byggðar og Hafnar í Homafirði allt
árið um kring heldur en um leiðina
milli Siglufjarðar og Ólafsfjarðar sem
er ófær á vetuma. Það hlýtur að
skipta meira máli að hafa fyrirhuguð
veggöng milli Reyðarfjarðar og Fá-
skrúðsfjarðar tvíbreið heldur en
Siglufjarðargöng vegna þess að fleiri
bílar fara allt árið um kring landleið-
ina milli Egilsstaða, Fjarðabyggðar
og Hornafjarðar heldur en um Lág-
heiði milli Siglufjarðar og Ólafsfjarð-
ar sem er ófær á vetuma. Umferð-
aröryggið verður meira í tvíbreiðum
göngum þótt þau verði 500 milj. kr.
dýrari á sama tíma og bílum stórfjöl-
gar í landinu. Ég trúi því ekki að
Austfirðingar sitji áíram á hakanum í
næstu jarðgangagerð á meðan þú
verður í samgönguráðuneytinu.
GUÐMUNDUR
KARL JÓNSSON,
farandverkamaður,
Stangarholti 7, Reykjavík.
Frá Gunnlaugi Haraldssyni:
Ólafur biskup. Æviþættir.
Björn Jónsson skráði.
399 blaðsíður.
Almenna útgáfan
Rvík 2000.
Gustað hefur um ýmsa kirkjunnar
þjóna á undanfomum ámm vegna
ágreiningsmála innan þjóðkh’kjunn-
ar. Innbyrðis átök prestvígðra, ýfing-
ar innan safnaða, deilur um
Kristnitökuhátíð á Þingvöllum og nú
síðast umræður á nýafstöðnu kirkju-
þingi hafa verið fyrirferðamikil efni í
fjölmiðlum og orðaskipti á stundum
svo illskeytt, að mörgum þeim sem
álengdar standa hefur þótt keyra úr
hófi á stundum. Harðleiknust og um
leið persónulegust sýnast þó þau átök
sem urðu fyrir nokkrum ámm um
æðsta embættismann þjóðkirkjunn-
ar, Ólaf Skúlason biskup, og leiddu til
lausnar hans frá embætti fyrr en til
stóð. Sú heiftrækni og ofstækisfulla
múgsefjun sem skyndilega gróf um
sig í samfélaginu og beindist gegn
einni persónu, var með slíkum ólík-
indum að frekast minnti á galdraof-
sóknir miðalda.
Séra Ólafur hefur því sýnt virðing-
arvert áræði með því að stíga nú á ný
fram fyrir þjóðina og segja lífssögu
sína á bók. Og vandfundinn var til
þeirrar skráningar hæfari maður en
starfsbróðir hans, séra Bjöm Jóns-
son á Akranesi. Sameiginlega hefur
þeim tekist að færa í letur mikinn og
áhugaverðan fróðleik um fjölþætt
lífsstarf séra Ólafs, bæði vestan hafs
og austan.
Bókin er fima efnismikil, nær 400
blaðsíður, og vitnisburður um frá-
bæra eljusemi og afköst, því eins og
getið er í formála séra Bjöms hófst
samvinna þeirra félaga á síðastliðnu
sumri með viðtölum og víðtækri
gagnaöflun. Um gerð bókarinnar
segir ennfremur í formála: „Sjálfur
hefir biskup oftast orðið og leitast er
við að hagræða engu, til þess að hans
skoðun og mat á mönnum og mál-
efnum komi sem gleggst og skýrast
fram. Hafa ber í huga að sagan er
sögð frá hans sjónarhorni. í sumum
atriðum sem frá er greint, gætu ein-
hverjir haft aðrar skoðanir á málum,
eins og eðlilegt er.“
Efalítið getur skrásetjari sér rétt
til um það, að ólíkra viðhorfa gæti til
þeirra fjölmörgu málefna og við-
burða í starfsemi þjóðkirkjunnar sem
séra Ólafur var virkur þátttakandi í
um áratuga skeið. Munu væntanlega
einhverjir kveðja sér hljóðs þar um
er fram líða stundir. Fyrirfram hefði
mátt ætla að umræða kynni að hefj-
ast á nýjan leik um þann stormasama
tíma í ævi Ólafs sem áður hefur verið
SLIM-LINE
dömubuxur frá
gardeur
öðuntv
tískuverslun
v/Nesveg, Seltj., s. 561 1680
til vitnað. Sá kafli bókarinnar (Næð-
ingur og spjótalög) tekur þó aðeins til
19 síðna, en er áhrifamikill engu að
síður sem vænta mátti, þó fátt sýnist
þar koma fram umfram það sem fyrr-
um var uppsláttarefni fjölmiðla og
gefi því naumast tilefni til frekari um-
ræðu. Virðist biskup fjalla um þetta
einstæða og viðkvæma mál opinskátt
og hispurslaust, en jafnframt af yf-
irvegun. Dylur hann þó hvorki til-
finningaleg sárindi sín né þá einstak-
Unga og fjölmiðla sem honum þóttu
ákafast að sér vega.
Framsetning efnis- og æviþátta
bókarinnar er með hefðbundnu sniði,
þar sem lífsgöngu Ólafs er fylgt óslit-
ið frá fæðingarstað hans austur í
Birtingaholti fram til ritunartíma
sögunnar. Hér eru ekki tök á að gera
skil einstökum köflum bókarinnar,
sem veittu undÚTÍtuðum bæði
ánægju og mikinn fróðleik. Játa ber,
að mest höfðaði til mín frásögn Ólafs
af æsku og uppvexti í Keflavík,
frændum hans og samferðafólld,
námsárum og þjónustutíma meðal í s-
lendinga vestan hafs. Hefði ég raunar
gjarnan kosið frekari frásagnir af því
fólki sem Ólafur kynntist þar. Eðli-
lega ljær bókin meira lými hinum
fjölþættu störfum Ólafs innan í?”
lensku þjóðkirkjunnar um fjöguira
áratuga skeið sem án efa er af mikill
fengur fyrir íslenska kirkjusögu.
Yfir þessu sameiginlega verki
Ólafs og Bjöms skal sá dómur felld-
ur, að lesanda mætir hér vel heppnuð
og áhugaverð ritsmíð. Lipur og al-
þýðlegur frásagnarmáti Ólafs nýtur
sín vel. Hlýja hans í garð málefna og
samferðafólks er uppistöðuvefur
þessa verks, sem undir styrkri rit-
stjórn Björns er fellt í skipulega og
lifandi heild, m.a. með innskotsgrein-
um frá eigin brjósti eða öðru efni og^,
ágætu myndvali.
Að lokum verður þó ekki hjá því
komist að nefna smávægilega mis-
smíði sem orðið hefur við umbrot
bókarinnar í prentsmiðju, þar sem
kaflaskipti frá bls. 136-231 hafa hnik-
ast til um eina síðu. Að öðru leyti
virðist prentun og annai’ frágangur
vera vel af hendi leystur.
GUNNLAUGUR
HARALDSSON
Jörundarholti 21, Akranesi.
í u
Barna- og fullorðins kjólar
Glæsilegt úrval af handunnum rúmteppum,
dúkum, Ijósum, púðaverum og gjafavöru.
Matta rósin 20% afsiáttur I
Sigurstjama
Fákafeni (Bláu húsin), s. 588 45451
Gleðile og far i ?q jól 'sælt I * '
koman di ar
Opið í dag
Jrú 47. H-Í5
Jólcickigiu: lokció
Anncir í jóluin 47. 9-19
Öðruvísi bkrmabúð
blómaverkstæði
INNA
.Skólavörðustíg 12, Bergstaðastrætismegin. Sími 551 9090
Guðmundur
Karl Jónsson